05 – Εξαιρούμενες Απεικονιστικές Υπηρεσίες
5. (1) Ο Υπουργός, κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησης από την Αρμόδια Αρχή, δύναται να ορίσει, μέσω διατάγματός, εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες, οι οποίες δεν θα εμπίπτουν στην απαγόρευση του άρθρου 4 του παρόντος Νόμου και οι οποίες θα μπορούν να παρέχονται από εγγεγραμμένους ιατρούς που δεν εργάζονται σε αδειούχο απεικονιστικό κέντρο.
Νοείται ότι η Αρμόδια Αρχή δύναται να λάβει τη γνωμοδότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής προτού προβεί σε οποιαδήποτε εισήγηση προς τον Υπουργό.
Νοείται περαιτέρω πως ο Υπουργός δύναται να ορίσει μέσω του εν λόγω διατάγματος προϋποθέσεις τις οποίες ήθελε κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης και της διεξαγωγής εκπαίδευσης, για να δύναται εγγεγραμμένος ιατρός, άλλος από ακτινολόγο ιατρό ή πυρηνικό ιατρό να παρέχει τις εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες.
Τέλος
Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος υιοθετεί πλήρως τις θέσεις τηςΑκτινολογικής Εταιρείας Κύπρου:
Σχετικά με το άρθρο 5, (1)
1. Δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτό το παρόν κεφάλαιο, καθώς εισάγει ασάφειες και κινδύνους που υπονομεύουν τη συνοχή και την επιστημονική δεοντολογία των ακτινολογικών- απεικονιστικών πράξεων. Είναι αναγκαία η αναθεώρηση του, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ορθότητα και η διαφάνεια του νομοθετικού πλαισίου.
2. Η δυνατότητα που παρέχεται στον Υπουργό να εκδίδει διατάγματα για «εξαιρούμενες απεικονιστικές εξετάσεις» αναιρεί τις βασικές αρχές του παρόντος νομοσχεδίου και κάθε σχετικού νόμου. Συγκεκριμένα, καταπατά τις θεμελιώδεις και δεοντολογικές αρχές της ειδικότητας της Ακτινολογίας.
3. H παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς σαφή κριτήρια δεν είναι ορθή. Είναι απαραίτητο να ορίζονται με ακρίβεια οι περιπτώσεις και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να εξαιρεθεί μια υπηρεσία, καθώς και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
4. Πρέπει να καθοριστούν στο παρών νομοσχέδιο, οι συγκεκριμένες υπηρεσίες , που ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο και όχι να καθορίζονται από συμβουλευτική επιτροπή και ακολούθως να επιβάλλονται με Διάταγμα του Υπουργού Υγείας.
5. Με τον όρο «Εξαιρούμενες Υπηρεσίες», oι οποίες πιθανώς αναφέρονται σε ακτινολογικές-απεικονιστικές υπηρεσίες που διενεργούνται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων με τη χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας, όπως για παράδειγμα η ERCP, καρδιολογικές ή ουρολογικές ακτινολογικές εξετάσεις, ή χωρίς ιονίζουσα ακτινοβολία όπως τα καρδιολογικά υπερηχογραφήματα, είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν και να καταγραφούν ονομαστικά στο παρόν νομοσχέδιο, ώστε να καθίσταται σαφές ότι αυτές οι υπηρεσίες ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο.
6. ΟΜΩΣ όσες από τις εν λόγω «εξαιρούμενες υπηρεσίες» περιλαμβάνουν τη χρήση ακτινοβολίας, θα πρέπει να υπόκεινται στις διατάξεις του «Περί Ακτινοπροστασίας» νόμου και να αναφέρονται σε ειδικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου.
7. Όσον αφορά τα υπερηχογραφήματα, τα οποία αποτελούν κοινό πεδίο δραστηριότητας με άλλες ιατρικές ειδικότητες, θα πρέπει επίσης να οριστούν και να εναρμονιστούν με τις σχετικές νομοθεσίες, τόσο ευρωπαϊκές όσο και ελληνικές. Αυτές οι νομοθεσίες καθορίζουν την εκπαίδευση, τη διαπίστευση και το πεδίο εφαρμογής για κάθε ειδικότητα, καθώς και τις οδηγίες για τις βέλτιστες πρακτικές χρήσης τους. Παρόλο που οι υπηρεσίες της κοινής ζώνης υπερηχογραφημάτων εξαιρούνται, η χρήση τους χωρίς κατάλληλους κανόνες μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη αύξηση των παραπομπών για περαιτέρω έλεγχο (όπως CT και MRI), προκαλώντας επιπλέον προβλήματα στο σύστημα υγείας. (Οι σχετικές εξηγήσεις και νομοθεσίες παρατίθενται στο συμπληρωματικό Παράρτημα V).
8. ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ, καλείται η Αρμόδια Αρχή, ο Υπουργός Υγείας, ο ΠΙΣ, οι αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες και η Ακτινολογική Εταιρεία να καθορίσουν αιτιολογημένα τις υπηρεσίες αυτές, σύμφωνα με τα αναγνωρισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα και οδηγίες, και όχι αυθαίρετα.
(Παράγραφος 3):
1. Είναι υψίστης σημασίας η άμεση διαγραφή της συγκεκριμένης παραγράφου από το άρθρο, καθώς και κάθε άλλης αναφοράς που σχετίζεται με θέματα εκπαίδευσης ιατρικών πράξεων που ανήκουν στην εξειδίκευση της Ακτινολογίας.
2. Η διατήρηση αυτής της παραγράφου αντιβαίνει τις θεμελιώδεις επιστημονικές αρχές της ιατρικής εκπαίδευσης και υπονομεύει τους νόμους που διέπουν τις ιατρικές ειδικότητες και εξειδικεύσεις, παγκοσμίως. Δεν μπορεί, μέσω ενός διατάγματος, να αποδίδεται το δικαίωμα χρήσης ακτινολογικών μηχανημάτων και χορήγησης ακτινοβολίας σε ιατρούς που δεν είναι ακτινολόγοι, κάτι που παραβιάζει τόσο ηθικούς όσο και δεοντολογικούς κανόνες της ιατρικής πρακτικής, ούτε κρίνεται ασφαλές βάσει των παγκοσμίων κανονισμών περί «Ακτινοπροστασίας», ιδίως εν έτη 2024.
3. Επιπλέον, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι, στις περιπτώσεις διενέργειας υπερηχογραφημάτων από μη ακτινολόγους, υπάρχουν ήδη σχετικές ευρωπαϊκές και ελληνικές νομοθεσίες που καθορίζουν την εκπαίδευση, τη διαπίστευση και το πεδίο εφαρμογής κάθε ειδικότητας, καθώς και οδηγίες για τις βέλτιστες πρακτικές χρήσης αυτών (αναφέρονται στο συμπληρωματικό Παράρτημα V). Αυτές οι υπηρεσίες δεν πρέπει να συγχέονται με τις εξαιρούμενες υπηρεσίες, καθώς διέπονται από διαφανείς και αυστηρά καθορισμένους κανόνες που προστατεύουν την ασφάλεια των ασθενών και τη δεοντολογία της ιατρικής πράξης (Ν. 3418/2005 (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας, Άρθα 3 και 5)
Με βάση τα παραπάνω, είναι επιτακτική η αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου, για να διαφυλαχθούν οι αρχές της ιατρικής ηθικής και δεοντολογίας, της εξειδικευμένης εκπαίδευσης και της ασφάλειας των ασθενών.
Επισημαίνεται ότι καμία εκπαίδευση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις αρμοδιότητες που ανήκουν στην ειδικότητα της Ακτινολογίας, και αυτό θεωρείται αντιδεοντολογικό.
Δικαιολογητικά για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης (Σελίδα 6): Τροποποίηση: Διευκρίνιση για εταιρείες ΛΤΔ και ορισμό υπεύθυνου ιατρού.
Διευκρίνιση και Τροποποίηση:
Σχετικά με το σημείο που αναφέρεται στις εταιρείες, Άρθρο 8(2)(β), ζητούμε διευκρίνιση και προτείνουμε την ακόλουθη τροποποίηση:
Διευκρίνιση: Παρακαλούμε να διευκρινιστεί εάν οι διατάξεις του νόμου εφαρμόζονται και σε εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (ΛΤΔ/Ltd) που δεν είναι εταιρείες ιατρών, αλλά μπορεί να λειτουργούν απεικονιστικά κέντρα.
Τροποποίηση: Προτείνουμε την αναδιατύπωση του σημείου β, της παραγράφου 2, του άρθρου 8 ως εξής:
“Σε περίπτωση εταιρείας, απαιτούνται τα ακόλουθα:
(α) Για εταιρείες ιατρών: καταστατικό της εταιρείας και βεβαίωση του Ιατρικού Συμβουλίου για την έγκριση της εταιρείας δυνάμει του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου (ΚΕΦ. 250).
(β) Για όλες τις εταιρείες: βεβαίωση του Εφόρου Εταιρειών για την εγγραφή της εταιρείας δυνάμει του περί Εταιρειών Νόμου.
(γ) Ορισμός υπεύθυνου ακτινολόγου ή πυρηνικού ιατρού για το απεικονιστικό κέντρο, ο οποίος θα έχει την επιστημονική ευθύνη για τη λειτουργία του κέντρου, ανεξάρτητα από το αν είναι ο Διευθυντής της εταιρείας ή όχι.
(δ) Δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας που να επιβεβαιώνει ότι ο οριζόμενος υπεύθυνος ιατρός έχει την απαραίτητη αυτονομία και εξουσία για να διασφαλίζει την ορθή λειτουργία του απεικονιστικού κέντρου σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.”
Αιτιολόγηση: Αυτή η τροποποίηση θα καλύψει όλους τους τύπους εταιρειών που μπορεί να λειτουργούν απεικονιστικά κέντρα, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι υπάρχει πάντα ένας υπεύθυνος ιατρός με την κατάλληλη ειδικότητα που έχει την επιστημονική ευθύνη για τη λειτουργία του κέντρου, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή της εταιρείας.
Εξαιρούμενες Απεικονιστικές Υπηρεσίες (Σελίδα 4): Τροποποίηση: Προσθήκη κριτηρίων και διαδικασίας για τον καθορισμό εξαιρούμενων απεικονιστικών υπηρεσιών.
Τροποποίηση:
Προτείνουμε την αναδιατύπωση και επέκταση του Άρθρου 5(1) ως εξής:
(1) Ο Υπουργός, κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησης από την Αρμόδια Αρχή, δύναται να ορίσει, μέσω διατάγματος, εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες, οι οποίες δεν θα εμπίπτουν στην απαγόρευση του άρθρου 4 του παρόντος Νόμου και οι οποίες θα μπορούν να παρέχονται από εγγεγραμμένους ιατρούς που δεν εργάζονται σε αδειούχο απεικονιστικό κέντρο.
(2) Η Αρμόδια Αρχή, κατά την εισήγησή της προς τον Υπουργό, θα λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια για τον καθορισμό των εξαιρούμενων απεικονιστικών υπηρεσιών:
α) Τον βαθμό επικινδυνότητας της συγκεκριμένης απεικονιστικής πρακτικής.
β) Την πολυπλοκότητα του απαιτούμενου εξοπλισμού.
γ) Το επίπεδο εξειδίκευσης που απαιτείται για την ασφαλή διεξαγωγή της πρακτικής.
δ) Τη συχνότητα και την αναγκαιότητα της πρακτικής στην καθημερινή κλινική πράξη.
(3) Η Αρμόδια Αρχή οφείλει να λάβει τη γνωμοδότηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής προτού προβεί σε οποιαδήποτε εισήγηση προς τον Υπουργό σχετικά με θέματα που αφορούν τα απεικονιστικά κέντρα και τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους..
(4) Η Συμβουλευτική Επιτροπή δύναται να συστήνει υποεπιτροπές εμπειρογνωμόνων για τη μελέτη και γνωμοδότηση επί συγκεκριμένων εξειδικευμένων θεμάτων. Οι υποεπιτροπές αυτές θα απαρτίζονται από μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής και, όπου κρίνεται απαραίτητο, από πρόσθετους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες.
(5) Το διάταγμα του Υπουργού θα καθορίζει σαφώς τις εξαιρούμενες πρακτικές, τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορούν να διεξαχθούν, και τυχόν πρόσθετες απαιτήσεις για τους ιατρούς που θα τις διενεργούν.
Αιτιολόγηση: Αυτή η τροποποίηση παρέχει ένα πιο δομημένο πλαίσιο για τον καθορισμό των εξαιρούμενων απεικονιστικών υπηρεσιών, θεσπίζοντας συγκεκριμένα κριτήρια και διαδικασίες.
1) Ο Υπουργός, κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησης από την Αρμόδια Αρχή, δύναται να ορίσει, μέσω διατάγματός, εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες, (Θα πρέπει ο νόμος να καθορίζει επακριβώς τις εξαιρούμενες απεικονιστικές εξετάσεις με επιστημονική αιτιολόγηση )
Νοείται ότι η Αρμόδια Αρχή δύναται ( η λέξη “δύναται” να αντικατασταθεί από την λέξη “πρέπει” )να λάβει τη γνωμοδότηση
Νοείται περαιτέρω πως ο Υπουργός δύναται να ορίσει μέσω του εν λόγω διατάγματος προϋποθέσεις τις οποίες ήθελε κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης και της διεξαγωγής εκπαίδευσης (χρήζει διευκρίνησης σε τι ακριβώς εκπαίδευση αναφέρεται ο νόμος)
Απαιτούνται σαφείς ενδείξεις ως προς το ποιες υπηρεσίες θα καθοριστούν ως εξαιρούμενες και συνεπώς δε θα χρειάζεται να εκτελούνται σε αδειούχο απεικονιστικό κέντρο.
Αυτή η πρόνοια επιτρέπει την αντικατάσταση του ακτινολόγου στο σύστημα παροχής αυτών των υπηρεσιών. Η απόφαση αυτή υπονομεύει την ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών, καθώς ο ακτινολόγος είναι ο εξειδικευμένος επαγγελματίας που έχει την ευθύνη για τη διάγνωση και αξιολόγηση των απεικονιστικών εξετάσεων.Επιπλέον, η απόφαση αυτή συγκρούεται με τις ισχύουσες νομοθεσίες περί ακτινοπροστασίας, κάτι που δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των ασθενών και τη δημόσια υγεία, καθώς η αντικατάσταση του ακτινολόγου από τις διαγνωστικές διαδικασίες μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη και μη επιστημονικά τεκμηριωμένη χρήση ακτινοβολίας, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τους ασθενείς και παραβιάζοντας τις αρχές ακτινοπροστασίας.
Παρακαλούμε όπως αποσυρθεί το Άρθρο 5 και αντικατασταθεί από σαφή αναφορά των υπηρεσιών που παρέχονται από ειδικούς ιατρούς στα πλαίσια άσκησης της ιατρικής τους πράξης και καλύπτονται από άλλη Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Το τελευταίο εδάφιο του Αρ. 5 προτείνουμε να τροποποιηθεί ως εξής:
Νοείται περαιτέρω πως ο Υπουργός δύναται να ορίσει μέσω του εν λόγω διατάγματος προϋποθέσεις τις οποίες ήθελε κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης και της διεξαγωγής εκπαίδευσης, με βάση τις πρόνοιες του ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΙΟΝΙΖΟΥΣΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΝΟΜΟ (164(I)/2018) για να δύναται εγγεγραμμένος ιατρός, άλλος από ακτινολόγο ιατρό ή πυρηνικό ιατρό να παρέχει τις εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες.
Σχετικά με το άρθρο 5, (1 και 2)
• Δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτό το παρόν κεφάλαιο, καθώς εισάγει ασάφειες και κινδύνους που υπονομεύουν τη συνοχή και την επιστημονική δεοντολογία των ακτινολογικών- απεικονιστικών πράξεων. Είναι αναγκαία η αναθεώρηση του, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ορθότητα και η διαφάνεια του νομοθετικού πλαισίου.
• Η δυνατότητα που παρέχεται στον Υπουργό να εκδίδει διατάγματα για «εξαιρούμενες απεικονιστικές εξετάσεις» αναιρεί τις βασικές αρχές του παρόντος νομοσχεδίου και κάθε σχετικού νόμου. Συγκεκριμένα, καταπατά τις θεμελιώδεις και δεοντολογικές αρχές της ειδικότητας της Ακτινολογίας.
• H παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς σαφή κριτήρια δεν είναι ορθή. Είναι απαραίτητο να ορίζονται με ακρίβεια οι περιπτώσεις και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να εξαιρεθεί μια υπηρεσία, καθώς και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
• Πρέπει να καθοριστούν στο παρών νομοσχέδιο, οι συγκεκριμένες υπηρεσίες , που ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο και όχι να καθορίζονται από συμβουλευτική επιτροπή και ακολούθως να επιβάλλονται με Διάταγμα του Υπουργού Υγείας.
• Με τον όρο «Εξαιρούμενες Υπηρεσίες», oι οποίες πιθανώς αναφέρονται σε ακτινολογικές-απεικονιστικές υπηρεσίες που διενεργούνται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων με τη χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας, όπως για παράδειγμα η ERCP, καρδιολογικές ή ουρολογικές ακτινολογικές εξετάσεις, ή χωρίς ιονίζουσα ακτινοβολία όπως τα καρδιολογικά υπερηχογραφήματα, είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν και να καταγραφούν ονομαστικά στο παρόν νομοσχέδιο, ώστε να καθίσταται σαφές ότι αυτές οι υπηρεσίες ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο.
• ΟΜΩΣ όσες από τις εν λόγω «εξαιρούμενες υπηρεσίες» περιλαμβάνουν τη χρήση ακτινοβολίας, θα πρέπει να υπόκεινται στις διατάξεις του «Περί Ακτινοπροστασίας» νόμου και να αναφέρονται σε ειδικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου.
• Όσον αφορά τα υπερηχογραφήματα, τα οποία αποτελούν κοινό πεδίο δραστηριότητας με άλλες ιατρικές ειδικότητες, θα πρέπει επίσης να οριστούν και να εναρμονιστούν με τις σχετικές νομοθεσίες, τόσο ευρωπαϊκές όσο και ελληνικές. Αυτές οι νομοθεσίες καθορίζουν την εκπαίδευση, τη διαπίστευση και το πεδίο εφαρμογής για κάθε ειδικότητα, καθώς και τις οδηγίες για τις βέλτιστες πρακτικές χρήσης τους. Παρόλο που οι υπηρεσίες της κοινής ζώνης υπερηχογραφημάτων εξαιρούνται, η χρήση τους χωρίς κατάλληλους κανόνες μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη αύξηση των παραπομπών για περαιτέρω έλεγχο (όπως CT και MRI), προκαλώντας επιπλέον προβλήματα στο σύστημα υγείας.
Προτείνουμε την αντικατάσταση του άρθρου με κείμενο το οποίο προβλέπει ρητά για κάθε εξαιρούμενη υπηρεσία και τις προϋποθέσεις κάτω απο τις οποίες θα προκύπτει η εξαίρεση. Οι οποιεσδήποτε εξαιρέσεις θα πρέπει να συνάδουν με το διεθνώς αποδεκτές πρακτικές λόγω του οτι εγκυμονεί ο κίνδυνος αλλοίωσης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σε συνέχεια του προηγούμενου σχολίου για το Άρθρο 5 (Παράγραφος 3): «Νοείται περαιτέρω ότι ο Υπουργός δύναται, μέσω διατάγματος, να ορίσει προϋποθέσεις τις οποίες κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής εκπαίδευσης, για να επιτρέψει σε εγγεγραμμένο ιατρό, εκτός από ακτινολόγο ή πυρηνικό ιατρό, να παρέχει εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες».
1. Είναι υψίστης σημασίας η άμεση διαγραφή της συγκεκριμένης παραγράφου από το άρθρο, καθώς και κάθε άλλης αναφοράς που σχετίζεται με θέματα εκπαίδευσης ιατρικών πράξεων που ανήκουν στην εξειδίκευση της Ακτινολογίας.
2. Η διατήρηση αυτής της παραγράφου αντιβαίνει τις θεμελιώδεις επιστημονικές αρχές της ιατρικής εκπαίδευσης και υπονομεύει τους νόμους που διέπουν τις ιατρικές ειδικότητες και εξειδικεύσεις, παγκοσμίως. Δεν μπορεί, μέσω ενός διατάγματος, να αποδίδεται το δικαίωμα χρήσης ακτινολογικών μηχανημάτων και χορήγησης ακτινοβολίας σε ιατρούς που δεν είναι ακτινολόγοι, κάτι που παραβιάζει τόσο ηθικούς όσο και δεοντολογικούς κανόνες της ιατρικής πρακτικής, ούτε κρίνεται ασφαλές βάσει των παγκοσμίων κανονισμών περί «Ακτινοπροστασίας», ιδίως εν έτη 2024.
3. Επιπλέον, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι, στις περιπτώσεις διενέργειας υπερηχογραφημάτων από μη ακτινολόγους, υπάρχουν ήδη σχετικές ευρωπαϊκές και ελληνικές νομοθεσίες που καθορίζουν την εκπαίδευση, τη διαπίστευση και το πεδίο εφαρμογής κάθε ειδικότητας, καθώς και οδηγίες για τις βέλτιστες πρακτικές χρήσης αυτών (αναφέρονται στο συμπληρωματικό Παράρτημα V). Αυτές οι υπηρεσίες δεν πρέπει να συγχέονται με τις εξαιρούμενες υπηρεσίες, καθώς διέπονται από διαφανείς και αυστηρά καθορισμένους κανόνες που προστατεύουν την ασφάλεια των ασθενών και τη δεοντολογία της ιατρικής πράξης (Ν. 3418/2005 (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας, Άρθα 3 και 5)
Με βάση τα παραπάνω, είναι επιτακτική η αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου, για να διαφυλαχθούν οι αρχές της ιατρικής ηθικής και δεοντολογίας, της εξειδικευμένης εκπαίδευσης και της ασφάλειας των ασθενών.
Επισημαίνεται ότι καμία εκπαίδευση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις αρμοδιότητες που ανήκουν στην ειδικότητα της Ακτινολογίας, και αυτό θεωρείται αντιδεοντολογικό.
Σε συνέχεια του προηγούμενου σχολίου για το άρθρο 5: (2)
5. Με τον όρο «Εξαιρούμενες Υπηρεσίες», oι οποίες πιθανώς αναφέρονται σε ακτινολογικές-απεικονιστικές υπηρεσίες που διενεργούνται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων με τη χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας, όπως για παράδειγμα η ERCP, καρδιολογικές ή ουρολογικές ακτινολογικές εξετάσεις, ή χωρίς ιονίζουσα ακτινοβολία όπως τα καρδιολογικά υπερηχογραφήματα, είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν και να καταγραφούν ονομαστικά στο παρόν νομοσχέδιο, ώστε να καθίσταται σαφές ότι αυτές οι υπηρεσίες ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο.
6. ΟΜΩΣ όσες από τις εν λόγω «εξαιρούμενες υπηρεσίες» περιλαμβάνουν τη χρήση ακτινοβολίας, θα πρέπει να υπόκεινται στις διατάξεις του «Περί Ακτινοπροστασίας» νόμου και να αναφέρονται σε ειδικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου.
7. Όσον αφορά τα υπερηχογραφήματα, τα οποία αποτελούν κοινό πεδίο δραστηριότητας με άλλες ιατρικές ειδικότητες, θα πρέπει επίσης να οριστούν και να εναρμονιστούν με τις σχετικές νομοθεσίες, τόσο ευρωπαϊκές όσο και ελληνικές. Αυτές οι νομοθεσίες καθορίζουν την εκπαίδευση, τη διαπίστευση και το πεδίο εφαρμογής για κάθε ειδικότητα, καθώς και τις οδηγίες για τις βέλτιστες πρακτικές χρήσης τους. Παρόλο που οι υπηρεσίες της κοινής ζώνης υπερηχογραφημάτων εξαιρούνται, η χρήση τους χωρίς κατάλληλους κανόνες μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη αύξηση των παραπομπών για περαιτέρω έλεγχο (όπως CT και MRI), προκαλώντας επιπλέον προβλήματα στο σύστημα υγείας. (Οι σχετικές εξηγήσεις και νομοθεσίες παρατίθενται στο συμπληρωματικό Παράρτημα V).
8. ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ, καλείται η Αρμόδια Αρχή, ο Υπουργός Υγείας, ο ΠΙΣ, οι αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες και η Ακτινολογική Εταιρεία να καθορίσουν αιτιολογημένα τις υπηρεσίες αυτές, σύμφωνα με τα αναγνωρισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα και οδηγίες, και όχι αυθαίρετα.
Σχετικά με το άρθρο 5, (1)
1. Δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτό το παρόν κεφάλαιο, καθώς εισάγει ασάφειες και κινδύνους που υπονομεύουν τη συνοχή και την επιστημονική δεοντολογία των ακτινολογικών- απεικονιστικών πράξεων. Είναι αναγκαία η αναθεώρηση του, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ορθότητα και η διαφάνεια του νομοθετικού πλαισίου.
2. Η δυνατότητα που παρέχεται στον Υπουργό να εκδίδει διατάγματα για «εξαιρούμενες απεικονιστικές εξετάσεις» αναιρεί τις βασικές αρχές του παρόντος νομοσχεδίου και κάθε σχετικού νόμου. Συγκεκριμένα, καταπατά τις θεμελιώδεις και δεοντολογικές αρχές της ειδικότητας της Ακτινολογίας.
3. H παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς σαφή κριτήρια δεν είναι ορθή. Είναι απαραίτητο να ορίζονται με ακρίβεια οι περιπτώσεις και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να εξαιρεθεί μια υπηρεσία, καθώς και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
4. Πρέπει να καθοριστούν στο παρών νομοσχέδιο, οι συγκεκριμένες υπηρεσίες , που ΔΕΝ εμπίπτουν στον παρόντα νόμο και όχι να καθορίζονται από συμβουλευτική επιτροπή και ακολούθως να επιβάλλονται με Διάταγμα του Υπουργού Υγείας.
Αναφορικά με το Άρθρο 5, το νομοσχέδιο παρέχει στον Υπουργό τη δυνατότητα εξαίρεσης απεικονιστικών υπηρεσιών μέσω διατάγματος κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησής από την Αρμόδια Αρχή. Εκτιμούμε ότι, η παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια δεν είναι ορθή. Οφείλει να καθοριστεί επακριβώς πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να εξαιρεθεί μία υπηρεσία και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση αυτή, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
Στο μέρος ΙΙ, παράγραφος 5 (1), να μην εξαιρούνται οδοντιατρεία και ειδικοί γιατροί.
Το νομοσχέδιο παρέχει στον Υπουργό τη δυνατότητα εξαίρεσης απεικονιστικών υπηρεσιών μέσω διατάγματος κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησης από την Αρμόδια Αρχή. Εκτιμούμε ότι, η παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια δεν είναι ορθή. Οφείλει να καθοριστεί επακριβώς πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να εξαιρεθεί μία υπηρεσία και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση αυτή, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
Το νομοσχέδιο παρέχει στον Υπουργό τη δυνατότητα εξαίρεσης απεικονιστικών υπηρεσιών μέσω διατάγματος κατόπιν λήψης σχετικής εισήγησης από την Αρμόδια Αρχή. Εκτιμούμε ότι η παροχή εξουσίας στον Υπουργό για έκδοση διαταγμάτων εξαίρεσης χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια δεν είναι ορθή. Οφείλει να καθοριστεί επακριβώς πότε και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να εξαιρεθεί μια υπηρεσία και οι λόγοι που δικαιολογούν την εξαίρεση έτσι ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
Αφήνει το περιθώριο αυθαίρετης αδειοδότησης χωρίς κανένα ουσιαστικό προαπαιτούμενο, εκτέλεσης απεικονιστικών εξετάσεων από μη καταρτισμένα άτομα στη χρήση των μεθόδων απεικόνισης και χωρίς γνώσεις και υπόβαθρο ακτινοπροστασίας σε μη πιστοποιημένα κέντρα. Θα πρέπει να ξεκαθαριστούν επακριβώς οι όροι που θα χορηγείται η συγκεκριμένη άδεια. Σε περίπτωση που αφορά ιοντίζουσα ακτινοβολία, θα πρέπει να εφαρμόζονται όλες οι προϋποθέσεις που προνοούνται από το νομικό πλαίσιο για την ακτινοπροστασία. Σε περίπτωση χορήγησης άδειας για εκτέλεση μεθόδων απεικόνισης που εκτελούνται και στα αντίστοιχα αδειοδοτημένα διαγνωστικά κέντρα Ακτινολογίας ή Πυρηνικής Ιατρικής, η συγκεκριμένη άδεια θα πρέπει να χορηγείται αφού ληφθεί και η σύμφωνη γνώμη της αντίστοιχης ιατρικής εταιρείας και ο Ιατρός που θα τις εφαρμόζει σε περίπτωση που δεν είναι Ακτινολόγος, να έχει υποχρεωτικά αποδεδειγμένη εκπαίδευση στο συγκεκριμένο αντικείμενο σε εξειδικευμένο κέντρο για τουλάχιστον 6 μήνες η οποία θα τυχάνει έγκρισης της αντίστοιχης ιατρικής εταιρείας και του ιατρικού συμβουλίου. Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί στο προσχέδιο νόμου πως ορίζεται η αρμόδια αρχή και από τι απαρτίζεται. Θα πρέπει επίσης οι εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες να αδειοδοτούνται με διάταγμα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και όχι επ’ αόριστο και να προβλέπονται διαδικασίες ανανέωσης της συγκεκριμένης άδειας αφού επανεξεταστούν οι άνω προϋποθέσεις (αντίστοιχα δηλαδή με τις άδειες για τα απεικονιστικά κέντρα οι οποίες θα ανανεώνονται ανά τριετία).
Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσο αυστηρά κριτήρια και προϋποθέσεις για την εκτέλεση απεικονιστικών πράξεων σε αδειοδοτημένα εργαστήρια Ακτινολογίας και Πυρηνικής Ιατρικής τα οποία θα είναι υπό συνεχή επιτήρηση, θα υπόκεινται σε τακτικούς και έκτακτους ελέγχους και θα έχουν προσωρινή ανανεώσιμη άδεια, και να χορηγείται χωρίς καμία ρητή και ξεκάθαρη πρόνοια και άνευ όρων που θα ορίζονται από τον υφιστάμενο νόμο, άδεια για εξαιρούμενες απεικονιστικές υπηρεσίες οι οποίες πιθανότατα να είναι αντίστοιχες με αυτές που θα εκτελούνται και από αδειοδοτημένα εργαστήρια Ακτινολογίας και Πυρηνικής Ιατρικής. Πέραν της δυνητικής επιβάρυνσης της υγείας των ασθενών λόγω λανθασμένων διαγνώσεων ή/και ανεπαρκών μέτρων ακτινοπροστασίας από ανειδίκευτους επαγγελματίες σε μη πιστοποιημένα κέντρα, τίθεται και το θέμα του αθέμιτου ανταγωνισμού που καθιστά το υφιστάμενο σχέδιο νόμου προβληματικό και δυνητικά αντισυνταγματικό, λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι ίδιες πράξεις θα εκτελούνται από διαγνωστικά κέντρα τα οποία θα πληρούν όλες τις προϋποθέσεις λειτουργίας και οι οποίες προφανώς συνεπάγονται σημαντικά αυξημένο κόστος (δημιουργίας και συντήρησης του κέντρου). Ως εκ τούτου, στην περίπτωση των εξαιρούμενων απεικονιστικών υπηρεσιών, να ορίζεται επιπλέον στο νόμο ότι θα χρειάζεται και η σύμφωνη γνώμη της επιτροπής ανταγωνισμού. Επιπλέον, σε περίπτωση χορήγησης εξαιρούμενης άδειας, τα κέντρα αυτά θα πρέπει να υπόκεινται σε όλους τους κανόνες λειτουργίας που θα έχουν και τα αδειοδοτημένα κέντρα απεικόνισης, όπως προνοείται από τον παρόν νόμο.