05 – Δημόσιες Πολιτικές

Η Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών παρουσιάζεται βελτιωμένη και σημαντικά κατοχυρωμένη στα νομοθετικά κείμενα. Ωστόσο, ο δρόμος προς επίτευξη της ουσιαστικής Ισότητας των Φύλων είναι μακρύς. Στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ισότητα των Φύλων (2020-2025) τονίζεται πως ενώ οι ανισότητες εξακολουθούν να υφίστανται, έχει γίνει σημαντική πρόοδος στην Ισότητα των Φύλων τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς, κατά το 2019, οι «14 από τις 20 χώρες με τις υψηλότερες επιδόσεις στον κόσμο, όσον αφορά την Ισότητα των Φύλων είναι κράτη μέλη της ΕΕ»[1].

Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών εμφανίζεται πλέον σημαντικά βελτιωμένο, εξακολουθώντας όμως να υπάρχει έντονος επαγγελματικός διαχωρισμός και σημαντική υπό-εκπροσώπηση των γυναικών σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Το μισθολογικό χάσμα παραμένει υψηλό σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (15,7% το 2020) και σε Εθνικό (9,7% το 2023), οι γυναίκες υπέρ-εκπροσωπούνται σε τομείς που αμείβονται χαμηλότερα και υπό-εκπροσωπούνται σε θέσεις λήψεως αποφάσεων.

Οι στόχοι της Ευρωπαϊκής στρατηγικής που αντικατοπτρίζονται και στην Εθνική Στρατηγική αφορούν στην αποδόμηση των στερεοτύπων, στη μείωση του μισθολογικού χάσματος και του χάσματος συντάξεων και στην επίτευξη ισότιμης εκπροσώπησης σε διαφορετικούς τομείς της οικονομίας. Προτεραιότητα της κυβέρνησης που συνάδει με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων είναι η μείωση του έμφυλου χάσματος στην οικονομία της φροντίδας και η επίτευξη έμφυλης ισορροπίας σε κέντρα λήψης αποφάσεων και στην πολιτική.

Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει προχωρήσει στη μεταφορά της Οδηγίας για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής[2] των εργαζόμενων γονέων και φροντιστών/φροντιστριών και έχει τεθεί σε εφαρμογή ο περί Αδειών (Πατρότητας, Γονική, Φροντίδας, Ανωτέρας Βίας) και Ευέλικτων Ρυθμίσεων Εργασίας για την Ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής Νόμος του 2022[3]. Στη νέα νομοθεσία, θεσπίζονται οι πρόνοιες που αφορούν τις σχετικές άδειες για οικογενειακούς λόγους και τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας. Η μείωση του χάσματος αμοιβών και συντάξεων απαιτούν δράσεις που συμβάλλουν στην αποδόμηση των στερεοτύπων, τα οποία συνδέονται με τις γυναίκες και τους άντρες, στην ενδυνάμωση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών και τον ισότιμο καταμερισμό ευθυνών φροντίδας, ώστε να μην επιβαρύνει δυσανάλογα, μόνο τις γυναίκες, η μη αμειβόμενη εργασία της φροντίδας.

Η αποδόμηση των στερεοτύπων στην προσχολική και σχολική ηλικία και η καθοδήγηση των μαθητών και των μαθητριών από τους/τις σχολικούς/ές συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού στη βάση των δεξιοτήτων τους, θα ενισχύσουν την εκπροσώπηση των γυναικών σε όλα τα επαγγέλματα.

Στο μέρος που ακολουθεί, καταγράφονται δράσεις η υλοποίηση των οποίων θα συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της παρούσας Στρατηγικής, ενσωματώνοντας τη διάσταση του Φύλου στις δημόσιες πολιτικές. Στην υλοποίηση των δράσεων της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων, σημαντικός θα είναι ο ρόλος του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (ΕΜΔΓ), ως το κατ’ εξοχήν συμβουλευτικό σώμα για τα θέματα που αφορούν τα δικαιώματα της γυναίκας και την έμφυλη ισότητα. Ο ΕΜΓΔ μπορεί να συμβάλει ενεργά τόσο στις δράσεις, όσο και με πρόσθετες εισηγήσεις που συνάδουν με το πνεύμα και τη φιλοσοφία της Στρατηγικής. Οι ακόλουθες 67 δράσεις θα αποτελέσουν παράλληλα και μέρος των Πλάνων Δράσης που ετοιμάζουν τα Υπουργεία και τα Υφυπουργεία, σε ετήσια βάση, μαζί με άλλες δράσεις που συμπληρώνουν τις δράσεις της Στρατηγικής και έχουν ως στόχο την εμπέδωση της έμφυλης κουλτούρας και της ενσωμάτωσης της διάστασης του Φύλου. Η ολιστική προώθηση της ισότητας των φύλων και η βέλτιστη υλοποίηση των δράσεων της Εθνικής Στρατηγικής, θα επιτευχθεί με συνέργειες και συνεργασίες με τα μέλη του ΕΜΔΓ, μη κυβερνητικές και άλλες οργανώσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα, αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, κοινωνικούς εταίρους και επιχειρηματικό κόσμο.

[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52020DC0152

[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32019L1158

[3] http://www.cylaw.org/nomoi/enop/non-ind/2022_1_216/index.html

Τέλος