18 – Άρθρο 18 – Τομείς αρμοδιοτήτων και αρμοδιότητες της Αρχής

Τομείς αρμοδιοτήτων και αρμοδιότητες της Αρχής .
18.-(1) Οι τομείς αρμοδιοτήτων της Αρχής είναι οι τομείς που ορίζονται στο Άρθρο 1 του Κανονισμού (EE) 2017/625.
(2) Η Αρχή θα έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
(α) Άσκηση συντονιστικού και εποπτικού ρόλου με σκοπό την καθιέρωση:
(i) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου πλαισίου ελέγχων που θα ακολουθούν όλοι οι Επίσημοι Φορείς,
(ii) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος/διαδικασίας αξιολόγησης των Επίσημων Φορέων,
(iii) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος/διαδικασίας ανάλυσης κινδύνων,
(iv) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος/διαδικασίας διαχείρισης των κινδύνων σύμφωνα και με το Άρθρο 17 του παρόντος Νόμου,
(v) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος/διαδικασίας επικοινωνίας/ των κινδύνων και,
(vi) ενός ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος/διαδικασίας διαχείρισης διατροφικών κρίσεων / κρίσεων ασφάλειας τροφίμων / περιστατικών μειωμένης ασφάλειας τροφίμων. Για σκοπούς εφαρμογής του παρόντος άρθρου, όπου αναφέρεται ο όρος διατροφική κρίση περιλαμβάνονται οι κρίσεις ασφάλειας τροφίμων και τα περιστατικά μειωμένης ασφάλειας τροφίμων.
(αα) για το σκοπό αυτό συστήνονται ειδικές ομάδες διαχείρισης διατροφικών κρίσεων, ανάλογα και με τον τομέα της διατροφικής αλυσίδας που παρουσιάζει το πρόβλημα.
(ββ) οι ειδικές ομάδες διαχείρισης διατροφικών κρίσεων πέραν από τον Εκτελεστικό Διευθυντή και προσωπικό της Αρχής, ανάλογα και με τον τομέα της διατροφικής αλυσίδας που παρουσιάζει πρόβλημα, δύναται να απαρτίζονται από τους επικεφαλής ή αντιπροσώπους των Επίσημων Φορέων, τον επικεφαλής ή αντιπρόσωπο του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, τον επικεφαλής ή αντιπρόσωπο του Υφυπουργείου Τουρισμού, τους επικεφαλής ή αντιπροσώπους των Εργαστηρίων Τροφίμων, τον επικεφαλής ή αντιπρόσωπο της επιδημιολογικής μονάδας του Υπουργείου Υγείας, τον επικεφαλής ή αντιπρόσωπο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), εξειδικευμένο προσωπικό των πιο πάνω ή και άλλοι εμπλεκόμενοι οργανισμοί, εμπειρογνώμονες ή και άλλοι.
(γγ) οι Επίσημοι Φορείς ή οι εμπλεκόμενοι οργανισμοί, τα μέλη και τα καθήκοντα των ειδικών ομάδων διαχείρισης διατροφικών κρίσεων καθορίζονται με απόφαση της Αρχής και αφού ενημερωθούν, δημοσιεύονται στην επίσημη ιστοσελίδα της. Νοείται ότι ο κάθε Επίσημος Φορέας ή και κάθε μέλος σε περίπτωση αλλαγής / μεταβολής του εργασιακού καθεστώτος ή των υπηρεσιακών καθηκόντων, υπό ευθύνη του ενημερώνει άμεσα την Αρχή.
(δδ) τα μέλη των ειδικών ομάδων διαχείρισης διατροφικών κρίσεων εργάζονται συλλογικά στο κέντρο κρίσεων της Αρχής, μέχρι την λήξη της διατροφικής κρίσης.
(εε) για το σκοπό αυτό η Αρχή δύναται να ετοιμάσει Διυπηρεσιακό Πρωτόκολλο για τη Διαχείριση Διατροφικών Κρίσεων και Κώδικα Πρακτικής, τα οποία κοινοποιούνται στα μέλη των ειδικών ομάδων διαχείρισης κρίσεων και αναρτώνται στην επίσημη ιστοσελίδα της Αρχής.
(ζζ) με σκοπό την εκπαίδευση και βελτίωση των επιδόσεων των ειδικών ομάδων διαχείρισης κρίσεων δύνανται να εκτελούνται ασκήσεις προσομοίωσης.
(ηη) κατά την διάρκεια διατροφικών κρίσεων / κρίσεων ασφάλειας τροφίμων / περιστατικών μειωμένης ασφάλειας τροφίμων, το απαραίτητο προσωπικό, της Αρχής, των Επίσημων Φορέων, των Εργαστηρίων Τροφίμων, εργάζονται και πέραν του κανονικού ωραρίου της Δημοσίας Υπηρεσίας, αναλόγως των τρεχουσών αναγκών. Νοείται ότι στα άτομα αυτά που εργάζονται για το συγκεκριμένο σκοπό καταβάλλονται οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις.

(β) Διαμόρφωση πολιτικής και χάραξη στρατηγικής για την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων,

(γ) Να εποπτεύει την ομοιόμορφη, αποτελεσματική και αποδοτική εφαρμογή της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα, όπου απαιτείται και σε συνεργασία με τους Επίσημους Φορείς ή και οποιοδήποτε άλλο δημόσιο οργανισμό. Η Αρχή έχει αρμοδιότητα είτε ή ίδια είτε με υπόδειξη της προς τους Επίσημους Φορείς να ετοιμάζει, αναθεωρεί, εξειδικεύει, ενοποιεί η εθνική νομοθεσία για τα τρόφιμα, τις ζωοτροφές, την υγεία και καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα καθώς και όπου εφαρμόζεται η κοινοτική νομοθεσία. Νοείται, ότι οι Επίσημοι Φορείς υποχρεούνται να ενημερώνουν την Αρχή άμεσα, για κάθε μεταβολή της κοινοτικής ή και εθνικής νομοθεσίας που τους αφορά.

(δ) Συντονισμός σχεδιασμού πολυετών εθνικών σχεδίων ελέγχου τα οποία απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και των εθνικών σχεδίων και η επιτήρηση εφαρμογής του συνολικού σχεδίου σε συνεργασία με τους Επίσημους Φορείς. Η ευθύνη ετοιμασίας και εφαρμογής των ΠΟΕΣΕ αφορά τους Επίσημους Φορείς, ωστόσο η Αρχή διατηρεί την εξουσία εάν το κρίνει απαραίτητο, να ζητεί από τους Επίσημους Φορείς είτε να κάνουν αλλαγές ή / και προσθήκες στα ΠΟΕΣΕ που τους αφορούν, είτε να αναλάβει ή ίδια πλήρως ή μερικώς την ετοιμασία των ΠΟΕΣΕ.

(ε) Επόπτευση και συντονισμός δραστηριοτήτων στην εφαρμογή της νομοθεσίας για τα τρόφιμα με σκοπό την αποφυγή επικαλύψεων ή κενών,

(ζ) Εποπτεία της λειτουργίας ενιαίου κέντρου πληροφόρησης καταναλωτών και υποβολής παραπόνων / καταγγελιών σχετικών με την υγιεινή, ασφάλεια και ποιότητα των τροφίμων, ή και την αποστολή της Αρχής,

(η) Ενημέρωση και εποπτεία της λειτουργίας ενιαίου κέντρου RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed) ή και άλλων παρόμοιων ευρωπαϊκών / διεθνών συστημάτων,

(θ) Ορισμός επίσημων εργαστηρίων. Με γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, δημοσιοποιεί κατάλογο εργαστηρίων τροφίμων, κατά ομάδα εργαστηριακών εξετάσεων, για την διενέργεια οποιοδήποτε εργαστηριακών αναλύσεων ή και ευρύτερα για σκοπούς εφαρμογής του παρόντος Νόμου. Νοείται ότι, για τις εργαστηριακές εξετάσεις οι οποίες θα διεξάγονται κατά εντολή των Επίσημων Φορέων, θα επιλέγονται εργαστήρια τροφίμων, τα οποία θα περιλαμβάνονται στον κατάλογο.

(ι) Παροχή νομικών γνωματεύσεων ή συμβουλών ή νομοπαρασκευαστικής υποστήριξης για οποιοδήποτε θέμα αφορά την αποστολή, λειτουργία, αρμοδιότητες ή και νομοθεσία της Αρχής,

(κ) Δημιουργία προτύπων προγραμμάτων για την επιμόρφωση, εκπαίδευση ή και κατάρτιση του προσωπικού της Αρχής, των Επίσημων Φορέων, των καταναλωτών και άλλων. Η αρχή θα δύναται να συνάψει σύμβαση με Κρατικούς ή Ιδιωτικούς οργανισμούς για παροχή τέτοιων προγραμμάτων. Στο ενδεχόμενο ανάθεσης παροχής τέτοιων προγραμμάτων από Κρατικούς ή Ιδιωτικούς οργανισμούς θα τυγχάνει της έγκρισης και εποπτείας της Αρχής Η Αρχή συνεργάζεται σε θέματα εκπαίδευσης με τους Επίσημους Φορείς,

(λ) Ανάπτυξη προτύπων, διαδικασιών και κατευθυντήριων γραμμών για τις μεθόδους και τεχνικές ελέγχου των τροφίμων,

(μ) Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας του συνολικού συστήματος ασφάλειας τροφίμων και όπου κρίνεται αναγκαίο των συστημάτων που εφαρμόζουν οι επίσημοι φορείς ώστε να διασφαλίζεται-
(i) συνέργεια και προστιθέμενη αξία μέσω της αξιοποίησης της εμπειρογνωμοσύνης του προσωπικού των επίσημων φορέων, και
(ii) η αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων ή κενών μεταξύ τους,

(ν) Εκτίμηση της επάρκειας των ελέγχων που διενεργούνται από τους Επίσημους Φορείς,

(ξ) Παροχή ή άρση εξουσιοδότησης για την διενέργεια επίσημων ελέγχων στους Επίσημους Φορείς,

(ο) Δευτεροβάθμια εξέταση ενστάσεων των επιχειρήσεων τροφίμων κατά των μέτρων επιβολής που επιβάλλονται από τους Επίσημους Φορείς, νοείται ότι η πρωτοβάθμια εξέταση των ενστάσεων θα διενεργείται από του ίδιους του Επίσημους Φορείς,

(π) Έγκριση τελών και επιβαρύνσεων για παρεχόμενες υπηρεσίες από τους Επίσημους Φορείς,

(ρ) Εκτίμηση των κινδύνων σχετικών με τα τρόφιμα, διαχείριση των κινδύνων και κοινοποίηση πληροφοριών στους Επίσημους Φορείς και όπου είναι αναγκαίο ενημέρωση των καταναλωτών,

(σ) Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της προληπτικής πολιτικής, των διορθωτικών/βελτιωτικών μέτρων και σχετικών προσεγγίσεων,

(τ) Ενημέρωση και πληροφόρηση των καταναλωτών για τα θέματα τροφίμων, υγιεινής, διατροφής, δίαιτας ή και άλλα θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της,

(υ) Προστασία καταναλωτών μέσω της επόπτευσης της αποτελεσματικής εφαρμογής της νομοθεσίας από τους Επίσημους Φορείς καθώς και στήριξη των επιλογών των καταναλωτών μέσω της προαγωγής της ορθής πληροφόρησης τους,

(φ) Παροχή επιστημονικών γνωματεύσεων, πληροφοριών ή και συμβουλών στην κυβέρνηση σε θέματα τροφίμων, διατροφής, δίαιτας ή και άλλα θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της,

(χ) Επικοινωνία και συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων και άλλα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με άλλες παρόμοιες αρχές των Κρατών-Μελών της , καθώς και με άλλες παρόμοιες αρχές Τρίτων Χωρών,

(ψ) Προώθηση και διενέργεια ερευνητικών ή άλλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων, διατροφής, δίαιτας ή και άλλα θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της. Την αρμοδιότητα αυτή δύναται να την εξασκεί από μόνη της ή και σε συνεργασία με άλλες Αρχές Ασφάλειας Τροφίμων ΚΜ της ΕΕ ή και Τρίτων Χωρών, την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με Κρατικούς οργανισμούς περιλαμβανομένων των Επίσημων Φορέων ή με ιδιωτικούς οργανισμούς,

(ω) Εκπροσώπηση σε ευρωπαϊκά ή και διεθνή συνέδρια /συνεδριάσεις των θεσμοθετημένων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών.

(3) Επικοινωνία του Κινδύνου
Η Αρχή,
(α) διασφαλίζει την εφαρμογή, σε εθνικό επίπεδο, ενός πλαισίου συντονισμένης επικοινωνίας με σκοπό τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα της αξιολόγησης κινδύνου στην διατροφική αλυσίδα και τη βελτίωση της συνολικής αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της διαδικασίας ανάλυσης του κινδύνου,

(β) διασφαλίζει τη διαδραστική και έγκαιρη ανταλλαγή ορθών και κατάλληλων πληροφοριών με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, με βάση τις αρχές της διαφάνειας, της ειλικρίνειας και της ανταποκρισημότητας,

(γ) παρέχει διαφανείς πληροφορίες σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ανάλυσης του κινδύνου,

(δ) διασφαλίζει ότι η ενημέρωση για τα αποτελέσματα από την αξιολόγηση και του τρόπου λήψεως αποφάσεων για τη διαχείριση του κινδύνου και τους παράγοντες που ελήφθησαν υπόψη, είναι σαφής και προσβάσιμη,

(ε) συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων ή με Αρχές Ασφάλειας Τροφίμων Κρατών-Μελών ΕΕ και Τρίτων Χωρών ή με άλλους ευρωπαϊκούς ή και διεθνής οργανισμούς, για την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών για την επικοινωνία του κινδύνου αλλά και για την διαχείριση και αξιολόγηση του κινδύνου,

(ζ) ακολουθεί και εφαρμόζει τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την επικοινωνία που ακολουθείται σε περιστατικά διατροφικών κρίσεων (crisis communication),

(η) αναπτύσσει και εφαρμόζει σχέδια και δράσεις επικοινωνίας για θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της σε εθνικό επίπεδο,

(θ) συμβάλλει στην ανάπτυξη στρατηγικής για εθνικές και ευρωπαϊκές εκστρατείες επικοινωνίας του κινδύνου σε θέματα που εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της,

(ι) ως εστιακό σημείο της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων και άλλων Ευρωπαϊκών και Διεθνών Ορφανισμών στην Κύπρο, υποστηρίζει και προωθεί σε εθνικό επίπεδο το επικοινωνιακό έργο της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA).

Τέλος