11 – Πυλώνας 4: Μηχανισμοί παρακολούθησης και υλοποίησης των Πολιτικών και καταγραφής φαινομένων Βίας

Εθνική Στρατηγική για την Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στο Σχολείο και Σχέδιο Δράσης, 2024 – 2028

Σχόλια και Παρατηρήσεις/Εισηγήσεις

01 – Εισαγωγή
Η παρούσα εθνική στρατηγική αλλά και ο αναφερόμενος νόμος αφορά στους μαθητές. Δεν θα έπρεπε να αφορά ξεκάθαρα και τους εκπαιδευτικούς; Θύματα βίας στο σχολικό χώρο δεν είναι μόνο οι μαθητές αλλά και οι εκπαιδευτικοί (από μαθητές, από προϊσταμένους, από ομότιμους).
Παρά το γεγονός ότι οι εκπαιδευτικοί είναι εργαζόμενοι στο σχολικό περιβάλλον και άρα ίσως η άσκηση βίας προς αυτούς να είναι καθήκον άλλης υπηρεσίας (π.χ Υπουργείο Εργασίας) νομίζω για την εθνική στρατηγική θα έπρεπε να γίνει συνεργασία των αρμόδιων τμημάτων και να υπάρχει παράρτημα που να αφορά και τους εκπαιδευτικούς.
Ο βασικότερος λόγος εισήγησης είναι επειδή οι εκπαιδευτικοί είναι οι πρώτοι οι οποίοι έρχονται σε επαφή με την έξαρση της βίας και άρα θα έπρεπε να έχουν δικλείδες ασφαλείας για να πετύχει το εθνικό σχέδιο. Οι εκπαιδευτικοί είναι εκείνοι που θα κληθούν να το εφαρμόσουν και άρα η επιτυχία του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αντιδράσεις τους. Εξάλλου, έχει επιστημονικά τεκμηριωθεί πως εκπαιδευτικοί οι οποίοι είναι θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας, ακόμη και mobbing ή burnout, στην προσπάθεια αυτοάμυνάς τους αποκόπτονται από τα δρώμενα των σχολείων με αποτέλεσμα να μειώνεται η παραγωγικότητά τους και κατ επέκταση η αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών.
Επίσης, για λόγους διαφάνειας πρέπει να δοθεί φωνή αναφορικά στα ζητήματα αυτά και στους εκπαιδευτικούς, μακριά από διαδικασίες “τήρησης της ιεραρχίας” οι οποίες συχνά παρεμποδίζουν την εμφάνιση της πραγματικής εικόνας των καταστάσεων. Πρέπει να υπάρξει μία ανεξάρτητη ομάδα υπέυθυνη για την εφαρμογή, παρακολούθηση και αξιολόγηση του σχεδίου η οποία να αποτελείται από κατάλληλα καταρτισμένα άτομα.

08 – Πυλώνας 1: Διασφάλιση ασφαλούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος
1.1 Ανάπτυξη ενιαίας πολιτικής/πρωτοκόλλου για σοβαρά περιστατικά βίας και σοβαρής παραβατικής συμπεριφοράς.

Πάλι δεν περιλαμβάνονται συμμετέχοντες που να προνοήσουν για τους εκπαιδευτικούς. Αυτό θα γίνει από το Γραφείο Ασφάλειας και Υγείας; Υπάρχουν κατάλληλα καταρτισμένα άτομα ή θα αποταθείτε σε άτομα ως εξωτερικούς συνεργάτες που ειδικεύονται σε θέματα εργασιακών σχέσεων; Αν δεν στηριχθούν οι εκπαιδευτικοί δύσκολα θα μπορέσουν να στηρίξουν τα παιδιά.
Το πρωτόκολλο θα περιλαμβάνει και μηχανισμούς ελέγχου εφαρμογής της στρατηγικής από τους αρμόδιους; Αν ναι θα ήταν καλό να αναφέρεται στην πολιτική ο τρόπος ελέγχου. Εισήγηση μου η σύσταση ανεξάρτητης ομάδας ελέγχου των διαδικασιών εφαρμογής πολιτικής.

1.3. Ενημέρωση των σχολικών μονάδων, για την ενιαία πολιτική του ΥΠΑΝ σε σχέση με τη βία και παραβατικότητα.

Η ενημέρωση μόνο δεν θα είναι αποτελεσματική. Μαζί με την ενημέρωση πρέπει να υπάρξει και κατανομή ρόλων και καθηκόντων. Η πολιτική πρέπει να είναι ξεκάθαρη και με ξεκάθαρο καθηκοντολόγιο. Πρέπει να περιλαμβάνει τον τρόπο ελέγχου. Αν δεν ξέρει ο εργαζόμενος πως θα ελέγχεται μπορεί να υποπέσει σε μη εφαρμογή της πολιτικής.

1.4. Παρακολούθηση της εφαρμογής της ενιαίας πολιτικής, για κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα, σε κάθε σχολική μονάδα, από τους Επιθεωρητές των σχολείων.

Έχουν το χρόνο να το κάνουν ανάμεσα στα τόσα που τρέχουν οι Επιθεωρητές; Είναι καταρτισμένοι για κάτι τέτοιο; Μήπως να υπάρχουν άτομα συντονιστές ανά επαρχία (όπως έγινε με το ΔΡΑΣΕ ) οι οποίοι να βοηθούν στον έλεγχο και τις καταγραφές αλλά και στην εφαρμογή του προγράμματος και να συνεργάζονται με τους επιθεωρητές; Ή να υπάρχουν άτομα πυρήνες σε κάθε σχοελίο οι οποίοι να είναι υπεύθυνοι παρακολούθησης της εφαρμογής της πολιτικής ανά σχολείο;

3.Προσφορά εναλλακτικών προγραμμάτων μάθησης για παιδιά με παραβατική συμπεριφορά.

Υπάρχουν τα χρήματα; Αν δεν υπάρχουν οι δομές αυτές σε κάθε επαρχία; Ποιος θα τις δημιουργήσει; Ποιος θα υποστεί το κόστος;

4.3. Διενέργεια των απαραίτητων συνεχών ελέγχων των παθητικών μέτρων φύλαξης των σχολείων (περιφράξεων, ηλεκτρικών συστημάτων ασφαλείας, φωτισμών κλπ), επαναξιολόγηση της αποτελεσματικότητας τους και επιδιόρθωση/αντικατάσταση όπου χρειάζεται, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Υ.Π.Α.Ν.

Υπάρχει το προσωπικό για διεκπεραίωση αυτών των ελέγχων; Υπάρχει το κονδύλι; Τα σχολεία συνήθως αποτείνονται στις Σχολικές Εφορείες γι αυτά οι οποίες και πάλι υπολείπονται κονδύλια. Θα ενισχυθεί επαρχιακά η υποστήριξη των γραφείων Τεχνικών Υπηρεσιών του ΥΠΑΝ;

4.6. Επικοινωνία με οργανώσεις μαθητών/μαθητριών και γονέων/κηδεμόνων για την επεξήγηση του συστήματος για τον σκοπό και τα οφέλη που έχει η εφαρμογή του καθώς και των μηχανισμών ασφαλείας που θεσπίστηκαν εκ μέρους των αρμόδιων Υπηρεσιών για τη διασφάλιση της ασφαλούς και έμπιστης χρήσης του συστήματος.

Γιατί όχι και των εκπαιδευτικών;

5.1. Επικαιροποίηση της Εγκυκλίου με θέμα: Δημιουργία Επιτροπής και Καταρτισμός Σχεδίου Δράσης για την Αγωγή Υγείας και Πρόληψη της Παραβατικότητας, ημερομηνίας 30/8/2016 https://enimerosi.moec.gov.cy/ypp4464, στη βάση της νέας βιβλιογραφίας και δεδομένων.

Στη Δημοτική Εκπαίδευση το σχέδιο της εγκυκλίου είναι υπεραπλουστευμένο και δεν παρέχει καμία βοήθεια προς τον εκπαιδευτικό του οποίου οι γνώσεις δεν περιλαμβάνουν ψυχολογία ή συμβουλευτική. Δεν είναι όλοι οι εκπαιδευτικοί ή οι Β/Δ καταρτισμένοι να δημιουργούν σχέδια δράσης. Καλύτερα να δημιουργηθεί από την υπηρεσία και τους ειδικούς ένα στοχευμένο όπως ήταν αυτό της Μέσης Εκπαίδευσης ώστε να είναι και κατευθυντικό αλλά και αποτελεσματικό. Διαφορετικά τα υπεύθυνα άτομα να λάβουν επιμορφώσεις για τον καταρτισμό αυτών των σχεδίων δράσης τα οποία αργότερα να αποτελέσουν τράπεζα υλικού.
Επίσης, πρέπει να οριστεί και η λεπτομερής θεματολογία ή ο έλεγχος λειτουργίας της επιτροπής αυτής. Εδώ και χρόνια υπάρχει γραμμένη στα χαρτιά αλλά ποτέ δεν ενεργοποιείται. Μήπως να θεσμοθετηθεί με την παροχή χρόνου για συνεδριάσεις όπου θα καταγράφονται και πρακτικά; Ή να ενταχθεί στο πλαίσιο του σχολικού συμβούλου καλύτερα; Πάντως μέχρι τώρα δεν λειτουργούσε καθόλου.
5.2. Αναδιαμόρφωση της επιτροπής αγωγής υγείας και πρόληψης της βίας και παραβατικότητας ούτως ώστε να επιτρέπει τη συμμετοχή μαθητών/μαθητριών. Ενθάρρυνση συμμετοχής μαθητών/μαθητριών οι οποίοι/οποίες έχουν θετική επίδραση στους/στις συμμαθητές/συμμαθήτριες τους είτε μέσω των ακαδημαϊκών ή άλλων επιτευγμάτων τους (π.χ. καλοί/καλές αθλητές/αθλήτριες) είτε χαρακτηριστικών της προσωπικότητάς τους, προκειμένου να μπορούν να επικοινωνήσουν με επιτυχία τους στόχους και την προσέγγιση του σχολείου για διαχείριση και αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας και παραβατικότητας.

Ισχύουν τα ίδια με τα σχόλια για το 5.1 παραπάνω. Επίσης, μήπως θα ήταν καλό να συμπεριληφθούν και γονείς, ώστε οι δράσεις να είναι ομαδικές;
Πρέπει να ξεκαθαριστεί με ποιο τρόπο θα γίνεται η επίδραση από αυτούς τους μαθητες; Ποια θα είναι η “δουλειά” τους; Ποια θα είναι τα κριτήρια επιλογής τους; Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο στους εκπαιδευτικούς εφαρμοστές. Θα πρέπει ειδικά στην αρχή να είναι πολύ κατευθυντικό και ελεγχόμενο. Οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις ούτε το χρόνο να ασχοληθούν σε βάθος.

6.3. Ευρύτερη εφαρμογή του θεσμού του Συμβούλου σε όλα τα δημοτικά σχολεία της Κύπρου, τα καθήκοντα του οποίου θα ανατίθενται σε εκπαιδευτικούς δημοτικής, οι οποίοι/οποίες κατέχουν μεταπτυχιακές σπουδές στον κλάδο της Συμβουλευτικής.

Αν δεν βρεθεί ικανοποιητικός αριθμός; Πρέπει να προνοηθεί και το ελάχιστο προσόν π.χ ή σπουδές ή κατάρτιση σχετικές με σχολική ψυχολογία ή συμβουλευτική…για να αποφευχθούν αλλαγές στα κριτήρια επιλογής.

6.4. Ενίσχυση του αριθμού των Καθηγητών/Καθηγητριών ΣΕΑ στη Μέση Εκπαίδευση

Ενίσχυση να γίνει αλλά με καθηκοντολόγιο και στήριξη σε όλα τα παιδιά του σχολείου όμως. Πρέπει να ασχοληθούν περισσότερο με το να κάνουν και μαθήματα εκπαίδευσης στις τάξεις σχετικά με τα εν λόγω θέματα. Να διοργανώνουν δράσεις. Να μάθουν στα παιδιά να συμβουλεύονται τους ΣΕΑ.

71. Ενίσχυση του αριθμού των Εκπαιδευτικών Ψυχολόγων του ΥΠΑΝ με περισσότερους επαγγελματίες προκειμένου να μπορούν να καλύπτουν τις ανάγκες των σχολείων και αναβάθμιση της ΥΕΨ.

Ενίσχυση να γίνει αλλά να ξεκαθαριστεί καλύτερα και ο ρόλος τους. Θα ασχολούνται με λιγότερα σχολεία και θα ασχολούνται σε βάθος με τις περιπτώσεις ΟΑΠ, παραπομπές μαθητών για μαθησιακά θέματα και ψυχολογική υποστήριξη; Επειδή τώρα όπως είναι δεν προλαβαίνουν να ασχοληθούν με όλα. Η ψυχολογική υποστήριξη των παιδιών καθώς και η συμβουλευτική στήριξη των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης περιπτώσεων ελαφριάς παραβατικής συμπεριφοράς ή μαθησιακών είναι ελλιπής.
Εν όψει του θεσμού του σχολικού συμβούλου θα αναλαμβάνει οικογένειες και παιδιά ο σχολικός σύμβουλος και οι εκπαιδευτικοί ψυχοολόγοι θα ασχολούνται με την παροχή βοήθειας και στους εκπαιδευτικούς;
Ο εκπαιδευτικός θα γνωρίζει σε τι μπορεί να τον εξυπηρετήσει ο εκπαιδευτικός ψυχολόγος; ΘΑ μπορεί να αποτείνεται άμεσα και ελεύθερα κοντά τους ή μήπως θα πρέπει να γίνεται μέσω της ιεραρχίας και άλλων χρονοβόρων διαδικασιών;
Μήπως είναι δυνατόν τα θέματα παραπομπών για μαθησιακές δυσκολίες να τα αναλάβουν στην Ειδική Εκπαίδευση ή να οριστούν ξεχωριστά άτομα για αυτό το έργο; Ή να κάνουν συνδυασμό; Πάντως έτσι όπως λειτουργεί τώρα η υπηρεσία και ο θεσμός του εκπαιδευτικού ψυχολόγου πάσχει.

7.2. Ενίσχυση της συνεργασίας των Λειτουργών των ΥΚΕ και των κλινικών ψυχολόγων και παιδοψυχιάτρων των ΥΨΥΠΕ, με τις Διευθύνσεις των Σχολείων και τις Υπηρεσίες του ΥΠΑΝ, για να εξυπηρετούν τις ανάγκες που προκύπτουν μετά από σχετική παραπομπή.

Θα δοθούν περισσότερες θέσεις λειτουργών ΥΚΕ, κλινικών ψυχολόγων και παιδοψυχιατρων οι οποίοι θα ασχολούνται μόνο με την βία και παραβατικότητα παιδιών; Μπορεί να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες για όλες τις πόλεις;
Θα μπορούν οι προαναφερόμενοι γιατροί να βλέπουν τα παιδιά και κάποιες φορές απογεύματα ώστε να μην χάνουν μαθήματα;
Οι παραπομπές θα είναι το ίδιο χρονοβόρες όπως στις περιπτώσεις μέχρι τώρα;
Πρέπει να βρεθούν άμεσες οδοί για την παροχή βοήθειας.

7.3. Ενημέρωση των Διευθύνσεων των Σχολείων και των Υπηρεσιών του ΥΠΑΝ με τα στοιχεία επικοινωνίας των Λειτουργών/Συντονιστών/ Προϊστάμενων των Γραφείων Κοινωνικών Υπηρεσιών, που απαρτίζουν τους τομείς διαχείρισης περιστατικών Βίας στην Οικογένεια, Προληπτικής Ανηλίκων και των Παιδιών σε Σύγκρουση με τον Νόμο.

Θα μπορούν να έχουν άμεση επαφή μαζί τους οι Διευθύνσεις των σχολείων; Ποιος θα είναι ο σκοπός; Θα τους αποστέλλουν απ ευθείας τις παραπομπές; Αν όχι τότε για ποιο λόγο να τα ξέρουν;

Τι θα συμβαίνει σε περιπτώσεις που λόγω υποστελέχωσης δεν μπορούν οι ΥΚΕ να ανταποκριθούν;

8.1. Εκπαίδευση των μαθητών/μαθητριών με τις απαραίτητες κοινωνικές δεξιότητες (π.χ. επίλυση διαφορών, ενσυναίσθηση, επικοινωνία) προκειμένου να μπορούν να διαχειριστούν και να επιλύουν τις συγκρούσεις τους, να επικοινωνούν αποτελεσματικά και να αναπτύσσουν υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις.

Με ποιο τρόπο; Πότε; Μέσα από τα μαθήματα Αγωγής Ζωής/Υγείας;
Θα προωθηθεί και αλλαγή στη μεθοδολογία διδασκαλίας, ώστε τα παιδιά να διδάσκονται ομαδικά και συνεργατικά; Ποιος θα το ελέγξει;ς ΜΕ ποιο τρόπο θα εφαρμοστεί κάτι τέτοιο;

8.2. Εφαρμογή εγκεκριμένων προγραμμάτων ανάπτυξης δεξιοτήτων.

Σε ποιο χρόνο; Θα ενσωματωθούν στα υφιστάμενα Αναλυτικά Προγράμματα με αντικατάσταση ενοτήτων ή θα είναι εξωτερικοί οι εταίροι και άρα θα πρέπει να προστεθούν και αυτά στο μαθησιακό χρόνο;
Θα είναι υποχρεωτικά ή “εθελοντικά”;

9.1. Καθορισμός ελάχιστων προϋποθέσεων σε υποδομές και εξοπλισμό για πρόσβαση όλων στην εκπαίδευση και με προκαθορισμένους χώρους για χρήση από τους Ειδικούς που επισκέπτονται το σχολείο.

Υπάρχουν κονδύλια για κάτι τέτοιο; Μήπως να γίνει και ένας έλεγχος αν οι αίθουσες που λειτουργούν ως αίθουσες διδασκαλίας έχουν δημιουργηθεί όντως για αίθουσες και όχι για αποθήκες; Να γίνουν σχέδια αναβάθμισης των αιθουσών που χρειάζεται ένα σχολείο;

9.3 Αύξηση του αριθμού των Σχολικών Συνοδών/Συνεργατών που εργοδοτούνται από το ΥΠΑΝ.

Θα είναι έτοιμα τα κονδύλια; Διότι κάθε χρόνο καθυστερεί ο διορισμός επειδή δεν υπάρχουν τα κονδύλια ή επειδή έχουν “λείψει”.
Επίση οι σχολικοί συνεργάτες από ποιους θα ελέγχονται; Διότι κάποιες φορές απλά κρατούν τους μαθητές εκτός της τάξης και γυρίζουν.

11.1. Ενδυνάμωση εκπαιδευτικών / μαθητών για υποστήριξη ομάδων που πιθανώς θα λειτουργήσουν ως στόχοι βίας (άτομα με διαφορετικότητα π.χ. άτομα με ειδικές ανάγκες, άτομα με μεταναστευτική βιογραφία, άτομα με προβλήματα υγείας κ.ά.).

Όταν λέμε ενδυνάμωση;
Θα υπάρχουν μηχανισμοί στήριξης από το ΥΠΑΝ και για τους εκπαιδευτικούς;
Θα υπάρξουν μηχανισμοί στους οποίους θα μπορούν να αποταθούν όταν δεν λειτουργούν σωστά οι πολιτικές; Θα μπορούν να ζητήσουν από κάπου βοήθεια χωρίς να στιγματιστούν; Ή θα πρέπει και πάλι να ακολουθούν τυφλά την ιεραρχία;

Η ενδυνάμωση μόνο με επιμόρφωση δεν είναι αποτελεσματική. Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται και φωνή (αλλά όχι μέσω της ιεραρχίας η οποία συχνά τον φιμώνει).

09 – Πυλώνας 2: Εκπαίδευση και ενδυνάμωση εκπαιδευτικών και γονέων/ κηδεμόνων για πρόληψη και διαχείριση της σχολικής βίας

1.2. Διεξαγωγή προγραμμάτων επιμόρφωσης για τους/τις εν υπηρεσία εκπαιδευτικούς σε διάφορες θεματικές όπως: δεξιότητες διαχείρισης τάξης, εμπλοκή μαθητών/μαθητριών στη λήψη αποφάσεων, επικοινωνία με μαθητές/μαθήτριες ώστε να αναπτυχθεί σχέση που να ενισχύει την αυξημένη εμπιστοσύνη για αναφορά περιστατικών, επίλυση διαφορών και συγκρούσεων, συναισθηματική νοημοσύνη, παιδική-εφηβική-νεανική ψυχολογία και κίνητρα, διαχείριση μαθητών/μαθητριών που παρουσιάζουν βίαιη ή παραβατική συμπεριφορά, πρόληψη και διαχείριση σχολικού εκφοβισμού κ.α.

Η επαγγελματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών πρέπει να είναι ΚΑΘΟΛΙΚΗ και υποχρεωτική (συνήθως τα σχολεία λαμβάνουν μέρος εθελοντικά). Πρέπει να είναι πρακτικής φύσεως (βλέπε πρότυπα Αναδ) και από κατάλληλα καταρτισμένους εκπαιδευτές ενηλίκων. Το ΠΙ πρέπει να αλλάξει τον τρόπο που εκπαιδεύει και επιμορφώνει τους εκπαιδευτικούς του.
Ταυτόχρονα πρέπει να υπάρχει στήριξη σε θέματα διαχείρισης θεμάτων βίας και παραβατικότητας ή συγκρούσεων για παράδειγμα καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

10 – Πυλώνας 3: Εκπαίδευση και ενδυνάμωση παιδιών για πρόληψη και διαχείριση της σχολικής βίας

1.3. Εκπόνηση Σχεδίου Δράσης Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Παραβατικότητας σε κάθε σχολική μονάδα στην αρχή κάθε σχολικού έτους και υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων. Διασύνδεση με τη Δράση 1.5

Χρειάζεται εκπαίδευση, καθοδήγηση, παροχή χρόνου για συνεδριάσεις και έλεγχος μέσα από τα πρακτικά ή και δημοσιοποίηση των δράσεων. Αλλιώς θα μείνει στα χαρτιά όπως πριν. Η έρευνα δράσης είναι είδος έρευνας και απαιτεί την κατάλληλη κατάρτιση για να δημιουργηθεί σωστά το ανάλογο σχέδιο δράσης. Άρα ή θα πρέπει να καταρτίζονται κατάλληλα άτομα τα οποία θα κάνουν αυτά τα σχέδια ή να δίδονται σχεδόν έτοιμα από τους συντονιστές ή να καταρτίζονται σε συνεργασία με αυτούς. Πρέπει να υπάρχει επαρχιακά συντονιστική ομάδα για να πετύχει κάτι τέτοιο.
Με ποιο τρόπο θα ελέγχεται κατά πόσο έχουν γίνει οι δράσεις; Πότε;
Θα αρκούνται οι αρμόδιοι σε απλές αναφορές του ότι έγιναν ή σε απλές καταγραφές στα χαρτιά χωρίς να υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία;

2. Ενημέρωση μαθητών/μαθητριών για τη Γραμμή στήριξης παιδιών και εφήβων 116 111

Συμπερίληψη στοιχείων και στα μαθήματά τους στα μαθήματά τους…. Π.χ Μαθηματικά ή ενότητα στην Αγωγή Ζωής/Υγείας ή κείμενα στα Ελληνικά τους.

3. Διεξαγωγή επιμορφώσεων και δράσεων για Ομαλή Μετάβαση των μαθητών/ μαθητριών από τη μια βαθμίδα εκπαίδευσης στην άλλη.

Χρειάζεται Επανέλεγχος των μαθημάτων. Είναι πολύ απαιτητικά για το Δημοτικό τα βιβλία που έχουν δημιουργηθεί! Συστήνω την αφαίρεση ύλης από τη Στ Δημοτικού για να διδαχθούν τα νέα βιβλία για την ομαλή μετάβαση τα οποία περιέχουν πολύ πιο λεπτομερείς αναφορές σε γραμματικά φαινόμενα. Ως εναλλακτική θα μπορούσε να είναι η αλλαγή των βιβλίων Δημοτικής και η μετατροπή τους ώστε να συνάδουν με αυτά του Γυμνασίου ή το ανάποδο.
Επίσης, στα μαθήματα μπορούν να περιληφθούν ενότητες για θέματα βίας και παραβατικότητας.

4.1. Αξιοποίηση του Αναλυτικού Προγράμματος Αγωγής Υγείας σε όλες τις τάξεις για καλλιέργεια δεξιοτήτων όπως η ομαδικότητα, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, η ενεργητική ακρόαση, η διαπραγμάτευση, η επίλυση συγκρούσεων κ.α.

Για να γίνει αυτό χρειάζεται ο εμπλουτισμός του υλικού και των προτεινόμενων σχεδίων μαθήματος που υπάρχουν ήδη. Επίσης χρειάζεται αντικατάσταση των ενοτήτων οι οποίες περιλαμβάνονται σε άλλα μαθήματα με ενότητες σχετικές με τα θέματα βίας και παραβατικότητας σε κάθε τάξη. Ταυτόχρονα χρειάζεται και υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των εκπαιδευτικών που διδάσκουν την ΑΖ/Υ αναφορικά στον τρόπο διδασκαλίας των θεμάτων αυτών.

4.4. Αξιοποίηση, στο χρόνο του Υπευθύνου Τμήματος ή του Μαθήματος της Αγωγής Υγείας, του πολύπτυχου για τον σχολικό εκφοβισμό που αναπτύχθηκε από το ΠΑ.ΒΙ.Σ. και διανομή του σε μαθητές/μαθήτριες που δεν το έχουν πάρει κατά τη σχολική χρονιά 2023-2024.

Ο χρόνος του Υπεύθυνου Τμήματος δεν υπάρχει ισάξιος σε όλες τις τάξεις της Δημοτικής. Επιπλέον είναι πολύ λίγος σε σχέση με τα όσα πρέπει να κάνει για μία τάξη ένας εκπαιδευτικός που θέλει να εργαστεί σωστά. Καλύτερα να δημιουργηθούν σχέδια μαθήματος και να δοθούν στους εκπαιδευτικούς για διδασκαλία. Επίσης καλό θα ήταν να αυξηθείο χρόνος ΥΤ στη Δημοτική Εκπαίδευση.

5. 2. Εκπαίδευση των μαθητών/μαθητριών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στη βάση και του διαδραστικoύ παιγνιδιού (online game) ή του βίντεο ή του ενημερωτικού Βιβλιαρίου (που ετοιμάστηκε στο πλαίσιο της Ε.Σ. 2018-2024) ή του app εντός της διδακτικής περιόδου Αγωγής Υγείας ή σε άλλο εργάσιμο χρόνο.

Να συμπεριληφθούν στα ΑΠ του μαθήματος της ΑΖ/Υ, διαφορετικά δε θα βρεθεί χρόνος.

7. 2. Ενίσχυση και επέκταση σε μεγαλύτερο αριθμό νηπιαγωγείων του πιλοτικού προγράμματος ενισχυτικής διδασκαλίας με δεύτερο νηπιαγωγό για υποστήριξη παιδιών με δυσκολίες προσαρμογής, στο πλαίσιο της πρώιμης παρέμβασης και πρόληψης από την προσχολική εκπαίδευση.

Θα ήταν καλό να υπάρχει ο δεύτερος εκπαιδευτικός στην τάξη και στις 2 πρώτες τάξεις του Δημοτικού με ανάλογο πρόγραμμα.
11 – Πυλώνας 4: Μηχανισμοί παρακολούθησης και υλοποίησης των Πολιτικών και καταγραφής φαινομένων Βίας

1.2. Δημιουργία διατμηματικών ομάδων εργασίας για οργάνωση και προώθηση ενεργειών που θα απορρέουν από τις αποφάσεις της Διατμηματικής Επιτροπής.

Θα ήταν καλό να υπάρχουν και μάχιμοι εκπαιδευτικοί οι οποίοι θα λειτουργήσουν ως πυρήνες στα σχολεία τους ( 1 σε κάθε σχολείο) στην προώθηση της πολιτικής αυτής.

3.5. Δημιουργία ερωτηματολογίου για συλλογή δεδομένων από τους μάχιμους εκπαιδευτικούς σε σχέση με την εφαρμογή των δράσεων της Εθνικής Στρατηγικής και εισηγήσεις για ενσωμάτωση δράσεων.

Η εμπλοκή των μάχιμων εκπαιδευτικών θεωρείται πιο έγκυρη και αξιόπιστη μέθοδος συλλογής δεδομένων από ένα ερωτηματολόγιο το οποίο θα συμπληρωθεί επιφανειακά. Νομίζω καλύτερη θα είναι η χρήση ποιοτικών μεθόδων συλλογής δεδομένων οι οποίες θα δώσουν λεπτομερέστερη εικόνα της εφαρμογής αλλά και των προβλημάτων των δράσεων της εθνικής στρατηγικής (π.χ συνεντέυξεις ή καταγραφή παρατηρήσεων ή εισηγήσεων από τις παρατηρήσεις των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών πυρήνων).

4.1. Γνωστοποίηση και παρουσίαση της αντιρατσιστικής πολιτικής, της πολιτικής για τον σχολικό εκφοβισμό (συμπεριλαμβανομένου του διαδικτυακού εκφοβισμού) και άλλων πολιτικών σχετικών με τη βία (πχ. νέα ενιαία πολιτική), με σαφήνεια και συστηματικότητα στους/στις μαθητές/μαθήτριες στην έναρξη της κάθε σχολικής χρονιάς από τον/την Υπεύθυνο/Υπεύθυνη Τμήματος προκειμένου να δοθεί ο χρόνος στους/στις Υπεύθυνους/Υπεύθυνες Τμημάτων για συζήτηση των διάφορων κανόνων και πολιτικών με τους/τις μαθητές/μαθήτριες τους.

Για να τα παρουσιάσουν, πρέπει πρώτα να μάθουν τι είναι, ποιο είναι το καθήκον τους και ποιες οι συνέπειες της μη εφαρμογής τους. Άρα χρειάζονται ειδική και καθολική εκπαίδευση επ αυτών.

4.2. Παρακολούθηση της εφαρμογής πολιτικών και κανόνων σε κάθε σχολική μονάδα από τους/τις Επιθεωρητές/Επιθεωρήτριες των Σχολείων ή και τους/τις Επαρχιακούς/Επαρχιακές.

Διαφωνώ. Η εφαρμογή της στρατηγικής πρέπει να παρακολουθείται και να εκτελεστεί από κατάλληλα καταρτισμένα άτομα (με γνώσεις εφαρμογής στρατηγικών) τα οποία θα οριστούν με διαφάνεια και θα αποτελούν την επιτροπή και θα είναι υπό την ευθύνη του γραφείου της Γενικής Διευθύντριας του ΥΠΑΝ ή του γραφείου της Υπουργού ή από την ίδια τη διατμηματική επιτροπή. Λειτουργοί οι οποιοι θα ασχολούνται μόνο με αυτό το θέμα. Όσο περισσότερα στρώματα εμπλακούν τόσο πιο δύσκολη θα είναι η διαδικασία παρακολούθησης εφόσον ο ένας θα περιμένει τον άλλον και η επικοινωνία θα είναι χρονοβόρα. Εξάλλου οι Επιθεωρητές και οι Επαρχιακοί έχουν ήδη επιφορτωμένο καθηκοντολόγιο καθώς και πολύ καλές σχέσεις με τα σχολεια και τις Διευθύνσεις με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπής σε παραβλέψεις. .

4.3. Διασύνδεση με τα υφιστάμενα Πρωτόκολλα συνεργασίας με άλλους φορείς.

… και δημιουργία καθηκοντολογίου και ανάθεση χαρτοφυλακίου.

Μαρία Στυλιανού
Εκπαιδευτικός (23 χρόνια)
ΜΒΑ- Employee Relations- Human Resource Management
Organizational and School Psychology cerificate
ANAD certified trainer
Education Phd Candidate