06 – Πυλώνας: Παρακολούθηση και Αξιολόγηση
6.1 Υφιστάμενη κατάσταση
Πρόκειται για τον Πυλώνα ο οποίος χρειάζεται ουσιαστική ενίσχυση και αποτελεσματική υποστήριξη, προκειμένου να διασφαλίζεται η ποιότητα παροχής υπηρεσιών στην ΠΕΦ και η πορεία υλοποίησης της παρούσας Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης.
Σύμφωνα με τα παραδοτέα του Έργου «Υποστήριξη της Επέκτασης και Στρατηγικής Ανάπτυξης της Προδημοτικής Εκπαίδευσης και Φροντίδας στην Κύπρο» και συνεισφορά του ΥΠΑΝ, η υφιστάμενη κατάσταση για τον υπό αναφορά Πυλώνα παρουσιάζει, ωστόσο τα ακόλουθα δυνατά σημεία και προκλήσεις:
| ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ | ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ |
| Καθιερωμένη αξιολόγηση προόδου των παιδιών που φοιτούν στην υποχρεωτική προδημοτική εκπαίδευση για την ετοιμότητά τους να φοιτήσουν στο Δημοτικό Σχολείο με τη συμπλήρωση Σχολικής Έκθεσης Προόδου (ΣΕΠ) δύο φορές το χρόνο.
|
Απουσία ενιαίου συστήματος διασφάλισης ποιότητας για ολόκληρο τον τομέα της ΠΕΦ. |
| Διοργάνωση σεμιναρίων από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κάθε σχολική χρονιά τα οποία απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς προδημοτικής εκπαίδευσης για παρακολούθηση τους σε προαιρετική βάση.
|
Απουσία προτύπων ποιότητας για την ΠΕΦ που να έχουν αναπτυχθεί με βάση συγκεκριμένους δείκτες ποιότητας της ΠΕΦ.
|
| Αυτοαξιολόγηση προσωπικού προδημοτικής εκπαίδευσης (ΥΠΑΝ) στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς με τη συμπλήρωση τυποποιημένου εντύπου. | Απουσία εργαλείων και διαδικασιών του συστήματος διασφάλισης ποιότητας που να εστιάζουν στην ποιότητα της διαδικασίας και την εκπαιδευτική/ παιδαγωγική διαδικασία (π.χ. αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παιδιών, συμμετοχή των παιδιών). |
| Αριθμητική αξιολόγηση προσωπικού προδημοτικής εκπαίδευσης (ΥΠΑΝ) σε συγκεκριμένους τομείς, με βάση τα χρόνια υπηρεσίας του.
|
Έλλειψη τυποποιημένων διαδικασιών αξιολόγησης των αποτελεσμάτων για να υποστηριχθεί η οργάνωση και η ανάλυση των εθνικών δεδομένων για την ΠΕΦ.
|
| Παροχή εποπτείας και παιδαγωγικής καθοδήγησης νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών κατόπιν συστάσεων των επιθεωρητών προς τους διευθυντές σχολείων προδημοτικής εκπαίδευσης και μέσω παρακολούθησης δειγματικών μαθημάτων σε σχολικές μονάδες από έμπειρους εκπαιδευτικούς στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα.
|
Περιορισμένος αριθμός επιθεωρητών που εμπλέκονται στην αξιολόγηση της ΠΕΦ.
|
| Συμμετοχή νεοπροαχθέντων διευθυντών προδημοτικής εκπαίδευσης σε επιμορφωτικά προγράμματα που διοργανώνει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο μια φορά τη βδομάδα καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
|
Απουσία μηχανογραφημένης βάσης δεδομένων για τις εγγραφές/ φοίτηση παιδιών σε δομές της ΠΕΦ που είναι εγγεγραμμένες και επιθεωρούνται από τις ΥΚΕ.
|
| Απουσία μηχανισμού συστηματικής συλλογής δεδομένων προσφοράς και ζήτησης για ολόκληρο τον τομέα της ΠΕΦ, βάσει του οποίου να λαμβάνονται αποφάσεις χρηματοδότησης.
|
Οι ΥΚΕ, για την αντιμετώπιση προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο Πυλώνας Παρακολούθηση και Αξιολόγηση προβαίνουν, στο πλαίσιο εφαρμογής του σχετικού νομοθετικού πλαισίου (περί Παιδίων Νόμος, Κεφ. 352 και περί Παιδιών (Παιδοκομικοί Σταθμοί) Διάταγμα ΚΔΠ 262/2011), σε τακτές επιθεωρήσεις (βρεφο)παιδοκομικών σταθμών, οι οποίες αποσκοπούν στη διασφάλιση των επιπέδων λειτουργίας, μεταξύ άλλων, στους τομείς των προσόντων του προσωπικού, της καταλληλότητας των υποστατικών, του ελέγχου της υγείας και ασφάλειας των εξυπηρετούμενων παιδιών, κτλ.
Στο πλαίσιο επιθεώρησης των (βρεφο)παιδοκομικών σταθμών συμπληρώνουν συγκεκριμένες Εκθέσεις και τηρούν στοιχεία στο υφιστάμενο μηχανογραφημένο σύστημα τους. Σημαντικό είναι να αναφερθεί, ότι το εν λόγω μηχανογραφημένο σύστημα χρήζει εκσυγχρονισμού και προς την κατεύθυνση αυτή προωθείται, μέσω του Έργου της Αναδιάρθρωσης των ΥΚΕ, συγκεκριμένη δράση για την αναβάθμισή του. Ως εκ τούτου, η συμπερίληψη νέων στοιχείων, σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τους (βρεφο)παιδοκομικούς σταθμούς που βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς και με στοιχεία που πηγάζουν από την παρούσα Στρατηγική, Σχέδιο Δράσης και το Εθνικό Πλαίσιο Ποιότητας για την ΠΕΦ, θα ληφθούν υπόψη.
Το ΥΠΑΝ διατηρεί ένα σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης για όλα ανεξαιρέτως τα νηπιαγωγεία, με στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της ασφάλειας των παιδιών. Σύντομα, αναμένεται και η ετοιμασία ενός εργαλείου αυτοαξιολόγησης της κάθε σχολικής μονάδας με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών του κάθε νηπιαγωγείου. Τα δεδομένα θα συλλέγονται και θα αποστέλλονται στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, για εξαγωγή συμπερασμάτων. Το συγκεκριμένο εργαλείο αναμένεται να είναι έτοιμο περί το τέλος της σχολικής χρονιάς 2024-2025.
Ο έλεγχος και η εποπτεία που παρέχει το ΥΠΑΝ στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία, περιορίζονται κυρίως στη συμμόρφωση των ιδιοκτητών με τη νομοθεσία σε σχέση με τις προδιαγραφές για την ίδρυση και λειτουργία των νηπιαγωγείων τους. Επικεντρώνεται, κυρίως, στα κτιριολογικά και άλλα θέματα που αφορούν την ασφάλεια και την υγεία των παιδιών, στα προσόντα του διδακτικού προσωπικού, καθώς και στη γενική παρακολούθηση της εφαρμογής του αναλυτικού προγράμματος.
6.2 Ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του Πυλώνα
Η καθιέρωση ενός ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης στον τομέα της ΠΕΦ αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διασφάλιση και τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μέσω της συστηματικής καταγραφής και ανάλυσης δεδομένων, το σύστημα θα εντοπίζει έγκαιρα αδυναμίες, θα ενισχύει την αποτελεσματικότητα των παιδαγωγικών πρακτικών και θα υποστηρίζει την επαγγελματική ανάπτυξη του προσωπικού. Θα παρέχει, επίσης, πολύτιμα στοιχεία για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τεκμηριωμένων παιδαγωγικών πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, ενισχύοντας παράλληλα τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη του κοινωνικού συνόλου. Περαιτέρω, το σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης θα παρακολουθεί την πρόοδο της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για την ΠΕΦ, για τη διασφάλιση της επιτυχούς υλοποίησής τους.
Η ανάπτυξη ενός Εθνικού Πλαισίου Ποιότητας μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη ενός συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης στην ΠΕΦ, λειτουργώντας ως σταθερό σημείο αναφοράς για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Πιο συγκεκριμένα, θα παρέχει σαφείς αρχές και δείκτες ποιότητας που θα μπορούν να καθοδηγούν τη διαδικασία αξιολόγησης, διασφαλίζοντας τη συνοχή, τη διαφάνεια και τη σύγκριση των αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, θα συμβάλει στη διαμόρφωση κοινών αντιλήψεων για όλο τον τομέα της ΠΕΦ, ενισχύοντας τη συνεργασία και την ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Το Εθνικό Πλαίσιο Ποιότητας θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό στόχων βελτίωσης, ανάπτυξης εργαλείων αυτοαξιολόγησης και την προώθηση της επαγγελματικής ανάπτυξης, με βάση τεκμηριωμένες ανάγκες. Στοχεύει στη διασφάλιση της υγιούς ανάπτυξης και ευημερίας των παιδιών σε όλο τον τομέα της ΠΕΦ, μέσα από κατάλληλες διαδικασίες διδασκαλίας και μάθησης και μεριμνά για την ικανότητα του προσωπικού της ΠΕΦ να προβαίνει στην αξιολόγηση του τομέα με τη χρήση κατάλληλων εργαλείων αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης.
6.3 Παρακολούθηση και Αξιολόγηση της Προόδου υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για την ΠΕΦ
Εισάγεται, μεταξύ άλλων, ένα σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης της προόδου υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για την ΠΕΦ. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπονται –
- Ο συντονιστικός ρόλος του ΥΠΑΝ και του ΥφΚΠ.
- Η σύσταση Υπηρεσιακής Επιτροπής για υποβολή και επεξεργασία εισηγήσεων.
- Η σύσταση Καθοδηγητικής Επιτροπής (Steering Committee) για λήψη αποφάσεων.
(α) ΥΠΑΝ- ΥφΚΠ
Το ΥΠΑΝ και το ΥφΚΠ θα αναλάβουν τον πιο κάτω ρόλο:
- Από κοινού παρακολούθηση και αξιολόγηση της υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για την ΠΕΦ.
- Συλλογή και μελέτη εισηγήσεων και απόψεων που θα υποβάλλονται από διάφορους εμπλεκόμενους φορείς (πχ. Ακαδημαϊκοί, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης) σε ετήσια βάση.
- Ετοιμασία και υποβολή εισηγήσεων από την Υπηρεσιακή Επιτροπή προς την Καθοδηγητική Επιτροπή για λήψη αποφάσεων.
- Αναθεώρηση του Σχεδίου Δράσης ανάλογα με τις αποφάσεις της Καθοδηγητικής Επιτροπής.
- Ετοιμασία Έκθεση Προόδου για την πορεία υλοποίησης και οποιεσδήποτε αλλαγές έχουν γίνει εντός του προηγούμενου έτους και υποβολή για ενημέρωση της Καθοδηγητικής Επιτροπής εντός του πρώτου εξαμήνου του επόμενου έτους.
(β) Υπηρεσιακή Επιτροπή
Η Υπηρεσιακή Επιτροπή θα αποτελείται από εκπροσώπους των Γενικών Διευθυντών των ΥΠΑΝ, ΥΠΟΙΚ, ΥΕΚΑ, ΥΥ και ΥφΚΠ. Θα συνέρχεται μετά από πρόσκληση και υπό το συντονισμό του ΥΠΑΝ και του ΥφΚΠ ανά εξάμηνο, θα εξετάζει υποβληθείσες εισηγήσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς, και θα υποβάλλει και η ίδια εισηγήσεις για νέες δράσεις.
(γ) Καθοδηγητική Επιτροπή
Η Καθοδηγητική Επιτροπή θα αποτελείται από τους Γενικούς Διευθυντές των Υπουργείων και Υφυπουργείων που αναφέρονται στην παράγραφο 6. 1 (β) πιο πάνω και, θα λαμβάνει αποφάσεις για νέες δράσεις και για θέματα που αφορούν τους Στρατηγικούς Στόχους της Εθνικής Στρατηγικής. Σε περίπτωση τροποποίησης ή/ και εισαγωγής δράσεων και δεικτών ποιότητας στην Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης, η Καθοδηγητική Επιτροπή θα ετοιμάζει και υποβάλλει σχετική Πρόταση για ενημέρωση και έγκριση του ΥΣ.
Σχεδιάγραμμα του συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης της Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης της ΠΕΦ παρουσιάζεται στο Παράρτημα Γ του παρόντος εγγράφου.
6.4 Στρατηγικοί στόχοι
Οι στρατηγικοί στόχοι για τον Πυλώνα Παρακολούθηση και Αξιολόγηση αποσκοπούν στη δημιουργία συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης για το σύνολο του τομέα της ΠΕΦ, το οποίο διαθέτει τους κατάλληλους πόρους, βάσει του Εθνικού Πλαισίου Ποιότητας, με το οποίο θα επιτυγχάνεται η μέτρηση της ποιότητας της παροχής της ΠΕΦ.
| 6.2.1 | Παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για την ΠΕΦ. |
| 6.2.2 | Ενίσχυση του τομέα παρακολούθησης και αξιολόγησης για το σύνολο της ΠΕΦ, λαμβάνοντας υπόψη και το Εθνικό Πλαίσιο Ποιότητας για την ΠΕΦ |
| 6.2.3 | Εκπαίδευση εμπλεκόμενων φορέων της ΠΕΦ σε σχέση με την εφαρμογή των εργαλείων συλλογής δεδομένων και των εργαλείων αυτοαξιολόγησης. |
| 6.2.4 | Ανάπτυξη δράσεων επικοινωνίας που αποσκοπούν στην εξοικείωση του ευρύτερου κοινού με τον σκοπό του συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης στον τομέα της ΠΕΦ. |
6.5 Σχέδιο Δράσης
| Α/Α | Δράσεις | Αρμόδιοι/ Εμπλεκόμενοι Φορείς | Επίπεδο προτεραιότητας / Χρονοδιάγραμμα | Εκτιμώμενο κόστος/ Πηγή χρηματοδότησης |
| 1. | Σύσταση Καθοδηγητικής Επιτροπής και Υπηρεσιακής Επιτροπής με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου με όρους εντολής την παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης και Εθνικού Πλαισίου Ποιότητας της ΠΕΦ | ΥΠΟΙΚ, ΥΠΑΝ, ΥΕΚΑ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ΥΣ
|
2025 | – |
| 2. | α) Ανάπτυξη/ ενίσχυση βάσεων δεδομένων
|
ΥΠΑΝ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ, , ακαδημαϊκοί
|
2026-2030
|
Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο
|
| β) Σύσταση ομάδας εργασίας για την ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης
|
ΥΠΑΝ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ, , ακαδημαϊκοί
|
2026 | Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο
|
|
| γ) Ανάπτυξη κοινής πλατφόρμας παρακολούθησης και αξιολόγησης για τις δομές της ΠΕΦ, όπου θα εισάγονται τα δεδομένα που συλλέγονται από την εφαρμογή των εργαλείων για την τροφοδότηση των βάσεων δεδομένων της ΠΕΦ στο ΥφΚΠ και το ΥΠΑΝ.
|
ΥΠΑΝ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ, ακαδημαϊκοί
|
2027-2030
|
Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο
|
|
| δ) Ανάπτυξη εργαλείων συλλογής δεδομένων για την τροφοδότηση του συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης.
|
ΥΠΑΝ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ, ακαδημαϊκοί
|
2027-2030
|
Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο
|
|
| ε) Ανάπτυξη εργαλείων αυτοαξιολόγησης για τις δομές της ΠΕΦ.
|
ΥΠΑΝ, ΥΥ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ, , ακαδημαϊκοί
|
2027-2030
|
Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο
|
|
| στ) Δημιουργία νέων θέσεων σε προσωπικό με ευθύνη την παρακολούθηση και αξιολόγηση της ΠΕΦ και τη στήριξη του προσωπικού.
|
ΥΠΑΝ
|
2027-2030
|
Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο | |
| (ζ) Ενίσχυση της στελέχωσης των Μονάδων Επιθεωρήσεων των ΥΚΕ για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων της ΠΕΦ[1]. | ΥφΚΠ | 2026-2030 | Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο | |
| 3. | Ανάπτυξη προγραμμάτων κατάρτισης σε σχέση με την εφαρμογή των εργαλείων συλλογής δεδομένων και των εργαλείων αυτοαξιολόγησης. | ΥΠΑΝ, ΥφΚΠ/ ΥφΕΚΨΠ
|
2029- 2030 | Δεν μπορεί να εκτιμηθεί στο παρόν στάδιο |
| 4. | Δράσεις επικοινωνίας απευθυνόμενές στο ευρύτερο κοινό. | ΥΠΑΝ, ΥφΚΠ/ ΓΤΠ | 2028- 2030 | €15.000 |
6.4 Εθνικό Πλαίσιο Ποιότητας
Οι δηλώσεις ποιότητας, οι δομικοί δείκτες ποιότητας σε κεντρικό επίπεδο και επίπεδο δομών της ΠΕΦ του Πυλώνα Παρακολούθηση και Αξιολόγηση είναι οι ακόλουθοι:
| ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ | ΔΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ: | |
| ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ | ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΟΜΩΝ ΠΕΦ | |
| 1.Η ΠΕΦ παρακολουθείται και αξιολογείται με βάση τα δεδομένα που συλλέγονται συστηματικά με σκοπό τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών ΠΕΦ.
2.Τα δεδομένα που συλλέγονται καλύπτουν και τους πέντε πυλώνες της ΠΕΦ.
3.Το σύστημα αξιολόγησης και παρακολούθησης πρέπει να διασφαλίζει το συμφέρον του παιδιού, συμβάλλοντας στην παροχή υψηλής ποιότητας ΠΕΦ.
|
1. Οι αρμόδιοι φορείς για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της ΠΕΦ αναπτύσσουν και εφαρμόζουν εργαλεία για τη συλλογή, την επεξεργασία και τη χρήση ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων για όλους τους τομείς της ΠΕΦ.
2. Παροχή κατάρτισης σε κεντρικό επίπεδο και σε επίπεδο δομών της ΠΕΦ για την εφαρμογή των εργαλείων παρακολούθησης και αξιολόγησης της ΠΕΦ, καθώς και για τη χρήση των δεδομένων που προκύπτουν από τα εν λόγω εργαλεία. 3. Ανάπτυξη της κουλτούρας αυτοαξιολόγησης στο επίπεδο των δομών της ΠΕΦ, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. 4. Το ποσοστό των δομών της ΠΕΦ (δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) που διενεργούν αυτοαξιολόγηση. 5. Το ποσοστό των πάροχων υπηρεσιών της ΠΕΦ που συλλέγουν και χρησιμοποιούν ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα για τη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης ΠΕΦ. 6. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των υπηρεσιών της ΠΕΦ διασφαλίζει το συμφέρον του παιδιού κατά τη συμμετοχή του σε προγράμματα της ΠΕΦ. 7. Τα προσωπικά δεδομένα των παιδιών και των οικογενειών τους διαφυλάσσονται σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία. |
1. Συστηματική εφαρμογή των εργαλείων συλλογής ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων για την παροχή των υπηρεσιών της ΠΕΦ.
2. Ο αριθμός του προσωπικού που συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης/ επιμόρφωσης που σχετίζονται με τις διαδικασίες και τα εργαλεία αξιολόγησης στον τομέα της ΠΕΦ. 3. Η δομή της ΠΕΦ συλλέγει δεδομένα για όλους τους τομείς της ΠΕΦ, και αποστέλλει συστηματικά τα δεδομένα στον Φορέα, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη συλλογή, την επεξεργασία και τη χρήση των δεδομένων. 4. Το ποσοστό του προσωπικού της δομής ΠΕΦ που εφαρμόζει την αυτοαξιολόγηση. 5. Η δομή της ΠΕΦ διασφαλίζει την ενεργή συμμετοχή των παιδιών στην αξιολόγηση των υπηρεσιών της με τη χρήση κατάλληλων εργαλείων για τα παιδιά. 6. Η δομή της ΠΕΦ χρησιμοποιεί τα δεδομένα από την αξιολόγηση, για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών ΠΕΦ. 7. Τα προσωπικά δεδομένα των παιδιών και των οικογενειών τους διαφυλάσσονται σύμφωνα με την εθνική και τη κοινοτική νομοθεσία. |
[1] Σχετική είναι η Δράση 8 στο Σχέδιο Δράσης του Πυλώνα Παιδαγωγικό Πλαίσιο.
Τέλος