15 – Παράρτημα 3 – ΠΙΝΑΚΑΣ 1-Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρίες.
| Φύση και σκοπός. | Το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ οίκον Φροντίδας αφορά το κόστος που επωμίζεται το άτομο με αναπηρία για να εξασφαλίζει από άλλο ή άλλα άτομα βοήθεια και κατ’ οίκον φροντίδα ανάλογα με το πώς, πού και τι, το ίδιο το άτομο επιθυμεί για την υποστήριξη της καθημερινής ανεξάρτητης διαβίωσης του, με μία ή περισσότερες από τις πιο κάτω υπηρεσίες:
7. Φροντίδα της υγιεινής και καθαριότητας της οικίας του ατόμου με αναπηρία και του περιβάλλοντα χώρου. 8. Ετοιμασία γευμάτων και υποστήριξη του ατόμου στη σίτιση και πόση. 9. Φροντίδα της προσωπικής υγιεινής του ατόμου περιλαμβανομένων της μεταφοράς και βοήθειας κατά το μπάνιο, φροντίδα προσώπου και στόματος, νυχιών, μαλλιών, δέρματος, ντύσιμο, καθαρισμό εκκρίσεων/ απεκκρίσεων κ.α. 10. Φροντίδα για τη μετακίνηση και κινητοποίηση του ατόμου, εντός και εκτός κλίνης και στη διασφάλιση της άνεσης και ασφάλειας του εντός της οικίας του. 11. Υποστήριξη στη λήψη συνταγογραφημένων φαρμάκων και εφαρμογή της θεραπευτικής αγωγής με συνταγή και οδηγίες που εκδίδονται από ιατρό ή από άλλο ειδικό. 12. Συμμετοχή, σύμφωνα με τις οδηγίες ιατρού ή άλλου ειδικού, στην υποβοήθηση αποσυμφόρησης του εντέρου με τρόπο που ενδείκνυται ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου, στην αναπνευστική υποστήριξη του ατόμου, στη χρήση από το άτομο ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού που αφορά την καθημερινή κατ’ οίκον φροντίδα της υγείας του. 13. Διαχείριση αποβλήτων (κλινικά, αιχμηρά, τοξικά απόβλητα) και τοποθέτηση σε κατάλληλους και καθορισμένους σάκους/δοχεία/χώρους για την απομάκρυνση τους. 14. Ανταπόκριση στις κλήσεις του ατόμου και γενικά μέριμνα για τη σωματική και συναισθηματική ευεξία του ατόμου στην οικία του. 15. Υποστήριξη του ατόμου στη διατήρηση ή την ανάπτυξη των δεξιοτήτων ανεξάρτητης διαβίωσης. 16. Διασφάλιση εχεμύθειας, εμπιστευτικότητας και αμεροληψίας σε όλα τα ζητήματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα το άτομο που εξυπηρετεί.
Νοείται ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν καλύπτει βοήθεια και φροντίδα κατά τη φοίτηση σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης, την εργασία ή τη διαμονή σε νοσηλευτήρια ή άλλες δομές φροντίδας υγείας, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα, στέγες ή άλλες δομές κρατικές ή ιδιωτικές που δεν αποτελούν την οικία του ατόμου με αναπηρία.
Νοείται περαιτέρω ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν αφορά την συνηθισμένη βοήθεια και φροντίδα που κάθε παιδί δικαιούται από τους γονείς του ανάλογα με την ηλικία του.
|
| Δικαιούχοι επιδόματος | 2. (α) Δικαιούχοι Επιδόματος Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας είναι άτομα με αναπηρίες, ανεξαρτήτως εισοδήματος που, λόγω της αναπηρίας τους, αντιμετωπίζουν σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ΄οίκον φροντίδας από άλλο ή άλλα άτομα, για την επιτέλεση των βασικών καθημερινών προσωπικών ή οικιακών δραστηριοτήτων τους:
Νοείται ότι οι δικαιούχοι του παρόντος επιδόματος με πρόσθετες ανάγκες που δεν θα καλύπτονται από το επίδομα, όπως αυτό θα πιστοποιείται από την αρμόδια αρχή, θα είναι επιπρόσθετα δικαιούχοι των Υπηρεσιών Ανεξάρτητης Διαβίωσης που καθορίζει ο παρόντας Νόμος.
(β) Δικαιούχοι του επιδόματος για παιδιά, το λαμβάνουν μέχρι την ηλικία των 18 χρόνων ή μέχρι την ολοκλήρωση του κύκλου σπουδών τους στη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση.
(γ) Άτομα με τετραπληγία για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα με μόνιμο και πλήρη περιορισμό της λειτουργίας της βάδισης ακόμα και με τη χρήση βοηθητικών μέσων ή προσωπικής βοήθειας και που έχουν ανάγκη για συνεχή και μόνιμη χρήση τροχοκαθίσματος για τη διακίνηση τους και επιπρόσθετα αντιμετωπίζουν μόνιμο σοβαρό ή πλήρη περιορισμό της λειτουργίας και των δύο άνω άκρων τους, σε βαθμό που να μην μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν για βασικές ανάγκες της καθημερινής ζωής όπως η σίτιση ή και η ένδυση και χρειάζονται τη συνδρομή άλλου ατόμου.
(δ) Άτομα με παραπληγία για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα με μόνιμο και πλήρη περιορισμό της λειτουργίας της βάδισης ακόμα και με τη χρήση βοηθητικών μέσων ή προσωπικής βοήθειας και που έχουν ανάγκη για συνεχή και μόνιμη χρήση τροχοκαθίσματος για τη διακίνηση τους ή άτομα χωρίς περιορισμό στη λειτουργία της βάδισης τους αλλά με μόνιμο σοβαρό ή πλήρη περιορισμό της λειτουργίας και των δύο άνω άκρων τους, σε βαθμό που να μην μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν για βασικές ανάγκες της καθημερινής ζωής όπως η σίτιση ή και η ένδυση και χρειάζονται τη συνδρομή άλλου ατόμου.
(ε) Άτομα με βαριά κινητική αναπηρία για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα, ηλικίας κατά την αίτηση τους μέχρι 65 χρόνων, που δεν μπορούν να βαδίσουν και έχουν ανάγκη συνεχούς και μόνιμης χρήσης αναπηρικού τροχοκαθίσματος ή που μπορούν να βαδίσουν σε πολύ μικρές αποστάσεις σε ομαλό έδαφος με τη χρήση βοηθητικών μέσων όπως βακτηρίας, περπατούσας ή ειδικών στηριγμάτων στα πόδια.
(στ) Τυφλά άτομα για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα που αποδεδειγμένα η οξύτητα της όρασης και των δύο οφθαλμών τους είναι τέτοια ώστε αυτή στον καλύτερο οφθαλμό να μην υπερβαίνει, έστω και με διορθωτικούς φακούς, τα 6/60 (έξι εξηκοστά).
|
| Ύψος επιδόματος. | 3. (α) Από την ημερομηνία ισχύος του παρόντος Νόμου και κατά τα επόμενα έτη, όπως θα αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο με έκδοση Γνωστοποιήσεων που θα δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας σύμφωνα με το Άρθρο 19(α), 19(β) και 19(γ) του παρόντος Νόμου, τίθεται σε ισχύ στο σύνολο του ή σε μέρος του ο παρών Πίνακας 1 και κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει μηνιαίως ένα από τα ποσά που εμφανίζονται στον Πίνακα Α στο τέλος του παρόντος Πίνακα 1, ανάλογα με την εκάστοτε χρονολογία και την κατηγορία δικαιούχων για την οποία εγκρίνεται από την αρμόδια αρχή μετά από αξιολόγηση και πιστοποίηση των εξατομικευμένων αναγκών του για προσωπική βοήθεια και κατ’ οίκον φροντίδα.
(β) Το ύψος του μηνιαίου ποσού διαβαθμίζεται από το κατώτατο μέχρι το ανώτατο ποσό που εμφανίζεται στον Πίνακα Α και για τον καθορισμό του λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, ο βαθμός σοβαρότητας των αναγκών του αιτητή για υποστήριξη στην επιτέλεση μερικών ή όλων των βασικών προσωπικών ή και οικιακών δραστηριοτήτων του, ο αριθμός των ωρών κατά τη διάρκεια της ημέρας ή και της νύχτας κατά τις οποίες χρειάζεται υποστήριξη, ο αριθμός των ατόμων από τα οποία χρειάζεται υποστήριξη, ο βαθμός ανάγκης προστασίας στην περίπτωση διαταραχών συμπεριφοράς:
(γ) Από την 1η Ιανουαρίου 2027 και κάθε 1η Ιανουαρίου εκάστου επόμενου έτους, το ύψος του μηνιαίου ποσού αναπροσαρμόζεται κατά το ποσοστό αύξησης του μέσου όρου της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής κατά το τελευταίο έτος, σε σύγκριση με το μέσο όρο του δείκτη αυτού κατά το αμέσως προηγούμενο έτος.
Νοείται ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις που η αρμόδια αρχή πιστοποιεί ότι υπάρχει ανάγκη για επιπρόσθετη ή εξειδικευμένη προσωπική βοήθεια ή κατ’ οίκον φροντίδα που δεν καλύπτεται από τα ποσά επιδομάτων που καθορίζονται στον Πίνακα Α, είναι δυνατό να παραχωρηθεί, κατ’ εξαίρεση, μετά από πλήρως αιτιολογημένη έκθεση και με την έγκριση του Υφυπουργού, επιπρόσθετο μηνιαίο ποσό επιδόματος.
|
| Άλλοι όροι και προϋποθέσεις
|
4. Για την παροχή Επιδόματος Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ισχύουν οι ακόλουθοι όροι και προϋποθέσεις:
(α) ο δικαιούχος θα παραλαμβάνει από την αρμόδια αρχή την απόφαση για παροχή Επιδόματος και θα προχωρά με ελεύθερη επιλογή και απασχόληση του ή των Προσωπικών Βοηθών και Φροντιστών του, δηλώνοντας τα στοιχεία τους στην αρμόδια αρχή.
(β) Η αρμόδια αρχή δύναται να ζητά οποτεδήποτε οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία κρίνει απαραίτητα για την προσωπική βοήθεια και κατ΄οίκον φροντίδα του δικαιούχου. Σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή τεκμηριώνει την μη αξιοποίηση του επιδόματος για τους σκοπούς που καθορίζει ο παρών Νόμος, δύναται να αποφασίζει τον τερματισμό ή μερική ή πλήρη αντικατάσταση του επιδόματος με Υπηρεσίες Ανεξάρτητης Διαβίωσης που κρίνονται αιτιολογημένα ότι θα εξυπηρετήσουν καταλληλότερα τις εξατομικευμένες ανάγκες του δικαιούχου.
(γ) Κάθε προσωπικός βοηθός ή φροντιστής, συμπεριλαμβανομένων των άτυπων φροντιστών, υποχρεούται, όταν του ζητηθεί από την αρμόδια αρχή, να παρακολουθήσει εξειδικευμένο πρόγραμμα κατάρτισης. Υποχρεούται επίσης να τηρεί, κατ΄αναλογίαν, τους Κανόνες Δεοντολογίας των Αδειούχων Παροχής Υπηρεσιών Ανεξάρτητης Διαβίωσης που καθορίζονται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Νόμου και να υπόκειται σε οποιαδήποτε επιθεώρηση αποφασίζει η αρμόδια αρχή.
|
Πίνακας Α
Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία
(Παράρτημα 3, Πίνακας1)
| Α/Α | Δικαιούχοι
ανεξαρτήτως εισοδήματος, Κύπριοι ή Ευρωπαίοι πολίτες με διαμονή τουλάχιστον 12 μηνών στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές ή αναγνωρισμένοι πρόσφυγες ή πρόσφυγες με καθεστώς συμπληρωματικής ή προσωρινής προστασίας |
Μηνιαίο ποσό επιδόματος |
|
| Με την έναρξη ισχύος του παρόντος Νόμου | Μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος Νόμου, έτος …… | ||
| € | € | ||
| 1 | Παιδιά με αναπηρίες | ||
| 1.1 |
Παιδιά με σοβαρές αναπηρίες ή με μέτρια νοητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, ηλικίας μέχρι 18 χρόνων ή μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους |
848 | * |
| 1.2 | 948 | * | |
| 1.3 | 1048 | * | |
| 1.4 | 1148 | * | |
| 1.5 | 1248 | * | |
| 1.6 | Παιδιά με αναπηρίες και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας ηλικίας μέχρι 18 χρόνων ή μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους | 0 | * |
| ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ 1.1 ΕΩΣ 1.5 των πιο πάνω, όπου εφαρμόζεται, θα προστίθεται και θα συνυπολογίζεται ως ένα ενιαίο ποσό | |||
| 1.7 | Παιδιά με τετραπληγία | 1308 | * |
| 1.8 | 1508 | * | |
| 1.9 | Παιδιά με παραπληγία | 808 | * |
| 1.10 | 908 | * | |
| 1.11 | Τυφλά παιδιά | 382 | * |
| 2 | Ενήλικες με αναπηρίες | ||
| 2.1 |
Ενήλικες, με σοβαρές αναπηρίες ή μέτρια νοητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, ηλικίας κατά την αίτηση τους μέχρι 65 χρόνων |
368 | * |
| 2.2 | 468 | * | |
| 2.3 | 568 | * | |
| 2.4 | 668 | * | |
| 2.5 | 768 | * | |
| 2.6 | Ενήλικες με αναπηρίες και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, κατά την αίτηση τους ηλικίας μέχρι 65 χρόνων | 0 | * |
| 3 |
Άτομα με τετραπληγία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας |
||
| 3.1 | 900 | * | |
| 3.2 | 1100 | * | |
| 3.3 | 1308 | * | |
| 3.4 | 1508 | * | |
| 3.5 | 1676 | * | |
| 3.6 | 1876 | * | |
| 4 |
Άτομα με παραπληγία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας |
||
| 4.1 | 400 | * | |
| 4.2 | 500 | * | |
| 4.3 | 808 | * | |
| 4.4 | 908 | * | |
| 4.5 | 1176 | * | |
| 4.6 | 1276 | * | |
| 5 |
Άτομα με βαριά κινητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, κατά την αίτηση τους ηλικίας μέχρι 65 χρόνων |
||
| 5.1 | 408 | * | |
| 5.2 | 776 | * | |
| 5.3 | 876 | * | |
| 5.4 | 976 | * | |
| 5.5 | 1076 | * | |
| 5.6 | 1176 | * | |
| 6 |
Τυφλοί και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας |
||
| 6.1 | 382 | * | |
| 6.2 | 750 | * | |
| 6.3 | 850 | * | |
| 6.4 | 950 | * | |
| 6.5 | 1050 | * | |
| 6.6 | 1150 | * | |
*Σύμφωνα με το Άρθρο 19 του παρόντος Νόμου.
Τέλος
Παράρτημα 3 – ΠΙΝΑΚΑΣ 1-Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρίες
Οι πραγματικές ανάγκες όσο αφορά το κόστος των αλλοδαπών φροντιστών για 24ωρη φροντίδα καθορίζονται ως εξής:
Για να υπάρχει 24ωρη παρουσία ατόμου φροντιστή δίπλα από το άτομο με αναπηρία, βάσει των σημερινών συμβολαίων των αλλοδαπών που καλύπτουν περίπου 42 ώρες με δικαίωμα σε αργίες και άδειες ασθενείας, χρειάζονται 5.3 φροντιστές να καλυφθεί 24ωρο.
Για ένα φροντιστή Καθαρός μισθός (ΚΜ) + 48.8% έξοδα διαμονής διατροφής επί του ΚΜ, όπως τα υπολογίζει το κράτος για καταβολή κοινωνικών ασφαλίσεων + ((Καθαρός μισθός) + (48.8% Χ ΚΜ)) Χ περίπου 27% για πληρωμή ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων + (Περίπου €1800 Έξοδα πράκτορα διαιρεμένα στους 36 μήνες του συμβολαίου = €50 ) +(Ασφάλεια εργοδότη (€150/χρόνο) ως μηνιαίο κόστος= €12.5/μήνα) + Κόστος πληρωμής 4.5 Κυριακών για 24ωρη. Όλα αυτά μαζί διπλασιάζουν περίπου το κόστος του φροντιστή για τον εργοδότη.
Αν ο αλλοδαπός έχει μισθοδοσία 750 Ευρώ για δύσκολο περιστατικό αυτισμού τότε το κόστος φροντίδας για 24ωρη είναι 750 Ευρώ Χ2 Χ 5.3 φροντιστές = 7950 Ευρώ για να γνωρίζει ο κόσμος τις πραγματικότητες.
Παράρτημα 3, (άρθρο 6), ΠΙΝΑΚΑΣ 1, Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρίες.
11.1 …..Νοείται ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν καλύπτει βοήθεια και φροντίδα κατά ….. ή τη διαμονή σε νοσηλευτήρια
Σχόλιο: Είναι γνωστό ότι σε νοσηλευτήρια τα άτομα με αναπηρία είναι έρμαιο και πολλές φορές δεν έχουν κανένα δίπλα τους. Γιατί να αποκλείεται η χρήση Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας σε τέτοιες περιπτώσεις; Τι πιο φυσικό να τον βοηθάει ο φροντιστής του και στο νοσοκομείο. Ο αποκλεισμός αυτός πρέπει να αφαιρεθεί.
15 – Παράρτημα 3 – ΠΙΝΑΚΑΣ 1-Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρίες.
Δεν είναι αποδεκτό το γεγονός ότι κάποιες αναπηρίες έχουν κατοχυρωμένα επιδοματα παροχών στον πίνακα 1, με αναφορά στην αναπηρία τους, ενώ ο Αυτισμός ο οποίος τουλάχιστον στα σοβαρά του επίπεδα, είναι διεθνώς αποδεκτός ως μία απο τις πιο δύσκολες αναπηρίες στην διαχείριση του να μην κατέχει καν ονομαστική αναφορά στα επιδόματα που χρειάζεται για την φροντίδα. Τονίζεται ότι ειδικότερα στις σοβαρές περιπτώσεις αυτισμού, υπάρχει έντονα το φαινόμενο οι φροντιστές να εγκαταλείπουν και να αποζητούν πιο εύκολα περιστατικά. Επίσης αναφέρεται ότι το κόστος των φροντιστών ακόμη και αλλοδαπών είναι πολύ ψηλό. Κυπριοι φροντιστές στα δύσκολα περιστατικά ζητούν 25 με 30 Ευρώ την ώρα, ενώ οι αλλοδαποί φροντιστές αν υπολογιστεί το κόστος των Εισφορών στο ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το κόστος διαμονής διατροφής τους το τελικό κόστος για τον εργοδότη είναι περίπου το διπλάσιο της μισθοδοσίας τους. Π.Χ αν λαμβάνει αλλοδαπός φροντιστής 700 Ευρώ για να αντέχει να μην φύγει, το τελικό κόστος προς τον ιδιοκτήτη είναι περίπου 1400 Ευρώ.
Βάσει των πιο πάνω πρέπει να προστεθούν οι εξής παροχές φροντίδας:
Παιδιά και ενήλικες με αυτισμό (Ελαφριές περιπτώσεις): Ελάχιστο 1300 (περιλαμβανομένου του αναπηρικόυ επιδόματος και ΕΕΕ όπου δίνεται)
Παιδιά και ενήλικες με αυτισμό (Μέτριες περιπτώσεις): Ελάχιστο 2000 (περιλαμβανομένου του αναπηρικόυ επιδόματος και ΕΕΕ όπου δίνεται)
Παιδιά και ενήλικες με αυτισμό (Σοβαρές περιπτώσεις): Ελάχιστο 5000 (περιλαμβανομένου του αναπηρικόυ επιδόματος και ΕΕΕ όπου δίνεται)
Πρέπει τα ποσά να είναι χωριστά και ξεκάθαρα για την κάθε κατηγορία αναπηρίας όπως είναι σήμερα και όχι να τα ονομάζουν όλα φροντίδας. ακόμη και το αναπηρικό επίδομα των 368 ευρώ έχει μετονομαστεί σε κατοίκον φροντίδα. Το επίδομα προσωπικής βοηθειας κατοικον φροντίδας ως αναφέρει το νομοσχέδιο θα δίνεται στο άτομο με αναπηρία για να εξασφαλίζει απο άλλο ή αλλα άτομα προσωπική βοήθεια και κατοικον φροντίδα τι γίνεται σε περίπτωση που η οικογένεια ή το άτομο δεν επιθυμεί να έχει άλλο άτομο για φροντίδα, τότε θα χάνεται και το αναπηρικό.
Η ΚΥ.Σ.Ο.Α. θεωρεί ότι αποτελεί διάκριση τα άτομα άνω των 65 ετών να μένουν εκτός των αναπηρικών παροχών. Το Κράτος οφείλει να προνοήσει και για τους πολίτες του, άνω των 65 ετών που έρχονται αντιμέτωποι με κά8ε είδους αναπηρία.
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 2 (γ) – να μπει ανεξαρτήτου ηλικίας
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 2 (δ) – να μπει ανεξαρτήτου ηλικίας
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 2 (ε) – να μπει μέχρι 70
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 3 (α) – να διαγραφεί
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 3 (β) – να διευκρινιστεί κατά πόσον όλα τα παραπάνω αφορούν αξιολόγηση της λειτουργικότητας της αναπηρίας
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 3 (γ) – αντικατάσταση του μέσου όρου της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής κατά το τελευταίο έτος, με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 4(α) – να διαγραφεί το «δηλώνοντας τα στοιχεία τους στην αρμόδια αρχή»
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 4 (β) – να διαγραφεί – «Η αρμόδια αρχή δύναται να ζητά οποτεδήποτε οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία κρίνει απαραίτητα για την προσωπική βοήθεια και κατ΄οίκον φροντίδα του δικαιούχου»
• Να ερμηνευτεί κατά πόσο αφορά την μη εργοδότηση φροντιστή, αν θα υπάρχει η δυνατότητα ένστασης στην απόφαση για διακοπή, ποιος θα αποφασίζει τη διακοπή και πως θα ορίζεται η μη αξιοποίηση του επιδόματος – Σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή τεκμηριώνει την μη αξιοποίηση του επιδόματος για τους σκοπούς που καθορίζει ο Νόμος, να υπάρχει η δυνατότητα ένστασης.
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – Πίνακας Α
– Σημεία 2. – μέχρι 70 ετών
Σημείο 2. – να διαγραφεί το « με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας»
– Σημεία 3 – ανεξαρτήτου ηλικίας
– Σημεία 4 – ανεξαρτήτου ηλικίας
– Σημεία 5 – μέχρι 70 ετών
Σημείο 5 – να διαγραφεί «με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας»
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 2, παράγραφος 3 (α) – να προστεθεί αντίστοιχη παράγραφος για τα άτομα με παραπληγία
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 2, παράγραφος 4 – να διαγραφεί
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 3, παράγραφος 2 – να διαγραφεί το ηλικιακό κριτήριο
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 3, παράγραφος 4 – να διαγραφεί
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 5, παράγραφος 2 – να διαγραφεί το «νοουμένου ότι εξακολουθούν να κατέχουν άδεια οδήγησης»
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 7, παράγραφος 2 – να προστεθεί «και την εργασία»
Ως γενικό σχόλιο, επιθυμούμε όπως αντικατασταθεί το ηλικιακό όριο των 65 ετών με 70 ετών και όπου αναφέρεται άρθρο για παιδιά, να είναι μέχρι το τέλος των σπουδών τους.
Παράρτημα 3 – (άρθρο 6) – Πίνακας 1 – παράγραφος 1 (16), – Νοείται ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν καλύπτει βοήθεια και φροντίδα κατά τη φοίτηση σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης, την εργασία ή τη διαμονή σε νοσηλευτήρια ή άλλες δομές φροντίδας υγείας, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα, στέγες ή άλλες δομές κρατικές ή ιδιωτικές που δεν αποτελούν την οικία του ατόμου με αναπηρία. – να διαγραφεί “κατά τη φοίτηση σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης, την εργασία ή τη διαμονή σε νοσηλευτήρια”
– Νοείται περαιτέρω ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν αφορά την συνηθισμένη βοήθεια και φροντίδα που κάθε παιδί δικαιούται από τους γονείς του ανάλογα με την ηλικία του. – να διαγραφεί
Συμφωνούμε με τις εισηγήσεις της ΚΥΣΟΑ, ειδικά στα σημεία:
της Τροποποίησης του τίτλου ως εξής “Επίδομα Αναπηρίας, Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία.”
και σχετικά με τις κατηγορίες και τα ποσά που η ΚΥΣΟΑ εισηγείται.
Ως Παγκύπριος Σύνδεσμος Γονέων Ατόμων με Νοητική Αναπηρία (ΠΑΣΥΓΟΑΝΑ) συμφωνούμε με όλες τις τεκμηριωμένες εισηγήσεις της ΚΥΣΟΑ οι οποίες πιστεύουμε πρέπει να υιοθετηθούν αυτούσιες.
Παιδια με ια σοβαρή αναπηρία επίδομα 0 λέει ενώ παιδιά με σοβαρή αναπηρία ή μέτρια νοητική θα δικαιούται επίδομα. Δηλαδή τι εννοείτε ΄΄Σοβαρή αναπηρία΄΄? Η κάθε αναπηρία είναι σοβαρή είτε συνοδεύεται με νοητική αναπηρία είτε όχι.
Γιατί μέχρι τα 65 να δίνονται τα επιδόματα? Μετα τα 65 η ζωή τελειώνει?
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥΣ. Η πολιτεία πρέπει να δίνει το δικαίωμα στα παιδιά ο φροντιστής τους να είναι ένα δικό τους άτομο, είτε συγγενής πρώτου βαθμού είτε όχι.
Παντού υπάρχει αναφορά σε “σοβαρές αναπηρίες” αλλά πουθενά δεν διευκρινίζεται τι θεωρείται σοβαρή αναπηρία και πως ακριβώς αυτή αξιολογήται και συμπερένεται ότι είναι σοβαρή αναπηρία. Κάποιος για παράδειγμα στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να μην “φαίνεται” ότι έχει σοβαρή αναπηρία αλλά στην πραγματικότητα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει να είναι σοβαρά και να τον εμποδίζουν να ζει φυσιολογικά όπως άλλοι. Οι ομάδες που αξιολογούν τα παιδιά μας με αυτισμό το μόνο που κάνουν απλά τα βλέπουν και κάνουν κάποιες ερωτήσεις τις οποίες το άτομο τις πλείστες φορές δεν είναι σε θέση να απαντήσει λόγω του υψηλού άγχους και άλλων προβλημάτων που έχει και όταν οι γονείς συμβάλουν με πληροφορίες δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη. Κανένα άλλο σύστημα αξιολόγησης δεν είδαμε να χρησιμοποιείται όπως σε άλλες εκσυχρονισμένες κοινωνίες για να γίνεται σωστή και ακριβής αξιολόγηση.
Θεωρούμε απαράδεκτο ότι δεν υπάρχουν προτεινόμενα ποσά τα οποία να έχουν σημαντική αύξηση από ότι παρέχεται σήμερα. Τα επιδόματα έχουν αυξηθεί ελάχιστο από τον καιρό που εφαρμόστηκαν.
Στο σημείο 12 μετά τη λέξη ‘αποσυμφόρηση’ να προστεθεί η λέξη ‘ή λειτουργίας’.
Η προσωρινή φιλοξενία ατόμου σε νοσηλευτήριο/δομή φροντίδας/κέντρο αποκατάστασης η άλλο παρόμοιο χώρο δεν πρέπει να του στερεί ή να διακόπτεται το επίδομα αυτό.
Σημείο 4.β να εφαρμοστεί μόνο όταν τα ποσά θα υπερδιπλαστιαστούν και μόνο για μέχρι το 50% του επιδόματος διαφορετικά θα προκαλούν ταλαιπωρία, διοικητικό κόστος και γραφειοκρατία.
θα πρέπει να παραχωρηθεί νέο επίδομα για άτομα που αποκτούν βαριά κινητική αναπηρία άνω των 65 ετών.
Για τα άτομα που χρειάζεται να φιλοξενούν στο σπίτι τους φροντιστή ή φροντιστές δημιουργείται αύξηση στους απαιτούμενους στεγαστικούς χώρους με μεγάλη αύξηση κόστους για το οποίο το κράτος δεν δίνει στήριξη εκτός αν λαμβάνεις το επίδομα ενοικίου από το ΕΕΕ. Θέμα που πρέπει να τύχει διαχείρισης.
Να εξευρεθεί τρόπος ούτως ώστε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα/τράπεζες, να παρέχουν δάνεια στα ενήλικα άτομα με αναπηρία κάτι το οποίο σήμερα είναι ανέφικτο λόγω των χαμηλών επιδομάτων και της αβεβαιότητας στην παροχή λήψης αυτών των βοηθημάτων.
Άρα όταν στη νομοθεσία υπάρχει η δυνατότητα καταβολής μέρους των ετήσιων τόκων, σε ποιους δικαιούχους αναφέρεται;; ποιο ποσοστό αναλογεί σε αυτήν την κατηγορία;
Να γίνει εκσυγχρωνισμός στη νομοθεσία ούτως ώστε όταν το άτομο με αναπηρία, για να εξασφαλίσει την ανεξάρτητη διαβίωση, γίνει κάτοχος/ ιδιοκτήτης μίας μικρής κατοικίας ή διαμερίσματος, να ΜΗΝ αποκόπτονται τα κεκτημένα δικαιώματα και χρηματικές παροχές. Όταν οι γονείς με κάθε θυσία προσπαθούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή διαβίωση στα παιδιά τους, τα ενήλικα πλέον, έχοντας κατά νου ότι κάποια στιγμή θα φύγουν από αυτή τη ζωή, η αγωνία και η ανασφάλεια για το μέλλον, είναι δυσβάστακτη.
Παρακαλώ να διευκρινιστεί: ΟΤΑΝ ΤΟ ΆΤΟΜΟ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗ ΣΕ ΜΙΚΡΗ ΜΟΝΑΔΑ/ΚΑΤΟΙΚΙΑ,, ΕΑΝ ΘΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΤΟΥ ΑΝΑΓΚΕΣ,,,!!!;; Εδικά όταν ο δικαιούχος είναι λειτουργικός και νεαρός στην ηλικία. Αυτό το θέμα είναι μείζον και Παρακαλώ πολύ να εξεταστεί αυτό το θέμα με κάθε σοβαρότητα και προβληματισμό.
Το επίδομα περιγράφει σωστά τι είναι προσωπική βοήθεια/κατ’ οίκον φροντίδα, αλλά αποκλείει χρήση σε σχολείο/εργασία/νοσηλεία, που είναι ακριβώς εκεί όπου απαιτείται για ανεξάρτητη διαβίωση.
Υπάρχουν ηλικιακά όρια (≤65) και ασάφειες/κενά (π.χ. 1.6=0€), καθώς και σύγχυση ανάμεσα σε «επίδομα αναπηρίας» και «επίδομα φροντίδας».
Λείπει διαφανής μέθοδος κοστολόγησης (ώρες × ενιαία ωριαία τιμή), δικλίδες διαδικαστικών εγγυήσεων (ακρόαση/ένσταση πριν τερματισμό), και ποιότητα/ασφάλεια για πράξεις υγείας στο σπίτι.
Χρειάζονται ρυθμίσεις για οικογενειακούς φροντιστές, εκπαίδευση με κάλυψη κόστους, respite και retainer στη νοσηλεία.
Έτοιμες προτάσεις
1) Χρήση σε εκπαίδευση/εργασία/νοσηλεία (τροποποίηση της επιφύλαξης μετά το (16))
Νέα διατύπωση:
«Το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δύναται να χρησιμοποιείται σε όλους τους τομείς ζωής του δικαιούχου, περιλαμβανομένων της εκπαίδευσης (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια), της εργασίας και της νοσηλείας για μη κλινικές ανάγκες, με συντονισμό για αποφυγή διπλής χρηματοδότησης. Δεν καλύπτονται αποκλειστικά κλινικές πράξεις που υπάγονται στο ΓεΣΥ ή σε άλλα σχέδια υγείας.»
Αιτιολόγηση: Αν δεν επιτρέπεται η χρήση εκεί που ζει/σπουδάζει/εργάζεται ο άνθρωπος, αναιρείται η ανεξάρτητη διαβίωση.
2) Κατάργηση ηλικιακών ορίων/μη διάκριση (Άρθρο 2)
Νέα διατύπωση στις περ. (γ)–(στ):
«Η επιλεξιμότητα δεν υπόκειται σε όριο ηλικίας· κρίνεται αποκλειστικά από τις εξατομικευμένες ανάγκες υποστήριξης. Οι ορισμοί (τετραπληγία, παραπληγία, βαριά κινητική, τυφλότητα) ισχύουν ανεξαρτήτως ηλικίας.»
Αιτιολόγηση: Η αναπηρία δεν παύει στα 65· αποφυγή άνισης μεταχείρισης.
3) Διακριτός ρόλος επιδομάτων & ρήτρα μη μείωσης (Πίνακας Α – τίτλος & γενικές αρχές)
Προσθήκη πριν τον Πίνακα Α:
«Τα επιδόματα Αναπηρίας, Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας είναι διακριτά. Ο δικαιούχος δύναται να τα λαμβάνει σωρευτικά όπου εφαρμόζεται, χωρίς αυτόματη υποκατάσταση.
Τίθεται ρήτρα μη χειροτέρευσης: κανένας υφιστάμενος δικαιούχος δεν θα λαμβάνει, λόγω της παρούσας μεταρρύθμισης, μικρότερο συνολικό ποσό από αυτό που λάμβανε πριν.»
Αιτιολόγηση: Διαφάνεια/αποφυγή «συγχώνευσης» που μειώνει καθαρά ποσά.
4) Εξατομικευμένος προϋπολογισμός: ώρες × ενιαία ωριαία τιμή (Άρθρο 3)
Νέα παράγραφος (μετά το 3β):
«Το ποσό καθορίζεται βάσει τεκμηριωμένων ωρών υποστήριξης (ημέρα/νύχτα/αργίες) × ενιαία ωριαία τιμή κόστους που περιλαμβάνει μισθό, εισφορές εργοδότη, άδειες/ασθένειες, εκπαίδευση/εποπτεία, μετακινήσεις και διαχείριση. Επιτρέπεται τράπεζα ωρών για περιόδους αυξημένης ανάγκης.»
Αιτιολόγηση: Αντανακλά το πραγματικό κόστος φροντίδας.
5) Δείκτης αναπροσαρμογής & έναρξη 2026 (Άρθρο 3γ)
Νέα διατύπωση:
«Από 1/1/2026 και ετησίως, τα ποσά αναπροσαρμόζονται βάσει Ειδικού Δείκτη Κόστους Φροντίδας (μισθολογικό, εισφορές, καύσιμα/μετακίνηση κ.λπ.), με ελάχιστο δάπεδο το ποσοστό ΑΤΑ.»
Αιτιολόγηση: Το κόστος φροντίδας δεν ακολουθεί πάντα τον γενικό ΔΤΚ.
6) Διαδικαστικές εγγυήσεις – Άρθρο 4(β)
Αντικατάσταση 4(β):
«Οποιοσδήποτε έλεγχος/μεταβολή/τερματισμός παροχής γίνεται μόνο: (i) κατόπιν προηγούμενης ακρόασης του δικαιούχου, (ii) με έγγραφη, ειδική αιτιολόγηση, (iii) με δικαίωμα ένστασης σε ανεξάρτητο όργανο και (iv) με αναστολή εκτέλεσης μέχρι την τελική κρίση, εκτός τεκμηριωμένων περιπτώσεων απάτης. Αντί αντικατάστασης με υπηρεσία, προκρίνεται λύση που επέλεξε ο ίδιος ο δικαιούχος.»
Αιτιολόγηση: Διασφάλιση επιλογής/ελέγχου και due process.
7) Οικογενειακοί/οικείοι ως φροντιστές & εκπαίδευση (Άρθρο 4α–γ)
Συμπλήρωση 4(α) και 4(γ):
«Κατ’ επιλογή του δικαιούχου, δύνανται να αμείβονται ως φροντιστές μέλη οικογένειας/οικείοι, με σύμβαση και δικλίδες αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων.
Η υποχρεωτική εκπαίδευση/εποπτεία φροντιστών χρηματοδοτείται από το κράτος και δεν αφαιρείται από το επίδομα. Η αρμόδια αρχή παρέχει δωρεάν ταχεία κατάρτιση (συμπερ. βασικών δεξιοτήτων, δεοντολογίας, ασφάλειας, επικοινωνίας/ΚΝΓ, easy-to-read).»
Αιτιολόγηση: Ρεαλιστικό εργατικό δυναμικό + ποιότητα χωρίς επιβάρυνση δικαιούχου.
8) Respite & retainer
Νέα παράγραφος (Άρθρο 3 – μετά την κοστολόγηση):
«Παρέχεται επίδομα ανάπαυλας (respite) με ορισμένη μηνιαία/ετήσια πίστωση ωρών. Σε νοσηλεία, προβλέπεται retainer για διατήρηση του/της βοηθού και δυνατότητα παρουσίας για μη κλινικές ανάγκες.»
Αιτιολόγηση: Πρόληψη εξουθένωσης/διάλυσης σχέσης με φροντιστή.
9) Διαφάνεια αξιολόγησης & επανεξέταση αναγκών
Νέα παράγραφος (Άρθρο 3):
«Η αρμόδια αρχή δημοσιεύει το τυποποιημένο εργαλείο λειτουργικής αξιολόγησης (εναρμονισμένο με ICF), προβλέπει δεύτερη γνώμη και επανεκτίμηση σε αλλαγή αναγκών. Συμμετέχουν οργανώσεις ΑμεΑ/γονέων στον σχεδιασμό του εργαλείου.»
Αιτιολόγηση: Δίκαιο, διαφανές, συμμετοχικό.
10) Υγεία στο σπίτι – ασφάλεια & όρια ρόλων (περ. 11–13)
Συμπλήρωση στα σημεία (11)–(13):
«Κάθε πράξη που εμπίπτει σε υγειονομικό επάγγελμα εκτελείται μόνο κατόπιν τεκμηριωμένης εκπαίδευσης/εξουσιοδότησης και υπό πρωτόκολλα ασφάλειας (λοιμώξεων/ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού). Η αρμόδια αρχή διασφαλίζει ασφαλιστική κάλυψη ευθύνης.»
Αιτιολόγηση: Προστασία δικαιούχου και φροντιστών.
11) Ορισμός «συνηθισμένης γονεϊκής φροντίδας» (επιφύλαξη για παιδιά)
Προσθήκη οδηγού (αναφορά στο Παράρτημα):
«Εκδίδεται οδηγός με παραδείγματα διάκρισης “συνηθισμένης” από πρόσθετες ανάγκες λόγω αναπηρίας (ύπνος/επιτήρηση νύχτας, αυτοεξυπηρέτηση, συμπεριφορικές κρίσεις, μετακινήσεις κ.ά.).»
Αιτιολόγηση: Αποφυγή αυθαίρετων απορρίψεων.
12) Αναδρομικότητα σε τεκμηριωμένες περιπτώσεις
Νέα παράγραφος (Άρθρο 3):
«Όπου η αίτηση υποβληθεί πλήρης, η παροχή μπορεί να καταβάλλεται αναδρομικά από τον μήνα που έπεται της πιστοποίησης της αναπηρίας ή της πλήρωσης των προϋποθέσεων, κατ’ αναλογίαν άλλων κοινωνικών παροχών.»
Αιτιολόγηση: Δίκαιη έναρξη, ιδίως με μεγάλες καθυστερήσεις.
13) Κατηγορίες/ποσά – καθαρισμός Πίνακα Α & ειδικές περιπτώσεις
Διόρθωση 1.6 (0€) → αντικατάσταση με εύρος (π.χ. 200–400€) ή ενσωμάτωση σε ωροκοστολόγιο.
Νέα υποκατηγορία ΔΑΦ με βαρειά χαρακτηριστικά (για παιδιά/ενήλικες) με δυνατότητα έως 3 φροντιστών όπου τεκμηριώνεται.
Διπλοί βοηθοί σε τετραπληγία όπου απολύτως αναγκαίο (ρήτρα «δύο ατόμων ανά βάρδια» με αιτιολόγηση).
Ευελιξία νύχτας/αργιών (προσαύξηση ωριαίας τιμής).
Μεταβαλλόμενες ανάγκες παιδιών (ρύθμιση για αναβάθμιση όταν η λειτουργικότητα αλλάζει με την ανάπτυξη).
14) Παρακολούθηση/διακυβέρνηση
Νέα παράγραφος (Άρθρο 4 – τέλος):
«Θεσπίζεται μικτή επιτροπή (Αρμόδια Αρχή + οργανώσεις ΑμεΑ/γονέων) για αναθεώρηση κριτηρίων/ποσών ανά διετία, δημοσίευση δεικτών (χρόνοι πρόσβασης, διατήρηση φροντιστών, ικανοποίηση) και έκθεση διαφάνειας.»
«Οι ρυθμίσεις του παρόντος δεν υποκαθιστούν υπηρεσίες υγείας/ψυχικής υγείας (π.χ. ΓεΣΥ), αλλά συντονίζονται με αυτές· η προσωπική βοήθεια καλύπτει μη κλινικές ανάγκες πρόσβασης και ανεξάρτητης διαβίωσης.»
ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ “Πίνακας Α Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία (Παράρτημα 3, Πίνακας 1)”
ΕΙΣΗΓΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΟΥΝ ΑΚΟΜΑ 2 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΩΣ ΕΞΗΣ:
– Παιδιά με βεβαρημένα χαρακτηριστικά Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (διακύμανση ανά φροντιστή βάσει εξατομικευμένων αναγκών, έως 3 φροντιστές ανά άτομο), εισήγηση για διακύμανση από 1200 έως 1400 ανά φροντιστή.
– Ενήλικες με βεβαρημένα χαρακτηριστικά Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (διακύμανση ανά φροντιστή βάσει εξατομικευμένων αναγκών, έως 3 φροντιστές ανά άτομο), εισήγηση για διακύμανση από 1200 έως 1400 ανά φροντιστή.
Το επάγγελμα του φροντιστή χρειάζεται να ενισχυθεί για να μπορούν τα άτομα να επιλέγουν αυτά τα επαγγέλματα.
Οι φροντιστές για τα άτομα με αναπηρία συμβάλουν θετικά στην ζωή τους, διευκολύνουν την καθημερινότητα τους, υποστηρίζουν το οικογενειακό περιβάλλον, αποφορτίζουν τους άτυπους φροντιστές (μέλη οικογένειας).
Η λύση των αλλοδαπών φροντιστών που στην ουσία είναι η κύρια λύση για εργοδότηση φροντιστών στην Κύπρο δεν επιλύει πάντοτε προβλήματα αλλά μερικές φορές επιβαρύνει τα άτομα και τις οικογένειες. Μερικά από τα προβλήματα είναι τα εξής:
Α)Οι φροντιστές δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις εξειδικευμένες ανάγκες των φροντιζόμενων καθώς δεν έχουν κατάλληλη εκπαίδευση με αποτέλεσμα η ποιότητα παροχής υπηρεσιών να είναι πολύ χαμηλή και να δημιουργούνται προβλήματα.
Β)Υπάρχει συνεχής εναλλαγή αλλοδαπών φροντιστών λόγω κόπωσης των φροντιστών ή λόγω του ότι τα άτομα και οι οικογένειες δεν είναι ευχαριστημένοι από την προσφορά υπηρεσιών λόγω έλλειψης προσόντων και εναλλάσσουν συνέχεια φροντιστές μέχρι να εντοπιστεί κατάλληλος φροντιστής που ικανοποίει τις ανάγκες τους.
Γ) Δεν υπάρχει χώρος φιλοξενίας των φροντιστών στους χώρους διαβίωσης των φροντιστών και ως εκ τούτου τα άτομα με αναπηρία εργοδοτούν μόνο μερικές ώρες φροντιστές και δεν καλύπτονται οι ανάγκες τους ενώ τα μέλη της οικογένειας αναλαμβάνουν ρόλο φροντιστών.
Δ) Οι άτυποι φροντιστές επιβαρύνονται με πολλούς ρόλους και επέρχεται η συναισθηματική φόρτιση και σωματική κόπωση. Επιπλέον, η κόπωση αυτή δημιουργεί εντάσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας με αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις τους
Εισηγήσεις για:
1) Ένταξη του επαγγέλματος φροντιστή σε ιδιωτικές σχολές και πανεπιστήμια της Κύπρου-Συνεργασία με πανεπιστήμια και ευαισθητοποίηση για ένταξη του επαγγέλματος στα εκπαιδευτικά ιδρύματα
2) Παροχή κινήτρων σε Δήμους και οργανώσεις για να δημιουργήσουν προγράμματα φροντίδας και να εκπαιδεύσουν εξειδικευμένους φροντιστές
3) Θεσμοθέτηση μισθών και ωφελημάτων στους φροντιστές π.χ. ταμείο προνοίας, ασφαλιστική κάλυψη, εφάπαξ ποσό στην συνταξιοδότηση
Άλλη εισήγηση για θέματα επιδότησης φροντίδας (ανάπαυλα φροντίδας) είναι η επιδότηση φροντίδας για ορισμένο χρονικό διάστημα για να μπορούν οι άτυποι φροντιστές να ξεκουράζονται π.χ. 1 φορά το μήνα να επιχορηγείται ένα ποσό για να πληρώνεται φροντιστής να έρχεται να φροντίζει το άτομο και να αποχωρεί για ξεκούραση ο φροντιστής για μερικές ώρες. Άλλη εισήγηση είναι 1 ή 2 φορές το χρόνο να υπάρχει επιδότηση φροντίδας σε φροντιστές η Ιδρύματα για να αναλαμβάνουν την φροντίδα των ατόμων και οι άτυποι φροντιστές να ξεκουράζονται για μερικές μέρες π.χ. από 1 μέρα μέχρι 5 μέρες. O θεσμός αυτός στην Ευρώπη ονομάζεται respite care και ακολουθείται με πολύ καλά αποτελέσματα.
15- Πίνακας Α
Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία
(Παράρτημα 3, Πίνακας1)
Στο 1,6 υπάρχει ανάγκη για παραχώρηση μερικής βοήθειας- να αξιολογούνται οι ανάγκες και να παραχωρείται επίσης κάποιο ποσό εφάπαξ π.χ. 200-400 ευρώ.
Στο σημείο 2,6 Ενήλικες με αναπηρίες και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, κατά την αίτηση τους ηλικίας μέχρι 65 χρόνων π.χ. 200-400 ευρώ
Προτείνω το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας να καλύπτει πραγματικά όλες τις ανάγκες που έχει ένα άτομο με αναπηρία για να ζει με αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία, όπου κι αν βρίσκεται, στο σπίτι, στο σχολείο, στην εργασία ή στο νοσοκομείο. Δεν έχει νόημα να λέγεται «ανεξάρτητη διαβίωση» αν το άτομο μένει χωρίς βοήθεια όταν σπουδάζει ή εργάζεται. Πιστεύω επίσης ότι δεν πρέπει να υπάρχουν ηλικιακά όρια· οι ανάγκες υποστήριξης δεν σταματούν στα 65. Το ποσό του επιδόματος πρέπει να βασίζεται στις πραγματικές ώρες βοήθειας που χρειάζεται κάθε άτομο και στο πραγματικό κόστος του φροντιστή, ώστε να μην αναγκάζεται κανείς να συμπληρώνει από την τσέπη του. Αν η αρμόδια αρχή θεωρήσει ότι το επίδομα δεν αξιοποιείται σωστά, πρέπει πρώτα να ακούει το άτομο, να αιτιολογεί γραπτώς την απόφαση και να δίνει δικαίωμα ένστασης, χωρίς να κόβεται η παροχή στο μεταξύ. Οι φροντιστές χρειάζονται εκπαίδευση και εποπτεία, αλλά το κράτος οφείλει να καλύπτει το σχετικό κόστος και να διασφαλίζει την ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την αξιοπρέπεια όλων. Το άτομο με αναπηρία πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο στο ποιον εμπιστεύεται, ακόμα κι αν πρόκειται για μέλος της οικογένειάς του, εφόσον το επιλέγει το ίδιο. Τέλος, χρειάζεται διαφάνεια στα κριτήρια και ουσιαστική συμμετοχή των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία και των γονέων στη διαμόρφωση των επιδομάτων και των κανονισμών.
Όπως όλοι ξέρουμε αφού το ζούμε, το κόστος ζωής έχει αυξηθεί και είναι δυσβάσταχτο για πολλές οικογένειες. Έχετε την εντύπωση πως το όποιο επιδόμα που παραχωρείται, είναι επαρκές για μία αξιοπρεπή ζωή;;; κάθε άλλο. Ούτε η επιδότηση ενοικίου, ούτε το επίδομα φροντιστή είναι ικανοποιητικά!!! Γνωρίζω άτομα με βαριά αναπηρία τα οποία δεν είναι σε θέση να εργαστούν, το τί βιώνουν, άγχος, αγωνία για το αύριο εάν θα έχουν λεφτά για ένα πιάτο φαΐ. Το στρες επιδεινώνει την κατάστασή τους. Μετρούν τις μέρες μέχρι να τους δοθεί το ΕΠΙΔΟΜΑ.
(άρθρο 6)
Τα δύο επιδόματα (προσωπικής βοήθειας και κατ΄ οίκον φροντίδας), είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, παρόλο που υπάρχει κάποια επικάλυψη και αυτό φαίνεται από τον ορισμό τους. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορεί αυτές οι δύο υπηρεσίες να εμφανίζονται μαζί, που ενδεχομένως να αποτελέσουν εμπόδιο για εξεύρεση των επαγγελματιών, αντίστοιχα.
Θα πρέπει να παρέχονται ξεχωριστά ανάλογα με το αίτημα και τις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου με αναπηρία. Σε καμία χώρα του κόσμου αυτά δεν παρέχονται μαζί, αλλά η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις καθώς και τα καθήκοντα (περιεχόμενο της υπηρεσίας) είναι διαφορετικά.
Ειδική χορηγία για τυφλούς.
Εισηγούμαστε όπως στο σημείο αυτό περιληφθούν αυτούσιες οι διατάξεις του περί ειδικής χορηγίας για τυφλούς Νόμου. Μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η συνέχιση όλων των δικαιωματικών ωφελημάτων και διευκολύνσεων που συνδέονταν διαχρονικά με τους λήπτες χορηγίας τυφλών.
Να προστεθούν ανάμεσα σ’ άλλα, οι ακόλουθες διατάξεις:
Προσθήκη του ορισμού τυφλός.
Τυφλά άτομα για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα που αποδεδειγμένα η οξύτητα της όρασης και των δύο οφθαλμών τους είναι τέτοια ώστε αυτή στον καλύτερο οφθαλμό να μην υπερβαίνει, έστω και με διορθωτικούς φακούς, τα 6/60 (έξι εξηκοστά).
Ξεκαθαρίζουμε ότι εισήγησή μας είναι όπως άτομα με οπτική αναπηρία που κατά την ψήφιση του παρόντος Νόμου ήταν λήπτες της ειδικής χορηγίας για τυφλούς σύμφωνα με τον περί Ειδικής Χορηγίας για τυφλούς νόμο, καθώς και τυφλά άτομα που θα πιστοποιούνται ως τυφλά άτομα θα εγκρίνονται ως λήπτες της χορηγίας τυφλών.
Η Ειδική χορηγία για τυφλούς να παρέχεται μετά από αίτησή τους σε όλα τα τυφλά άτομα για συνέχιση της κάλυψης μέρους του κόστους της οπτικής αναπηρίας, ώστε να μην τεθούν στο περιθώριο και να οδηγηθούν υποχρεωτικά στην επαιτεία.
Δικαιούχοι, δηλαδή, θα πρέπει να είναι πέρα από τους υφιστάμενους λήπτες της χορηγίας και όσοι υποβάλλουν αίτηση και πληρούν τον ορισμό “τυφλό άτομο” μετά από εξέτασή τους από δύο οφθαλμίατρους και έγκριση από την αρμόδια αρχή, όπως προβλέπεται στον περί ειδικής χορηγίας για τυφλούς νόμο.
Το ύψος της ειδικής χορηγίας δεν θα είναι κατώτερο από τα €382 ή από το ύψος που θα ισχύει κατά την ημερομηνία ψήφισης του παρόντος Νόμου.
Θα εξακολουθήσουν επίσης να ισχύουν οι όροι και προϋποθέσεις που προβλέπονται στον περί ειδικής χορηγίας για τυφλούς Νόμο καθώς και στους νόμους, κανονισμούς, σχέδια και διευκολύνσεις που ισχύουν στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και οργανισμούς, που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την ειδική χορηγία για τυφλούς.
Γίνεται τέλος εισήγηση όπως στον ορισμό του όρου τυφλός προστεθεί και πρόνοια με βάση την οποία η ειδική χορηγία για τυφλούς να παρέχεται και στα άτομα των οποίων η οπτική οξύτητα είναι χαμηλότερη των 20/100 στον καλύτερο οφθαλμό, των οποίων όμως το οπτικό πεδίο είναι πιο περιορισμένο από 20 μοίρες διάμετρο στον καλύτερο οφθαλμό, όπως άλλωστε ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Γίνεται, τέλος, εισήγηση, για την εισαγωγή νέας πρόνοιας στον παρόντα νόμο ώστε τα άτομα με οπτικοακουστική αναπηρία «τυφλοκωφά άτομα» να λαμβάνουν αυξημένο ποσό ύψους 50% των επιδομάτων που αναφέρονται στους τυφλούς.
Νοείται περαιτέρω ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν αφορά την συνηθισμένη βοήθεια και φροντίδα που κάθε παιδί δικαιούται από τους γονείς του ανάλογα με την ηλικία του.
Δεν διευκρινίζεται το τι θεωρείται συνηθισμένη φροντίδα του κάθε παιδιού από τους γονείς του.
Διαφωνώ με τη χρήση του όρου «φροντίδα» ως αντικατάσταση του επιδόματος για άτομα με αναπηρία, καθώς πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Το επίδομα αναπηρίας αφορά την οικονομική στήριξη του ίδιου του ατόμου, αναγνωρίζοντας τις πρόσθετες ανάγκες και τις ανισότητες που αντιμετωπίζει λόγω της αναπηρίας του. Αντίθετα, η «φροντίδα» αναφέρεται σε μια παροχή που θα έπρεπε να απευθύνεται σε όσους παρέχουν υποστήριξη, και όχι να αντικαθιστά το δικαίωμα του ατόμου με αναπηρία στην οικονομική του ανεξαρτησία. Επίσης, θεωρώ απαράδεκτο το γεγονός ότι, σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, μετά την ενηλικίωση το ποσό θα διαχειρίζεται από τρίτους ή «ξένους», κάτι που προσβάλλει τη βασική αρχή της αυτοδιάθεσης και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Τέλος, έχω παρατηρήσει με ανησυχία πως το ποσό για άτομα με νοητική αναπηρία έχει μειωθεί, γεγονός που δείχνει έλλειψη σεβασμού και κατανόησης προς τις ιδιαίτερες ανάγκες αυτής της ομάδας.
(α) Αποκλέιονται τα άτομα που θα καταστούν αναπηρά μετά την ηλικια των 65 ετών ΕΝΩ για τα άτομα που θα καταστούν ανάπηρα πριν την ηλικία των 65 ετών θα συνεχίσουν να λαβάνουν το επίδομα αναπηρίας και μετά την ηλικία των 65 ετών ΧΩΡΙΣ εισοδημαικά κρητήρια
Δημιουργία αναπήρων δύο κατηγοριών. Δημιουργείται δυσμενής διάκριση. Παραβίαση του άρθρου 28 του Συντάγματος και των Αρθρων 5, 8 και 28 της Σύμβασης. Η επιβολή ηλιακιακών ορίων σε παροχές ή υπηρεσίες προς άτομα με αναπηρία παραβιάζει ευθέως την Σϋμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Είναι τόσο περίπλοκη αυτή η νομοθεσία, που ο σκοπός της θεωρώ ότι είναι παραπλανητικός. Υποδεικνύει μεν αύξηση στο ποσό του επιδόματος όπου συμπεριλαμβάνονται όλα σε ενα σαν επίδομα φροντίδας, αλλά αν συγκρίνεις με τα σημερινά δεδομένα όπως ειναι διασπασμένα, στην ουσία γίνεται μείωση. Πρέπει τα ποσά να ξεχωρίσουν ανάλογα της αναπηρίας και των παροχών που δικαιούται ο κάθε ανάπηρος. Στο τέλος θα καταλήγουν όλοι στο ΕΕΕ, αν σε περίπτωση δεν θέλουν κατ’ οικον φροντίδα ή σύνοδο κ.λ.π. Επίσης, πάλι αποκλείονται άτομα πάνω των 65 ετών. Αν τύχει δυστύχημα για παράδειγμα σε άτομο άνω των 65 και καταστεί ανάπηρο, δεν του παρέχεται καμία βοήθεια, κι αυτό παρατηρείται συχνά σε ολόκληρο το νομοσχέδιο. Είναι επιεικώς απαράδεκτο να να αποκλείονται έτσι αυθαίρετα συνάνθρωποι μας που μπορεί να βρεθούν σε αυτή τη δύσκολη θέση.
Τι γίνεται με τα παιδιά που έχουν μέτρια αναπηρία κινητική μόνιμη;
Υπάρχει αμφιβολία ότι χρειάζονται στήριξη;
Εισήγηση για νέα κατηγορία για τις αναπηρίες οι οποίες κατά τον χρόνο μεταβάλλονται. Τα παιδιά λόγω της σωματικής τους ανάπτυξης η αναπηρία τους μπορεί να χειροτερεύει και μια αναπηρία που αξιολογείται στα 5 έτη ως μέτρια στα 15 μπορεί να είναι σοβαρή.
Ερώτημα: Θα περιμένουμε μέχρι τότε για να το στηρίξουμε;
Δε χρειάζεται πρόνοια; όπως το όνομα του Υφυπουργείου;
Επιπρόσθετα των πιο πάνω σχολίων και αναφορών, ένα ουσιαστικής σημασίας ζήτημα αφορά το χρόνο καταβολής της υπηρεσίας ή/και της παροχής.
Η ΚΥΣΟΑ αναγνωρίζει την γενική αρχή της μη αναδρομικότητας του νόμου και της νομικής ασφάλειας . Ωστόσο, υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις όπου προβλέπεται αναδρομική καταβολή (ή αναδρομικότητα της παροχής) υπό προϋποθέσεις — δηλαδή όχι καθολικά, αλλά κατά περίπτωση, ανάλογα με τις διατάξεις του εκάστοτε νόμου ή κανονισμού.
Στην Κυπριακή Δημοκρατία μία τέτοια περίπτωση αποτελεί το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Στην περίπτωση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ)
• Ο νόμος που ρυθμίζει το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (στην Κύπρο) είναι ο «Περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και γενικότερα» νόμος, ο οποίος προβλέπει ότι προβλέπεται ότι ο αιτητής πρέπει να υποβάλει αίτηση.
• Στον Οδηγό εφαρμογής του ΕΕΕ αναφέρεται ότι «εάν … η αίτηση υποβληθεί πλήρης … η παροχή καταβάλλεται αναδρομικά» (στον Οδηγό εφαρμογής).
• Στην πλατφόρμα WBAS της κυβέρνησης αναφέρεται ότι αν η αίτηση είναι πλήρης με όλα τα απαιτούμενα παραστατικά, τότε η καταβολή ξεκινά «από πρώτη μέρα του μήνα που έπεται του έκαστου μήνα κατά τον οποίο πιστοποιήθηκε η αναπηρία», δηλαδή γίνεται αναδρομικά ως προς την ημερομηνία πιστοποίησης της αναπηρίας. wbas.dmsw.gov.cy
• Για αιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία, αν η αίτηση είναι πλήρης, το ΕΕΕ καταβάλλεται από την πρώτη μέρα του μήνα που επακολούθησε τον μήνα πιστοποίησης της αναπηρίας. wbas.dmsw.gov.cy
• Τα αναδρομικά για το επίδομα στέγασης ή τόκους στεγαστικού δανείου καταβάλλονται με βάση την ημερομηνία που προσκομίσθηκαν όλα τα απαραίτητα παραστατικά. wbas.dmsw.gov.cy
• Η αναδρομικότητα δεν είναι απαραίτητα από την ημέρα υποβολής της αίτησης, αλλά από μεταγενέστερη ημερομηνία (π.χ. τον μήνα μετά τη συμπλήρωση των στοιχείων ή — σε περίπτωση αναπηρίας — από τον μήνα που ακολούθησε την πιστοποίηση). wbas.dmsw.gov.cy+1
Άρα, στο πλαίσιο του ΕΕΕ υπάρχει πρόβλεψη για αναδρομική καταβολή περιορισμένης αναδρομικότητας — όχι για απεριόριστη αναδρομικότητα, αλλά ανάλογα με το πότε πιστοποιείται η αναπηρία ή την ημερομηνία που πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Συμπερασματικά
Ναι — υπάρχει αναδρομικότητα της παροχής υπό προϋποθέσεις στην περίπτωση του ΕΕΕ, αλλά όχι γενικώς και απεριόριστα. Η νομοθεσία και οι κανονισμοί προβλέπουν ότι αν η αίτηση υποβληθεί πλήρης με όλα τα δικαιολογητικά, τότε η καταβολή μπορεί να γίνει αναδρομικά από συγκεκριμένη ημερομηνία (π.χ. μήνας που έπεται της πιστοποίησης αναπηρίας).
Είναι η θέση της ΚΥΣΟΑ ότι αντίστοιχή ρύθμιση πρέπει να γίνει και στην υπό συζήτηση νομοθεσία, τόσο στο άρθρο 13 όσο και όπου αλλού χρειάζεται. Γίνεται εισήγηση όπως τεθεί ως βασική αρχή και γενική διάταξη στο βασικό κείμενο της υπό συζήτηση νομοθεσίας, καθώς και στα διάφορα παραρτήματα αυτής εφόσον κρίνεται σκόπιμο.
ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ “Πίνακας Α Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία (Παράρτημα 3, Πίνακας 1)”
Η ΚΥΣΟΑ εισηγείται τα ακόλουθα
Τροποποίησης του τίτλου ως εξής “Επίδομα Αναπηρίας, Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ανά τύπο αναπηρίας δικαιούχων, διαβάθμιση ποσού και χρονολογία.”
Επιπρόσθετα και σε σχέση με τις κατηγορίες και τα ποσά η ΚΥΣΟΑ εισηγείται τα εξής
Δικαιούχοι — Ανεξαρτήτως εισοδήματος, Κύπριοι ή Ευρωπαίοι πολίτες με διαμονή τουλάχιστον 12 μηνών στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές ή αναγνωρισμένοι πρόσφυγες ή πρόσφυγες με καθεστώς συμπληρωματικής ή προσωρινής προστασίας
Μηνιαίο ποσό επιδόματος
1 Παιδιά με αναπηρίες
Παιδιά με σοβαρές αναπηρίες ή με μέτρια νοητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, ηλικίας μέχρι 18 χρόνων ή μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους
1.1 ΑΝΤΙ ΠΟΣΟΎ 848 εισήγηση για 1050 ευρώ
1.2 ΑΝΤΙ ΠΟΣΟΎ 948 εισήγηση για 1200 ευρώ
1.3 ΑΝΤΙ ΠΟΣΟΎ 1048 εισήγηση για 1350 ευρώ
1.4 ΑΝΤΙ ΠΟΣΟΎ 1148 εισήγηση για 1500 ευρώ
1.5 ΑΝΤΙ ΠΟΣΟΎ 1248 εισήγηση για 1600 ευρώ
1.6 Παιδιά με αναπηρίες και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας ηλικίας μέχρι 18 χρόνων ή μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους
ΚΥΣΟΑ = ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΠΌ 200-400 ΕΥΡΏ
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ 1.1 ΕΩΣ 1.5 των πιο πάνω, όπου εφαρμόζεται, θα προστίθεται και θα συνυπολογίζεται ως ένα ενιαίο ποσό
1.7 Παιδιά με τετραπληγία ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1308 εισήγηση για 3000 ευρώ
1.8 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1508 εισήγηση για 3400 ευρώ*
1.9 Παιδιά με παραπληγία ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 808 εισήγηση για 1500 ευρώ
1.10 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 908 εισήγηση για 1800 ευρώ
1.11 Τυφλά παιδιά ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 382 εισήγηση για 750 ευρώ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΝΕΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
– Παιδιά με βαριά άλλη ή άλλες αναπηρίες (εκτός της κινητικής αναπηρίας) και εξειδικευμένες ανάγκες φροντίδας εισήγηση για διακύμανση από 1200 έως 1400 ευρώ.
2 Ενήλικες με αναπηρίες
2.1 Ενήλικες, με σοβαρές αναπηρίες ή μέτρια νοητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, ηλικίας κατά την αίτηση τους μέχρι 65 χρόνων
ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 368 *εισήγηση για 500 ευρώ
2.2 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 468 *εισήγηση για 650 ευρώ
2.3 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 568 *εισήγηση για 750 ευρώ
2.4 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 668 *εισήγηση για 900 ευρώ
2.5 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 768 * εισήγηση για 1000 ευρώ
2.6 Ενήλικες με αναπηρίες και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, κατά την αίτηση τους ηλικίας μέχρι 65 χρόνων
ΑΝΤΙ 0 ευρώ * εισήγηση για διακύμανση από 200-400 ευρώ
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ 2.1 ΕΩΣ 2.6 των πιο πάνω παροχών σε ενήλικες, όπου εφαρμόζεται, θα προστίθεται και θα συνυπολογίζεται ως ένα ενιαίο ποσό.
3 Άτομα με τετραπληγία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας
3.1 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 900 *εισήγηση για 1600 ευρώ
3.2 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1100 * εισήγηση για 2000 ευρώ
3.3 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1308 * εισήγηση για 3000 ευρώ
3.4 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1508 * εισήγηση για 3400 ευρώ
3.5 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1676 * εισήγηση για 3000 ευρώ
3.6 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1876 * εισήγηση για 3400 ευρώ
4 Άτομα με παραπληγία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας
4.1 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 400 * εισήγηση για 700 ευρώ
4.2 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 500 * εισήγηση για 900 ευρώ
4.3 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 808 * εισήγηση για 1500 ευρώ
4.4 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 908 * εισήγηση για 1800 ευρώ
4.5 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1176 * εισήγηση για 1500 ευρώ
4.6 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1276 * εισήγηση για 1800 ευρώ
5. Άτομα με βαριά κινητική αναπηρία και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας, κατά την αίτηση τους ηλικίας μέχρι 65 χρόνων
5.1 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 408 * εισήγηση για 800 ευρώ
5.2 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 776 * εισήγηση για 1000 ευρώ
5.3 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 876 * εισήγηση για 1100 ευρώ
5.4 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 976 * εισήγηση για 1200 ευρώ
5.5 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1076 * εισήγηση για 1300 ευρώ
5.6 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1176 * εισήγηση για 1400 ευρώ
6 Τυφλοί και με σοβαρές ανάγκες προσωπικής βοήθειας και κατ’ οίκον φροντίδας
6.1 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 382 * εισήγηση για 750 ευρώ
6.2 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 750 * εισήγηση για 900 ευρώ
6.3 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 850 *εισήγηση για 1000 ευρώ
6.4 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 950 *εισήγηση για 1100 ευρώ
6.5 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1050 *εισήγηση για 1200 ευρώ
6.6 ΑΝΤΊ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ 1150 *εισήγηση για 1300 ευρώ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΕΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
Άτομα με σοβαρή οπτική και σοβαρή ακουστική αναπηρία (τυφλοκώφωση)
*εισήγηση για 2000 ευρώ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΝΕΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
– Ενήλικες με βαριά άλλη ή άλλες αναπηρίες (εκτός της κινητικής αναπηρίας) και εξειδικευμένες ανάγκες φροντίδας εισήγηση για διακύμανση από 1200 έως 1400 ευρώ.
Σημείωση – οι εισηγήσεις για αυξήσεις των πιο πάνω ποσών αφορούν την ανάκτηση τους σε βάθος τετραετίας, δηλαδή εώς και το 2029.
Έχουν καταταχθεί όλα τα επιδόματα στον παρόντα Νόμο ως ΄΄φροντίδας΄΄. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το τι ισχύει σήμερα, θα πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός ξεκάθαρος, άλλο το επίδομα για την αναπηρία, άλλο το επίδομα φροντίδας και άλλο τα επιδόματα παραπληγίας, βαριάς κινητικής, τετραπληγίας ή τυφλών. Ο πίνακας Α μειώνει υφιστάμενα επιδόματα, δηλαδή υπήρχε μια φορά σε 30 νομίζω χρόνια μια μικρή αύξηση του ΕΕΕ και τώρα θα μειώσετε και άλλο τα επίδοματα για άτομα με αναπηρίες. Δεν επιτρέπεται να συγχωνεύουν έτσι τα ποσά σανα και μπόρουν να προβλέψουν με ποιες αναπηρίες μπορεί να γεννηθεί ένα παιδί. Πρέπει τα ποσά να είναι χωριστά και ξεκάθαρα για την κάθε κατηγορία αναπηρίας όπως είναι σήμερα και όχι να τα ονομάζουν όλα φροντίδας. ακόμη και το αναπηρικό επίδομα των 368 ευρώ έχει μετονομαστεί σε κατοίκον φροντίδα. Μπορεί να υπάρχουν άτομα με αναπηρία που να μην επιθυμούν να έχουν κατοίκον φροντίδα.
ΕΠΙΔΟΜΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΓΙΑ ΤΕΤΡΑΠΛΗΓΙΚΑ ΑΤΟΜΑ (Σημείο 15)
Επειδή τυγχάνει να έχουμε χειριστεί μια τέτοια περίπτωση, θα ήθελα να εισηγηθώ όπως μαζί με τα άλλα θέματα που εξετάζετε, εξετασθεί και το αίτημα μερίδας – τουλάχιστον – Τετραπληγικών ατόμων, που για να μπορούν απλώς να επιβιώνουν, έχουν ανάγκη τη βοήθεια ΔΥΟ Οικιακών Βοηθών (αλλοδαπών συνήθως).
‘Εχω την εντύπωση πως δεν υπάρχει κάπου αυτός ο διαχωρισμός.
Νοουμένου ότι τα έξοδα μιας Οικιακής Βοηθού (μισθός, ΚΑ, διαμονή, διατροφή, κλπ) ανέρχονται σήμερα στα €750 περίπου το μήνα, σύμφωνα και με τους ειδικούς, νομίζω πως είναι κάπως υπερ-αισιόδοξο να ελπίζει κάποιος, ότι μπορεί ένας Τετραπληγικός που χρειάζεται τη στήριξη ΔΥΟ Βοηθών, να τα βγάζει πέρα, όταν το Επίδομα Φροντίδας που παίρνει είναι €900, ανεξάρτητα από τις ειδικές του ανάγκες.
Και λέγοντας “Ειδικές Ανάγκες” εννοώ τη βαριά βοήθεια που χρειάζεται για να τον πλένουν, να το λούζουν, να του αλλάζουν ρούχα, πάννες, κλπ (όλα αυτά στο κρεβάτι του !), να τον τοποθετούν για λίγο στο αναπηρικό του καροτσάκι για ξεμούδιασμα, κάτι που φυσικά δεν μπορεί να κάνει ΜΙΑ κοπέλλα μόνη της.
Σημειωτέον επίσης ότι και λόγω της κάπως “ψηλής” Σύνταξης (πέριξ των €900 συνήθως !) δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στους δικαιούχους του ΕΕΕ, στερούμενος έτσι και του σχετικού Αναπηρικού Επιδόματος (€368), παρ΄ότι έχει ήδη εγκριθεί και για αυτό, ενώ παράλληλα δεν μπορεί να διεκδικήσει ούτε καν το Επίδομα για τις Πάννες (€100) !
Μιλώ βέβαια για τα 2-3 βασικά επιδόματα που γνωρίζω, χωρίς να είμαι και σίγουρος εάν και για πόσα άλλα από τα δικαιώματα του ΕΕΕ στερείται. Χωρίς βέβαια να απαιτεί κάποιος πως όλα θα πρέπει να εξισώνονται.
Αλλά τουλάχιστον να παρέχονται πρωτίστως τα βασικά για την επιβίωση αυτών των ανθρώπων, που κάποια κακή στιγμή, κάποια ατυχία της Φύσης, τους έφερε σ’ αυτή την κατάσταση.
Μετά τα βασικά, ας ακολουθήσουν ότι προσλήψεις χρειάζονται, Ψυχολόγοι, Εκπαιδευτές, Σύμβουλοι, Συνοδοί, κλπ
Με την ουσιαστικήν κατηγοριοποίηση τουλάχιστον εάν οι ανάγκες του Τετραπληγικού είναι για ΜΙΑ ή ΔΥΟ Οικιακές Βοηθούς.
Φυσικά όλα αυτά μετά από Εξέταση και σχετικήν Έγκριση από τις Αρμόδιες Αρχές και Υπηρεσίες σας.
Τελευταίο θα πρόσθετα και το “Επίδομα Βαριάς Κινητικής Αναπηρίας” που παρόλον ότι σύμφωνα με τις προϋποθέσεις όπως ορίζονται στους κανονισμούς θα έπρεπε να δίδεται σε κάποιους ασθενείς, εντούτοις αποκλείονται λόγω της πρόνοιας των 65 χρόνων ! (που ποτέ δεν καταλάβαμε σε τι αποσκοπεί αυτός ο διαχωρισμός)
Δεν θα ασχολούμουν με το θέμα εάν ήταν κάτι πολύ προσωπικό ή μεμωνομένο.
Αλλά από ότι αντιλαμβάνομαι και από ότι πληροφορούμαι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που χρήζουν αυτής της ιδιαίτερης μεταχείρησης.
Φυσικά δεν θα απόφευγα να συμπεριλάβω και τις ευχαριστίες που νιώθουμε όλοι εμείς, ασθενείς και συγγενείς, για τα όποιες βοήθειες μας προσφέρονται.
Σας ευχαριστώ πολύ.
15 – Παράρτημα 3 – ΠΙΝΑΚΑΣ 1-Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρίες.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ – απουσιάζουν τα άρθρα από το κείμενο του παραρτήματος.
Το άρθρο «Φύση και σκοπός», το εδάφιο (5) τροποποιείται ως ακολούθως
5. Συνοδεία του ατόμου με αναπηρία με ασφάλεια και υποστήριξη σε πολιτιστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες αναψυχής, αθλητισμού, κατάρτισης, εκπαιδευτικές δραστηριότητες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δραστηριότητες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης και συμμετοχής σε ημερήσια προγράμματα κοινωνικής ενσωμάτωσης ή διενέργεια εξωτερικών εργασιών για λογαριασμό του ατόμου.
Η επιφύλαξη μετά το εδάφιο (16) διαμορφώνεται ως εξής
Νοείται ότι το Επίδομα Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας δεν καλύπτει βοήθεια και φροντίδα ή σε άλλες δομές φροντίδας υγείας, κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα, στέγες ή άλλες δομές κρατικές ή ιδιωτικές που δεν αποτελούν την οικία του ατόμου με αναπηρία. Ωστόσο καλύπτει τη συνοδεία σε περιπτώσεις προσωρινής νοσηλείας του ατόμου με αναπηρία για λόγους υγείας.
Η 2η επιφύλαξη εισηγούμαστε όπως αφαιρεθεί.
Το άρθρο 2 Δικαιούχοι επιδόματος, τα εδάφια (γ), (δ), (ε), (στ) τροποποιούνται ως ακολούθως
(γ) Άτομα με τετραπληγία ανεξαρτήτου ηλικίας για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα με μόνιμο και πλήρη περιορισμό της λειτουργίας της βάδισης ακόμα και με τη χρήση βοηθητικών μέσων ή προσωπικής βοήθειας και που έχουν ανάγκη για συνεχή και μόνιμη χρήση τροχοκαθίσματος για τη διακίνηση τους και επιπρόσθετα αντιμετωπίζουν μόνιμο σοβαρό ή πλήρη περιορισμό της λειτουργίας και των δύο άνω άκρων τους, σε βαθμό που να μην μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν για βασικές ανάγκες της καθημερινής ζωής όπως η σίτιση ή και η ένδυση και χρειάζονται τη συνδρομή άλλου ατόμου.
(δ) Άτομα με παραπληγία ανεξαρτήτου ηλικίας για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα με μόνιμο και πλήρη περιορισμό της λειτουργίας της βάδισης ακόμα και με τη χρήση βοηθητικών μέσων ή προσωπικής βοήθειας και που έχουν ανάγκη για συνεχή και μόνιμη χρήση τροχοκαθίσματος για τη διακίνηση τους ή άτομα χωρίς περιορισμό στη λειτουργία της βάδισης τους αλλά με μόνιμο σοβαρό ή πλήρη περιορισμό της λειτουργίας και των δύο άνω άκρων τους, σε βαθμό που να μην μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν για βασικές ανάγκες της καθημερινής ζωής όπως η σίτιση ή και η ένδυση και χρειάζονται τη συνδρομή άλλου ατόμου.
(ε) Άτομα με βαριά κινητική αναπηρία για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα, ηλικίας κατά την αίτηση τους μέχρι 70 χρόνων, που δεν μπορούν να βαδίσουν και έχουν ανάγκη συνεχούς και μόνιμης χρήσης αναπηρικού τροχοκαθίσματος ή που μπορούν να βαδίσουν σε πολύ μικρές αποστάσεις σε ομαλό έδαφος με τη χρήση βοηθητικών μέσων όπως βακτηρίας, περπατούσας ή ειδικών στηριγμάτων στα πόδια.
(στ) Τυφλά άτομα για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου είναι τα άτομα χωρίς όριο ηλικίας που αποδεδειγμένα η οξύτητα της όρασης και των δύο οφθαλμών τους είναι τέτοια ώστε αυτή στον καλύτερο οφθαλμό να μην υπερβαίνει, έστω και με διορθωτικούς φακούς, τα 6/60 (έξι εξηκοστά).
Το άρθρο 3 Ύψος επιδόματος, εδάφιο (α) και (γ) τροποποιείται ως ακολούθως
«3(α) Από την ημερομηνία ισχύος του παρόντος Νόμου και κατά τα επόμενα έτη, όπως θα αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο με έκδοση Γνωστοποιήσεων που θα δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας σύμφωνα με το Άρθρο 19(α), 19(β) και 19(γ) του παρόντος Νόμου, τίθεται σε ισχύ ο Πίνακας 1. Κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει μηνιαίως μία ή περισσότερες παροχές, σωρευτικά, στη βάση των εξατομικευμένων αναγκών και της αναπηρίας του, ως αυτές εμφανίζονται στον Πίνακα Α στο τέλος του παρόντος Πίνακα 1, ανάλογα με την εκάστοτε χρονολογία και την κατηγορία δικαιούχων για την οποία εγκρίνεται από την αρμόδια αρχή μετά από αξιολόγηση και πιστοποίηση των εξατομικευμένων αναγκών του για προσωπική βοήθεια και κατ’ οίκον φροντίδα.
(γ) Από την 1η Ιανουαρίου 2027 και κάθε 1η Ιανουαρίου εκάστου επόμενου έτους, το ύψος του μηνιαίου ποσού αναπροσαρμόζεται κατά το ποσοστό αύξησης του μέσου όρου του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κατά το τελευταίο έτος, σε σύγκριση με το μέσο όρο του δείκτη αυτού κατά το αμέσως προηγούμενο έτος.»
Το άρθρο 4 τροποποιείται ως ακολούθως
“Άρθρο 4 «Άλλοι όροι και προϋποθέσεις» Για την παροχή Επιδόματος Προσωπικής Βοήθειας και Κατ’ Οίκον Φροντίδας ισχύουν οι ακόλουθοι όροι και προϋποθέσεις:
(α) ο δικαιούχος θα ενημερώνεται από την αρμόδια αρχή για την απόφαση για παροχή Επιδόματος και θα προχωρά με ελεύθερη επιλογή και απασχόληση του ή των Προσωπικών Βοηθών και Φροντιστών του.
Νοείται ότι οι οικείοι των παιδιών ή των ατόμων με αναπηρίες θα μπορούν να λειτουργούν ως άτυποι φροντιστές τους, χωρίς να είναι απαραίτητη η δήλωση των στοιχείων τους στην αρμόδια αρχή.
(β) Η αρμόδια αρχή δύναται, μόνο μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση και με διασφάλιση της συμμετοχής του δικαιούχου, να εξετάζει τη διασφάλιση της παροχής για την προσωπική βοήθεια και κατ΄οίκον φροντίδα του δικαιούχου. Σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή τεκμηριώνει την μη παροχή προσωπικής βοήθειας ή φροντίδας για τους σκοπούς που καθορίζει ο παρών Νόμος, δύναται να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι δικαιούχος απολαμβάνει του δικαιώματος του με την κατάλληλη υποστήριξη από Σύμβουλο όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Νοείται ότι δεν απαιτείται η προσκόμιση οποιωνδήποτε τιμολογίων ή αποδείξεων δαπανών από τους δικαιούχους αλλά η διασφάλιση ότι η υπηρεσία παρέχεται ουσιαστικά στον δικαιούχο.
(γ) Κάθε προσωπικός βοηθός ή φροντιστής, συμπεριλαμβανομένων των άτυπων φροντιστών, υποχρεούται, όταν του ζητηθεί από την αρμόδια αρχή, να παρακολουθήσει εξειδικευμένο πρόγραμμα κατάρτισης. Υποχρεούται επίσης να τηρεί, κατ΄αναλογίαν, τους Κανόνες Δεοντολογίας των Αδειούχων Παροχής Υπηρεσιών Ανεξάρτητης Διαβίωσης που καθορίζονται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Νόμου και να υπόκειται σε οποιαδήποτε επιθεώρηση αποφασίζει η αρμόδια αρχή.
Το επίδομα πρέπει να στοχεύει πραγματικά στην ανεξάρτητη διαβίωση και όχι να μειώνει ή να συγχωνεύει τα υφιστάμενα επιδόματα. Χρειάζεται ξεκάθαρος διαχωρισμός των επιδομάτων αναπηρίας, τετραπληγίας, παραπληγίας, τυφλότητας και βαριάς κινητικής αναπηρίας, ώστε να μην χάνονται δικαιώματα. Η ανάγκη υποστήριξης δεν σταματά στα 65, πρέπει να καταργηθεί κάθε ηλικιακό όριο. Το ποσό να υπολογίζεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες κάθε ατόμου, το χρόνο φροντίδας (ημέρα/νύχτα/αργίες) και το κόστος εργασίας του βοηθού. Δεν πρέπει να απαιτούνται αποδεικτικά για το πώς χρησιμοποιείται το επίδομα, ο δικαιούχος πρέπει να έχει την ελευθερία επιλογής. Επίσης, να επιτρέπεται ρητά η χρήση του επιδόματος σε εργασία, εκπαίδευση ή νοσηλεία, αφού η προσωπική βοήθεια χρειάζεται παντού. Τέλος, να διασφαλιστεί ότι κανένα άτομο δεν θα υποχρεώνεται να μπει σε “υποστηριζόμενη διαβίωση” αντί για κατ’ οίκον στήριξη και ότι τα ποσά δεν θα είναι χαμηλότερα από τα σημερινά.
Ο πίνακας Α μειώνει υφιστάμενα επιδόματα, π.χ αν ένα άτομο είναι τετραπληγικό και τυφλό σήμερα λαμβάνει επίδομα τετραπληγίας 900 ευρώ, βαριάς κινητικής 408 ευρώ, τυφλών 400 ευρώ και 368 αναπηρικό. σύνολο 2.076. Στον Πίνακα Α δεν υπάρχει τέτοιο ποσό. επίσης αν ένα άτομο είναι παραπληγικό λόγω των άνω άκρων σημαίνει θα λαμβάνει παραπληγίας 400 ευρώ και 368 αναπηρικό, σύνολο 768 ευρώ. Στον πίνακα δεν αναγράφει ούτε αυτό το ποσό. Δεν επιτρέπεται να συγχωνεύουν έτσι τα ποσά σανα και μπόρουν να προβλέψουν με ποιες αναπηρίες μπορεί να γεννηθεί ένα παιδί. Πρέπει τα ποσά να είναι χωριστά και ξεκάθαρα για την κάθε κατηγορία αναπηρίας όπως είναι σήμερα και όχι να τα ονομάζουν όλα φροντίδας. ακόμη και το αναπηρικό επίδομα των 368 ευρώ έχει μετονομαστεί σε κατοίκον φροντίδα. Μπορεί να υπάρχουν άτομα με αναπηρία που να μην επιθυμούν να έχουν κατοίκον φροντίδα.
Πίνακας Α
(α) Αποκλέιονται τα άτομα που θα καταστούν αναπηρά μετά την ηλικια των 65 ετών ενώ για τα άτομα που θα καταστούν ανάπηρα πριν την ηλικία των 65 ετών θα συνεχίσουν να λαβάνουν το επίδομα αναπηρίας και μετά την ηλικία των 65 ετών ανεξαρτήτου εισοδήματος και σύνταξης.
Δημιουργία αναπήρων δύο κατηγοριών. Δημιουργείται δυσμενής διάκριση. Παραβίαση του άρθρου 28 του Συντάγματος και των Αρθρων 5, 8 και 28 της Σύμβασης. Η επιβολή ηλιακιακών ορίων σε παροχές ή υπηρεσίες προς άτομα με αναπηρία παραβιάζει ευθέως την Σϋμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
(β) έχουν μετονομαστεί όλα τα επιδόματα ως φροντίδα, θα πρέπει το κάθε επίδομα να αναγράφεται χωριστά με τις δικές του υφιστάμενες πρόνοιες. Ο Πίνακας με τη μορφή ως έχει, δίνει εξουσόα στο Τμήμα να τον εφαρμόζεει όπως θέλει. Θα πρέπι το κάθε επίδομα να έιναι ξεχωριστό με την ονομασία του δίπλα για να είναι κατανοητός στον κάθε πολίτη.
(γ) καταργείται η Χορηγία τυφλών, και θεωρείται πλέον κατ΄οίκον φροντίδα που ως αναφέρει το νομοσχέδιο θα χρειάζονται αποδεικτικά. το ίδιο ισχύει και για τα άλλα σχέδια καθώς δεν ενσωματόνονται οι πρόνοιες των εν λόγω σχεδίων, επίδομα σε παραπληγικά και τετραπληγικά άτομα ή βαριάς κινητικής αναπηρίας.
Άρθρο 4(γ). Ποιοι θα θεωρούνται άτυποι φροντιστές. Γίνεται γονείς; θα πρέπει να μην εργάζονται; αν εργάζονται και το παιδί τις πρωινές ώρες έχει σχολείο θα πρέπει να έχουν φροντίδα για να μπορούν να λαμβάνουν το επίδομα; Να ξεκαθαρίστεί στην ερμηνεία του Αρ. 2 τι σημαίνει άτυπος φροντιστής.
Αν ο φροντιστής είναι αλλοδαπός θα υποχρεούται να παρακολουθήσει μαθήματα κατάρτισης;
Αρ. 4(β) Να διευκρινηστεί τι αποδεικτικά θα είναι αποδεκτά και συχνότητα προσκόμισης; Επίσης τι σημαίνει αν κρίνει την μη αξιοποίηση του επιδόματος για τους σκοπούς που καθορίζει ο παρών Νόμος, δύναται να αποφασίζει τον τερματισμό ή μερική ή πλήρη αντικατάσταση του επιδόματος με Υπηρεσίες Ανεξάρτητης Διαβίωσης που κρίνονται αιτιολογημένα ότι θα εξυπηρετήσουν καταλληλότερα τις εξατομικευμένες ανάγκες του δικαιούχου; θα υπάρχει δικαίωμα τερματισμού επιδόματος και αντικατάσασης του με την μόνη επιλογή την υποστηριζόμενη διαβίωση στα σπιτάκια στη κοινότητα;
Έχουν ονμομαστεί όλα τα επιδόματα στον παρόντα Νόμο ως ΄΄φροντίδας΄΄. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το τι ισχύει σήμερα, θα πρέπει να υπάρχει διαχωρισμός ξεκάθαρος, άλλο το επίδομα για την αναπηρία, άλλο το επίδομα φροντίδας και άλλο τα επιδόματα παραπληγίας, βαριάς κινητικής, τετραπληγίας ή τυφλών
(β) σύμφωνα με τα όσα γράφουν οι πρόνοιες θα εξαρτάται το επίδομα παραπληγίας, τετραπληγίας ή τυφλών από τον αριθμό των ωρών τις οποίες χρειάζεται υποστήριξη και των αριθμό των ατόμων από τα οποία χρειάζεται υποστήριξη Θα πρέπει δηλαδή να αποδεικνύεται η χρήση των επιδομάτων με αποδεικτικά;
Σήμερα το επίδομα βαριάς αναπηρίας, τετραπληγίας, παραπληγίας και τυφλών δίνεται και χρησιμοποιείται ελεύθερα από το άτομο και την οικογένεια του. Πρέπει οι όροι των εν λόγω επιδομάτων να παραμείνουν ως έχουν σήμερα και να καταγραφούν ξεκάθαρα στον παρόντα Νόμο.
Παραβίαση Αρ.28 της Σύμβασης. Τα Κράτη Mέρηαναγνωρίζουν το δικαίωμα των ΑμεΑ για ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης γιατα ίδια και τις οικογένειες τους, συμπεριλαμβανομένης της ικανοποιητικήςδιατροφής, ενδυμασίας και στέγασης, συγχρόνως δε και το δικαίωμα της συνεχούςβελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης τους, και λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τηνπροστασία και την προώθηση αυτού του δικαιώματος χωρίς διάκριση λόγω τηςαναπηρίας.
Αυτό το επίδομα δεν συμπεριλαμβάνει βασικές ανάγκες όπως τροφή, νερό, ρεύμα. Αυτές οι ανάγκες για τα άτομα που δεν εργάζονται πως θα καλύπτονται;
Θα είναι νόμος για ΑΜΕΑ αλλά αυτοί που έχουν πραγματική ανάγκη θα παραπέμπονται σε άλλη νομοθεσία του ΕΕΕ για να λαμβάνουν τα βασικά, ο οποίος νόμος του ΕΕΕ θα αφορά άτομα χωρίς αναπηρία;
Γιατί μπήκε όριο ηλικίας; Μέτα τα 65 ετη δεν είναι ΑΜΕΑ;
Τι γίνεται αν τα παιδια ΑΜΕΑ φοιτούν σε ειδικά σχολεία; Τι αλλάζει;
Το επίδομα αναγνωρίζει ότι η προσωπική βοήθεια είναι απαραίτητη για την καθημερινή ανεξάρτητη διαβίωση και δηλώνεται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. (CRPD άρθρα 19, 28)
Ο δικαιούχος διατηρεί επιλογή και έλεγχο για το ποιον/ποιους θα απασχολήσει ως βοηθούς/φροντιστές. (CRPD άρθρα 12, 19)
Προβλέπονται εκπαιδεύσεις για (και άτυπους) φροντιστές και βασικές εγγυήσεις εχεμύθειας/δεοντολογίας. (CRPD άρθρα 16, 22, 25)
Σημεία που χρειάζονται βελτίωση (με τεκμηρίωση CRPD και προτάσεις)
Απαγόρευση χρήσης του επιδόματος σε σχολείο/εργασία/νοσηλεία
Πρόβλημα: Το κείμενο αποκλείει τη χρήση του επιδόματος «κατά τη φοίτηση σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης, την εργασία ή τη διαμονή σε νοσηλευτήρια/δομές». Αυτό αναιρεί τον σκοπό της ανεξάρτητης διαβίωσης, αφού προσωπική βοήθεια χρειάζεται ακριβώς εκεί.
CRPD: άρθρα 19 (ανεξάρτητη διαβίωση), 24 (εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς), 27 (εργασία), 25 (υγεία).
Πρόταση: Να επιτρέπεται ρητά η χρήση προσωπικής βοήθειας σε εκπαίδευση/εργασία/νοσηλεία, με την αρχή της μη διπλής χρηματοδότησης (αν υπάρχει άλλη δημόσια παροχή για τον ίδιο σκοπό, να γίνεται συντονισμός, όχι αποκλεισμός).
Όρια ηλικίας (≤65) σε κατηγορίες δικαιούχων
Πρόβλημα: Για «βαριά κινητική αναπηρία» και γενικούς ενήλικες τίθενται όρια/ορισμοί που αποκλείουν άτομα >65 ή τα μειονεκτούν. Η αναπηρία δεν παύει στα 65.
CRPD: άρθρα 5 (μη διάκριση), 28 (κοινωνική προστασία), 19.
Πρόταση: Κατάργηση ηλικιακών «ταβανιών». Η πρόσβαση να κρίνεται αποκλειστικά από τις ατομικές ανάγκες υποστήριξης.
Χαμηλές κλίμακες για ενήλικες – μη σύνδεση με πραγματικό κόστος
Πρόβλημα: Οι κλίμακες (π.χ. 368–768€ για ενήλικες με σοβαρές ανάγκες) δεν αντανακλούν τις ώρες, τα νυχτερινά, τις εργοδοτικές εισφορές, την αναπλήρωση σε άδειες/ασθένεια κ.ά.
CRPD: άρθρα 19, 28.
Πρόταση: Μετάβαση από «σταθερές μπάντες» σε εξατομικευμένο προϋπολογισμό: Μηνιαίες ώρες ανάγκης × ενιαία ωριαία τιμή κόστους (μισθός + εισφορές + άδειες + εκπαίδευση + νυχτερινά/αργίες + διαχείριση). Ρήτρα μη μείωσης για υφιστάμενους δικαιούχους.
Ασαφείς/αντιφατικές κατηγορίες του Πίνακα Α
Πρόβλημα: Π.χ. το σημείο 1.6 εμφανίζει «0€», ενώ τα 1.1–1.5 κλιμακώνονται—δημιουργεί σύγχυση. Παρόμοια, οι ορισμοί για παραπληγία/τετραπληγία μπερδεύουν λειτουργικούς περιορισμούς με διαγνώσεις.
CRPD: άρθρα 4, 5.
Πρόταση: Ευθυγράμμιση με ICF/λειτουργικότητα και καθαρή περιγραφή των κλίμακων, χωρίς «μηδενικά» ποσά σε ενεργές κατηγορίες. Δημοσίευση παραδειγμάτων/κριτηρίων για τη διαβάθμιση.
Δικαίωμα επιλογής vs αντικατάσταση επιδόματος με υπηρεσίες (άρθρο 4β του Πίνακα)
Πρόβλημα: Η δυνατότητα της αρχής να τερματίζει/αντικαθιστά το επίδομα με υπηρεσίες, αν κρίνει ότι «δεν αξιοποιείται σωστά», χωρίς σαφείς εγγυήσεις, θίγει επιλογή/έλεγχο και μπορεί να ανοίγει δρόμο σε επιβολή «λύσεων».
CRPD: άρθρα 12, 19.
Πρόταση: Η αντικατάσταση να επιτρέπεται μόνο με: (α) τεκμηρίωση, (β) προηγούμενη ακρόαση, (γ) έγγραφη αιτιολόγηση, (δ) δικαίωμα ένστασης/αναστολής και (ε) εναλλακτικές που επέλεξε ο ίδιος ο δικαιούχος. Απαγορεύεται κάθε υποχρεωτική παραπομπή σε ρυθμίσεις που προσομοιάζουν ιδρυματοποίηση.
Διαφάνεια αξιολόγησης/διαβάθμισης
Πρόβλημα: Δεν περιγράφεται το εργαλείο εκτίμησης ωρών/αναγκών που οδηγεί στα ποσά.
CRPD: άρθρα 4(3), 19.
Πρόταση: Δημοσιοποίηση τυποποιημένου εργαλείου λειτουργικής αξιολόγησης (με συμμετοχή οργανώσεων ΑμεΑ), δικαίωμα σε δεύτερη γνώμη, και επαναξιολόγηση όταν αλλάζουν οι ανάγκες.
Αντιστάθμιση κόστους εκπαίδευσης/διαχείρισης
Πρόβλημα: Ζητείται εκπαίδευση φροντιστών, αλλά δεν προβλέπεται ποιος πληρώνει εκπαίδευση/χρόνο/μετακινήσεις.
CRPD: άρθρα 19, 26.
Πρόταση: Το κράτος να χρηματοδοτεί εκπαίδευση/πιστοποίηση και να υπολογίζει στις κλίμακες το κόστος διαχείρισης εργοδότη, αναπλήρωσης, επιτήρησης ποιότητας.
Ευελιξία ωρών – νύχτα/αργίες/σωρευτικότητα
Πρόβλημα: Δεν κατοχυρώνεται ότι οι ώρες μπορούν να κατανέμονται ευέλικτα (νύχτες, αργίες, «τράπεζα ωρών»).
CRPD: άρθρα 19, 28.
Πρόταση: Ρητή πρόβλεψη για ευέλικτο προγραμματισμό, κάλυψη 24/7 όπου τεκμηριώνεται, και δυνατότητα σωρευτικής χρήσης ωρών σε περιόδους υψηλής ανάγκης.
Νοσηλεία/μεταβάσεις – «retainer»
Πρόβλημα: Σε νοσηλεία, η διακοπή στήριξης οδηγεί σε λύση της σχέσης με τον/την βοηθό.
CRPD: άρθρα 19, 25.
Πρόταση: Πρόβλεψη μικρού σταθερού ποσού («retainer») για να διατηρείται ο/η βοηθός κατά τη νοσηλεία και δυνατότητα παρουσίας του/της για μη κλινικές ανάγκες.
Αναπροσαρμογές – δείκτης κόστους φροντίδας
Πρόβλημα: Η ΑΤΑ εφαρμόζεται από 1/1/2027 και μόνο τιμαριθμικά. Το κόστος φροντίδας κινείται διαφορετικά από τον γενικό ΔΤΚ.
CRPD: άρθρα 19, 28.
Πρόταση: Ετήσια αναπροσαρμογή από το 2026, βάσει ειδικού δείκτη κόστους φροντίδας (μισθοί, εισφορές, καύσιμα/μετακινήσεις κ.ά.), με ελάχιστο δάπεδο ΑΤΑ.
Παιδιά – «συνηθισμένη γονεϊκή φροντίδα»
Πρόβλημα: Η εξαίρεση είναι σωστή ως αρχή, αλλά χρειάζεται οδηγός για να μη γίνεται εργαλείο απόρριψης πραγματικών αναγκών.
CRPD: άρθρα 7, 23.
Πρόταση: Έκδοση κατευθυντήριων γραμμών με παραδείγματα διαφοροποίησης «συνηθισμένης» από επιπρόσθετες ανάγκες λόγω αναπηρίας.
Ιδιωτικότητα/ασφάλεια/κλινικές πράξεις στο σπίτι
Πρόβλημα: Περιλαμβάνονται πράξεις (π.χ. αποσυμφόρηση εντέρου, αναπνευστική υποστήριξη) που απαιτούν εκπαίδευση, συναίνεση, εποπτεία και διαχείριση κινδύνου.
CRPD: άρθρα 17, 22, 25.
Πρόταση: Υποχρεωτικά πρωτόκολλα υγείας, τεκμηριωμένη εκπαίδευση/εξουσιοδότηση, μέτρα πρόληψης λοιμώξεων, ασφαλιστική κάλυψη ευθύνης.
Οικογενειακοί/οικείοι ως βοηθοί
Πρόβλημα: Δεν αποσαφηνίζεται αν/πότε επιτρέπεται.
CRPD: άρθρα 19, 23.
Πρόταση: Να επιτρέπεται κατ’ επιλογή του ατόμου, με εγγυήσεις (σύμβαση, αμοιβή, διάλειμμα φροντιστή, αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων), ιδίως σε αγορές με έλλειψη προσωπικού.
Διαδικαστικές εγγυήσεις και προσφυγές
Πρόβλημα: Για ελέγχους/τερματισμούς (4β) δεν προβλέπονται προθεσμίες, αναστολές, αιτιολόγηση, διατήρηση παροχής κατά την ένσταση.
CRPD: άρθρα 12, 19.
Πρόταση: Ρητή πρόβλεψη due process: προειδοποίηση, ακρόαση, αιτιολογημένη απόφαση, διατήρηση παροχής μέχρι την έκβαση ένστασης, προσφυγή σε ανεξάρτητο όργανο.
Συμμετοχή οργανώσεων ΑμεΑ και γονέων στη ρύθμιση κλιμάκων
Πρόβλημα: Οι κλίμακες/κριτήρια ορίζονται μονομερώς.
CRPD: άρθρο 4(3) (ουσιαστική συμμετοχή).
Πρόταση: Θεσμοθέτηση μικτής επιτροπής (Τμήμα + οργανώσεις ΑμεΑ/γονέων) για αναθεώρηση κριτηρίων/ποσών ανά διετία.
Ενδεικτικές διατυπώσεις προς ένταξη
Χρήση σε εκπαίδευση/εργασία/νοσηλεία:
«Το Επίδομα μπορεί να χρησιμοποιείται σε όλους τους τομείς ζωής (κατ’ οίκον, εκπαίδευση, εργασία, νοσηλεία για μη κλινικές ανάγκες), με συντονισμό για αποφυγή διπλής χρηματοδότησης.» (CRPD 19, 24, 25, 27)
Κατάργηση ηλικιακών ορίων:
«Η επιλεξιμότητα δεν υπόκειται σε όριο ηλικίας· κρίνεται μόνο από τις εξατομικευμένες ανάγκες υποστήριξης.» (CRPD 5, 28)
Εξατομικευμένος προϋπολογισμός:
«Το ποσό καθορίζεται βάσει τεκμηριωμένων ωρών × ενιαία ωριαία τιμή κόστους (μισθός, εισφορές, άδειες, εκπαίδευση, νύχτες/αργίες, διαχείριση).» (CRPD 19, 28)
Διαδικαστικές εγγυήσεις (άρθρο 4β):
«Τερματισμός/αντικατάσταση επιδόματος επιτρέπεται μόνο με προηγούμενη ακρόαση, έγγραφη αιτιολόγηση, δικαίωμα ένστασης και αναστολή εκτέλεσης μέχρι την τελική κρίση.» (CRPD 12, 19)
Retainer σε νοσηλεία & ευελιξία ωρών:
«Προβλέπεται retainer κατά τη νοσηλεία και ευέλικτη/σωρευτική κατανομή ωρών, συμπεριλαμβανομένων νυχτερινών/αργιών, όπου τεκμηριώνεται.» (CRPD 19, 25)
Ειδικός δείκτης κόστους φροντίδας:
«Ετήσια αναπροσαρμογή από το 2026 βάσει δείκτη κόστους φροντίδας· ελάχιστο το ποσοστό ΑΤΑ.» (CRPD 28)
Κατευθυντήριες για «συνηθισμένη γονεϊκή φροντίδα»:
«Έκδοση οδηγού διαχωρισμού συνηθισμένης vs πρόσθετης φροντίδας λόγω αναπηρίας, με παραδείγματα.» (CRPD 7, 23)
Υγεία/κλινικές πράξεις στο σπίτι:
«Υποχρεωτικά πρωτόκολλα, εκπαίδευση και ασφαλιστική κάλυψη για κλινικές παρεμβάσεις που αναφέρονται.» (CRPD 25, 17)
Το ποσό που αναγράφεται στην πρώτη στήλη είναι το ποσό που παίρνουν μαζί με το Ε.Ε.Ε. Δεν είναι το ποσό του επιδόματος Προσωπικής Φροντίδας μόνο.