Παράρτημα 1. Ευρωπαϊκή Αποστολή: Κλιματικά Ουδέτερη και Έξυπνη Λεμεσός μέχρι το 2030

Η Ευρωπαϊκή Αποστολή: 100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις μέχρι το 2030 αποτελεί μία καινοτομία του προγράμματος Ορίζων Ευρώπη με την οποία οι επιλεγμένες πόλεις πρέπει να προετοιμάσουν και να υποβάλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Σύμβαση Πόλης για το Κλίμα η οποία θα δράσει ως στρατηγική για την επιτάχυνση των στόχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κλιματική Ουδετερότητα μέχρι το 2050.
Τον Σεπτέμβριο του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε πέντε Αποστολές για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα: (1) Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή: στήριξη τουλάχιστον 150 ευρωπαϊκών περιφερειών και κοινοτήτων ώστε να καταστούν ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή έως το 2030 (2) Καρκίνος: βελτίωση της ζωής άνω των 3 εκατομμυρίων ανθρώπων έως το 2030 χάρη στην πρόληψη και τη θεραπεία, καθώς και παράταση και βελτίωση της ζωής των ατόμων που πάσχουν από καρκίνο και των οικογενειών τους (3) Αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας έως το 2030 (4) 100 κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030 (5) Μια ευρωπαϊκή συμφωνία για το έδαφος: 100 «ζωντανά εργαστήρια» και «φάροι» θα ηγηθούν της μετάβασης σε υγιή εδάφη έως το 2030. Τον Νοέμβριο 2021 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2022 οι πόλεις τις Ευρώπης κλήθηκαν να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους να συμμετάσχουν στην Αποστολή. Τον Απρίλιο 2022 ανακοινώθηκε ότι ανάμεσα σε 377 αιτήσεις ο Δήμος Λεμεσού επιλέγηκε ως Πόλη Αποστολής μαζί με άλλες 99 Ευρωπαϊκές Πόλεις και 12 Πόλεις συνδεδεμένες μέσα από το Πρόγραμμα Ορίζων.
Η συμμετοχή του Δήμου Λεμεσού στην Ευρωπαϊκή Αποστολή: 100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυνες Πόλεις μέχρι το 2030 χωρίζεται σε τρεις φάσεις: (Α) 2021-2022. Ετοιμασία αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος και επιλογή ως Πόλη Αποστολής (Β) 2022-2023. Προετοιμασία και καταχώρηση της Σύμβασης Πόλης για το Κλίμα στην ΕΕ για λήψη Πιστοποίησης (Mission Label) (Γ) 2024-2030 Υλοποίηση δράσεων – Αξιολόγηση – Προσαρμογή.
Κατά την περίοδο σύνταξης του ΕΣΕΚ – O Δήμος Λεμεσού εργάζεται στο σχεδιασμό και προετοιμασία της Σύμβασης Πόλης για το Κλίμα με την διευρυμένη συμμετοχή της Κεντρικής Κυβέρνησης, των Τοπικών Αυτοδιοικήσεων, Ιδιωτικών φορέων, ΜΚΟ και των πολιτών. Η Σύμβαση αποτελείται από τρία κεφάλαια:
(Ι) Δεσμεύσεις:
(α) τους λόγους για τους οποίους ο Δήμος Λεμεσού έκρινε απαραίτητη την συμμετοχή στην αναφερόμενη Αποστολή, (β) τον στόχο Κλιματικής Ουδετερότητας μέχρι το 2030 όπως τέθηκε από την Αποστολή, (γ) τις προτεραιότητες και σύνοψης πρώτων δράσεων των
επόμενων 2-3 χρόνων, (δ) την λίστα των συν-δημιουργών της Σύμβασης για το Κλίμα, (ε) την υπογεγραμμένη δέσμευση των συν-δημιουργών της Σύμβασης για το Κλίμα.
(ΙΙ) Χαρτοφυλάκιο Έργων Κλιματικής Δράσης:
(α) Πληροφορίες για την παρούσα κατάσταση που υφίσταται στον Δήμο Λεμεσού με τις διάφορες ευκαιρίες και εμπόδια που μπορούν να οδηγήσουν ή να αποτρέψουν τον στόχο, (β) το Χαρτοφυλάκιο με δράσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λεμεσού και το αναμενόμενο αποτέλεσμα τους, (γ) Προτάσεις για εξάλειψη των οποιονδήποτε εμποδίων εφαρμογής των δράσεων, (δ) Περιγραφή της οικονομικής επένδυσης που απαιτείται για τις δράσεις.
(ΙΙΙ) Επενδυτικό Πλάνο:
(α) την αναφορά υφιστάμενων επενδύσεων για το κλίμα, (β) τον χάρτη με τα κόστη και χρηματική επένδυση που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου, (γ) τον σχεδιασμό, οργάνωση και ανάπτυξη της οικονομικής στρατηγικής.
Η Σύμβαση Πόλης για το Κλίμα υπογράφεται από τον Δήμαρχο και Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λεμεσού, από την Κεντρική Κυβέρνησης Κύπρου και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταχωρείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο 2023 για να λάβει Πιστοποίηση η οποία ξεκλειδώνει κονδύλια για την υλοποίηση των δράσεων.
Το Χαρτοφυλάκιο Έργων Κλιματικής Δράσης αποτελείται από πέντε κάθετες θεματικές ενότητες: (1) Μεταφορές (2) Ενέργεια (3) Δομημένο Περιβάλλον (4) Παράκτια – Θαλάσσια περιοχή (5) Κυκλική Οικονομία: (6) Ψηφιακή Λεμεσός. Στην σύνταξη των δράσεων ο Δήμος Λεμεσού στηρίζεται από: (α) το Ινστιτούτο Κύπρου, (β) το Πανεπιστήμιο Κύπρου, (γ) το ΤΕΠΑΚ, (δ) το Πανεπιστήμιο Frederick, (ε) το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, (στ) το Πανεπιστήμιο Νεάπολις, (ζ) το Κέντρο Αριστείας Ερατοσθένης και (η) το Κέντρο Αριστείας Κιος.
Στο πλαίσιο δικτύωσης και ανταλλαγής «καλών» πρακτικών με άλλες πόλεις ο Δήμος Λεμεσού προχώρησε σε συμμετοχή και ίδρυση Δικτύων Συνεργασίας: (1) Δίκτυο Πόλεων Αποστολής Κύπρου με τους 4 Δήμους της Κύπρου που αιτηθήκαν να επιλεγούν ως πόλεις Αποστολής: (α) Δήμος Λεμεσού, (β) Δήμος Στροβόλου, (γ) Δήμος Πάφου, (δ) Δήμος Αραδίππου, (2) Δίκτυο Πόλεων της Ελλάδας και της Κύπρου – Δίκτυο ClimaNet με τους 7 Δήμους Αποστολής της Ελλάδας: (α) Δήμος Ιωαννίνων, (β) Δήμος Αθηναίων, (γ) Δήμος Θεσσαλονίκης, (δ) Δήμος Κοζάνης, (ε) Δήμος Καλαμάτας και (στ) Δήμο Τρικκαίων και τον Δήμο Λεμεσού, (3) Δίκτυο Ευρωπαϊκού Τεχνολογικού Πανεπιστημίου και Ευρωπαϊκών Πόλεων Αποστολής.
Στο πλαίσιο δημιουργίας συνθηκών αλληλεπίδρασης και συνσχεδιασμού της Σύμβασης Πόλης για το Κλίμα ο Δήμος Λεμεσού πραγματοποίησε σειρά από δράσεις συμπεριλαμβανομένου:
(α) 28/11/2022 Ανακοίνωση συμμετοχής στην Αποστολή και Επικοινωνία πρώτων βημάτων με λήψη τοποθετήσεων από τους εμπλεκόμενους, (β) 13-15/02/2023 Τεχνικά Εργαστήρια ανά θεματική με συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων και δημοτών, (γ) 13-17/03/2023 Τεχνικά Εργαστήρια ανά θεματική με συμμετοχή υπηρεσιακών Δήμου Λεμεσού, εμπλεκόμενους φορείς και δημοτών παρουσίας του Σύμβουλου Πόλης για την Ευρωπαϊκή Αποστολή, (δ) 07-08/04/2023 Διήμερο συνέδριο με συζητήσεις για την ολιστική βιώσιμη ανάπτυξη των Δήμων και Κοινοτήτων της Κύπρου και ετοιμασία γραπτής αναφοράς των αποτελεσμάτων CFC2023 μέρος της Σύμβασης για το Κλίμα, (ε) παρουσιάσεις σε σωρεία συνεδρίων, σεμιναρίων, φεστιβάλ, εκδηλώσεων.
Τα έργα που συμπεριλαμβάνονται στο κεφάλαιο Χαρτοφυλάκιο Δράσεων Κλιματικής Δράσης υποβάλλονται σε καλέσματα ευκαιριών χρηματοδότησης όπως δημιουργούνται για τις πόλεις Αποστολής και όχι μόνο.
Στο πλαίσιο εξασφάλισης δεσμεύσεων ο Δήμος Λεμεσού έχει την στήριξη: (Α) Κεντρικής Κυβέρνησης, (Β) Τοπικών Αυτοδιοικήσεων, (Γ) ΜΚΟ, (Δ) Ιδιωτικών φορέων, (Ε) Δημοτών.
Για τον συντονισμό της πορείας και υλοποίησης της Σύμβασης Πόλης για το Κλίμα συστάθηκε εταιρεία ιδιωτικού δικαίου με 100% μέτοχο το Δήμο Λεμεσού. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αποτελούνται από μέλη της Ομάδας Μετάβασης για την Κλιματική Ουδετερότητα. Παράλληλα με την Ομάδα Μετάβασης ενεργοποιείται και η Διευρυμένη Ομάδα Μετάβασης για την Κλιματική Ουδετερότητα.
Η Σύμβαση για το Κλίμα κατατίθεται τον Σεπτέμβριο 2023, αξιολογείται, αναθεωρείται και κατατίθεται εκ νέου τον Μάρτιο 2024, αξιολογείται κάθε δύο χρόνια αρχικά μέχρι το 2030 και στη συνέχεια μέχρι και το 2050.

Τέλος