1. ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ (Α): 02 – ΜΕΡΟΣ ΙΙ – ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΜΕΚ ΚΑΙ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΑΡΧΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 – ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΜΕΚ
Σύσταση και σκοπός της ΕΜΕΚ:
3.-(1) Συστήνεται, εντός του Υπουργείου Οικονομικών, Διεύθυνση καλούμενη «Εθνική Μονάδα Εφαρμογής Κυρώσεων» (ΕΜΕΚ).
(2) Ο ρόλος της ΕΜΕΚ είναι:
(α) η εφαρμογή των οικονομικών κυρώσεων στη Δημοκρατία∙
(β) ο συντονισμός της εφαρμογής του πλαισίου των Κυρώσεων στη Δημοκρατία∙
(γ) κάθε άλλος σκοπός που καθορίζεται σε οποιοδήποτε νόμο ή/και κανονιστική διοικητική πράξη, και αφορά την ΕΜΕΚ.
Διεθνής ονομασία της ΕΜΕΚ:
4. Η ΕΜΕΚ αναφέρεται διεθνώς ως National Sanctions Implementation Unit (NSIU).
Εσωτερική οργάνωση της ΕΜΕΚ και ανάθεση σε εμπειρογνώμονες:
5.-(1) Ο Γενικός Διευθυντής ορίζει Οικονομικό Διευθυντή ως Προϊστάμενο της ΕΜΕΚ.
(2) Η ΕΜΕΚ θα στελεχώνεται με προσωπικό του Υπουργείου Οικονομικών και/ή μέσω διαδικασιών απόσπασης, και/ή και αγοράς υπηρεσιών.
(3) Η ΕΜΕΚ δύναται να αναθέτει κατά περίπτωση την εκτέλεση συγκεκριμένης εργασίας σε πρόσωπα εγνωσμένης ειδικής πείρας και κατάρτισης που να είναι ικανά να συνδράμουν την ΕΜΕΚ κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 – ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΑΡΧΩΝ
Αρμόδιες Αρχές:
6. Χωρίς επηρεασμό της εξουσίας του Υπουργικού Συμβουλίου που παρέχεται στο άρθρο 35, κάθε υπουργείο και υφυπουργείο περιλαμβανομένου τμήματος, κλάδου, γραφείου, διεύθυνσης, μονάδας ή υπηρεσίας αυτών, οργανισμός ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ανεξάρτητη υπηρεσία και Εποπτική Αρχή, έχει αρμοδιότητα για τη διασφάλιση της εφαρμογής των Κυρώσεων στη Δημοκρατία, σχετικά με τους τομείς για τους οποίους έχει αρμοδιότητα, σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, τους νόμους, τις κανονιστικές διοικητικές πράξεις και τις αποφάσεις της εκτελεστικής εξουσίας.
Έκδοση κανονισμών από Αρμόδιες Αρχές:
7. Αρμόδια Αρχή δύναται να εκδώσει κανονισμούς, οδηγίες, εγκυκλίους, κατευθυντήριες γραμμές, διευκρινήσεις και καθοδήγηση σχετικά με θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων της για την εφαρμογή των Κυρώσεων στη Δημοκρατία.
Ενημέρωση της ΕΜΕΚ σχετικά με την έκδοση κανονισμών από τις Αρμόδιες Αρχές:
8. Για σκοπούς συντονισμού, οι Αρμόδιες Αρχές ενημερώνουν την ΕΜΕΚ για τυχόν έκδοση κανονισμών, οδηγιών, εγκυκλίων, κατευθυντήριων γραμμών, διευκρινήσεων και καθοδήγησης δυνάμει του άρθρου 7.
Τέλος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Ως προς την απουσία αναφορών σε Αγγλική επωνυμία των Αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός των αντίστοιχων Νομοθεσιών της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρονται ενδεικτικά τα ακόλουθα:
1.1 Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ):
1.1.1 Το Άρθρο 35 του περί της Προστασίας του Ανταγωνισμού Νόμου του 2022 (Ν. 13(I)/2022) αναφέρει ότι ‘Η Επιτροπή συμμετέχει στις συνεδριάσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής Συμπράξεων και Δεσποζουσών Θέσεων, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1/2003, εκπροσωπούμενη από μέλος της Επιτροπής ή του προσωπικού της Υπηρεσίας, το οποίο ορίζεται από την Επιτροπή.’.
1.1.2 Η ΕΠΑ, επίσης, συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ανταγωνισμού (ΕΔΑ) (στην Αγγλική γλώσσα European Competition Network (ECN)), το οποίο προβλέπεται, μεταξύ άλλων, στις Αιτιολογικές Σκέψεις (15) και (16) του Προοιμίου του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ), και ως προς το οποίο έχει εκδοθεί και η σχετική Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη συνεργασία στο πλαίσιο του δικτύου των αρχών ανταγωνισμού (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (2004/C 101/03) στη Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ημερομηνίας 27 Απριλίου 2004, και στην Ελληνική Γλώσσα (βλ. σχετικά https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52004XC0427(02)).
1.1.3 Παρά ταύτα, ο Νομοθέτης δεν θεώρησε, και ορθώς δεν θεώρησε, δόκιμο και νομικά πρέπον να περιλάβει εντός του περί της Προστασίας του Ανταγωνισμού Νόμου του 2022 (Ν. 13(I)/2022), ο οποίος κατάργησε προηγούμενη Νομοθεσία (ήτοι τους περί της Προστασίας του Ανταγωνισμού Νόμους του 2008 και 2014 μέσω του Άρθρου 71(1) του Ν. 13(Ι)/2022), συγκεκριμένη διάταξη Άρθρου, με χρήση της Αγγλικής γλώσσας, που να ορίζει ότι η ‘διεθνής ονομασία της ΕΠΑ είναι Commission for the Protection of Competition (CPC)’.
1.2 Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ):
1.2.1 Η ΕΚΚ συμμετέχει, ως η Υπεύθυνη Αρχή για τις αγορές κινητών αξιών, εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (στην Αγγλική γλώσσα European Securities and Markets Authority (ESMA)). Επί τούτου, σχετική αναφορά γίνεται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ελληνική γλώσσα, με ηλεκτρονική διεύθυνση https://european-union.europa.eu/institutions-law-budget/institutions-and-bodies/search-all-eu-institutions-and-bodies/european-securities-and-markets-authority-esma_el.
1.2.2 Περαιτέρω, όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα της ΕΚΚ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cysec.gov.cy/el-GR/cysec/about-us/board/87390/#:~:text=%CE%9F%20%CE%94%CF%81.,Risk%20Standing%20Committee%2D%20RSC), ο αξιότιμος κ. Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΚΚ, είναι, επίσης, o Πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Κινδύνου (Risk Standing Committee- RSC), η οποία αποτελεί τμήμα της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (European Securities and Markets – ESMA) και αντικαθιστά την Επιτροπή για την ανάλυση της Οικονομίας και των Αγορών (Committee of Economic and Markets’ Analysis – CEMA), στην οποία ο αξιότιμος κ. Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΚΚ διετέλεσε ως Πρόεδρος από τον Μάρτιο μέχρι το Δεκέμβριο του 2022.
1.2.3 Παρά ταύτα, ο Νομοθέτης δεν θεώρησε, και ορθώς δεν θεώρησε, δόκιμο και νομικά πρέπον να περιλάβει εντός του περί Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου Νόμου του 2009 (Ν. 73(I)/2009), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί, συγκεκριμένη διάταξη Άρθρου, με χρήση της Αγγλικής γλώσσας, που να ορίζει ότι η ‘διεθνής ονομασία της ΕΚΚ είναι Cyprus Securities and Exchange Commission (CySEC)’.
1.3 Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ):
1.3.1 Η ΜΟΚΑΣ συμμετέχει ως επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Κυπριακής Δημοκρατίας ενώπιον της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Aξιολόγησης των Mέτρων για το Ξέπλυμα και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (στην Αγγλική γλώσσα Council of Europe’s Committee of Experts on the Evaluation of Money Laundering and Terrorist Financing Measures (Moneyval)). Επί τούτου παρατίθενται, οι σχετικές πρόσφατες Ανακοινώσεις της ΜΟΚΑΣ, στην Ελληνική γλώσσα (βλ. σχετικά https://www.law.gov.cy/law/mokas/mokas.nsf/All/4E82F776A3189085C2258B18003B761E?OpenDocument) και στην Αγγλική γλώσσα (https://www.law.gov.cy/law/mokas/mokas.nsf/All/D31FF91668301E07C2258B18003B8DF8?OpenDocument), οι οποίες σχετίζονται με τη νέα έκθεση αξιολόγησης που δημοσιεύτηκε στις 02 Μάιου 2024.
1.3.2 Παρά ταύτα, ο Νομοθέτης δεν θεώρησε, και ορθώς δεν θεώρησε, δόκιμο και νομικά πρέπον να περιλάβει εντός των μέχρι και πρόσφατα τροποποιηθέντων περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμων του 2007 έως 2024 (Ν. 188(I)/2007 ως αυτός έχει τροποποιηθεί), συγκεκριμένη διάταξη Άρθρου, με χρήση της Αγγλικής γλώσσας, που να ορίζει ότι η ‘διεθνής ονομασία της ΜΟΚΑΣ είναι Financial Intelligence Unit (FIU)’.
1.4 Αρχή Δημόσιας Εποπτείας Ελεγκτικού Επαγγέλματος (ΑΔΕΕλΕπ):
1.4.1 Σύμφωνα με το Άρθρο 4 των περί Ελεγκτών Νόμων του 2017 έως 2022 (Ν. 53(I)/2017 ως έχει τροποποιηθεί), ως αρμόδια αρχή για τους σκοπούς του εν λόγω Νόμου, ορίζεται το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου υπό την επωνυμία ‘Αρχή Δημόσιας Εποπτείας Ελεγκτικού Επαγγέλματος’, το οποίο ασκεί τις εξουσίες, καθήκοντα και αρμοδιότητες που απορρέουν από τις διατάξεις του εν λόγω Νόμου μέσω των οργάνων του, που είναι το Διοικητικό Συμβούλιο και η Πειθαρχική Επιτροπή, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από τις διατάξεις του εν λόγω Νόμου.
1.4.2 Η ΑΔΕΕλΕπ έχει σημαντική παρουσία, και διαδραματίζει σημαίνων ρόλο, εκ μέρους της Κυπριακή Δημοκρατία τόσο σε Ευρωπαϊκό όσον και σε ευρύτερο Διεθνές επίπεδο. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα της ΑΔΕΕλΕπ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://cypaob.gov.cy/about/genikos-dieuthyntis/, ο αξιότιμος κ. Γενικός Διευθυντής της ΑΔΕΕλΕπ έχει εκλεγεί ως ο νέος Πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Φορέων Εποπτείας των Ελεγκτών (‘ΕΕΦΕΕ’, στην Αγγλική γλώσσα Committee of European Auditing Oversight Bodies (‘CEAOB’)) για θητεία 4 ετών από τις 12 Ιουλίου 2024, ενώ εκπροσωπεί την ΑΔΕΕλΕπ στα πλαίσια του Emerging Working Group του International Forum of Independent Audit Regulators (IFIAR).
1.4.3 Παρά ταύτα, ο Νομοθέτης δεν θεώρησε, και ορθώς δεν θεώρησε, δόκιμο και νομικά πρέπον να περιλάβει εντός των περί Ελεγκτών Νόμων του 2017 έως 2022 (Ν. 53(I)/2017 ως έχει τροποποιηθεί), συγκεκριμένη διάταξη Άρθρου, με χρήση της Αγγλικής γλώσσας, που να ορίζει ότι η ‘διεθνής ονομασία της ΑΔΕΕλΕπ είναι Cyprus Public Audit Ovesight Board (‘CyPAOB’).
Άρθρο 4 του Νομοσχεδίου ΕΜΕΚ
16. Η πρόνοια του Άρθρου 4 του Νομοσχεδίου ΕΜΕΚ έχει ως ακολούθως (δική μας έμφαση):
‘Διεθνής ονομασία της ΕΜΕΚ.
4. Η ΕΜΕΚ αναφέρεται διεθνώς ως National Sanctions Implementation Unit (NSIU).’.
17. Με όλον τον προσήκοντα σεβασμό προς το Υπουργείο Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα θέλαμε να αναφέρουμε ότι η χρήση οιασδήποτε γλώσσα, πέραν της Ελληνική γλώσσας και της Τουρκικής γλώσσας, και συγκεκριμένα στην παρούσα περίπτωση του Άρθρου 4 του Νομοσχεδίου ΕΜΕΚ, η χρήση της Αγγλικής γλώσσας, εντός Νόμων της Κυπριακής Δημοκρατίας προσκρούει έκδηλα στο Άρθρο 3 εδάφια (1), (2) και (5) του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα οποία διαλαμβάνουν ως ακολούθως (δική μας έμφαση):
‘ΑΡΘΡΟΝ 3
1. Αι επίσημοι γλώσσαι της Δημοκρατίας είναι η ελληνική και η τουρκική.
2. Νομοθετικαί, εκτελεστικαί και διοικητικαί πράξεις και έγγραφα συντάσσονται εις αμφοτέρας τας επισήμους γλώσσας και εφ’ όσον δυνάμει ρητής διατάξεως του Συντάγματος απαιτείται έκδοσις, εκδίδονται δια δημοσιεύσεως εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας εις αμφοτέρας τας επισήμους γλώσσας.
…
5. Οιονδήποτε κείμενον καταχωρούμενον εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας δημοσιεύεται εν τη αυτή εκδόσει εις αμφοτέρας τας επισήμους γλώσσας.’.
18. Η χρήση της Αγγλικής γλώσσας εντός Νομοθετήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας που σχετίζεται με εφαρμογή διατάξεων των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΣΕΕ και ΣΛΕΕ, ως αναφέρεται εντός του Προοιμίου του Νομοσχεδίου ΕΜΕΚ, δεν απαιτείται από το Νομοθετικό Πλαίσιο. Αντιθέτως, ο Κανονισμός αρ. 1 περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος (ΕΕ P 017 της 6.10.1958, σ. 385) ως έχει τροποποιηθεί, και ειδικώς το Άρθρο 1 του εν λόγω Κανονισμού, ορίζει ρητώς ότι οι επίσημες γλώσσες και γλώσσες εργασίας των οργάνων της Ένωσης περιλαμβάνουν και την Ελληνική γλώσσα, ενώ τα Άρθρα 4 και 5 του εν λόγω Κανονισμού ορίζουν, αντίστοιχα, ότι ‘Οι κανονισμοί και τα άλλα έγγραφα γενικής εφαρμογής συντάσσονται στις επίσημες γλώσσες.’ και ‘Η Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημοσιεύεται στις επίσημες γλώσσες.’.
19. Επομένως, η χρήση της Αγγλικής γλώσσας εντός Νομοθετήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας για να περιγράψει μάλιστα τη διεθνή ονομασία Κρατικής Αρχής της Κυπριακής Δημοκρατίας που θα κληθεί να εφαρμόσει Διατάξεις Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί Περιοριστικών Μέτρων δυνάμει της ΚΕΠΠΑ δεν μπορεί να θεωρηθεί σε οποιαδήποτε περίπτωση ότι απαιτείται από το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
20. Περαιτέρω, θα θέλαμε να θέσουμε και τα πιο κάτω προς προβληματισμό αναφορικά με το πώς αντιμετωπίζει και αντιμετώπισε ο Νομοθέτης άλλες Κρατικές Αρχές, οι οποίες εκπροσωπούν την Κυπριακή Δημοκρατία σε Διεθνή και Ευρωπαϊκά Όργανα και Οργανισμούς, και συγκεκριμένα η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ), η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), η Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ) και η Αρχή Δημόσιας Εποπτείας Ελεγκτικού Επαγγέλματος (ΑΔΕΕλΕπ), ως αναλύεται στο σχετικό Παράρτημα.
21. Για σκοπούς καλύτερης επικοινωνίας με Αρχές άλλων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημειώνεται ότι ένα αρμόδιο Ανεξάρτητο Διοικητικό Όργανο της Κυπριακής Δημοκρατίας θα μπορούσε, μετά την σύσταση του διά Νόμου, να προχωρήσει στη λήψη Απόφασης, κατά τη διάρκεια Συνεδρίας του εν λόγω Οργάνου, για μετάφραση της Ονομασίας του εν λόγω Οργάνου, σε όλες τις Επίσημες Γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω λήψης των υπηρεσιών μεταφραστών που είναι εγγεγραμμένοι/ες στο Μητρώο Ορκωτών Μεταφραστών δυνάμει των προνοιών του περί Εγγραφής και Ρύθμισης των Υπηρεσιών Ορκωτού Μεταφραστή Νόμου του 2019 (Ν. 45(I)/2019).
22. Καταληκτικά, και έχοντας υπόψην όλα τα ανωτέρω λεχθέντα, ο ΠΔΣ εισηγείται την ολική διαγραφή του Άρθρου 4 του Νομοσχεδίου ΕΜΕΚ.
Άρθρο 3(2)(β)
Δεν φαίνεται να υπάρχει πλαίσιο των Κυρώσεων στη Δημοκρατία για να μπορεί να εφαρμοστεί, αφού ως έχει, το νομοσχέδιο αφορά σχεδόν στην ολότητά του, την σύσταση και λειτουργία της ΕΜΕΚ.
Άρθρο 4
Η χρήση σε κείμενο νομοθεσίας γλώσσας άλλης της ελληνικής ή της τουρκικής αντίκειται στο άρθρο 3 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Άρθρο 7
Μετά την λέξη «οδηγίες» και πριν την λέξη «εγκυκλίους», να προστεθεί η φράση «οι οποίες είναι δεσμευτικές και υποχρεωτικές ως προς την εφαρμογή τους για τα πρόσωπα προς τα οποία απευθύνονται, καθώς επίσης και»
Άρθρο 8
Ίσως να επανεξεταστεί η συγκεκριμένη υποχρέωση προς τις εποπτικές αρχές υπό το πρίσμα της πρακτικότητας της κοινοποίησης ‘διευκρινίσεων και καθοδήγησης’ που δυνατό να δοθούν στο πλαίσιο της υποστήριξης που παρέχουν οι εποπτικές αρχές προς τους εποπτευόμενούς τους, είτε προφορικά είτε μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, καθώς και της αξίας που θα προσδώσει, λαμβάνοντας υπόψη ότι διοικητικές κυρώσεις για παράλειψη συμμόρφωσης με τους Κανονισμούς/ Οδηγίες θα επιβάλλονται από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές και όχι από την ΕΜΕΚ. Περαιτέρω, αρμόδια για παροχή διευκρινίσεων και καθοδήγησης είναι η ΕΜΕΚ και όχι οποιαδήποτε εποπτική αρχή.
Άρθρο 7
Οι οδηγίες που εκδίδει μια αρμόδια αρχή θα πρέπει να είναι δεσμευτικές και υποχρεωτικές ως προς την εφαρμογή τους. Να τροποποιηθεί η πρόταση αναλόγως.
Άρθρο 3(2)(α) – Κατά την άποψη μας ο ρόλος της ΕΜΕΚ θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της εφαρμογής των κυρώσεων στη Δημοκρατία όχι μόνο των οικονομικών κυρώσεων.
Άρθρο 6 – Ενόψει της δημιουργίας της ΕΜΕΚ, θεωρούμε ότι ο ρόλος των Εποπτικών Αρχών θα πρέπει να περιοριστεί στην προληπτική εποπτεία στο πλαίσιο εφαρμογής του Μέρους IV του παρόντος Νόμου. Στη βάση αυτών επαναλαμβάνουμε την εισήγηση μας για ανάληψη της αρμοδιότητας εφαρμογής των κυρώσεων στη Δημοκρατία από την ΕΜΕΚ ως το σχόλιο μας στο Άρθρο 3 ανωτέρω.