10. Έβδομος Πυλώνας: Συμμετοχή στη Ψυχαγωγία, Πολιτισμό, Δραστηριότητες Ελεύθερου Χρόνου και Αθλητισμό

10.1 Γενική επιδίωξη σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες:

Κάθε άτομο με αναπηρία έχει το δικαίωμα να συμμετέχει σε δραστηριότητες ψυχαγωγίας, πολιτιστικές δραστηριότητες, δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και αθλητισμό, που ενισχύουν την ψυχική του ευεξία, κοινωνικοποίηση και ποιότητα ζωής. Έχει το δικαίωμα σε ευκαιρίες ανάπτυξης των δημιουργικών, καλλιτεχνικών, πνευματικών και φυσικών του ικανοτήτων, χαρισμάτων και ταλέντων, προς όφελος ανάπτυξης της δικής του προσωπικότητας, αλλά και για τον εμπλουτισμό της κοινωνίας.

10.2 Υφιστάμενη κατάσταση:

Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις οργανώνουν και λειτουργούν με τη συμμετοχή των μελών τους πληθώρα ψυχαγωγικών, πολιτιστικών και αθλητικών προγραμμάτων όπως εκδηλώσεις, εκδρομές, θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις τέχνης, αθλητικές δραστηριότητες κ.α.

Επίσης, για τα άτομα που χρειάζονται υποστήριξη για τη συμμετοχή τους σε τέτοια προγράμματα, λειτουργούν από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις παγκύπρια, Κέντρα Απασχόλησης Ενηλίκων (Κέντρα Ημέρας – έχουν αναφερθεί ήδη στον Πυλώνα: Επαρκές Βιοτικό Επίπεδο και Ανεξάρτητη Διαβίωση), μέσω των οποίων τα άτομα έχουν την ευκαιρία να ασχοληθούν, με υποστήριξη εκπαιδευτών/συνοδών, με τη μουσική, την τέχνη και δημιουργικές δραστηριότητες ανάλογα με τις προτιμήσεις και ενδιαφέροντα τους. Μέρος των δαπανών λειτουργίας των Κέντρων Ημέρας, όπως αναφέρθηκε ήδη στον προηγούμενο Πυλώνα, επιχορηγούνται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, μέσω του Σχεδίου Κρατικών Χορηγιών.

Μέσω του Σχεδίου Επιχορήγησης Οργανώσεων του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, επιχορηγούνται οργανώσεις για τη λειτουργία προγραμμάτων ψυχαγωγίας, πολιτισμού και αθλητισμού για ποσό μέχρι 70% των πραγματικών εξόδων υλοποίησης του προγράμματος, με ανώτατο όριο το ποσό των €15.000 ανά οργάνωση.

Επίσης, μέσω του Σχεδίου Επιχορήγησης Οργανώσεων για την Εργοδότηση Κοινωνικών Συνοδών, του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, που έχει αναφερθεί και στον Πυλώνα: Επαρκές Βιοτικό Επίπεδο και Ανεξάρτητη Διαβίωση, οι 19 Κοινωνικοί Συνοδοί που εργοδοτούν 9 οργανώσεις παγκύπρια, συνοδεύουν τα μέλη των οργανώσεων, μεταξύ άλλων και σε ψυχαγωγικές, πολιτιστικές και αθλητικές τους δραστηριότητες.

Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διακοπών του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες παρέχει την ευκαιρία σε λήπτες μηνιαίων επιδομάτων του ΤΚΕΑΑ καθώς και λήπτες Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και αναπηρικού επιδόματος, για επιχορήγηση διακοπών στην Κύπρο σε οποιοδήποτε εγκεκριμένο τουριστικό κατάλυμα, με ποσό €300 για τον δικαιούχο ή €500 για τον δικαιούχο και συνοδό του ή €700 για τον δικαιούχο και την σύζυγο και ανήλικα τέκνα του.

Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας, που εκδίδει το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες σε άτομα με μέτριες ή σοβαρές αναπηρίες, παρέχει πρόσβαση δωρεάν ή με έκπτωση, σε μουσεία, μνημεία, φεστιβάλ, θεατρικές παραστάσεις, αθλητικές εκδηλώσεις, όπως αναφέρονται στον Κατάλογο Ωφελημάτων για τους δικαιούχους κατόχους της Κάρτας, που ανευρίσκεται στο www.eudisabilitycard.gov.cy  Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας έχει κριθεί ως πετυχημένος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενθάρρυνση της διακίνησης και αμοιβαίας αναγνώρισης δικαιωμάτων μεταξύ των κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτό, μετά την πιλοτική εφαρμογή της Κάρτας σε οκτώ κράτη μέλη (μεταξύ των οποίων και η Κύπρος), βρίσκεται σε εξέλιξη η επέκταση της εφαρμογής  της και στα 27 κράτη μέλη, με την ετοιμασία νέας Οδηγίας που θα διέπει τόσο την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας όσο και την Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης, που αναμένεται να υιοθετηθεί εντός του 2024.

Τα έργα και υπηρεσίες προσβασιμότητας σε παραλίες, τουριστικά καταλύματα, αξιοθέατα, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, αθλητικούς χώρους, στις υπηρεσίες μεταφορών, στα οπτικοακουστικά μέσα και μέσα μαζικής ενημέρωσης, που έχουν αναφερθεί στον Πυλώνα: Προσβασιμότητα στο Φυσικό και Δομημένο Περιβάλλον, τις Μεταφορές και την Πληροφόρηση, συμβάλλουν και αναπτύσσουν τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες στη ψυχαγωγία, πολιτισμό, δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και αθλητισμό.

10.3 Στρατηγικοί στόχοι και δείκτες μέτρησης αποτελεσμάτων

Ο γενικός στρατηγικός στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες στη ψυχαγωγία, τον πολιτισμό, τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και αθλητισμό είναι η αύξηση των προγραμμάτων και δράσεων παροχής πρόσβασης στις δραστηριότητες αυτές και η επικέντρωση στις ικανότητες, χαρίσματα και ταλέντα κάθε ατόμου, για ανάπτυξη των δυνατοτήτων του και της προσωπικότητάς του.

Οι ειδικότεροι στρατηγικοί στόχοι είναι:

10.3.1 Αύξηση των προγραμμάτων και εκδηλώσεων που λειτουργούν από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και κρατικές υπηρεσίες, για τη διοργάνωση ψυχαγωγικών, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων και ενθάρρυνση της δημιουργίας μουσικών, θεατρικών, αθλητικών και πολιτιστικών ομίλων από τις οργανώσεις (Δείκτες: αριθμός προγραμμάτων και ομίλων που λειτουργούν ετησίως,  αριθμός ατόμων που συμμετέχουν)

10.3.2 Ενίσχυση των κινήτρων, ευκαιριών, ενθάρρυνσης και  υποστήριξης του ατόμου με αναπηρία και της οικογένειας του για συμμετοχή σε δραστηριότητες ψυχαγωγίας, πολιτισμού και κοινωνικοποίησης (Δείκτες: αριθμός κινήτρων και ωφελημάτων ενθάρρυνσης)

10.4  Νέες Δράσεις 2024-2028

Τέλος