09 – Παράρτημα 1-ΠΙΝΑΚΑΣ 4-ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΒΟΗΘΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
| Φύση και σκοπός, καθήκοντα και υποχρεώσεις παρόχου. | 1. Ο Προσωπικός Βοηθός Εργασίας παρέχει μία ή περισσότερες από τις πιο κάτω υπηρεσίες, με σκοπό την υποστήριξη του ατόμου με αναπηρία κατά την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας, σε πλήρη βάση, στην ανοικτή αγορά εργασίας:
1. Μεταφέρει και συνοδεύει το άτομο με αναπηρία προς και από την εργασία του, καθώς και όπου χρειαστεί κατά τη διάρκεια της εργασίας του για την εκτέλεση των εργασιακών του καθηκόντων. 2. Αναγνωρίζει και εξοικειώνεται με αναγκαίες προσαρμογές στον χώρο εργασίας και υποστηρίζει το άτομο στον σχεδιασμό και οργάνωση του χώρου εργασίας του με τρόπο που εξυπηρετεί τον εργαζόμενο και τις εργασιακές του ανάγκες. 3. Υποστηρίζει τον εργαζόμενο στην χρήση εξοπλισμού ή πρώτων υλών απαραίτητων για την εκτέλεση των καθηκόντων του.
5. Υποστηρίζει και διευκολύνει το άτομο στην άσκηση των καθηκόντων του και στην οργάνωση και υλοποίηση του εργασιακού του προγράμματος, καθώς και στις βασικές ανάγκες προσωπικής του υγιεινής και φροντίδας κατά τη διάρκεια της εργασίας του. 6. Συμβάλλει στην ασφάλεια και υγεία του εργαζόμενου.
|
| Δικαιούχοι υπηρεσιών. | 2. Δικαιούχοι υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας είναι άτομα με σοβαρές αναπηρίες που έχουν απόλυτη ανάγκη Βοηθού πάνω σε πλήρη βάση για την εκτέλεση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, ενώ σε αντίθετη περίπτωση δεν δύνανται να εξασκήσουν το επάγγελμα τους, όπως αυτό θα πιστοποιείται από την αρμόδια αρχή:
Νοείται ότι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται σε άτομα άνεργα ή λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας ή της Σύνταξης Ανικανότητας των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που με την ένταξη τους σε εργασία πλήρους βάσης θα απεξαρτηθούν από τα εν λόγω επιδόματα και αυτονομηθούν ή σε άτομα που εργάζονται αλλά χωρίς υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο λόγω της σοβαρότητας της αναπηρίας τους να απωλέσουν την εργασία τους.
|
| Συχνότητα υπηρεσιών. | 3. Οι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου με αναπηρία, όπως θα πιστοποιεί η αρμόδια αρχή, πάνω σε πλήρη ή σχεδόν πλήρη βάση, σύμφωνα με το ωράριο εργασίας του ατόμου με αναπηρία.
|
| Απαιτούμενα προσόντα παρόχου.
|
4. Κάθε φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας θα πρέπει να κατέχει:
(α) Απολυτήριο αναγνωρισμένης σχολής Μέσης Εκπαίδευσης. Η κατοχή απολυτηρίου ή η κατοχή διπλώματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή πτυχίου ή προηγούμενης επαγγελματικής πείρας ή άλλων συναφών προσόντων δύνανται να δημοσιοποιούνται μέσω του Μητρώου Αδειούχων Παρόχων Υπηρεσιών.
(β) Ικανότητες επικοινωνίας και προσέγγισης προς τα άτομα με αναπηρίες στη βάση των αρχών και αξιών που καθορίζει η Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες
(γ) Άδεια οδήγησης αυτοκινήτου.
|
| Άλλοι όροι και προϋποθέσεις.
|
5. Για την παροχή υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας ισχύουν οι ακόλουθοι όροι και προϋποθέσεις:
(α) Με επιφύλαξη των διατάξεων του εδαφίου (21) του άρθρου 5 του παρόντος Νόμου, κάθε πάροχος ως φυσικό πρόσωπο θα εργοδοτείται ή απασχολείται από νομικό πρόσωπο – πάροχο με το οποίο η αρμόδια αρχή θα συνάψει ειδική συμφωνία για τον σκοπό αυτό.
(β) Ο πάροχος δεν λαμβάνει οποιαδήποτε μορφή αμοιβής, χρηματική ή άλλη από το άτομο με αναπηρία στο οποίο παρέχει τις υπηρεσίες.
(γ) Ο δικαιούχος υπηρεσιών θα παραλαμβάνει από την αρμόδια αρχή την απόφαση Παροχής Υπηρεσιών και θα έχει πρόσβαση στο Μητρώο Αδειούχων Παρόχων Υπηρεσιών για να επιλέξει τον Προσωπικό Βοηθό του.
(δ) Η απασχόληση του ατόμου με αναπηρία σε θέση στην ανοικτή αγορά εργασίας και με όρους απασχόλησης σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα εργατική νομοθεσία.
(ε) Με επιφύλαξη των διατάξεων του εδαφίου (21) του άρθρου 5 του παρόντος Νόμου, η αμοιβή για τις παρεχόμενες υπηρεσίες θα καταβάλλεται από την αρμόδια αρχή στο νομικό πρόσωπο – πάροχο με βάση τα πιστοποιητικά και άλλα αποδεικτικά στοιχεία που η αρμόδια αρχή δύναται να ζητά..
|
Τέλος
Σύνοψη (1 γραμμή): Ο Πίνακας 4 είναι σωστός στον σκοπό, αλλά χρειάζεται λειτουργικά κριτήρια επιλεξιμότητας (όχι μόνο «σοβαρές»), ευελιξία ωρών/τηλεργασίας, φορητότητα & back-up, άρση προϋπόθεσης άδειας οδήγησης, εκπαίδευση PA για χώρο εργασίας, GDPR/παράπονα και επιλογές χρηματοδότησης.
Μόνο αλλαγές/προσθήκες:
1 – Φύση/σκοπός, καθήκοντα (ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ & ΛΕΙΑΝΣΕΙΣ)
• Τηλεργασία/υβριδικό: «Ο PA υποστηρίζει και τηλεργασία (οργάνωση ρουτίνας, ψηφιακά εργαλεία, ρυθμίσεις προσβασιμότητας) και μικτά ωράρια/βάρδιες.»
• Εύλογες προσαρμογές: «Συνδράμει στον εντοπισμό/εφαρμογή εύλογων προσαρμογών (εργονομία, αισθητηριακές ρυθμίσεις, εναλλακτική επικοινωνία) σε συνεργασία με εργοδότη.»
• Όρια ρόλου/ασφάλεια: «Δεν υποκαθιστά τα ουσιώδη καθήκοντα της θέσης ούτε παρέχει κλινικές πράξεις για τις οποίες δεν έχει εκπαίδευση. Τηρεί εμπιστευτικότητα και αναφέρει άμεσα κινδύνους/κακοποίηση στην αρμόδια αρχή.»
2 – Δικαιούχοι (ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ)
«Δικαιούχοι είναι άτομα με αναπηρίες των οποίων οι λειτουργικές ανάγκες στην εργασία απαιτούν υποστήριξη από Προσωπικό Βοηθό Εργασίας, ανεξαρτήτως τύπου ή βαθμού αναπηρίας (περιλαμβανομένων νευροαναπτυξιακών, ψυχοκοινωνικών, αισθητηριακών και επεισοδιακών καταστάσεων).
Η λήψη/μη λήψη άλλων επιδομάτων δεν αποτελεί προϋπόθεση ούτε αυτόματη αιτία αποκλεισμού. Τυχόν μεταβολές ωφελημάτων γίνονται μόνο κατόπιν εξατομικευμένης αξιολόγησης και ενημερωμένης συναίνεσης.»
3 – Συχνότητα (ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ)
«Οι ώρες PA καθορίζονται ανάγκη-βάσει σύμφωνα με το ωράριο και το μοντέλο απασχόλησης (πλήρης/μερική, βάρδιες, τηλεργασία/υβριδικό), με δυνατότητα εντατικής φάσης προσαρμογής και μεταγενέστερης μείωσης.
Προβλέπεται μηχανισμός αναπλήρωσης (back-up) σε απουσία PA και φορητότητα της υποστήριξης μεταξύ εργοδοτών/τοποθεσιών.»
4 – Προσόντα (ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ/ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ)
«(α) Απολυτήριο Μέσης ή ισοδύναμο και υποχρεωτική εκπαίδευση PA για χώρο εργασίας (όρια ρόλου, Υ&Α, υποστηρικτικές τεχνολογίες, αισθητηριακές προσαρμογές, εναλλακτική/υποστηρικτική επικοινωνία, προστασία δεδομένων, αναγνώριση/αναφορά κακοποίησης).
(β) Ετήσια επιμόρφωση/επανεκπαίδευση στα ανωτέρω.
(γ) Το κριτήριο άδειας οδήγησης αντικαθίσταται από «ικανότητα υποστήριξης μετακίνησης με πρόσφορα μέσα (ΔΣ, ταξί, τρίτος συνοδός, κατ’ οίκον/remote).»
5 – Όροι/προϋποθέσεις (ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ & ΝΕΑ)
• Μορφή παρόχου/πληρωμές: «Η υπηρεσία παρέχεται ως αυτοτελής αδειούχος ή μέσω νομικού προσώπου· επιτρέπονται άμεσες πληρωμές/προσωπικός προϋπολογισμός στον δικαιούχο με απλή τεκμηρίωση.»
• Συμφωνία PA: «Υπογράφεται συμφωνία δικαιούχου–PA (καθήκοντα, ώρες/ωράρια, όρια ρόλου, GDPR/εχεμύθεια, back-up, διαδικασία παραπόνων).»
• KPI & αναφορές: «Τριμηνιαία αναφορά: παρουσία/ώρες, τήρηση σχεδίου, περιστατικά Υ&Α, ικανοποίηση δικαιούχου/εργοδότη.»
• GDPR/Παράπονα: «Υποχρεωτική συμμόρφωση ΓΚΠΔ, προσβάσιμος μηχανισμός παραπόνων και απαγόρευση αντιποίνων.»
• Κάλυψη δαπανών μετακίνησης/υλικών: «Ρυθμίζεται ρητά η αποζημίωση μετακινήσεων/εύλογων εξόδων του PA όπου απαιτείται, βάσει πολιτικής της αρμόδιας αρχής.»
Με αυτά: η επιλεξιμότητα γίνεται δίκαιη και λειτουργική, οι ώρες ευέλικτες (και για τηλεργασία), εισάγονται φορητότητα/back-up, σύγχρονα προσόντα/εκπαίδευση PA, GDPR/παράπονα/KPI και επιλογές χρηματοδότησης που ενισχύουν την αυτοδιάθεση.
Άλλοι όροι και προϋποθέσεις.
Πρέπει να αναιρεθεί η προυπόθεση κάθε πάροχος (ανάδοχος) να πρέπει να είναι μονο νομικό πρόσωπο και να μπορεί να είναι και φυσικό πρόσωπο. Διαφορετικά θα υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στο να βρίσκονται ανάδοχοι που είναι υφιστάμενο πρόβλημα και με τον όρο αυτό αν μείνει ως έχει, θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΧΟΛΙΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
Σχόλιο επί του Παραρτήματος 1 (άρθρο 4) – Πίνακας 4
Προσωπικός Βοηθός Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες
(Φύση και σκοπός, καθήκοντα και υποχρεώσεις παρόχου)
Προτεινόμενη Τροποποίηση
1. Ο Προσωπικός Βοηθός Εργασίας παρέχει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες υπηρεσίες, με σκοπό την υποστήριξη του ατόμου με αναπηρία κατά την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας, σε πλήρη βάση, στην ανοικτή αγορά εργασίας:
2. Μεταφέρει και συνοδεύει το άτομο με αναπηρία προς και από τον χώρο εργασίας του, καθώς και όπου χρειαστεί κατά τη διάρκεια της εργασίας του για την εκτέλεση των καθηκόντων του.
3. Αναγνωρίζει και εξοικειώνεται με τις αναγκαίες προσαρμογές στον χώρο εργασίας και υποστηρίζει το άτομο στον σχεδιασμό και την οργάνωση του χώρου, με τρόπο που εξυπηρετεί τις ανάγκες του εργαζομένου, σε συνεργασία, όπου απαιτείται, με επαγγελματίες υγείας ή μέλη της πολυθεματικής ομάδας (όπως εργοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές ή άλλους συναφείς επαγγελματίες).
4. Υποστηρίζει το άτομο στη χρήση εξοπλισμού, τεχνικών μέσων ή βοηθημάτων απαραίτητων για την εκτέλεση των καθηκόντων του και λαμβάνει, όπου απαιτείται, καθοδήγηση από επαγγελματίες υγείας για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση και συντήρησή τους, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις των θεραπευτών της πολυθεματικής ομάδας.
5. Υποστηρίζει την επικοινωνία του ατόμου στον χώρο εργασίας, τη γραπτή ή/και ηλεκτρονική αλληλογραφία, καθώς και την επαφή με τρίτους, φορείς ή οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εναλλακτικών μορφών επικοινωνίας.
6. Υποστηρίζει και διευκολύνει το άτομο στην οργάνωση και υλοποίηση του εργασιακού του προγράμματος, καθώς και στις βασικές ανάγκες προσωπικής υγιεινής και φροντίδας κατά τη διάρκεια της εργασίας του.
7. Συμβάλλει στην ασφάλεια και υγεία του εργαζομένου, συνεργαζόμενος με την πολυθεματική ομάδα για την προσαρμογή των συνθηκών και του εξοπλισμού εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η εργονομία, η ασφάλεια και η λειτουργικότητα.
8. Συνεργάζεται με την πολυθεματική ομάδα για τη συνεχή ανασκόπηση και βελτίωση του πλάνου υποστήριξης του ατόμου στον χώρο εργασίας.
Επεξήγηση Λόγων που Επιβάλλουν την Τροποποίηση
Οι προτεινόμενες προσθήκες ενισχύουν τη συνέχεια, την ποιότητα και τον συντονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών, εναρμονίζοντας τη ρύθμιση με τα άρθρα 19, 25 και 26 της CRPD και τις αρχές της ολιστικής και συντονισμένης φροντίδας (holistic and coordinated care) που προωθεί η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Φροντίδα (European Care Strategy, 2022).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 – ΠΙΝΑΚΕΣ
Προσθήκη επιφύλαξης ώστε οι Υπηρεσίες Ανεξάρτητης Διαβίωσης να συνάδουν και να αποτελούν απόρροια της αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης από τους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης.
Προτεινόμενη Επιφύλαξη προς Συμπερίληψη
Νοείται ότι η παροχή υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε διάγνωση, αξιολόγηση ή θεραπευτική παρέμβαση και αποκατάσταση που παρέχουν εγγεγραμμένοι επαγγελματίες υγείας όπως ιατροί, νοσηλευτές, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και λογοπαθολόγοι. Η παροχή υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες θα πρέπει να συνάδει και να αποτελεί απόρροια της αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης όπως αυτή διαμορφώνεται από τους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης.
Επεξήγηση
Η προτεινόμενη ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέπεια και τη συνέχεια της φροντίδας, ενισχύοντας την ποιότητα και ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε συμφωνία με τις αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών
Παράρτημα 1 (άρθρο 4) – ΠΙΝΑΚΑΣ 4 – Προσωπικός Βοηθός Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες -Φύση και σκοπός, καθήκοντα και υποχρεώσεις παρόχου
1.Ο Προσωπικός Βοηθός Εργασίας παρέχει μία ή περισσότερες από τις πιο κάτω υπηρεσίες, με σκοπό την υποστήριξη του ατόμου με αναπηρία κατά την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας, σε πλήρη βάση, στην ανοικτή αγορά εργασίας:
1. Μεταφέρει και συνοδεύει το άτομο με αναπηρία προς και από την εργασία του, καθώς και όπου χρειαστεί κατά τη διάρκεια της εργασίας του για την εκτέλεση των εργασιακών του καθηκόντων.
2. Αναγνωρίζει και εξοικειώνεται με αναγκαίες προσαρμογές στον χώρο εργασίας και υποστηρίζει το άτομο στον σχεδιασμό και την οργάνωση του χώρου εργασίας του με τρόπο που εξυπηρετεί τον εργαζόμενο και τις εργασιακές του ανάγκες σε «συνεργασία, όπου απαιτείται, με επαγγελματίες υγείας ή μέλη της πολυθεματικής ομάδας (όπως εργοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές ή άλλους συναφείς επαγγελματίες).»
3. «Υποστηρίζει το άτομο στη χρήση εξοπλισμού, τεχνικών μέσων ή βοηθημάτων απαραίτητων για την εκτέλεση των καθηκόντων του και λαμβάνει, όπου απαιτείται, καθοδήγηση για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση και συντήρησή τους, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις των επαγγελματιών υγείας ή θεραπευτών της πολυθεματικής ομάδας, με σκοπό τη διασφάλιση της ασφάλειας της λειτουργικής αυτονομίας του ατόμου.»
4. Υποστηρίζει το άτομο στην εργασιακή του επικοινωνία, στη διεξαγωγή γραπτής ή/και ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, στην επαφή με άλλα άτομα, φορείς και οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εναλλακτικών μορφών επικοινωνίας κατάλληλων γι’ αυτό, όπως η νοηματική γλώσσα, η γραφή Braille ή η απλή εικονογραφημένη γλώσσα («easy-to-read»).
5. Υποστηρίζει και διευκολύνει το άτομο στην άσκηση των καθηκόντων του και στην οργάνωση και υλοποίηση του εργασιακού του προγράμματος, καθώς και στις βασικές ανάγκες προσωπικής του υγιεινής και φροντίδας κατά τη διάρκεια της εργασίας του.
6. «Συμβάλλει στην ασφάλεια και υγεία του εργαζομένου και συνεργάζεται, όπου είναι δυνατόν, με την πολυθεματική ομάδα για την προσαρμογή των συνθηκών και του εξοπλισμού εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η εργονομία, η ασφάλεια και η λειτουργικότητα.»
7. «Συνεργάζεται, όπου απαιτείται, με την πολυθεματική ομάδα για τη συνεχή ανασκόπηση και βελτίωση του πλάνου υποστήριξης του ατόμου στον χώρο εργασίας,» σύμφωνα με τις αρχές της ανεξάρτητης διαβίωσης και της επαγγελματικής ένταξης που προβλέπει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
Επεξήγηση Λόγων που επιβάλλουν την τροποποίηση
Οι προτεινόμενες προσθήκες ενισχύουν τη συνέχεια, την ποιότητα και τον συντονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών, εναρμονίζοντας τη ρύθμιση με τα άρθρα 19, 25 και 26 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD) και τις αρχές της ολιστικής και συντονισμένης φροντίδας (holistic and coordinated care) που προωθεί η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Φροντίδα (European Care Strategy, 2022).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 – ΠΙΝΑΚΕΣ
Προτεινόμενη Τροποποίηση
(α) απάλειψη από τους Πίνακες του Παραρτήματος 1 όλων των αναφορών που
συνιστούν άσκηση εργοθεραπείας
(β) προσθήκη αναγκαίας επιφύλαξης ώστε οι Υπηρεσίες Ανεξάρτητης Διαβίωσης
που θα παρέχονται βάσει του Νόμου να συνάδουν και να αποτελούν απόρροια της
αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης όπως αυτή διαμορφώνεται από τους
επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που παρέχουν υπηρεσίες προς το άτομο
με αναπηρία.
Παρατίθεται η προτεινόμενη επιφύλαξη προς συμπερίληψη στους Πίνακες του
Παραρτήματος 1:
«Νοείται ότι η παροχή υπηρεσιών Προσωπικός Βοηθός Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε διάγνωση, αξιολόγηση ή θεραπευτική παρέμβαση και αποκατάσταση που παρέχουν εγγεγραμμένοι επαγγελματίες υγείας όπως ιατροί, νοσηλευτές, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και λογοπαθολόγοι. Η παροχήυπηρεσιών Προσωπικός Βοηθός Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες θα πρέπει να συνάδει και να αποτελεί απόρροια της αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης όπως αυτή διαμορφώνεται από τους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που παρέχουν υπηρεσίες προς το άτομο με αναπηρία. Όπου απαιτείται εξειδικευμένη εκτίμηση λειτουργικότητας ή σχεδιασμός αποκατάστασης το άτομο με αναπηρία λαμβάνει υπηρεσίες από αρμόδιους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που κατέχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος για παροχή τέτοιων υπηρεσιών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.»
Επεξήγηση Λόγων που επιβάλλουν την τροποποίηση
Με δεδομένες τις ισχύουσες νομοθετικές επιταγές / απαγορεύσεις που
περιλαμβάνονται στους περί Εγγραφής Επαγγελματιών Εργοθεραπευτών Νόμους
του 2006 και 2014 (ο Ν. 34(Ι)/2006) βάσει του οποίου απαγορεύεται ρητώς η άσκηση
εργοθεραπείας από οποιοδήποτε πρόσωπο που δεν είναι εγγεγραμμένος
επαγγελματίας εργοθεραπευτής και κατέχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος,
επιβάλλεται η απάλειψη όλων των δραστηριοτήτων που συνιστούν άσκηση
εργοθεραπείας και για την άσκηση των οποίων απαιτείται ειδική αδειοδότηση βάσει
Νόμου.
Παράλληλα θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι υπηρεσίες προβλέπονται στο
νομοσχέδιο θα συνάδουν με την αξιολόγηση και θεραπεία που παρέχεται στα άτομα
με αναπηρία από τους αδειοδοτημένους και εγγεγραμμένους επαγγελματίες υγείας
που παρέχουν θεραπεία στο άτομο με αναπηρία. Η προτεινόμενη τροποποίηση
διασφαλίζει τη συνέχεια της φροντίδας και της ολιστικής υποστήριξης του ατόμου
ενώ παράλληλα ενισχύει την ποιότητα και ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών
ανεξάρτητης διαβίωσης σύμφωνα πάντοτε με τις επιθυμίες του ατόμου με αναπηρία.
Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί πως πρακτικά τα άτομα με ολική αναπηρία και σύνταξη ανικανότητας θα μπορούν να αξιοποιήσουν αυτή την υπηρεσία.
Άρθρο 5 (δ) – να προστεθεί στο τέλος “και τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας όπου ισχύουν”.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΒΟΗΘΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
Φύση και σκοπός, καθήκοντα και υποχρεώσεις παρόχου:
Να προστεθεί το σημείο 1. «Ο Προσωπικός Βοηθός Εργασίας Ατόμων με Αναπηρίες παρέχει εξειδικευμένες και εξατομικευμένες υπηρεσίες υποστήριξης , με σκοπό την πρόσβαση, συμμετοχή, διατήρηση και επαγγελματική εξέλιξη του ατόμου με αναπηρία στην ανοικτή και συμπεριληπτική αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις αρχές της ισότητας και της μη διάκρισης και της παροχής εύλογων προσαρμογών, με σεβασμό της ιδιωτικής ζωής, της αυτονομίας και των ορίων του ρόλου του βοηθού.»
Η παράγραφος 1. εκσυγχρονίζεται για σαφήνεια, πλήρη εναρμόνιση με τη CRPD (άρθρα 19 & 27) και το άρθρο 5(22) του Τελικού Νόμου. Ενισχύονται οι αρχές ισότητας, αυτονομίας και μη διάκρισης, με αναφορά σε εύλογες προσαρμογές, προσβασιμότητα, σεβασμό της ιδιωτικότητας και όρια ρόλου του βοηθού ώστε να μην υποκαθιστά επαγγελματίες υγείας.
Εναρμόνιση με άρθρα 3, 5, 19, 27 CRPD· διασφαλίζει ανεξαρτησία, αυτονομία και μη υποκατάσταση επαγγελματιών υγείας.
Προάγει την ελευθερία έκφρασης και επικοινωνίας· εναρμόνιση με άρθρα 9 και 21 CRPD.
Συμμόρφωση με Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 (GDPR) και Ν.125(Ι)/2018.
1. Μεταφέρει και συνοδεύει το άτομο με αναπηρία προς και από τον χώρο εργασίας, καθώς και όπου χρειαστεί κατά τη διάρκεια της εργασίας του, με τρόπο που σέβεται την ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την αυτονομία του ατόμου.
2. Αναγνωρίζει και υποστηρίζει την εφαρμογή εύλογων προσαρμογών στον χώρο εργασίας και συμβάλλει στον σχεδιασμό προσβάσιμου και λειτουργικού περιβάλλοντος που διευκολύνει την απασχόληση του εργαζόμενου με αναπηρία.
3. Υποστηρίζει το άτομο με αναπηρία στη χρήση του αναγκαίου εξοπλισμού ή υλικών, παρέχοντας καθοδήγηση και πρακτική βοήθεια όπου απαιτείται.
4. Υποστηρίζει το άτομο στην εργασιακή του επικοινωνία, στη γραπτή ή/και ηλεκτρονική αλληλογραφία και στην επαφή με άλλα άτομα, φορείς ή οργανισμούς, εξασφαλίζοντας την πρόσβαση σε εναλλακτικές μορφές επικοινωνίας, όπως νοηματική γλώσσα, απτική νοηματική, γραφή Braille ή απλή εικονογραφημένη γλώσσα (“easy-to-read”) με σεβασμό στην προσωπική επιλογή του ατόμου για τον τρόπο επικοινωνίας του, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 21 της Σύμβασης CRPD.
5. Υποστηρίζει και διευκολύνει το άτομο στην εκτέλεση των καθηκόντων του και στην οργάνωση του εργασιακού του προγράμματος.
Δικαιούχοι υπηρεσιών
Εισηγούμαστε όπως το σημείο 2.Δικαιούχοι υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας άτομα με αναπηρίες που έχουν επιθυμούν να ασκήσουν απρόσκοπτα το δικαίωμα της υποστήριξης για την πρόσβαση, παραμονή ή επανένταξή τους στην εργασία. Η υποστήριξη μπορεί να αφορά και στάδια επαγγελματικής μετάβασης ή απώλειας εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια της απασχόλησης.
Νοείται ότι οι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας δύνανται να παρέχονται και σε άτομα που βρίσκονται σε διαδικασία εύρεσης εργασίας ή σε μεταβατικό στάδιο απασχόλησης, εφόσον τεκμηριώνεται η ανάγκη υποστήριξης για την άσκηση ή τη διατήρηση της επαγγελματικής δραστηριότητας.»
Προσαρμόζει το λεξιλόγιο στη δικαιωματική προσέγγιση της CRPD (άρθρα 1, 2, 3), αποφεύγοντας ιατρική ταξινόμηση.
Προστίθεται δυνατότητα στήριξης και για φάση αναζήτησης ή μετάβασης στην εργασία, σε συμμόρφωση με το άρθρο 27 CRPD και το άρθρο 5(16) του Τελικού Νόμου (εξατομικευμένη υποστήριξη και ενεργός ένταξη).
Εναρμόνιση με άρθρο 27(1)(δ) της CRPD για υποστήριξη σε όλο τον κύκλο απασχόλησης.
Συχνότητα υπηρεσιών
Γίνεται εισήγηση για αντικατάσταση του σημείου 3. Ως ακολούθως: «Οι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται, ανάλογα με τις απαιτήσεις του ατόμου με αναπηρίες, όπως θα τις αναφέρει ο ίδιος προσωπικά, σε ευέλικτη, εξατομικευμένη και αναλογική βάση, ανάλογα με τη φύση της εργασίας και το είδος της υποστήριξης που απαιτείται, , σύμφωνα με το ωράριο εργασίας του ατόμου με αναπηρία ή το συμφωνημένο πλαίσιο απασχόλησης.»
Καταργείται ο αυστηρός όρος «πλήρη ή σχεδόν πλήρη βάση» και αντικαθίσταται με ευέλικτο, εξατομικευμένο πλαίσιο, ώστε η υποστήριξη να προσαρμόζεται στις ανάγκες και το είδος απασχόλησης. Εναρμόνιση με το άρθρο 3.Α(2)(β) του Τελικού Νόμου (αναλογικότητα) και το άρθρο 19 CRPD (εξατομικευμένη υποστήριξη χωρίς αυθαίρετα όρια).
Απαιτούμενα προσόντα παρόχου 4.Κάθε φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας θα πρέπει να κατέχει τα προσόντα που καθορίζει το άτομο με αναπηρίες που επιθυμεί να αξιοποιήσει την υπηρεσία αυτή.
Πίνακας 4 – Προσωπικός Βοηθός Εργασίας
Σημεία μερικής/οριακής συμβατότητας ή κινδύνου:
Άρθρο 27: δεν προβλέπεται υποχρεωτική συνεργασία με εργοδότη για δομικές προσαρμογές/τεχνολογία.
Κενά/Μη συμβατά σημεία (ελλείψεις άρθρων):
Άρθρο 9: απουσία αναφοράς σε τεχνολογίες υποστήριξης και χρηματοδότηση αυτών.
Στοχευμένες προτάσεις βελτίωσης/τροπολογίες:
1. Ρητή υποχρέωση εργοδότη/κράτους για παροχή/χρηματοδότηση τεχνολογιών υποβοήθησης.
2. Συν-εκπαίδευση εργοδότη/ομάδας εργασίας.
Χαιρετίζουμε την νομοθετική θεσμοθέτηση του Προσωπικού Βοηθού Εργασίας που θα κάνει πράξη τις εύλογες προσαρμογές στην εργασία ατόμων με αναπηρίες.
Στα καθήκοντα πρέπει να προστεθεί ότι υποστηρίζει το άτομο για βασικές του ανάγκες για τις οποίες χρειάζεται βοήθεια, π.χ. βοήθεια στην τουαλέτα ενώ βρίσκεται στην εργασία του. Θα πρέπει να μπορούν οι ‘εργοδότες’ να ορίζουν τα καθήκοντα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες για υποστήριξη.
Επίσης οι ώρες εργασίας πιθανόν να είναι πέραν των 40 αν το άτομο με αναπηρία εργάζεται 8 ώρες την ημέρα, πενθήμερο, αλλά ο βοηθός εργασίας θα τον μεταφέρει πρός και από την εργασία του. ο χρόνος διακίνησης θα είναι επιπλέον των 8 ωρών.
Παράρτημα 1 Πίνακας 4
Προσωπικός Βοηθός. Τα καθήκοντα του είναι τα ίδια με τα καθήκοντα του κοινωνικού συνοδού στον πίνακα 5.
Άρα ή τον Προσωπικό Βοηθό θα σου προσφέρει ή τον κοινωνικό συνοδό.
Για να δικαιούσε να ζητήσεις τις παροχές του κοινωνικού συνοδού δεν πρέπει να τις έχεις απο αλλό πάροχο και στην περίπτωση αύτή τις προσφέρει ο Προσωπικός Βοηθός.
Γιατί χρειάζεται να είναι νομικό πρόσωπο!
(άρθρο 4)
Παράγραφος 2 του Πίνακα 4, ορίζει ότι: «Δικαιούχοι υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού Εργασίας είναι άτομα με σοβαρές αναπηρίες που έχουν απόλυτη ανάγκη Βοηθού πάνω σε πλήρη βάση για την εκτέλεση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, ενώ σε αντίθετη περίπτωση δεν δύνανται να εξασκήσουν το επάγγελμα τους, όπως αυτό θα πιστοποιείται από την αρμόδια αρχή:
Η ίδια παράγραφος ορίζει ότι «Νοείται ότι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται σε άτομα άνεργα ή λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας ή της Σύνταξης Ανικανότητας των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που με την ένταξη τους σε εργασία πλήρους βάσης θα απεξαρτητοποιηθούν από τα εν λόγω επιδόματα και αυτονομηθούν ή σε άτομα που εργάζονται αλλά χωρίς υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο λόγω της σοβαρότητας της αναπηρίας τους να απωλέσουν την εργασία τους.»
Με τις πιο πάνω πρόνοιες τίθενται εισοδηματικά κριτήρια και οι Δικαιούχοι υπηρεσιών Προσωπικού Βοηθού εργασίας, περιορίζονται μόνο σε άτομα με σοβαρές αναπηρίες που έχουν απόλυτη ανάγκη Βοηθού πάνω σε πλήρη βάση για την εκτέλεση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, ενώ σε αντίθετη περίπτωση δεν δύνανται να εξασκήσουν το επάγγελμα τους. Ο ορισμός αυτός δεν είναι απλά προσβλητικός, αλλά εξαρτά τον Δικαιούχο, από τον Πάροχο, και δεν γνωρίζουμε με ποιο τρόπο ο όρος αυτός θα ερμηνευθεί από την Αρμόδια Αρχή που θα πιστοποιεί την ανάγκη. Επίσης, η επιφύλαξη του πιο πάνω άρθρου περιορίζει ακόμα περισσότερο τη δυνατότητα Προσωπικού Βοηθού εργασίας μεταξύ άλλων σε άτομα που εργάζονται αλλά χωρίς τις υπηρεσίες αυτές αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο λόγω της σοβαρότητας της αναπηρίας τους να απωλέσουν την εργασία τους. Η αντίληψη αυτή, αναίρει εντελώς τη δυνατότητα παροχής Προσωπικού Βοηθού εργασίας σε δικαιούχο που απασχολείται ως Επιστημονικό προσωπικό, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα, αντίληψη που κυριαρχεί μέχρι σήμερα.
Δικαιούχοι υπηρεσιών προσωπικού βοηθού εργασίας είναι άτομα με σοβαρές αναπηρίες που έχουν απόλυτη ανάγκη βοήθειας πάνω σε πλήρη βάση…
Να προστεθεί: ή μερική βάση.
Στην επιφύλαξη: «Νοείται ότι οι υπηρεσίες….. με την ένταξή τους σε εργασία πλήρους βάσης…»
Να προστεθεί η φράση: ή μερική βάση».
09 – Παράρτημα 1-ΠΙΝΑΚΑΣ 4-ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΒΟΗΘΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
Στο άρθρο 2 «Δικαιούχοι Υπηρεσιών» η επιφύλαξη τροποποιείται ως ακολούθως
“Νοείται ότι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται σε άτομα άνεργα ή είτε λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας είτε ή της Σύνταξης Ανικανότητας των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που με την ένταξη τους σε εργασία πλήρους βάσης θα απεξαρτηθούν από τα εν λόγω επιδόματα και αυτονομηθούν είτε ή σε άτομα που εργάζονται σε οποιαδήποτε εργασία αλλά χωρίς υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού και αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο λόγω της σοβαρότητας της αναπηρίας τους να απωλέσουν την εργασία τους είτε να στερηθούν της ανέλιξής τους είτε της εξεύρεσης εργασίας στον τομέα των σπουδών, της κατάρτισης και των ενδιαφερόντων τους.”
Στο άρθρο 3 «Συχνότητα υπηρεσιών» γίνεται η πιο κάτω τροποποίηση
“3. Οι υπηρεσίες Προσωπικού Βοηθού Εργασίας παρέχονται, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου με αναπηρία, όπως θα πιστοποιεί η αρμόδια αρχή, πάνω σε πλήρη ή σχεδόν πλήρη βάση, σύμφωνα με το ωράριο εργασίας και των εξατομικευμένων αναγκών του ατόμου με αναπηρία.”
Ο ρόλος του Προσωπικού Βοηθού Εργασίας είναι καθοριστικός για την πραγματική πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στην απασχόληση, όμως χρειάζεται περισσότερη ευελιξία και σεβασμός στην αυτοδιάθεση. Ο ορισμός των δικαιούχων πρέπει να περιλαμβάνει και άτομα με μερική ή ευκαιριακή ανάγκη υποστήριξης, όχι μόνο όσους χρειάζονται συνεχή βοήθεια. Τα αυστηρά όρια ωρών και η υποχρεωτική εργοδότηση μέσω νομικού προσώπου περιορίζουν την ελευθερία επιλογής· να δίνεται δυνατότητα άμεσης σύμβασης με φυσικά πρόσωπα και απευθείας πληρωμής στον δικαιούχο. Η απαίτηση άδειας οδήγησης να αντικατασταθεί με πρόνοια για εξασφάλιση αξιόπιστης μετακίνησης. Η υπηρεσία του Προσωπικού Βοηθού πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά και όχι να υποκαθιστά τις υποχρεώσεις του εργοδότη για εύλογες προσαρμογές, εργονομία και προσβασιμότητα στον χώρο εργασίας. Οι βοηθοί πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι σε θέματα αναπηρίας, προσβασιμότητας και προστασίας προσωπικών δεδομένων, ενώ οι υπηρεσίες να συνοδεύονται από δίκαιες αμοιβές, σαφή όρια ευθύνης, μηχανισμό παραπόνων και εγγυήσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.
Ο Προσωπικός Βοηθός Εργασίας πρέπει να στηρίζει τα άτομα με αναπηρία στην πραγματική αγορά εργασίας, ανεξάρτητα από το αν εργάζονται μερικές ώρες, σε βάρδιες, τηλεργασία ή αυτοαπασχόληση, χωρίς να συνδέεται το δικαίωμα με επιδόματα ή σύνταξη. Η ένταση και διάρκεια της υπηρεσίας να καθορίζεται από εξατομικευμένο πλάνο και να μπορεί να αυξομειώνεται ανάλογα με τις ανάγκες του εργαζομένου ή τις αλλαγές στα καθήκοντά του. Ο δικαιούχος να μπορεί να επιλέγει και να συνεργάζεται με φυσικό πρόσωπο ως βοηθό, με άμεση σύμβαση ή προσωποκεντρικό προϋπολογισμό, εκπαιδεύοντας και εποπτεύοντας τον βοηθό του, ενώ η υπηρεσία συμπληρώνει αλλά δεν αντικαθιστά τις ευθύνες του εργοδότη για εύλογες προσαρμογές. Η μετακίνηση του βοηθού να εξασφαλίζεται με οποιοδήποτε ασφαλές μέσο και η κατοχή άδειας οδήγησης να μην αποτελεί υποχρεωτικό προσόν. Η υπηρεσία να διασφαλίζει την ποιότητα και συνέχεια με υποχρεωτική αρχική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση σε θέματα CRPD, προσβασιμότητας, υποστηρικτικής επικοινωνίας, δεοντολογίας, προστασίας δεδομένων και ασφάλειας, καθώς και με ανεξάρτητο μηχανισμό παραπόνων και ρήτρα προστασίας αναφέροντος σε περιπτώσεις παραβιάσεων. Παράλληλα, να προβλέπονται ρητές ρυθμίσεις για δίκαιη αμοιβή, ασφαλιστικές εισφορές, κάλυψη μετακινήσεων, πλαίσιο βαρδιών και εκτός έδρας εργασίας, με σεβασμό στην ιδιωτικότητα και αξιοπρέπεια του εργαζόμενου κατά την προσωπική υγιεινή και επικοινωνία, και να υποστηρίζεται η συμμετοχή σε όλες τις μορφές απασχόλησης, μαθητείας ή επιχειρηματικότητας, ώστε να εξασφαλίζεται πραγματική, συμπεριληπτική και προσβάσιμη εργασία για όλα τα άτομα με αναπηρία.
Ο σκοπός τοποθετείται σωστά: στήριξη για εργασία στην ανοιχτή αγορά, με διατήρηση ίσων όρων απασχόλησης (συμβατό με Άρθρο 27 CRPD).
Περιλαμβάνεται ρητά η υποστήριξη στην επικοινωνία (νοηματική, Braille, easy-to-read, κ.λπ.) και στην προσωπική φροντίδα κατά την εργασία, στοιχεία κρίσιμα για πραγματική ένταξη (Άρθρα 9, 19, 21 CRPD).
Η υπηρεσία καλύπτει οργάνωση χώρου/εξοπλισμού και θέματα υγείας & ασφάλειας (συμβατό με Άρθρο 27 CRPD για εύλογες προσαρμογές).
Σημεία που χρειάζονται βελτίωση και προτάσεις
Περιοριστικός ορισμός δικαιούχων (μόνο “σοβαρές” αναπηρίες και “απόλυτη ανάγκη” σε “πλήρη βάση”)
Πρόβλημα: Αποκλείει άτομα με λειτουργική ανάγκη βοηθού σε μερική απασχόληση, τηλεργασία, βάρδιες ή σε φάσεις προσαρμογής.
CRPD: Άρθρα 5, 19, 27 (μη διάκριση, εξατομικευμένη υποστήριξη, εργασία).
Πρόταση: Υιοθέτηση λειτουργικού κριτηρίου ανάγκης (όχι μόνο βαρύτητας αναπηρίας) και κάλυψη μερικής/ευέλικτης/τηλε-εργασίας. Η ένταση ωρών να καθορίζεται από εξατομικευμένο πλάνο και όχι μόνο «πλήρη βάση».
Σύνδεση δικαιώματος με ανεργία/ΕΕΕ/σύνταξη ανικανότητας
Πρόβλημα: Δημιουργεί εισοδηματικά/διοικητικά εμπόδια και «παγίδα επιδομάτων». Άτομα που δεν λαμβάνουν ΕΕΕ αποκλείονται, παρότι χρειάζονται βοηθό.
CRPD: Άρθρα 5, 28, 27 (μη διάκριση, κοινωνική προστασία, εργασία).
Πρόταση: Αποσύνδεση από ΕΕΕ/επιδόματα. Πρόσβαση βάσει ανάγκης για υποστήριξη στην εργασία, ανεξάρτητα από εισόδημα ή προϋπάρχουσες παροχές.
Σκληρή απαίτηση “πάνω σε πλήρη ή σχεδόν πλήρη βάση” (παρ. 3)
Πρόβλημα: Δεν ταιριάζει σε σταδιακή ένταξη, πρακτική κατάρτιση επί τόπου, εποχικές ή βαρδιόσημες δουλειές.
CRPD: Άρθρα 19, 27.
Πρόταση: Ευέλικτο φάσμα έντασης: από λίγες ώρες την εβδομάδα έως πλήρη κάλυψη, με δυνατότητα αύξησης/μείωσης και επανενεργοποίησης σε μεταβολές καθηκόντων ή υγείας.
Αποκλειστική εργοδότηση μέσω νομικού προσώπου και απευθείας πληρωμή μόνο στον φορέα
Πρόβλημα: Περιορίζει την ελευθερία επιλογής και την αυτο-διεύθυνση του εργαζόμενου· δυσχεραίνει κάλυψη σε απομακρυσμένες περιοχές/εξειδικευμένες ανάγκες.
CRPD: Άρθρο 19 (επιλογή υποστήριξης).
Πρόταση: Επιλογή άμεσης σύμβασης με φυσικό πρόσωπο-βοηθό και δυνατότητα προσωποκεντρικού προϋπολογισμού/άμεσης πληρωμής στον δικαιούχο με απλό σύστημα αποδεικτικών. Ο δικαιούχος να μπορεί να επιλέγει, εκπαιδεύει και εποπτεύει τον βοηθό του.
Άδεια οδήγησης ως προαπαιτούμενο (παρ. 4γ)
Πρόβλημα: Έμμεσος αποκλεισμός ικανών βοηθών (συμπεριλαμβανομένων ατόμων με αναπηρία). Η μεταφορά μπορεί να γίνει με προσβάσιμες μετακινήσεις/ταξί/οδηγό τρίτο.
CRPD: Άρθρο 27 (εργασία χωρίς διακρίσεις), Άρθρο 20 (κινητικότητα).
Πρόταση: Αντικατάσταση με υποχρέωση εξασφάλισης αξιόπιστης μετακίνησης για τις ανάγκες της εργασίας (χωρίς υποχρεωτική κατοχή άδειας).
Σύγχυση ρόλων με “εύλογες προσαρμογές” εργοδότη
Πρόβλημα: Ο προσωπικός βοηθός δεν υποκαθιστά νομικές υποχρεώσεις εργοδότη για εύλογες προσαρμογές/εργονομία/λογισμικά προσβασιμότητας.
CRPD: Άρθρα 5, 27.
Πρόταση: Ρητή διευκρίνιση ότι η υπηρεσία συμπληρώνει και δεν αντικαθιστά υποχρεώσεις εργοδότη. Προβλέπεται συντονισμός με τον Επαγγελματία Εργασιακής Ενσωμάτωσης (Πίνακας 3).
Ποιότητα, ασφάλεια και συνέχεια υπηρεσίας
Πρόβλημα: Δεν προβλέπονται ανώτατα caseload, back-up κάλυψη σε ασθένεια/άδεια βοηθού, εκπαίδευση σε προσβασιμότητα/AAC/δεοντολογία/προστασία δεδομένων, μηχανισμός παραπόνων και whistleblowing.
CRPD: Άρθρα 4(3), 16, 22, 31.
Πρόταση: Υποχρεωτική αρχική & συνεχιζόμενη κατάρτιση, όρια caseload, εφεδρικοί βοηθοί, ανεξάρτητος μηχανισμός παραπόνων, ρήτρα αναφοράς παραβιάσεων με προστασία αναφέροντος, και ετήσιοι έλεγχοι ποιότητας με συμμετοχή οργανώσεων ΑμεΑ.
Εργασιακά δικαιώματα και αμοιβές βοηθών
Πρόβλημα: Δεν αποσαφηνίζονται μισθοί, ασφαλιστικές εισφορές, ωράρια, μετακινήσεις/χιλιόμετρα και επιδόματα βαρδιών/νύχτας/εκτός έδρας.
CRPD: Άρθρο 27 (δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας).
Πρόταση: Ρητές ρυθμίσεις για δίκαιη αμοιβή, κάλυψη μετακινήσεων/χρόνου διαδρομής, ασφάλιση, και πλαίσιο βαρδιών (νύχτα/ταξίδια εργασίας), ώστε να διασφαλίζεται συνέχεια υποστήριξης του εργαζομένου.
Προστασία ιδιωτικότητας & αξιοπρέπειας
Πρόβλημα: Η υποστήριξη σε προσωπική υγιεινή και επικοινωνία απαιτεί ισχυρές εγγυήσεις ιδιωτικότητας/δεδομένων.
CRPD: Άρθρο 22.
Πρόταση: Ρητές ρήτρες εχεμύθειας, ελάχιστης αναγκαίας επεξεργασίας δεδομένων και εκπαίδευση βοηθών στην προστασία ιδιωτικότητας στον χώρο εργασίας.
Διαδρομές προς εργασία
Πρόβλημα: Η υπηρεσία δεν αναφέρει ρητά αυτοαπασχόληση, μαθητεία, πρακτική, κοινωνική επιχείρηση.
CRPD: Άρθρο 27 (επιχειρηματικότητα/αυτοαπασχόληση).
Πρόταση: Ρητή κάλυψη υποστήριξης βοηθού για όλες τις μορφές απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της τηλεργασίας. Ενδεικτικές προτεινόμενες διατυπώσεις
Κριτήρια δικαιούχων (αντικατάσταση παρ. 2):
«Δικαιούχοι είναι άτομα με αναπηρίες που βάσει λειτουργικής αξιολόγησης χρειάζονται υποστήριξη προσωπικού βοηθού για να αποκτήσουν, να διατηρήσουν ή/και να αναπτύξουν απασχόληση στην ανοιχτή αγορά (συμπεριλαμβανομένων μερικής απασχόλησης, βαρδιών, τηλεργασίας, αυτοαπασχόλησης, μαθητείας). Το δικαίωμα δεν εξαρτάται από λήψη ΕΕΕ ή άλλων επιδομάτων.»
Ένταση υπηρεσίας (αντικατάσταση παρ. 3):
«Η ένταση/διάρκεια καθορίζεται από εξατομικευμένο πλάνο, μπορεί να αυξομειώνεται ανά φάση (ένταξη, αλλαγή καθηκόντων, κρίσεις) και να επανενεργοποιείται κατ’ απαίτηση του εργαζομένου.»
Εργοδότηση & πληρωμές (προσθήκη στην παρ. 5):
«Κατ’ επιλογή του δικαιούχου, η υπηρεσία παρέχεται και από φυσικό πρόσωπο με άμεση σύμβαση. Δύναται να χορηγείται προσωποκεντρικός προϋπολογισμός/άμεση πληρωμή στον δικαιούχο, με απλό μηχανισμό τεκμηρίωσης. Η υπηρεσία συμπληρώνει και δεν υποκαθιστά τις εύλογες προσαρμογές του εργοδότη.»
Μετακίνηση/άδεια οδήγησης (αντικατάσταση παρ. 4γ):
«Ο βοηθός εξασφαλίζει αξιόπιστη μετακίνηση για την εκτέλεση των καθηκόντων. Η κατοχή άδειας οδήγησης δεν αποτελεί υποχρεωτικό προσόν.»
Ποιότητα & συνέχεια (νέες υποπαράγραφοι στην παρ. 5):
«Θεσπίζονται όρια caseload, εφεδρική κάλυψη σε απουσία βοηθού, υποχρεωτική κατάρτιση (CRPD, προσβασιμότητα/AAC, δεοντολογία, προστασία δεδομένων, υγεία & ασφάλεια), ανεξάρτητος μηχανισμός παραπόνων και ρήτρα whistleblowing με προστασία αναφέροντος.»
Εργασιακές συνθήκες βοηθών (νέα υποπαράγραφος):
«Ρητή πρόβλεψη για δίκαιες αμοιβές, ασφαλιστικές εισφορές, κάλυψη μετακινήσεων/χρόνου διαδρομής, και πλαίσιο βαρδιών/εκτός έδρας.»