21 – Παράρτημα 3-ΠΙΝΑΚΑΣ 7-ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
| Φύση και σκοπός | 1. Η Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας καλύπτει μέρος της δαπάνης για την αγορά μέσων και βοηθημάτων για σκοπούς διευκόλυνσης των καθημερινών δραστηριοτήτων, βελτίωση της ποιότητας ζωής και ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης του ατόμου με αναπηρία. Τα τεχνικά μέσα και βοηθήματα αφορούν μεγάλη ποικιλία ειδών όπως ειδικά κρεβάτια, ειδικά στρώματα, ειδικά καθίσματα, βοηθήματα βάδισης, βοηθήματα κίνησης ή μεταφοράς, μετατροπές αυτοκινήτων, βοηθήματα επικοινωνίας, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ταμπλέτες, ειδικά λογισμικά προγράμματα, κινητά τηλέφωνα και άλλα τεχνικά μέσα και βοηθήματα που δύνανται να καθορίζονται από την αρμόδια αρχή σε Κατάλογο Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας και να ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε συνεργασία με τους Φυσιοθεραπευτές του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας και του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου: 
 Νοείται ότι η Επιχορήγηση δεν ισχύει για ιατρικό ή αποκαταστασιακό εξοπλισμό που εφαρμόζεται πάνω στο ανθρώπινο σώμα, περιλαμβανομένων των προσθετικών ή ορθοτικών μελών, ακουστικών, γυαλιών, ναρθήκων και άλλων βοηθημάτων που παρέχονται μέσω του Γενικού Συστήματος Υγείας ή από άλλες κρατικές πηγές. | 
| Δικαιούχοι | 2.  Δικαιούχοι Επιχορήγησης Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας είναι άτομα με αναπηρίες που έχουν ανάγκη, λόγω της αναπηρίας τους, συγκεκριμένων μέσων και βοηθημάτων για  διευκόλυνση των καθημερινών δραστηριοτήτων, βελτίωση της ποιότητας ζωής και ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης τους: 
 Νοείται ότι τα τεχνικά μέσα και βοηθήματα υποστηρικτικής τεχνολογίας δύνανται να αφορούν την εργασία του δικαιούχου νοουμένου ότι προσκομιστούν στοιχεία που να αιτιολογούν επαρκώς ότι η προμήθεια τους από τον εργοδότη προς τον δικαιούχο συνιστά δυσανάλογη επιβάρυνση για τον εργοδότη. 
 | 
| Ύψος επιχορήγησης | 3.  Η Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του ατόμου με αναπηρία για συγκεκριμένο τύπο μέσων και βοηθημάτων και ανάλογα με ανώτατο ποσό ανά τύπο μέσου και βοηθήματος όπως καθορίζει η αρμόδια αρχή στον Κατάλογο Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας, διαβαθμίζεται από €10 (δέκα ευρώ) μέχρι €10.000 (δέκα χιλιάδες ευρώ) και μέχρι ποσοστού 80% (ογδόντα τοις εκατόν) της τελικής αξίας αγοράς του αιτούμενου τεχνικού μέσου ή βοηθήματος: 
 Νοείται ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις ληπτών Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος το Τμήμα δύναται να εγκρίνει μέχρι και 100% (εκατόν τοις εκατόν) επιχορήγηση της δαπάνης αγοράς ενός τεχνικού μέσου ή βοηθήματος. 
 | 
| Άλλοι όροι και προϋποθέσεις | 4. Για την Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας ισχύουν οι ακόλουθοι όροι και προϋποθέσεις: 
 (α) Δεν επιχορηγούνται τεχνικά μέσα και βοηθήματα που αγοράζονται πριν την υποβολή αίτησης επιχορήγησης. Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης αγοράς ο αιτητής δύναται να προχωρήσει στην αγορά αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης του. 
 (β) Επανάληψη επιχορήγησης για ίδιο τεχνικό μέσο είναι δυνατή μετά την παρέλευση 5 (πέντε) ετών από την προηγούμενη καταβολή επιχορήγησης. Η αρμόδια αρχή δύναται να αποφασίσει την κατ’ εξαίρεση επιχορήγηση ίδιου μέσου σε μικρότερη χρονική περίοδο μετά από την προσκόμιση πλήρως αιτιολογημένων εκθέσεων και αποδεικτικών στοιχείων που να τεκμηριώνουν την ανάγκη νέας αγοράς. 
 (γ) Αιτήσεις για εξειδικευμένα τεχνικά μέσα και βοηθήματα υποστηρικτικής τεχνολογίας που δεν περιλαμβάνονται στον Κατάλογο Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας της αρμόδιας αρχής δύνανται να υποβάλλονται μαζί με πλήρως αιτιολογημένη έκθεση από τους ειδικούς των Δημόσιων Νοσοκομείων, του Ινστιτούτου Νευρολογίας και ΓενετικήςΚύπρου, τα Ειδικά Σχολεία, τη Σχολή Κωφών και τη Σχολή Τυφλών, καθώς και δύο προσφορές από διαφορετικούς προμηθευτές. 
 
 (δ) Ο δικαιούχος θα πρέπει να προβεί στην αγορά του εγκριθέντος τεχνικού μέσου ή βοηθήματος εντός περιόδου 6 (έξι) μηνών από την ημερομηνία έγκρισης. Μετά από αίτημα του δικαιούχου με τεκμηριωμένους λόγους, η αρμόδια αρχή δύναται να παραχωρήσει παράταση στην έγκριση αγοράς για ακόμα 2 (δύο) μήνες. 
 (ε) Για σκοπούς επιδιόρθωσης τεχνικών μέσων και βοηθημάτων που έχουν επιχορηγηθεί από την αρμόδια αρχή, δύναται να παραχωρείται, μετά την παρέλευση 2 (δύο) ετών, ποσό έως 80% (ογδόντα τοις εκατόν) της τελικής αξίας επιδιόρθωσης με ανώτατο ποσό τα €400 (τετρακόσια ευρώ). 
 (στ) Επιχορήγηση τεχνικών μέσων και βοηθημάτων σε άτομα άνω των 85 (ογδόντα πέντε) ετών, παραχωρείται μόνο για άτομα που έχουν πιστοποιηθεί από την αρμόδια αρχή ως άτομα με αναπηρίες με πόρισμα αναπηρίας σε ισχύ. 
 (ζ Δεν επιχορηγούνται τεχνικά μέσα και βοηθήματα σε άτομα που διαμένουν μόνιμα ή για μεγάλο χρονικό διάστημα σε Στέγες Ηλικιωμένων, Κέντρα Αποκατάστασης ή Ιατρικά Κέντρα. 
 (η) Αποτελεί ευθύνη των δικαιούχων η καλή χρήση, συντήρηση και φύλαξη των βοηθημάτων, αφού σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν χρησιμοποιούνται από τους δικαιούχους, επιστρέφονται στην αρμόδια αρχή για αξιοποίησης τους προς όφελος άλλων δικαιούχων μέσω δανεισμού. 
 
 | 
Τέλος
 
				
Θετικά: ευρύ πεδίο ΑΤ, κατάλογος που ανανεώνεται, δυνατότητα 100% για ΕΕΕ, κανόνας 5ετίας με εξαιρέσεις.
Κενά: οριζόντιο 80% ίδια συμμετοχή (φραγμός πρόσβασης), ασαφής κάλυψη για εργασία/εκπαίδευση, μη κάλυψη συνδρομών/εκπαίδευσης/υποστήριξης, εξαιρέσεις λόγω ηλικίας/διαμονής σε δομές, χαμηλό πλαφόν επισκευών, απουσία fast-track & προτύπων (EN 301 549 κ.ά.).
Αλλαγές — έτοιμες διατυπώσεις
1) Δικαιούχοι (αντικατάσταση 2 & σχετικών αποκλεισμών)
«Δικαιούχοι είναι άτομα με αναπηρίες με τεκμηριωμένη λειτουργική ανάγκη για συγκεκριμένα τεχνικά μέσα/βοηθήματα, ανεξαρτήτως ηλικίας και τόπου διαμονής. Για διαμένοντες σε δομές, η παροχή ρυθμίζεται ώστε να αποφεύγεται διπλή χρηματοδότηση.»
2) Ποσοστό επιχορήγησης (τροποποίηση 3)
«Η επιχορήγηση κυμαίνεται 80%–100% ανάλογα με εισόδημα, είδος βοηθήματος και αναγκαιότητα. Βοηθήματα επικοινωνίας (AAC), προσβάσιμης πληροφορικής/λογισμικού και πρόληψης κατακλίσεων δύνανται να καλύπτονται έως 100%. Τα ανώτατα ποσά αναθεωρούνται ετησίως (ΑΤΑ + δείκτης κόστους ΑΤ).»
3) Εργασία/εκπαίδευση (συμπλήρωση 2, τελευταία πρόταση)
«Όταν ο εργοδότης/ίδρυμα αποδεικνύει ότι η παροχή συνιστά δυσανάλογη επιβάρυνση, η αρμόδια αρχή συν-χρηματοδοτεί την προμήθεια για εύλογες προσαρμογές.»
4) Συνδρομές & υποστήριξη (νέα παράγραφος)
«Επιλέξιμες δαπάνες: συνδρομές λογισμικού, άδειες αναβάθμισης, τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση χρήστη/φροντιστή έως 12 μήνες από την προμήθεια.»
5) Κατάλογος & πρότυπα (τροποποίηση 1)
«Ο Κατάλογος ευθυγραμμίζεται με EN 301 549 (ΤΠΕ) και συναφή EN/ISO για μηχανολογικά βοηθήματα· απαιτείται διαλειτουργικότητα και υποστήριξη ελληνικής γλώσσας/ΚΝΓ όπου σχετικό.»
6) Fast-track προέγκριση (νέα ρήτρα στο 4)
«Σε επείγουσες περιπτώσεις ζωτικής ανάγκης χορηγείται προέγκριση εντός 10 εργάσιμων με συνοπτική γνωμάτευση, και εκ των υστέρων πλήρης φάκελος.»
7) Επισκευές & δανειστικά (τροποποίηση 4(ε))
«Το ανώτατο κόστος επισκευών ορίζεται ανά κατηγορία (π.χ. έως €1.500 για AAC/eye-tracking, €1.200 για ανυψωτικά/αναβατόρια, €600 για Η/Υ/τάμπλετες με προσβάσεις). Αν η επισκευή υπερβαίνει 10 εργάσιμες, παρέχεται δανειστικός εξοπλισμός.»
8) Κατάργηση ηλικιακού ορίου/δομών (τροποποίηση 4(στ),(ζ))
«Καταργείται το όριο 85 ετών και ο γενικός αποκλεισμός διαμενόντων σε δομές· η επιλεξιμότητα βασίζεται σε πόρισμα αναπηρίας και τεκμηρίωση ανάγκης, με έλεγχο διπλής χρηματοδότησης.»
9) Κύκλος ζωής & πράσινες ρήτρες (νέα ρήτρα)
«Θεσπίζεται πρόγραμμα επαναχρησιμοποίησης/ανακατασκευής με ελέγχους ασφάλειας και ανακύκλωσης ηλεκτρονικών/μπαταριών.»
10) Διαφάνεια & ποιότητα (νέα ρήτρα)
«Δημοσιεύονται ετήσιοι δείκτες: χρόνος έγκρισης/παράδοσης, χρόνος επισκευής, ικανοποίηση δικαιούχων, ποσοστό δανειστικών. Συμμετοχή οργανώσεων χρηστών στη διετή αναθεώρηση του Καταλόγου/πλαφόν.»
Ζητούμε το σχήμα επιχορήγησης ΑΤ να γίνει ανάγκη-βάσει και προσβάσιμο: κλιμακωτή ίδια συμμετοχή έως και 100% για κρίσιμα βοηθήματα (AAC/ΙΤ προσβασιμότητας/πρόληψη κατακλίσεων), κάλυψη συνδρομών, εκπαίδευσης και τεχνικής υποστήριξης, και fast-track προέγκριση για επείγοντα. Κατάργηση ηλικιακών/δομικών αποκλεισμών· ρήτρα συν-χρηματοδότησης για εύλογες προσαρμογές σε εργασία/εκπαίδευση όταν υπάρχει δυσανάλογη επιβάρυνση. Ο Κατάλογος να ευθυγραμμίζεται με EN 301 549/EN-ISO, τα πλαφόν να αναθεωρούνται ετησίως, και να ισχύουν ανώτατα επισκευών ανά κατηγορία με δανειστικό εξοπλισμό. Προβλέψτε πρόγραμμα επαναχρησιμοποίησης/ανακύκλωσης και δημοσίευση δεικτών ποιότητας.
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΧΟΛΙΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
Παράρτημα 3 – Πίνακας 7 (παρ. 4(γ))
Προτεινόμενη Τροποποίηση
Προτείνεται όπως η παράγραφος 4(γ) του Πίνακα 7 του Παραρτήματος 3 τροποποιηθεί ώστε:
«οι αιτήσεις για εξειδικευμένα τεχνικά μέσα και βοηθήματα υποστηρικτικής τεχνολογίας να μπορούν να συνοδεύονται από αιτιολογημένη έκθεση όλων των αναγνωρισμένων επαγγελματιών υγείας, σύμφωνα με τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), ανεξαρτήτως αν εργάζονται στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα.»
Επιπλέον, να διευκρινιστεί ότι:
«Η αξιολόγηση, επιλογή και σχεδιασμός τεχνικών μέσων και εξοπλισμού, περιλαμβανομένου του σχεδιασμού και της διαμόρφωσης δωματίων αισθητηριακής ολοκλήρωσης και εργονομικών περιβαλλόντων, αποτελεί αντικείμενο επαγγελματικής αρμοδιότητας εργοθεραπευτών και φυσιοθεραπευτών, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα της World Federation of Occupational Therapists (WFOT), της World Physiotherapy (WP) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO – ICF, GATE Framework).»
Επεξήγηση Λόγων που Επιβάλλουν την Τροποποίηση
• Εναρμονίζεται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρα 20, 25, 26), εξασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση σε τεχνικά βοηθήματα και υπηρεσίες αποκατάστασης, χωρίς διακρίσεις μεταξύ επαγγελματιών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
• Ανταποκρίνεται στις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Rehabilitation 2030, Global Report on Assistive Technology), που προωθούν τη διεπιστημονική συνεργασία όλων των επαγγελματιών αποκατάστασης, ανεξαρτήτως φορέα απασχόλησης.
• Αναγνωρίζει την επιστημονική και πρακτική επάρκεια των αδειοδοτημένων εργοθεραπευτών και φυσιοθεραπευτών, οι οποίοι διαθέτουν τεκμηριωμένες γνώσεις και δεοντολογική υποχρέωση να αξιολογούν και να αιτιολογούν τις ανάγκες των ατόμων βάσει τεκμηριωμένης πρακτικής (evidence-based practice).
• Η συμμετοχή τους ενισχύει τη διαφάνεια, την εγκυρότητα και την ταχύτητα των διαδικασιών, διασφαλίζοντας παράλληλα ισότητα και ποιότητα στην πρόσβαση των ατόμων με αναπηρίες σε εξειδικευμένα βοηθήματα και υποστηρικτική τεχνολογία.
Προτεινόμενη Επιφύλαξη προς Συμπερίληψη στον Πίνακα 7 του Παραρτήματος 3:
«Νοείται ότι η παροχή υπηρεσιών [καταγραφή κατηγορίας υπηρεσίας] δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε διάγνωση, αξιολόγηση ή θεραπευτική παρέμβαση και αποκατάσταση που παρέχουν εγγεγραμμένοι επαγγελματίες υγείας, όπως ιατροί, νοσηλευτές, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και λογοπαθολόγοι.
Η παροχή υπηρεσιών θα πρέπει να συνάδει και να αποτελεί απόρροια της αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης όπως αυτή διαμορφώνεται από τους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που παρέχουν υπηρεσίες προς το άτομο με αναπηρία.
Όπου απαιτείται εξειδικευμένη εκτίμηση λειτουργικότητας ή σχεδιασμός αποκατάστασης, το άτομο με αναπηρία λαμβάνει υπηρεσίες από αρμόδιους και αδειοδοτημένους επαγγελματίες υγείας, εργοθεραπευτές ή φυσιοθεραπευτές του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.»
Επεξήγηση Λόγων που Επιβάλλουν την Επιφύλαξη
Σύμφωνα με τις νομοθετικές πρόνοιες που διέπουν τα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα υγείας —περιλαμβανομένων των Νόμων περί Εγγραφής Επαγγελματιών Εργοθεραπευτών (Ν. 34(Ι)/2006 και 2014) και των Νόμων περί Εγγραφής Φυσιοθεραπευτών—, απαγορεύεται η άσκηση εργοθεραπείας ή φυσιοθεραπείας από μη εγγεγραμμένα πρόσωπα.
Η προτεινόμενη διατύπωση:
• Διασφαλίζει τη νομιμότητα και επαγγελματική ευθύνη,
• Προάγει τη συνέργεια και τη συνέχεια φροντίδας ανάμεσα σε επαγγελματίες όλων των κλάδων,
• Ενισχύει την ποιότητα, ασφάλεια και ισότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών,
• Και προστατεύει το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες να λαμβάνουν υπηρεσίες από καταρτισμένους επαγγελματίες του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Προτεινόμενη τροποποίηση
Προτείνεται όπως η παράγραφος 4(γ) του Πίνακα 7 του Παραρτήματος 3, τροποποιηθεί ώστε «οι αιτήσεις για εξειδικευμένα τεχνικά μέσα και βοηθήματα υποστηρικτικής τεχνολογίας να μπορούν να συνοδεύονται από αιτιολογημένη έκθεση όλων των αναγνωρισμένων επαγγελματιών υγείας, σύμφωνα με τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ανεξαρτήτως αν εργάζονται στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα.»
«Η αξιολόγηση, επιλογή και σχεδιασμός τεχνικών μέσων και εξοπλισμού, περιλαμβανομένου του σχεδιασμού και της διαμόρφωσης δωματίων αισθητηριακής ολοκλήρωσης και εργονομικών περιβαλλόντων, αποτελεί αντικείμενο επαγγελματικής αρμοδιότητας εργοθεραπευτών, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα της WFOT και του ΠΟΥ (ICF, GATE Framework).»
Επεξήγηση Λόγων που επιβάλλουν την τροποποίηση
• Εναρμονίζεται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (άρθρα 20, 25, 26), εξασφαλίζοντας ισότιμη πρόσβαση σε τεχνικά βοηθήματα και υπηρεσίες αποκατάστασης χωρίς διακρίσεις.
• Ανταποκρίνεται στις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Rehabilitation 2030, Global Report on Assistive Technology), που προωθούν τη διεπιστημονική συμμετοχή όλων των επαγγελματιών αποκατάστασης.
• Αναγνωρίζει την επιστημονική και πρακτική επάρκεια των αδειοδοτημένων επαγγελματιών υγείας, οι οποίοι διαθέτουν τεκμηριωμένη γνώση και δεοντολογική υποχρέωση να αιτιολογούν τις ανάγκες των ατόμων βάσει τεκμηριωμένης πρακτικής (evidence-based practice).
Η συμμετοχή τους ενισχύει τη διαφάνεια, την εγκυρότητα και την ταχύτητα των διαδικασιών, διασφαλίζοντας παράλληλα ισότητα και ουσιαστική πρόσβαση των ατόμων με αναπηρίες σε εξειδικευμένα βοηθήματα και υποστηρικτική τεχνολογία.
Επιπρόσθετα παρατίθεται η προτεινόμενη επιφύλαξη προς συμπερίληψη στο Πίνακά 7 του
Παραρτήματος 3:
«Νοείται ότι η παροχή υπηρεσιών [καταγραφή κατηγορία υπηρεσίας] δεν
περιλαμβάνει οποιαδήποτε διάγνωση, αξιολόγηση ή θεραπευτική παρέμβαση και
αποκατάσταση που παρέχουν εγγεγραμμένοι επαγγελματίες υγείας όπως ιατροί,
νοσηλευτές, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και λογοπαθολόγοι. Η παροχή
υπηρεσιών Επαγγελματίες Εργασιακής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες θα πρέπει να συνάδει και να αποτελεί απόρροια της αξιολόγησης και θεραπευτικής παρέμβασης όπως αυτή διαμορφώνεται από τους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που παρέχουν υπηρεσίες προς το άτομο με αναπηρία. Όπου απαιτείται εξειδικευμένη εκτίμηση λειτουργικότητας ή σχεδιασμός αποκατάστασης το άτομο με αναπηρία λαμβάνει υπηρεσίες από αρμόδιους επαγγελματίες υγείας και αποκατάστασης που κατέχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος για παροχή τέτοιων υπηρεσιών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.»
Επεξήγηση Λόγων που επιβάλλουν την τροποποίηση
Με δεδομένες τις ισχύουσες νομοθετικές επιταγές / απαγορεύσεις που
περιλαμβάνονται στους περί Εγγραφής Επαγγελματιών Εργοθεραπευτών Νόμους
του 2006 και 2014 (ο Ν. 34(Ι)/2006) βάσει του οποίου απαγορεύεται ρητώς η άσκηση
εργοθεραπείας από οποιοδήποτε πρόσωπο που δεν είναι εγγεγραμμένος
επαγγελματίας εργοθεραπευτής και κατέχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος,
επιβάλλεται η απάλειψη όλων των δραστηριοτήτων που συνιστούν άσκηση
εργοθεραπείας και για την άσκηση των οποίων απαιτείται ειδική αδειοδότηση βάσει
Νόμου.
Παράλληλα θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι υπηρεσίες που προβλέπονται στο
νομοσχέδιο θα συνάδουν με την αξιολόγηση και θεραπεία που παρέχεται στα άτομα
με αναπηρία από τους αδειοδοτημένους και εγγεγραμμένους επαγγελματίες υγείας
που παρέχουν θεραπεία στο άτομο με αναπηρία. Η προτεινόμενη τροποποίηση
διασφαλίζει τη συνέχεια της φροντίδας και της ολιστικής υποστήριξης του ατόμου
ενώ παράλληλα ενισχύει την ποιότητα και ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών
ανεξάρτητης διαβίωσης σύμφωνα πάντοτε με τις επιθυμίες του ατόμου με αναπηρία.
Παράρτημα 3 – Πίνακας 7 (παρ. 4)
Θέμα: Αναγνώριση αρμοδιότητας εργοθεραπευτών στον σχεδιασμό και αξιολόγηση εξοπλισμού υποστηρικτικής τεχνολογίας
Προτεινόμενη αναπροσαρμογή παραγράφου 4 του Πίνακα 7 Για την Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας ισχύουν οι ακόλουθοι όροι και προϋποθέσεις:
Σχόλιο:
Ο Παγκύπριος Σύλλογος Εργοθεραπευτών εισηγείται να ληφθεί υπόψη η αρμοδιότητα των εργοθεραπευτών στην αξιολόγηση, επιλογή και σύσταση τεχνικών μέσων και βοηθημάτων, καθώς και στον σχεδιασμό και τη διαμόρφωση δωματίων αισθητηριακής ολοκλήρωσης και εργονομικών περιβαλλόντων, που αποτελούν εξειδικευμένο πεδίο της επιστημονικής πρακτικής της εργοθεραπείας. Οι εργοθεραπευτές διαθέτουν πιστοποιημένη εκπαίδευση και τεκμηριωμένες δεξιότητες στην αισθητηριακή ολοκλήρωση, τη λειτουργική ανάλυση και τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα της WFOT και του ΠΟΥ (ICF, GATE, Rehabilitation 2030). Η θεσμική κατοχύρωση του ρόλου αυτού διασφαλίζει ποιότητα, ασφάλεια και ισότιμη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρίες, ανεξαρτήτως φορέα απασχόλησης του επαγγελματία (δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα).
«Η αξιολόγηση, επιλογή και σχεδιασμός τεχνικών μέσων και εξοπλισμού, περιλαμβανομένου του σχεδιασμού και της διαμόρφωσης δωματίων αισθητηριακής ολοκλήρωσης και εργονομικών περιβαλλόντων, αποτελεί αντικείμενο επαγγελματικής αρμοδιότητας εργοθεραπευτών, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα της WFOT και του ΠΟΥ (ICF, GATE Framework).»
Συμφωνούμε με τον/την Nayia Verei: “Η Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την ανεξαρτητοποίηση και την κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία. Ωστόσο, η διαδικασία έγκρισης χρειάζεται βελτιώσεις: να θεσπιστούν συγκεκριμένα χρονικά όρια για αξιολόγηση και τελική έγκριση, με προτεραιότητα σε επείγουσες περιπτώσεις, να προβλέπεται πλήρης κάλυψη για παιδιά ή για βοηθήματα που είναι απαραίτητα για εκπαίδευση, επικοινωνία ή κινητικότητα, καθώς και αναθεώρηση των ποσοστών επιχορήγησης για άτομα με χαμηλό εισόδημα ή αυξημένες ανάγκες. Επιπλέον, να επιτρέπεται η αίτηση για μη καταγεγραμμένα βοηθήματα με πλήρη ιατρική ή λειτουργική τεκμηρίωση, να επιτρέπεται αντικατάσταση ή αναβάθμιση πριν την πενταετία όταν το βοήθημα καθίσταται ακατάλληλο, να υπάρχει ψηφιακή διαδικασία υποβολής με ενημέρωση για την πορεία της αίτησης, και ελεύθερη επιλογή προμηθευτή με υποχρέωση ενημέρωσης και εκπαίδευσης του χρήστη στη χρήση του βοηθήματος.” και την ΚΥΣΟΑ.
Παράρτημα 3 πίνακας 7
Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας
(Νοείται ότι η Επιχορήγηση δεν ισχύει για ιατρικό ή αποκαταστασιακό εξοπλισμό που εφαρμόζεται πάνω στο ανθρώπινο σώμα, περιλαμβανομένων των προσθετικών ή ορθοτικών μελών, ακουστικών, γυαλιών, ναρθήκων και άλλων βοηθημάτων που παρέχονται μέσω του Γενικού Συστήματος Υγείας ή από άλλες κρατικές πηγές).
Οι Κωφοί εδώ και χρόνια διαμαρτήρονται γιατί η επιχορίγηση των ακουστικών είναι πολύ λίγοι μέσο του ΓΕΣΥ και καλύπτοι ελάχιστα σε σύγκριση με το πραγματικό κόστος.
Τα κοχλιακά εμφυτεύματα κάθε χρόνο και χειρότερα. Ξεκίνησε το κράτος πριν 15 χρόνια να προσφέρει τα κοχλιακά κάθε 4 χρόνια και με αρκετά εξαρτήματα και μετά απο τόσα χρόνια αντί να βελτιώνεται η επιχορίγηση χειροτερεύει. Αύξησαν το όριο ηλικιακής αντικατάστασης και μείωσαν τα εξαρτήματα στο μηδέν σχεδόν.
Τώρα που περιμέναμε βελτίωση στα τεχνικά μέσα και βοηθήματα έρχεται η νέα νομοθεσία να εξαιρέσει τα ακουστικά και ότι καλύπτονται απο το ΓΕΣΥ.
Λυπάμαι πραγματικά αντί να βελτιωνόμαστε πάμε απο το κακό στο χειρότερο.
Η Επιχορήγηση Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την ανεξαρτητοποίηση και την κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία. Ωστόσο, η διαδικασία έγκρισης χρειάζεται βελτιώσεις: να θεσπιστούν συγκεκριμένα χρονικά όρια για αξιολόγηση και τελική έγκριση, με προτεραιότητα σε επείγουσες περιπτώσεις, να προβλέπεται πλήρης κάλυψη για παιδιά ή για βοηθήματα που είναι απαραίτητα για εκπαίδευση, επικοινωνία ή κινητικότητα, καθώς και αναθεώρηση των ποσοστών επιχορήγησης για άτομα με χαμηλό εισόδημα ή αυξημένες ανάγκες. Επιπλέον, να επιτρέπεται η αίτηση για μη καταγεγραμμένα βοηθήματα με πλήρη ιατρική ή λειτουργική τεκμηρίωση, να επιτρέπεται αντικατάσταση ή αναβάθμιση πριν την πενταετία όταν το βοήθημα καθίσταται ακατάλληλο, να υπάρχει ψηφιακή διαδικασία υποβολής με ενημέρωση για την πορεία της αίτησης, και ελεύθερη επιλογή προμηθευτή με υποχρέωση ενημέρωσης και εκπαίδευσης του χρήστη στη χρήση του βοηθήματος.
Άρθρο 2 Δικαιούχοι τροποποιείται ως ακολούθως
«2.Δικαιούχοι Επιχορήγησης Αγοράς Τεχνικών Μέσων και Βοηθημάτων Υποστηρικτικής Τεχνολογίας είναι άτομα με αναπηρίες που έχουν ανάγκη, λόγω της αναπηρίας τους, συγκεκριμένων μέσων και βοηθημάτων για διευκόλυνση των καθημερινών δραστηριοτήτων και την εργασία τους, βελτίωση της ποιότητας ζωής και ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσης τους:
Άρθρο 4(ζ)
Εισηγούμαστε τη διαγραφή του.
Οι εγκρίσεις καθυστερούν υπερβολικά, με αποτέλεσμα τα άτομα να μένουν μήνες ή και πάνω από χρόνο χωρίς αναγκαία βοηθήματα. Να θεσπιστούν συγκεκριμένα χρονικά όρια (π.χ. 30 ημέρες για αξιολόγηση, 60 ημέρες για τελική έγκριση).
Να υπάρχει προτεραιότητα σε επείγουσες περιπτώσεις (παιδιά, εξοπλισμός ζωτικής ανάγκης, αποκατάσταση μετά από τραυματισμό).
Να προβλέπεται πλήρης κάλυψη (100 %) για παιδιά ή για περιπτώσεις όπου το βοήθημα είναι αναγκαίο για εκπαίδευση, επικοινωνία ή κινητικότητα.
Να αναθεωρηθούν τα ποσοστά επιχορήγησης (πάνω από 80 %) για άτομα με χαμηλό εισόδημα ή αυξημένες ανάγκες.
Να προβλέπεται αναβάθμιση / αντικατάσταση πριν την 5ετία, όταν αλλάζει η αναπηρία ή το βοήθημα παύει να είναι κατάλληλο.
Να επιτρέπεται αίτηση για μη καταγεγραμμένα βοηθήματα, εφόσον υπάρχει ιατρική ή λειτουργική τεκμηρίωση.
Να ενισχυθεί η ψηφιακή διαδικασία υποβολής, με απλές φόρμες και ειδοποίηση του αιτητή για την πορεία της αίτησης.
Ελεύθερη επιλογή προμηθευτή, με υποχρέωση ενημέρωσης και εκπαίδευσης του χρήστη στη χρήση του βοηθήματος.
Καλύπτεται ευρύ φάσμα τεχνικών μέσων/βοηθημάτων (κινητικότητα, επικοινωνία, ICT, περιβαλλοντικός έλεγχος, μετατροπές οχημάτων) με δυνατότητα τακτικής ανανέωσης Καταλόγου. (CRPD αρ. 20, 26)
Δυνατότητα έως 100% για λήπτες ΕΕΕ μειώνει οικονομικά εμπόδια πρόσβασης. (αρ. 28)
Προβλέπονται επανάληψη επιχορήγησης και επισκευές· υπάρχει βασικό πλαίσιο κύκλου ζωής. (αρ. 20)
Ρήτρα κάλυψης για εργασιακά βοηθήματα όταν η παροχή από τον εργοδότη συνιστά δυσανάλογη επιβάρυνση. (αρ. 27)
Σημεία που χρειάζονται βελτίωση & προτεινόμενες αλλαγές
Να αντικατασταθεί το γενικό όριο «έως 80% και έως €10.000» με κλιμακωτή κάλυψη βάσει εισοδήματος/αναγκών έως και 100%, συμπεριλαμβανομένων κόστους εξατομίκευσης/εγκατάστασης, εκπαίδευσης χρήστη, μεταφορικών και ΦΠΑ, με ετήσια αναπροσαρμογή σύμφωνα με ΑΤΑ και δείκτη κόστους ιατροτεχνολογικών. (αρ. 20, 28)
Να αρθεί ο περιορισμός για άτομα >85 ετών και ο αποκλεισμός διαμενόντων σε δομές· επιλεξιμότητα βάσει λειτουργικής ωφέλειας και ασφάλειας, ώστε τα βοηθήματα να ακολουθούν το άτομο όπου ζει. (αρ. 5, 19, 20)
Για αιτήσεις εκτός Καταλόγου να γίνονται δεκτές τεκμηριωμένες γνωματεύσεις και από εργοθεραπευτές (seating/ECU/AAC), λογοθεραπευτές (AAC), ειδικούς χαμηλής όρασης/ακοής και βιοϊατρικούς μηχανικούς, πέραν των οριζομένων δημόσιων φορέων, με δύο προσφορές. (αρ. 26)
Υποχρεωτική δοκιμή ≥2 μοντέλων (όπου είναι εφικτό) και εξατομικευμένη σύσταση επαγγελματία υγείας· καταγραφή λόγων επιλογής. (αρ. 26, 20)
Ρητές προθεσμίες: απόφαση εντός 45 ημερών (20 για επείγον), δημοσίευση ετήσιων δεικτών (αιτήσεις/εγκρίσεις/χρόνοι/λόγοι απόρριψης). (αρ. 4(3), 20)
Μικρότερος κύκλος αντικατάστασης για ICT/AAC (έως 3 έτη λόγω EOL/EOS λογισμικού/υλικού), με ειδικά κριτήρια πρόωρης αντικατάστασης (ασυμβατότητα, ασφάλεια, αλλαγή κατάστασης). (αρ. 21, 26)
Επισκευές: κατάργηση 2ετούς αναμονής για κρίσιμες βλάβες· αυξημένα όρια (π.χ. έως €1.000 για ηλεκτρονικά/μοτέρ/ECU), SLA επισκευής και διάθεση δανεικού εξοπλισμού όσο διαρκεί το service. (αρ. 20, 26)
Ρητή κάλυψη οικιακών/περιβαλλοντικών προσαρμογών (ράμπες, αναβατόρια/ανελκυστήρες, κάθετοι ανυψωτές, smart-home/ECU, διακόπτες πρόσβασης), περιλαμβανομένων αδειών και εργασιών εγκατάστασης. (αρ. 9, 19, 20)
Συνδυασμός με άλλες παροχές χωρίς «διπλή χρηματοδότηση για τον ίδιο σκοπό», με συμπληρωματική επιχορήγηση όπου άλλα συστήματα δεν καλύπτουν έγκαιρα/επαρκώς. (αρ. 20, 28)
Υποχρεώσεις προμηθευτών: σήμανση CE, διαθεσιμότητα ανταλλακτικών ≥5 έτη, εκπαίδευση χρήστη/οικογένειας, εγχειρίδια σε προσβάσιμες μορφές (braille, large print, easy-to-read, βίντεο με ΚΝΓ), χρόνοι service εντός ορισμένων ημερών και πανεπαρχιακή κάλυψη. (αρ. 9, 20)
Δεύτερη συσκευή/βοήθημα όπου τεκμηριώνεται ανάγκη για εργασία/σπουδές ή χρήση εντός/εκτός οικίας· εναλλακτικά οργανωμένο σύστημα δανεισμού/εφεδρείας. (αρ. 19, 20)
Σαφές καθεστώς κυριότητας/επιστροφής/επαναχρησιμοποίησης με πρωτόκολλο απολύμανσης/επαναπιστοποίησης και δυνατότητα διατήρησης από κληρονόμους όπου υπήρξε ουσιώδης ίδια συμμετοχή. (αρ. 22, 28)
Ρητό πλαίσιο προστασίας δεδομένων (GDPR): αρχή ελαχιστοποίησης, ποιοι βλέπουν τι/για πόσο/γιατί, ειδικά στις επιτροπές. (αρ. 22)
Θεσμοθετημένη ετήσια αναθεώρηση Καταλόγου και ανώτατων ποσών με τεκμηρίωση αγοράς και ουσιαστική συμμετοχή οργανώσεων ΑμεΑ. (αρ. 4(3))
Σύντομες φράσεις για ενσωμάτωση στο κείμενο
«Η επιχορήγηση καλύπτει βάση και εξατομίκευση (εξοπλισμός, εγκατάσταση, εκπαίδευση, μεταφορικά, ΦΠΑ) με ετήσια αναπροσαρμογή ποσών.»
«Η επιλεξιμότητα δεν υπόκειται σε ηλικιακά ή τοπικά όρια· κριτήριο αποτελεί η λειτουργική ωφέλεια και η ασφάλεια χρήσης.»
«Αποφάσεις εντός 45 ημερών (20 για επείγον) και διάθεση δανεικού εξοπλισμού κατά την επισκευή.»
«Για ICT/AAC ο κύκλος αντικατάστασης δεν υπερβαίνει τα τρία έτη λόγω τεχνολογικής απαξίωσης.»
«Η αξιολόγηση είναι διεπιστημονική και περιλαμβάνει εργοθεραπευτή/ειδικό seating και, όπου απαιτείται, βιοϊατρικό μηχανικό· η τελική επιλογή τεκμηριώνεται από το ίδιο το άτομο.»