Οι περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2025, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο με βάση το άρθρο 15Α του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, αφού κατατέθηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων και εγκρίθηκαν από αυτή, δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας σύμφωνα με το εδάφιο (3) του άρθρου (3) του περί της Καταθέσεως στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Κανονισμών που Εκδίδονται με Εξουσιοδότηση Νόμου, Νόμου (Ν. 99 του 1989 όπως τροποποιήθηκε με τους Νόμους 227 του 1990 μέχρι 3(1) του 2010).
Υπουργείο Υγειας
Οι περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2025, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο με βάση το άρθρο 15Α του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, αφού κατατέθηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων και εγκρίθηκαν από αυτή, δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας σύμφωνα με το εδάφιο (3) του άρθρου (3) του περί της Καταθέσεως στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Κανονισμών που Εκδίδονται με Εξουσιοδότηση Νόμου, Νόμου (Ν. 99 του 1989 όπως τροποποιήθηκε με τους Νόμους 227 του 1990 μέχρι 3(1) του 2010).
H θεσμοθέτηση νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων στην Κύπρο θα συμβάλει στην αναβάθμιση της οδοντιατρικής επιστήμης και κατ’ επέκταση της ποιότητας περίθαλψης των ασθενών. Παράλληλα θα ενισχύσει τον ρόλο του γενικού αλλά και του ειδικού οδοντιάτρου. Ταυτόχρονα η αναγνώριση νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων έχει ως στόχο την προστασία των πολιτών αλλά και των κατεχόντων την ειδικότητα/ τα απαραίτητα προσόντα, από την άσκηση του φάσματος δραστηριοτήτων της ειδικότητας από μη επαρκώς καταρτισμένους ειδικούς.
Επιπλέον, η εισαγωγή νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων στην Κύπρο θα αποτελέσει κίνητρο για τον επαναπατρισμό νέων επιστημόνων κατόχων αναγνωρισμένων ειδικοτήτων.
To Υπουργείο Υγείας θέτει προς διαβούλευση το πιο πάνω προσχέδιο και προσκαλεί κάθε ενδιαφερόμενο να αποστείλει, ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας η–Διαβούλευση, απόψεις/σχόλια/παρατηρήσεις το αργότερο μέχρι τις 09 Ιουνίου 2025.
12 Μαΐου, 2025
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
Λευκωσία
- Υπό επεξεργασία
- Αναρτήθηκε
11 Μάι 2025 @ 0:00 - Ανοικτή σε σχόλια ως
10 Ιούν 2025 @ 10:00 - 26 σχόλια
Πιο κάτω αναρτάται μέρος της επιστολής που στάλθηκε στην Βουλή των Αντιπροσώπων, το Υπουργείο Υγείας, την Διεύθυνση Οδοντιατρικών Υπηρεσιών και τον Παγκύπριο Οδοντιατρικό Σύλλογο, από μερίδα οδοντιάτρων (που αναφέρεται), οι οποίοι είναι κάτοχοι (ή είναι σε διαδικασία φοίτησης – απόκτησης) συγκεκριμένων μεταπτυχιακών τίτλων και επηρεάζεται άμεσα από τις αλλαγές που πρόκειται να ψηφισθούν. Ως ομάδα δεν είχαμε καμία ενημέρωση για αυτές τις αλλαγές, ούτε μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε τους προβληματισμούς μας, να εκφράσουμε τη θέση μας καθώς και να προτείνουμε ή να μας προταθούν συγκεκριμένες λύσεις – τροποποιήσεις για τα συγκεκριμένα θέματα που προκύπτουν και αναφέρονται πιο κάτω. Αυτούσια η υπογεγραμμένη επίσημη επιστολή με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται έχει αποσταλεί σε όλους τους προαναφερθέντες. ΘΕΜΑ: Διαβούλευση – Ένσταση στην υιοθέτηση και/ή ψήφιση και/ή θεσμοθέτηση των προτεινόμενων περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2025 Ενεργούμε εκ μέρους και κατ’ εντολή των πελατών μας (στο εξής οι «Εντολείς» μας), και κατόπιν σχετικών οδηγιών τους, σας απευθύνουμε την παρούσα επιστολή με την οποία, στη βάση των όσων αναφέρουμε πιο κάτω, υποβάλουμε ένσταση στην υιοθέτηση των προτεινόμενων περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2025 (στο εξής η «Επίδικη Τροποποίηση») αντίγραφο των οποίων επισυνάπτεται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α και ζητούμε όπως ληφθεί υπόψη κατά το στάδιο της διαβούλευσης: Οι Εντολείς μας είναι εγγεγραμμένοι οδοντίατροι στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι οποίοι έχουν επενδύσει σημαντικούς οικονομικούς και χρονικούς πόρους για την απόκτηση της ειδικότητάς τους, βασιζόμενοι στα τότε ισχύοντα νομικά και κανονιστικά δεδομένα. Η Επίδικη Τροποποίηση τους επηρεάζει άμεσα, αφού συνιστά σοβαρό επαγγελματικό και συνταγματικό πλήγμα, καθώς και κατάφωρη αδικία εις βάρος τους. Αξίζει να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο πως λόγω της πανδημίας του COVID-19, και της αστάθειας που δημιουργήθηκε, οι Εντολείς μας είχαν πολύ περιορισμένες επιλογές – και σε κάποιες περιπτώσεις – δεν είχαν άλλη επιλογή από το να παρακολουθήσουν τα εξειδικευμένα προγράμματα Blended learning, προσαρμοζόμενοι στις έκτακτες συνθήκες που επέβαλε η υγειονομική κρίση. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα στα οποία φοιτούν οι Εντολείς μας συνεπάγονται, κατά μέσο όρο, κόστος είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ κατ’ έτος, ήτοι συνολικά εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ για τριετή φοίτηση, χωρίς να συνυπολογίζονται τα συναφή έξοδα, όπως δαπάνες ταξιδιών, διαμονής, καθώς και οι έμμεσες απώλειες από την απουσία από την εργασία και τη στέρηση εργατοωρών. Οι Εντολείς μας είναι πρόθυμοι να προσκομίσουν όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία για το ύψος των εν λόγω δαπανών, εφόσον τούτο κριθεί αναγκαίο. Προκαλεί, συνεπώς, εύλογη και σοβαρή απορία πώς είναι δυνατόν, μετά από τέτοια πολυετή φοίτηση σε Πανεπιστήμια υψηλού κύρους, σημαντικότατο οικονομικό κόστος και συστηματική επένδυση στην απόκτηση εξειδικευμένης γνώσης, εφόσον τελικώς ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, δε θα αναγνωρίζεται στους Εντολείς μας ουσιαστικά οποιαδήποτε περαιτέρω εκπαίδευση ή εξειδίκευση από έναν γενικό οδοντίατρο. Με βάση την Επίδικη Τροποποίηση, όπως προωθείται σήμερα, θα απαγορεύεται στους Εντολείς μας να χρησιμοποιούν οποιαδήποτε λέξη, τίτλο, όνομα, προσδιορισμό ή περιγραφή που να υποδηλώνει ή να δημιουργεί την εντύπωση κατοχής ειδικότητας σε συγκεκριμένο κλάδο της οδοντιατρικής (βλ. άρθρο 15Α του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, Κεφ. 249). Η απαγόρευση αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι, εφόσον ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, το Οδοντιατρικό Συμβούλιο δεν θα αναγνωρίζει ότι οι Εντολείς μας διαθέτουν τα αναγκαία ειδικά προσόντα, δεδομένου ότι οι σπουδές τους πραγματοποιήθηκαν μέσω προγραμμάτων που δεν απαιτούσαν συνεχή φυσική παρουσία, παρά το ότι πρόκειται για αναγνωρισμένα προγράμματα από τον ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. το οποίο αποτελεί το πλέον αρμόδιο σώμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλων σπουδών. Συγκεκριμένα, η Επίδικη Τροποποίηση, διαλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: «Η παράγραφος (α) του Κανονισμού 3 των βασικών κανονισμών αντικαθίσταται από την ακόλουθη νέα παράγραφο: «Έχει μεταπτυχιακό, πτυχίο, δίπλωμα, ή πιστοποιητικό σε κλάδο της Οδοντιατρικής από πανεπιστημιακό κέντρο, κέντρο περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακό ίδρυμα, που λειτουργεί στη Δημοκρατία ή λειτουργεί στο εξωτερικό και αναγνωρίζεται ως τέτοιο από τις αρμόδιες αρχές της χώρας στην οποία λειτουργεί, εγκεκριμένο από το Οδοντιατρικό Συμβούλιο, που του χορηγήθηκε ύστερα από επιτυχία σε εξετάσεις σε πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει υποχρεωτικά πρακτική και θεωρητική διδασκαλία, στο εν λόγω πανεπιστημιακό κέντρο, κέντρο περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακό ίδρυμα, για το οποίο απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου, κέντρου περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακού ιδρύματος». […] «Ανεξαρτήτως των προνοιών της παραγράφου (β) του Κανονισμού 3, της παραγράφου (γ) του Κανονισμού 6, του Κανονισμού 8 και του Πίνακα των βασικών κανονισμών, οδοντίατρος ο οποίος κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των παρόντων Κανονισμών είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο , θεωρείται ως ειδικός ενδοδοντολόγος, παιδοδοντίατρος ή περιοδοντολόγος δυνάμει του άρθρου 15Α του Νόμου, εάν ικανοποιεί το Οδοντιατρικό Συμβούλιο ότι: (1) έχει αποκτήσει τίτλο εξειδίκευσης ή/και μεταπτυχιακό τίτλο στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία πριν τις 27/3/2009 από πανεπιστημιακό κέντρο μετά την περάτωση μονοετούς τουλάχιστον πλήρους μεταπτυχιακής εκπαίδευσης η οποία περιελάμβανε υποχρεωτική πρακτική και θεωρητική διδασκαλία στο συγκεκριμένο πανεπιστημιακό κέντρο, στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου, ή (2) είχε, πριν τις 27/3/2009, γίνει αποδεκτός ή ξεκινήσει την εκπαίδευσή του σε πανεπιστημιακό κέντρο για απόκτηση τίτλου εξειδίκευσης ή/και μεταπτυχιακού τίτλου στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία, μονοετούς τουλάχιστον πλήρους μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, η οποία περιελάμβανε υποχρεωτική πρακτική και θεωρητική διδασκαλία στο συγκεκριμένο πανεπιστημιακό κέντρο, στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου.» Οι πιο πάνω τροποποιητικές εισηγήσεις δημιουργούν δύο πολύ σημαντικά προβλήματα: 1. Πρώτον, η ψήφιση της Επίδικης Τροποποίησης θα δημιουργήσει μια άδικη και δυσμενή κατάσταση για τους Εντολείς μας και άλλους οδοντίατρους που έλαβαν αποφάσεις για τη σταδιοδρομία τους βασισμένοι στο ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο, και 2. Δεύτερον, προκύπτει ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση μεταξύ οδοντιάτρων που απέκτησαν τον τίτλο εξειδίκευσής τους πριν τις 27/03/2009 και εκείνων που τον απέκτησαν μεταγενέστερα, παρότι η κατάρτιση των πρώτων, ενδέχεται να είναι, σε πολλά σημεία, αισθητά υποδεέστερη από την εκπαίδευση που έχουν ήδη λάβει ή πρόκειται να λάβουν οι Εντολείς μας σήμερα. Η άνιση αυτή μεταχείριση δεν βασίζεται σε αντικειμενικά και λογικά κριτήρια και παραβιάζει, μεταξύ άλλων, την αρχή της ισότητας. Προτού προχωρήσουμε περαιτέρω, σημειώνουμε ότι οι Εντολείς μας δεν διαφωνούν με το γεγονός ότι η προτεινόμενη Επίδικη Τροποποίηση μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην αναβάθμιση της οδοντιατρικής επιστήμης και, κατ’ επέκταση, στη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης που παρέχεται στους ασθενείς. Ωστόσο, η αντίρρησή τους εστιάζεται στο ότι η εφαρμογή της Επίδικης Τροποποίησης δε θα πρέπει να έχει αναδρομική ή δυσμενή επίδραση στους ίδιους ή σε άλλους οδοντιάτρους που έχουν ήδη ξεκινήσει ή ολοκληρώσει προγράμματα εξειδίκευσης, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο. Σε αντίθετη περίπτωση, οι εν λόγω επαγγελματίες θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση, θα υποστούν σημαντική επαγγελματική και οικονομική ζημία και θα αντιμετωπίσουν ανεπίτρεπτα άνιση και αντι-ανταγωνιστική μεταχείριση σε σχέση με παλαιότερους συναδέλφους τους. Για λόγους ασφάλειας δικαίου, εισηγούμαστε ότι η Επίδικη Τροποποίηση θα πρέπει να αφορά και να εφαρμόζεται αποκλειστικά σε οδοντιάτρους που δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει οποιαδήποτε ενέργεια εξειδίκευσης, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προβλεφθεί εύλογο χρονικό περιθώριο και κατάλληλη ενημέρωση, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να έχουν την ευκαιρία να προσαρμοστούν και να λάβουν ορθές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της εκπαίδευσης και της εξειδίκευσής τους. Ισχύον Νομικό Πλαίσιο Στη βάση του άρθρου 3 του περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) Κανονισμών του 2004-2019 «εγγεγραμμένος οδοντίατρος και οδοντίατρος που παρέχει υπηρεσίες στη Δημοκρατία δυνάμει του άρθρου 19Α του Νόμου θεωρείται ως ειδικός δυνάμει του άρθρου 15Α του Νόμου εάν ικανοποιεί το Οδοντιατρικό Συμβούλιο ότι ‒ (α) (i) Έχει μεταπτυχιακό τίτλο, δίπλωμα, πτυχίο ή πιστοποιητικό σε κλάδο της Οδοντιατρικής που του χορηγήθηκε ύστερα από επιτυχία σε εξετάσεις και το οποίο του παρέχει το δικαίωμα να αναγνωρίζεται (β) έχει μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε κλάδο της Οδοντιατρικής αναφερόμενο στην πρώτη στήλη του Πίνακα όχι μικρότερης χρονικής διάρκειας από την αναφερόμενη στη δεύτερη στήλη του Πίνακα για τον αντίστοιχο κλάδο.» Κατά την εξέταση του εν λόγω Πίνακα (επισυνάπτεται για διευκόλυνση ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β), διαπιστώνεται ότι σε αυτόν παρατίθεται ο σχετικός κλάδος ειδικότητας, όπως για παράδειγμα η Ορθοδοντική, ενώ στη δεύτερη στήλη αναγράφεται αποκλειστικά η χρονική διάρκεια της εκπαίδευσης, ήτοι τρία (3) έτη, χωρίς οποιαδήποτε περαιτέρω αναφορά σε ακαδημαϊκά προσόντα, περιεχόμενο εκπαίδευσης ή άλλα ποιοτικά κριτήρια. Η αρχή της ασφάλειας του δικαίου επιτάσσει, μεταξύ άλλων, ότι οι νόμοι πρέπει να είναι σαφείς, προσβάσιμοι και κατανοητοί, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, και να μπορεί να προβλέψει τις έννομες συνέπειες των πράξεών του. Βάσει του ισχύοντος νομικού πλαισίου, οι Εντολείς μας αποφάσισαν να παρακολουθήσουν προγράμματα που αφορούν την Ενδοδοντολογία, την Παιδοδοντιατρική και την Περιοδοντολογία. Αν και τα εν λόγω αντικείμενα δεν αναγνωρίζονταν επισήμως ως ειδικότητες κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης τους, υπήρχε εύλογη και δικαιολογημένη προσδοκία ότι θα εντάσσονταν ως τέτοιες στο μέλλον, τηρουμένων των ίδιων κριτηρίων που εφαρμόζονται και για τις λοιπές ειδικότητες που αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. Αντιθέτως, παρά το γεγονός ότι με την Επίδικη Τροποποίηση προβλέπεται η αναγνώριση των εν λόγω ειδικοτήτων, τα κριτήρια που τίθενται είναι ουσιωδώς διαφορετικά και σημαντικά δυσμενέστερα, σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην ήταν εύλογα προβλέψιμα από τους Εντολείς μας κατά τον χρόνο λήψης των σχετικών επαγγελματικών αποφάσεων. Σημειώνεται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου προσφέρονται τα προγράμματα που παρακολουθούν ή έχουν παρακολουθήσει οι Εντολείς μας, τα εν λόγω προγράμματα αναγνωρίζονται ως «Level 2 – Dentists with a Special Interest» στον αντίστοιχο τομέα. Εξ’ άλλου, για την απόκτηση της ιδιότητας του «Level 3 – Specialist», απαιτείται επιπρόσθετη διαδικασία πέραν της λήψης του μεταπτυχιακού, η οποία περιλαμβάνει καθορισμένο αριθμό ωρών εκπαίδευσης, καθώς και επιτυχία σε ειδικές εξετάσεις. Προς τεκμηρίωση, επισυνάπτεται σχετικός οδηγός ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. Άνιση Μεταχείριση Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, σε περίπτωση που ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, θα προκύψει ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση μεταξύ οδοντιάτρων που έλαβαν την πιστοποίησή τους πριν από τις 27/03/2009 και εκείνων που την έλαβαν μεταγενέστερα. Δεν καθίσταται σαφές βάσει ποιας λογικής ή νομικής τεκμηρίωσης καθορίστηκε η συγκεκριμένη ημερομηνία, ήτοι η 27/03/2009, ως το ορόσημο με βάση το οποίο ορισμένοι οδοντίατροι μπορούν να αναγνωρίζονται ως ειδικοί με παρακολούθηση μονοετών προγραμμάτων, ενώ οι υπόλοιποι να υποχρεούνται να παρακολουθήσουν τριετή προγράμματα σπουδών, και μάλιστα με φυσική παρουσία. Επισημαίνεται ότι στην τροποποίηση του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, Κεφ. 249, ημερομηνίας 27/03/2009, δεν γίνεται καμία σχετική αναφορά που να δικαιολογεί τον διαχωρισμό αυτό. Σημειώνεται ότι τα προγράμματα που παρακολουθούν ή παρακολούθησαν οι Εντολείς μας, προσφέρονται από τα κορυφαία Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιταλίας και περιλαμβάνουν επιδείξεις κλινικών περιστατικών και δεξιοτήτων, στη βάση σύγχρονων προτύπων εκπαίδευσης ενώ, ως αναφέρθηκε ανωτέρω, είναι αναγνωρισμένα από τον ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. Πώς είναι δυνατόν τα πτυχία και τα προγράμματα εξειδίκευσης που παρακολουθούν σήμερα οι Εντολείς μας να θεωρούνται, από τον ίδιο τον νόμο, υποδεέστερα από άλλα, μονοετή προγράμματα φοίτησης, μόνο και μόνο επειδή αυτά τα τελευταία ολοκληρώθηκαν πριν από την 27/03/2009; Πώς μπορεί να θεωρηθεί ότι μια τέτοια προσέγγιση ενισχύει την ποιότητα του οδοντιατρικού επαγγέλματος και συμβάλλει στη βελτίωση της περίθαλψης των ασθενών; Υπάρχει κάποιο τεκμηριωμένο επιχείρημα που να αποδεικνύει ότι τα προγράμματα που παρακολουθήθηκαν πριν από 16 ολόκληρα χρόνια ήταν ποιοτικά ανώτερα από τα σημερινά, ή ότι δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος στην οδοντιατρική επιστήμη στο διάστημα αυτό; Αντιθέτως, είναι ευρέως αποδεκτό ότι η επιστήμη εξελίσσεται, τα εκπαιδευτικά προγράμματα βελτιώνονται, και η τεχνολογία διαρκώς ενσωματώνει νέες δυνατότητες στην πράξη. Η αυθαίρετη υπεροχή που αποδίδεται σε παλαιότερα, μονοετή προγράμματα, εις βάρος σημερινών, πολυετών και αυστηρότερων ακαδημαϊκών δομών, όχι μόνο στερείται επιστημονικής και λογικής βάσης, αλλά αντίκειται και στην κοινή αντίληψη περί προόδου της γνώσης και της κατάρτισης. Μια τέτοια ρύθμιση ουδόλως εξυπηρετεί την ποιότητα του επαγγέλματος, αντίθετα, την απαξιώνει και δημιουργεί σοβαρές στρεβλώσεις σε βάρος των νέων επαγγελματιών αλλά και στα δικαιώματα των ασθενών. Σε κάθε περίπτωση η πρακτική αυτή έρχεται σε σαφή αντίθεση με το άρθρο 28 του Συντάγματος η οποία ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι «Πάντες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, της διοικήσεως και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τύχωσι ίσης προστασίας και μεταχειρίσεως». Η κατοχύρωση της αρχής της ισότητας επιβάλλει στην Κυπριακή Δημοκρατία όχι μόνο την υποχρέωση αποφυγής άμεσων διακρίσεων, αλλά και την αποτροπή κάθε μορφής έμμεσης διάκρισης η οποία δύναται να δημιουργήσει άνισα αποτελέσματα μεταξύ ομοειδών περιπτώσεων. Η εφαρμογή διαφορετικών κριτηρίων για την αναγνώριση της ειδικότητας των οδοντιάτρων, βασισμένων αποκλειστικά σε ένα αυθαίρετα καθορισμένο χρονικό ορόσημο, χωρίς επαρκή αιτιολογία ή πρόβλεψη στον νόμο, δημιουργεί νομικά αδικαιολόγητη δυσμενή διάκριση εις βάρος μιας ολόκληρης κατηγορίας επαγγελματιών. Η εν λόγω ρύθμιση οδηγεί σε σημαντικές επιπτώσεις στην επαγγελματική τους υπόσταση, ως αναφέρεται κατωτέρω, καθώς και στην εμπιστοσύνη τους προς το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της Δημοκρατίας. Η διατήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης επιβάλλει την πλήρη αναθεώρηση της πρόνοιας αυτής και την εξασφάλιση μεταβατικού διαστήματος και εξαιρέσεων που να αποτρέπουν την αναδρομική ή δυσανάλογη επιβάρυνση επαγγελματιών που έχουν ήδη επενδύσει χρόνο και πόρους στην επαγγελματική τους κατάρτιση. Ζημιά Αναφέρθηκε πολλάκις στην παρούσα επιστολή πως οι Εντολείς μας έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά και έχουν θυσιάσει αμέτρητες ώρες διαβάσματος αλλά και απουσίας από την εργασία τους προκειμένου να αποκτήσουν τα προσόντα που περιγράφονται πιο πάνω. Πέραν τούτου όμως, εφόσον ψηφισθεί η Επίδικη Τροποποίηση, θα συντελεστεί και μια μεγαλύτερη αδικία η οποία επηρεάζει τόσο τους ίδιους τους Εντολείς μας όσο και τους ασθενείς. Οι Εντολείς μας έχουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, αναπτύξει κύκλο εργασιών και επαγγελματική φήμη βασισμένη στην εξειδίκευσή τους, αν και μη αναγνωρισμένη. Η εφαρμογή της Επίδικης Τροποποίησης, όπως αυτή προτείνεται, θα έχει ως αποτέλεσμα να τους απαγορεύεται ουσιαστικά η προβολή ή προώθηση της εξειδίκευσής τους, με άμεση συνέπεια την υποβάθμιση της επαγγελματικής τους ταυτότητας. Μια τέτοια ρύθμιση δημιουργεί, στην πράξη, ένα καθεστώς άνισης μεταχείρισης, καθώς οι Εντολείς μας θα εμφανίζονται στους ασθενείς ως μη ειδικευμένοι, παρά το γεγονός ότι έχουν ολοκληρώσει προγράμματα εξειδίκευσης και ασκούν την ειδικότητά τους επί σειρά ετών. Αντιθέτως, άλλοι οδοντίατροι που απέκτησαν πτυχία πριν την 27/03/2009, θα αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά, γεγονός που συνιστά στρέβλωση του ανταγωνισμού και υπονόμευση της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Η απώλεια της δυνατότητας δημόσιας αναφοράς στην εξειδίκευσή τους δεν πλήττει μόνο την επαγγελματική τους υπόσταση, αλλά επιφέρει και άμεσες οικονομικές επιπτώσεις, καθώς περιορίζει τις επαγγελματικές τους ευκαιρίες και μειώνει την προσβασιμότητά τους σε ασθενείς που αναζητούν εξειδικευμένη φροντίδα. Επιπλέον, εγείρονται ζητήματα προσβολής της επαγγελματικής φήμης και της ελευθερίας άσκησης του επαγγέλματος, δικαιώματα που προστατεύονται τόσο από το εθνικό δίκαιο όσο και από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο (άρθρο 23 του Συντάγματος και άρθρο 15 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ). Έπεται, λοιπόν, το εύλογο ερώτημα: τι καλούνται να πράξουν οι Εντολείς μας, προκειμένου να μπορούν να ασκούν το επάγγελμά τους σύμφωνα με την ειδίκευση που έχουν ήδη επιλέξει και επενδύσει σε αυτήν; Να υποχρεωθούν να παρακολουθήσουν εκ νέου πανομοιότυπα προγράμματα, απλώς και μόνο για να φέρουν τον τίτλο του ειδικού, χωρίς καμία περαιτέρω ουσιαστική προστιθέμενη αξία; Με βάση τα παραπάνω, εισηγούμαστε την πλήρη αναθεώρηση της Επίδικης Τροποποίησης, ώστε να καταστεί συμβατή με το Σύνταγμα και να διασφαλίζει τον σεβασμό στα κεκτημένα δικαιώματα όλων των επηρεαζομένων. Παρακαλούμε όπως το περιεχόμενο της παρούσας επιστολής ληφθεί σοβαρά υπόψη κατά το στάδιο της διαβούλευσης για την Επίδικη Τροποποίηση. Οι Εντολείς μας επιφυλάσσουν όλα τα νόμιμα δικαιώματά τους.
Η αναγνώριση των νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων και ειδικά της προσθετικής είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά για την οδοντιατρική επιστήμη στην Κύπρο. Το κύριο όφελος της αναγνώρισης αυτής θα το έχουν οι ασθενείς. Θα μπορούν να πλέον επιλέξουν για την θεραπεία τους πάντα σε συνεννόηση με τον γενικό οδοντίατρο τους, κάποιον πραγματικά και ξεκάθαρα ειδικό στο αντικείμενο του για τους βοηθήσει. Το μικρό μας νησί θα εκσυγχρονιστεί στον τομέα αυτό, στα πρότυπα μεγάλων ευρωπαϊκών και άλλων χωρών.
Πιο κάτω αναρτάται μέρος της επιστολής που στάλθηκε στην Βουλή των Αντιπροσώπων, το Υπουργείο Υγείας, την Διεύθυνση Οδοντιατρικών Υπηρεσιών και τον Παγκύπριο Οδοντιατρικό Σύλλογο, από μερίδα οδοντιάτρων (που αναφέρεται), οι οποίοι είναι κάτοχοι (ή είναι σε διαδικασία φοίτησης – απόκτησης) συγκεκριμένων μεταπτυχιακών τίτλων και επηρεάζεται άμεσα από τις αλλαγές που πρόκειται να ψηφισθούν. Ως ομάδα δεν είχαμε καμία ενημέρωση για αυτές τις αλλαγές, ούτε μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε τους προβληματισμούς μας, να εκφράσουμε τη θέση μας καθώς και να προτείνουμε ή να μας προταθούν συγκεκριμένες λύσεις – τροποποιήσεις για τα συγκεκριμένα θέματα που προκύπτουν και αναφέρονται πιο κάτω. Αυτούσια η υπογεγραμμένη επίσημη επιστολή με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται έχει αποσταλεί σε όλους τους προαναφερθέντες.
ΘΕΜΑ: Διαβούλευση – Ένσταση στην υιοθέτηση και/ή ψήφιση και/ή θεσμοθέτηση των προτεινόμενων περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2025
Ενεργούμε εκ μέρους και κατ’ εντολή των πελατών μας Δρ. Ήβης Γεωργιάδου, Δρ. Χριστίνας Κασίνη, Δρ. Νικόλα Παπαδόπουλου, Δρ. Ανδρέα Χριστοδουλίδη, Δρ. Εύας Επιφανίου, Δρ. Μαρίας Λακκοτρύπη, Δρ. Ειρήνης Ανδρέου και Δρ. Αρετής Τζιρτζιπή (στο εξής οι «Εντολείς» μας), και κατόπιν σχετικών οδηγιών τους, σας απευθύνουμε την παρούσα επιστολή με την οποία, στη βάση των όσων αναφέρουμε πιο κάτω, υποβάλουμε ένσταση στην υιοθέτηση των προτεινόμενων περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 2025 (στο εξής η «Επίδικη Τροποποίηση») αντίγραφο των οποίων επισυνάπτεται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α και ζητούμε όπως ληφθεί υπόψη κατά το στάδιο της διαβούλευσης:
Οι Εντολείς μας είναι εγγεγραμμένοι οδοντίατροι στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι οποίοι έχουν επενδύσει σημαντικούς οικονομικούς και χρονικούς πόρους για την απόκτηση της ειδικότητάς τους, βασιζόμενοι στα τότε ισχύοντα νομικά και κανονιστικά δεδομένα. Η Επίδικη Τροποποίηση τους επηρεάζει άμεσα, αφού συνιστά σοβαρό επαγγελματικό και συνταγματικό πλήγμα, καθώς και κατάφωρη αδικία εις βάρος τους.
Συγκεκριμένα:
Η Δρ. Ήβη Γεωργιάδου, από τον Σεπτέμβριο του 2024 παρακολουθεί το τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Periodontology στο Πανεπιστήμιο UCL Eastman στο Λονδίνο (Blended learning).
Η Δρ. Χριστίνα Κασίνη, παρακολουθεί το τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Endodontics στο Kings College του Λονδίνου (Blended learning), έχοντας ολοκληρώσει τα πρώτα δύο χρόνια σπουδών, μπαίνοντας στο τρίτο και τελευταίο έτος του μεταπτυχιακού της.
Ο Δρ. Νικόλας Παπαδόπουλος είναι μεταπτυχιακός σπουδαστής στο τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα Paediatric Dentistry MSc του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου (Blended learning) έχοντας ολοκληρώσει τα πρώτα δύο χρόνια σπουδών του, μπαίνοντας στο τρίτο και τελευταίο έτος του μεταπτυχιακού προγράμματος.
Ο Δρ. Ανδρέας Χριστοδουλίδης είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου MSc in Endodontics από το Kings College του Λονδίνου (Blended learning) το οποίο απέκτησε (με Distinction) έπειτα από παρακολούθηση τριετούς προγράμματος σπουδών που ξεκίνησε το 2020 εν μέσω πανδημίας και ολοκλήρωσε το 2023.
H Δρ. Εύα Επιφανίου παρακολουθεί το τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Endodontics στο Kings College του Λονδίνου (Blended learning) και βρίσκεται στο δεύτερο έτος σπουδών της.
H Δρ. Μαρία Λακκοτρύπη παρακολούθησε το τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Periodontology του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου (Blended learning) το οποίο και ολοκλήρωσε φέτος.
H Δρ. Ειρήνη Ανδρέου παρακολουθεί το διετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα MSc in Advanced Endodontics, στο Πανεπιστήμιο της Σιένας στην Ιταλία και βρίσκεται στο δεύτερο και τελευταίο έτος των σπουδών της, ενώ αναμένεται ότι θα ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα τον Σεπτέμβριο 2025.
Η Δρ. Αρετή Τζιρτζιπή παρακολουθεί τριετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα Paediatric Dentistry MSc του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου (Blended learning) έχοντας ολοκληρώσει τον πρώτο χρόνο σπουδών της, μπαίνοντας στο δεύτερο έτος του μεταπτυχιακού προγράμματος.
Αξίζει να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο πως λόγω της πανδημίας του COVID-19, και της αστάθειας που δημιουργήθηκε, οι Εντολείς μας είχαν πολύ περιορισμένες επιλογές – και σε κάποιες περιπτώσεις – δεν είχαν άλλη επιλογή από το να παρακολουθήσουν τα εξειδικευμένα προγράμματα Blended learning, προσαρμοζόμενοι στις έκτακτες συνθήκες που επέβαλε η υγειονομική κρίση.
Περαιτέρω, σημειώνεται ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα στα οποία φοιτούν οι Εντολείς μας συνεπάγονται, κατά μέσο όρο, κόστος είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ κατ’ έτος, ήτοι συνολικά εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ για τριετή φοίτηση, χωρίς να συνυπολογίζονται τα συναφή έξοδα, όπως δαπάνες ταξιδιών, διαμονής, καθώς και οι έμμεσες απώλειες από την απουσία από την εργασία και τη στέρηση εργατοωρών. Οι Εντολείς μας είναι πρόθυμοι να προσκομίσουν όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία για το ύψος των εν λόγω δαπανών, εφόσον τούτο κριθεί αναγκαίο.
Προκαλεί, συνεπώς, εύλογη και σοβαρή απορία πώς είναι δυνατόν, μετά από τέτοια πολυετή φοίτηση σε Πανεπιστήμια υψηλού κύρους, σημαντικότατο οικονομικό κόστος και συστηματική επένδυση στην απόκτηση εξειδικευμένης γνώσης, εφόσον τελικώς ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, δε θα αναγνωρίζεται στους Εντολείς μας ουσιαστικά οποιαδήποτε περαιτέρω εκπαίδευση ή εξειδίκευση από έναν γενικό οδοντίατρο.
Με βάση την Επίδικη Τροποποίηση, όπως προωθείται σήμερα, θα απαγορεύεται στους Εντολείς μας να χρησιμοποιούν οποιαδήποτε λέξη, τίτλο, όνομα, προσδιορισμό ή περιγραφή που να υποδηλώνει ή να δημιουργεί την εντύπωση κατοχής ειδικότητας σε συγκεκριμένο κλάδο της οδοντιατρικής (βλ. άρθρο 15Α του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, Κεφ. 249). Η απαγόρευση αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι, εφόσον ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, το Οδοντιατρικό Συμβούλιο δεν θα αναγνωρίζει ότι οι Εντολείς μας διαθέτουν τα αναγκαία ειδικά προσόντα, δεδομένου ότι οι σπουδές τους πραγματοποιήθηκαν μέσω προγραμμάτων που δεν απαιτούσαν συνεχή φυσική παρουσία, παρά το ότι πρόκειται για αναγνωρισμένα προγράμματα από τον ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. το οποίο αποτελεί το πλέον αρμόδιο σώμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλων σπουδών.
Συγκεκριμένα, η Επίδικη Τροποποίηση, διαλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Η παράγραφος (α) του Κανονισμού 3 των βασικών κανονισμών αντικαθίσταται από την ακόλουθη νέα παράγραφο:
«Έχει μεταπτυχιακό, πτυχίο, δίπλωμα, ή πιστοποιητικό σε κλάδο της Οδοντιατρικής από πανεπιστημιακό κέντρο, κέντρο περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακό ίδρυμα, που λειτουργεί στη Δημοκρατία ή λειτουργεί στο εξωτερικό και αναγνωρίζεται ως τέτοιο από τις αρμόδιες αρχές της χώρας στην οποία λειτουργεί, εγκεκριμένο από το Οδοντιατρικό Συμβούλιο, που του χορηγήθηκε ύστερα από επιτυχία σε εξετάσεις σε πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει υποχρεωτικά πρακτική και θεωρητική διδασκαλία, στο εν λόγω πανεπιστημιακό κέντρο, κέντρο περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακό ίδρυμα, για το οποίο απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου, κέντρου περιθάλψεως, εκπαιδεύσεως και έρευνας, ή νοσοκομειακού ιδρύματος».
[…]
«Ανεξαρτήτως των προνοιών της παραγράφου (β) του Κανονισμού 3, της παραγράφου (γ) του Κανονισμού 6, του Κανονισμού 8 και του Πίνακα των βασικών κανονισμών, οδοντίατρος ο οποίος κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των παρόντων Κανονισμών είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο , θεωρείται ως ειδικός ενδοδοντολόγος, παιδοδοντίατρος ή περιοδοντολόγος δυνάμει του άρθρου 15Α του Νόμου, εάν ικανοποιεί το Οδοντιατρικό Συμβούλιο ότι:
(1) έχει αποκτήσει τίτλο εξειδίκευσης ή/και μεταπτυχιακό τίτλο στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία πριν τις 27/3/2009 από πανεπιστημιακό κέντρο μετά την περάτωση μονοετούς τουλάχιστον πλήρους μεταπτυχιακής εκπαίδευσης η οποία περιελάμβανε υποχρεωτική πρακτική και θεωρητική διδασκαλία στο συγκεκριμένο πανεπιστημιακό κέντρο, στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου, ή
(2) είχε, πριν τις 27/3/2009, γίνει αποδεκτός ή ξεκινήσει την εκπαίδευσή του σε πανεπιστημιακό κέντρο για απόκτηση τίτλου εξειδίκευσης ή/και μεταπτυχιακού τίτλου στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία, μονοετούς τουλάχιστον πλήρους μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, η οποία περιελάμβανε υποχρεωτική πρακτική και θεωρητική διδασκαλία στο συγκεκριμένο πανεπιστημιακό κέντρο, στην ενδοδοντολογία, παιδοδοντιατρική ή περιοδοντολογία αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία απαιτείτο η συνεχής φυσική παρουσία και προσωπική συμμετοχή του στις δραστηριότητες τέτοιου πανεπιστημιακού κέντρου.»
Οι πιο πάνω τροποποιητικές εισηγήσεις δημιουργούν δύο πολύ σημαντικά προβλήματα:
1. Πρώτον, η ψήφιση της Επίδικης Τροποποίησης θα δημιουργήσει μια άδικη και δυσμενή κατάσταση για τους Εντολείς μας και άλλους οδοντίατρους που έλαβαν αποφάσεις για τη σταδιοδρομία τους βασισμένοι στο ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο, και
2. Δεύτερον, προκύπτει ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση μεταξύ οδοντιάτρων που απέκτησαν τον τίτλο εξειδίκευσής τους πριν τις 27/03/2009 και εκείνων που τον απέκτησαν μεταγενέστερα, παρότι η κατάρτιση των πρώτων, ενδέχεται να είναι, σε πολλά σημεία, αισθητά υποδεέστερη από την εκπαίδευση που έχουν ήδη λάβει ή πρόκειται να λάβουν οι Εντολείς μας σήμερα. Η άνιση αυτή μεταχείριση δεν βασίζεται σε αντικειμενικά και λογικά κριτήρια και παραβιάζει, μεταξύ άλλων, την αρχή της ισότητας.
Προτού προχωρήσουμε περαιτέρω, σημειώνουμε ότι οι Εντολείς μας δεν διαφωνούν με το γεγονός ότι η προτεινόμενη Επίδικη Τροποποίηση μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην αναβάθμιση της οδοντιατρικής επιστήμης και, κατ’ επέκταση, στη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης που παρέχεται στους ασθενείς.
Ωστόσο, η αντίρρησή τους εστιάζεται στο ότι η εφαρμογή της Επίδικης Τροποποίησης δε θα πρέπει να έχει αναδρομική ή δυσμενή επίδραση στους ίδιους ή σε άλλους οδοντιάτρους που έχουν ήδη ξεκινήσει ή ολοκληρώσει προγράμματα εξειδίκευσης, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο. Σε αντίθετη περίπτωση, οι εν λόγω επαγγελματίες θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση, θα υποστούν σημαντική επαγγελματική και οικονομική ζημία και θα αντιμετωπίσουν ανεπίτρεπτα άνιση και αντι-ανταγωνιστική μεταχείριση σε σχέση με παλαιότερους συναδέλφους τους.
Για λόγους ασφάλειας δικαίου, εισηγούμαστε ότι η Επίδικη Τροποποίηση θα πρέπει να αφορά και να εφαρμόζεται αποκλειστικά σε οδοντιάτρους που δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει οποιαδήποτε ενέργεια εξειδίκευσης, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προβλεφθεί εύλογο χρονικό περιθώριο και κατάλληλη ενημέρωση, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να έχουν την ευκαιρία να προσαρμοστούν και να λάβουν ορθές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της εκπαίδευσης και της εξειδίκευσής τους.
Ισχύον Νομικό Πλαίσιο
Στη βάση του άρθρου 3 του περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) Κανονισμών του 2004-2019 «εγγεγραμμένος οδοντίατρος και οδοντίατρος που παρέχει υπηρεσίες στη Δημοκρατία δυνάμει του άρθρου 19Α του Νόμου θεωρείται ως ειδικός δυνάμει του άρθρου 15Α του Νόμου εάν ικανοποιεί το Οδοντιατρικό Συμβούλιο ότι ‒
(α) (i) Έχει μεταπτυχιακό τίτλο, δίπλωμα, πτυχίο ή πιστοποιητικό σε κλάδο της Οδοντιατρικής που του χορηγήθηκε ύστερα από επιτυχία σε εξετάσεις και το οποίο του παρέχει το δικαίωμα να αναγνωρίζεται
(β) έχει μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε κλάδο της Οδοντιατρικής αναφερόμενο στην πρώτη στήλη του Πίνακα όχι μικρότερης χρονικής διάρκειας από την αναφερόμενη στη δεύτερη στήλη του Πίνακα για τον αντίστοιχο κλάδο.»
Κατά την εξέταση του εν λόγω Πίνακα (επισυνάπτεται για διευκόλυνση ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β), διαπιστώνεται ότι σε αυτόν παρατίθεται ο σχετικός κλάδος ειδικότητας, όπως για παράδειγμα η Ορθοδοντική, ενώ στη δεύτερη στήλη αναγράφεται αποκλειστικά η χρονική διάρκεια της εκπαίδευσης, ήτοι τρία (3) έτη, χωρίς οποιαδήποτε περαιτέρω αναφορά σε ακαδημαϊκά προσόντα, περιεχόμενο εκπαίδευσης ή άλλα ποιοτικά κριτήρια.
Η αρχή της ασφάλειας του δικαίου επιτάσσει, μεταξύ άλλων, ότι οι νόμοι πρέπει να είναι σαφείς, προσβάσιμοι και κατανοητοί, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, και να μπορεί να προβλέψει τις έννομες συνέπειες των πράξεών του.
Βάσει του ισχύοντος νομικού πλαισίου, οι Εντολείς μας αποφάσισαν να παρακολουθήσουν προγράμματα που αφορούν την Ενδοδοντολογία, την Παιδοδοντιατρική και την Περιοδοντολογία. Αν και τα εν λόγω αντικείμενα δεν αναγνωρίζονταν επισήμως ως ειδικότητες κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης τους, υπήρχε εύλογη και δικαιολογημένη προσδοκία ότι θα εντάσσονταν ως τέτοιες στο μέλλον, τηρουμένων των ίδιων κριτηρίων που εφαρμόζονται και για τις λοιπές ειδικότητες που αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β.
Αντιθέτως, παρά το γεγονός ότι με την Επίδικη Τροποποίηση προβλέπεται η αναγνώριση των εν λόγω ειδικοτήτων, τα κριτήρια που τίθενται είναι ουσιωδώς διαφορετικά και σημαντικά δυσμενέστερα, σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην ήταν εύλογα προβλέψιμα από τους Εντολείς μας κατά τον χρόνο λήψης των σχετικών επαγγελματικών αποφάσεων.
Σημειώνεται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου προσφέρονται τα προγράμματα που παρακολουθούν ή έχουν παρακολουθήσει οι Εντολείς μας, τα εν λόγω προγράμματα αναγνωρίζονται ως «Level 2 – Dentists with a Special Interest» στον αντίστοιχο τομέα. Εξ’ άλλου, για την απόκτηση της ιδιότητας του «Level 3 – Specialist», απαιτείται επιπρόσθετη διαδικασία πέραν της λήψης του μεταπτυχιακού, η οποία περιλαμβάνει καθορισμένο αριθμό ωρών εκπαίδευσης, καθώς και επιτυχία σε ειδικές εξετάσεις. Προς τεκμηρίωση, επισυνάπτεται σχετικός οδηγός ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ.
Άνιση Μεταχείριση
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, σε περίπτωση που ψηφιστεί η Επίδικη Τροποποίηση, θα προκύψει ανεπίτρεπτη άνιση μεταχείριση μεταξύ οδοντιάτρων που έλαβαν την πιστοποίησή τους πριν από τις 27/03/2009 και εκείνων που την έλαβαν μεταγενέστερα.
Δεν καθίσταται σαφές βάσει ποιας λογικής ή νομικής τεκμηρίωσης καθορίστηκε η συγκεκριμένη ημερομηνία, ήτοι η 27/03/2009, ως το ορόσημο με βάση το οποίο ορισμένοι οδοντίατροι μπορούν να αναγνωρίζονται ως ειδικοί με παρακολούθηση μονοετών προγραμμάτων, ενώ οι υπόλοιποι να υποχρεούνται να παρακολουθήσουν τριετή προγράμματα σπουδών, και μάλιστα με φυσική παρουσία. Επισημαίνεται ότι στην τροποποίηση του περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμου, Κεφ. 249, ημερομηνίας 27/03/2009, δεν γίνεται καμία σχετική αναφορά που να δικαιολογεί τον διαχωρισμό αυτό.
Σημειώνεται ότι τα προγράμματα που παρακολουθούν ή παρακολούθησαν οι Εντολείς μας, προσφέρονται από τα κορυφαία Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιταλίας και περιλαμβάνουν επιδείξεις κλινικών περιστατικών και δεξιοτήτων, στη βάση σύγχρονων προτύπων εκπαίδευσης ενώ, ως αναφέρθηκε ανωτέρω, είναι αναγνωρισμένα από τον ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.
Πώς είναι δυνατόν τα πτυχία και τα προγράμματα εξειδίκευσης που παρακολουθούν σήμερα οι Εντολείς μας να θεωρούνται, από τον ίδιο τον νόμο, υποδεέστερα από άλλα, μονοετή προγράμματα φοίτησης, μόνο και μόνο επειδή αυτά τα τελευταία ολοκληρώθηκαν πριν από την 27/03/2009;
Πώς μπορεί να θεωρηθεί ότι μια τέτοια προσέγγιση ενισχύει την ποιότητα του οδοντιατρικού επαγγέλματος και συμβάλλει στη βελτίωση της περίθαλψης των ασθενών;
Υπάρχει κάποιο τεκμηριωμένο επιχείρημα που να αποδεικνύει ότι τα προγράμματα που παρακολουθήθηκαν πριν από 16 ολόκληρα χρόνια ήταν ποιοτικά ανώτερα από τα σημερινά, ή ότι δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος στην οδοντιατρική επιστήμη στο διάστημα αυτό; Αντιθέτως, είναι ευρέως αποδεκτό ότι η επιστήμη εξελίσσεται, τα εκπαιδευτικά προγράμματα βελτιώνονται, και η τεχνολογία διαρκώς ενσωματώνει νέες δυνατότητες στην πράξη.
Η αυθαίρετη υπεροχή που αποδίδεται σε παλαιότερα, μονοετή προγράμματα, εις βάρος σημερινών, πολυετών και αυστηρότερων ακαδημαϊκών δομών, όχι μόνο στερείται επιστημονικής και λογικής βάσης, αλλά αντίκειται και στην κοινή αντίληψη περί προόδου της γνώσης και της κατάρτισης. Μια τέτοια ρύθμιση ουδόλως εξυπηρετεί την ποιότητα του επαγγέλματος, αντίθετα, την απαξιώνει και δημιουργεί σοβαρές στρεβλώσεις σε βάρος των νέων επαγγελματιών αλλά και στα δικαιώματα των ασθενών.
Σε κάθε περίπτωση η πρακτική αυτή έρχεται σε σαφή αντίθεση με το άρθρο 28 του Συντάγματος η οποία ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι «Πάντες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, της διοικήσεως και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τύχωσι ίσης προστασίας και μεταχειρίσεως». Η κατοχύρωση της αρχής της ισότητας επιβάλλει στην Κυπριακή Δημοκρατία όχι μόνο την υποχρέωση αποφυγής άμεσων διακρίσεων, αλλά και την αποτροπή κάθε μορφής έμμεσης διάκρισης η οποία δύναται να δημιουργήσει άνισα αποτελέσματα μεταξύ ομοειδών περιπτώσεων.
Η εφαρμογή διαφορετικών κριτηρίων για την αναγνώριση της ειδικότητας των οδοντιάτρων, βασισμένων αποκλειστικά σε ένα αυθαίρετα καθορισμένο χρονικό ορόσημο, χωρίς επαρκή αιτιολογία ή πρόβλεψη στον νόμο, δημιουργεί νομικά αδικαιολόγητη δυσμενή διάκριση εις βάρος μιας ολόκληρης κατηγορίας επαγγελματιών. Η εν λόγω ρύθμιση οδηγεί σε σημαντικές επιπτώσεις στην επαγγελματική τους υπόσταση, ως αναφέρεται κατωτέρω, καθώς και στην εμπιστοσύνη τους προς το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της Δημοκρατίας.
Η διατήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης επιβάλλει την πλήρη αναθεώρηση της πρόνοιας αυτής και την εξασφάλιση μεταβατικού διαστήματος και εξαιρέσεων που να αποτρέπουν την αναδρομική ή δυσανάλογη επιβάρυνση επαγγελματιών που έχουν ήδη επενδύσει χρόνο και πόρους στην επαγγελματική τους κατάρτιση.
Ζημιά
Αναφέρθηκε πολλάκις στην παρούσα επιστολή πως οι Εντολείς μας έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά και έχουν θυσιάσει αμέτρητες ώρες διαβάσματος αλλά και απουσίας από την εργασία τους προκειμένου να αποκτήσουν τα προσόντα που περιγράφονται πιο πάνω.
Πέραν τούτου όμως, εφόσον ψηφισθεί η Επίδικη Τροποποίηση, θα συντελεστεί και μια μεγαλύτερη αδικία η οποία επηρεάζει τόσο τους ίδιους τους Εντολείς μας όσο και τους ασθενείς.
Οι Εντολείς μας έχουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, αναπτύξει κύκλο εργασιών και επαγγελματική φήμη βασισμένη στην εξειδίκευσή τους, αν και μη αναγνωρισμένη. Η εφαρμογή της Επίδικης Τροποποίησης, όπως αυτή προτείνεται, θα έχει ως αποτέλεσμα να τους απαγορεύεται ουσιαστικά η προβολή ή προώθηση της εξειδίκευσής τους, με άμεση συνέπεια την υποβάθμιση της επαγγελματικής τους ταυτότητας.
Μια τέτοια ρύθμιση δημιουργεί, στην πράξη, ένα καθεστώς άνισης μεταχείρισης, καθώς οι Εντολείς μας θα εμφανίζονται στους ασθενείς ως μη ειδικευμένοι, παρά το γεγονός ότι έχουν ολοκληρώσει προγράμματα εξειδίκευσης και ασκούν την ειδικότητά τους επί σειρά ετών. Αντιθέτως, άλλοι οδοντίατροι που απέκτησαν πτυχία πριν την 27/03/2009, θα αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά, γεγονός που συνιστά στρέβλωση του ανταγωνισμού και υπονόμευση της αρχής της ίσης μεταχείρισης.
Η απώλεια της δυνατότητας δημόσιας αναφοράς στην εξειδίκευσή τους δεν πλήττει μόνο την επαγγελματική τους υπόσταση, αλλά επιφέρει και άμεσες οικονομικές επιπτώσεις, καθώς περιορίζει τις επαγγελματικές τους ευκαιρίες και μειώνει την προσβασιμότητά τους σε ασθενείς που αναζητούν εξειδικευμένη φροντίδα.
Επιπλέον, εγείρονται ζητήματα προσβολής της επαγγελματικής φήμης και της ελευθερίας άσκησης του επαγγέλματος, δικαιώματα που προστατεύονται τόσο από το εθνικό δίκαιο όσο και από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο (άρθρο 23 του Συντάγματος και άρθρο 15 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ).
Έπεται, λοιπόν, το εύλογο ερώτημα: τι καλούνται να πράξουν οι Εντολείς μας, προκειμένου να μπορούν να ασκούν το επάγγελμά τους σύμφωνα με την ειδίκευση που έχουν ήδη επιλέξει και επενδύσει σε αυτήν; Να υποχρεωθούν να παρακολουθήσουν εκ νέου πανομοιότυπα προγράμματα, απλώς και μόνο για να φέρουν τον τίτλο του ειδικού, χωρίς καμία περαιτέρω ουσιαστική προστιθέμενη αξία;
Με βάση τα παραπάνω, εισηγούμαστε την πλήρη αναθεώρηση της Επίδικης Τροποποίησης, ώστε να καταστεί συμβατή με το Σύνταγμα και να διασφαλίζει τον σεβασμό στα κεκτημένα δικαιώματα όλων των επηρεαζομένων.
Παρακαλούμε όπως το περιεχόμενο της παρούσας επιστολής ληφθεί σοβαρά υπόψη κατά το στάδιο της διαβούλευσης για την Επίδικη Τροποποίηση.
Οι Εντολείς μας επιφυλάσσουν όλα τα νόμιμα δικαιώματά τους.
Η οδοντιατρική, οπως και η ιατρική, εξελίσσεται ραγδαία τοσο σε κλινικο οσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Ο εξοπλισμός, τα υλικά, τα εργαλεία, επισης εξελισσονται και μεταμορφωνονται τα τελευταια ειδικα χρονια. Η τεχνολογία εχει γινει αναποσπαστο κομματι της οδοντιατρικης.
Η εξειδικευση λοιπον στις ποικιλες θεματικες δνοτητες του κλαδου ειναι αναποφευκτη. Αυτο προυποθετη τεραστια επενδυση χρονου, ενεργειας αλλα και κοστους απ τον κλινικο. Απο αυτη την εξειδικευση ομως προκυπτει και η καλυτερη δυνατη αντιμερωπιση των ασθενων. Καποια περιστατικα χρηζουν εξειδικευμενης προσεγγισης για το βελτιστο αποτελεσμα και καλυτερη προγνωση. Ο γενικος οδοντιατρις ειναι σε θεση να κρινει ποτε οφειλει να παραπεμψει ενα περιστατικο για εξειδικευμενη αντιμετωπιση. Και οι ασθενεις απο πλευρας τους ειναι πλεον πιο ενημεροι και πληροφορημενοι για τις διαθεσιμες θεραπειες. Διεκδικουν δικαιωματικα την γνώμη ειδικου για την περιπτωση τους. Και η κλινικη πραξη οφειλει να ειναι εμπεριστατωμένη. Ηθικα και νομικα η οδοντιατρικη εξελιξη επιτασσει την αναγνωρισμενη εξειδικευση.
Αναφορικά με την δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο «περί Οδοντιάτρων (Ειδικά Προσόντα) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2025» γίναμε δέκτες δικαιολογημένων ανησυχιών από μερίδα συναδέλφων.
Με την παρούσα επιστολή, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι σύμφωνα με τον «Περί Οδοντιάτρων νόμο», κάθε οδοντίατρος έχει δικαίωμα να ασκεί όλο το φάσμα της οδοντιατρικής και ως εκ τούτου δεν αποδεχόμαστε να τεθεί ο οποιασδήποτε περιορισμός στο δικαίωμα αυτό.
Η αναγνώριση μιας ειδικότητας δεν δύναται να συνεπάγεται απαγόρευση με τον οποιονδήποτε τρόπο της άσκησης του φάσματος της εν λόγω ειδικότητας από το σύνολο των οδοντιάτρων, ειδικών και μη.
Μέχρι στιγμής εκτός από την Στοματογναθοπροσωπική Χειρουργική είναι αναγνωρισμένες ως ειδικότητες η Ορθοδοντική, Γναθοχειρουργική και Χειρουργική Στόματος, όμως δεν υφίσταται καμία απαγόρευση στον Νόμο να προβαίνουν όλοι οι εγγεγραμμένοι οδοντίατροι σε θεραπεία που εμπίπτει στο φάσμα των πιο πάνω ειδικοτήτων, ακριβώς λόγω του ότι το φάσμα του οδοντιατρικού επαγγέλματος, συμπεριλαμβάνει όλες τις ειδικότητες και προστατεύεται από τον «Περί Οδοντιάτρων νόμο». Το ίδιο ισχύει και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ήτοι η άσκηση του επαγγέλματος χωρίς περιορισμούς στο φάσμα των θεραπειών του οδοντιάτρου λόγω αναγνώρισης οποιασδήποτε ειδικότητας.
Σκοπός της αλλαγής των κανονισμών είναι να δημιουργηθεί ένα ελεγχόμενο μητρώο ειδικών οδοντιάτρων στο οδοντιατρικό συμβούλιο, μετά από θέσπιση προϋποθέσεων και κριτηρίων και όχι να τεθούν περιορισμοί στο δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος στους λοιπούς οδοντιάτρους.
Η Κύπρος έχει εναρμονίσει στην νομοθεσία της από το 2009 την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/36/ΕΚ σχετικά με τις πρόνοιες αναγνώρισης οδοντιατρικών ειδικοτήτων. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο έχει ξεκινήσει ήδη διαδικασία αναγνώρισης οδοντιατρικών ειδικοτήτων οι οποίες πληρούν τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής οδηγίας (αναγνώριση από τα 2/5 των Ευρωπαϊκών χωρών). Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να διαμορφωθεί το νομικό πλαίσιο πριν μας επιβληθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εκ του Προεδρείου του Παγκύπριου Οδοντιατρικού Συλλόγου
Το Οδοντιατρικό Συμβούλιο Κύπρου υποστηρίζει την θεσμοθέτηση των νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων της Ενδοδοντολογίας, Παιδοδοντιατρικής, Περιοδοντολογίας και Προσθετικής γιατί αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην εξέλιξη της οδοντιατρικής επιστήμης και στην βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους ασθενείς. Επιπλέον, θα ενισχύσει τον επαγγελματικό ρόλο τόσο των γενικών όσο και των ειδικών οδοντιάτρων. Οι γενικοί οδοντίατροι θα μπορούν να συνεργάζονται πιο αποτελεσματικά με τους ειδικούς, παραπέμποντας περιστατικά που απαιτούν ιδιαίτερη μεταχείριση, ενώ οι ειδικοί θα μπορούν να εστιάζουν στις περιπτώσεις που ανταποκρίνονται στη δική τους εξειδίκευση. Νοείται ότι ο κάθε οδοντίατρος θα δικαιούται να ασκεί όλο το φάσμα της οδοντιατρικής.
Το Οδοντιατρικό Συμβούλιο διατηρεί το δικαίωμα, κατά την κρίση του, να εκδίδει κανονισμούς με σκοπό την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας. Αυτό σημαίνει ότι το Συμβούλιο έχει τη θεσμική αρμοδιότητα να θεσπίζει συμπληρωματικές ρυθμίσεις ή διαδικασίες, όποτε αυτό κρίνεται απαραίτητο, για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τον νόμο και η εύρυθμη λειτουργία του οδοντιατρικού επαγγέλματος.
Η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων αποτελεί αναγκαιότητα ευθυγράμμισης με τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και το παγκόσμιο. Η οδοντιατρική επιστήμη εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και οι εξειδικεύσεις είναι απαραίτητες και είναι φυσικό επακόλουθο της επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης όπως απαραίτητος είναι και ο θεσμός της συνεχούς επιμόρφωσης των οδοντιάτρων. Κατά την διάρκεια της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης διδάσκεται εις βάθος φάσμα κλινικών πράξεων που δεν καλύπτεται στην προπτυχιακή εκπαίδευση όπως είναι η διαχείριση του ειδικού ασθενούς στο ιατρείο αλλά και εντός νοσοκομείου, εξειδικευμένες χειρουργικές τεχνικές, αντιμετώπιση επιπλοκών κτλ.
Στις χώρες που πρωτοπορούν στον τομέα της ιατρικής και της οδοντιατρικής και είναι αναγνωρισμένες οι οδοντιατρικές ειδικότητες, θεσμοθετούνται κριτήρια εκπαίδευσης εξασφαλίζοντας υψηλής ποιότητας παροχής υπηρεσιών χωρίς να επηρεάζεται η εργασία του οδοντιάτρου. Αντιθέτως αναπτύσσεται μια άριστη σχέση συνεργασίας όπου ο ένας συμπληρώνει τον άλλο και ο ασθενής ως τελικός αποδέκτης εισπράττει το βέλτιστο.
Σύμφωνα με τον Περί Οδοντιάτρων Νόμο η άσκηση οδοντιατρικής θεωρείται ότι περιλαμβάνει την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των ανωμαλιών και ασθενειών των δοντιών, του στόματος, των γνάθων και των παρακείμενων ιστών, τηρουμένων των κανονιστικών διατάξεων και των κανόνων δεοντολογίας που διέπουν το επάγγελμα.
Τα κράτη μέλη σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/36/ΕΚ μεριμνούν ώστε οι οδοντίατροι να έχουν γενικώς τη δυνατότητα ανάληψης και άσκησης των δραστηριοτήτων πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας όσον αφορά τις ανωμαλίες και ασθένειες των δοντιών, των γνάθων και των παρακείμενων ιστών, τηρουμένων των κανονιστικών διατάξεων και των κανόνων δεοντολογίας που διέπουν το επάγγελμα.
Συνεπώς η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων δεν περιορίζει ούτε και θα περιορίσει την άσκηση της οδοντιατρικής σε οποιοδήποτε τομέα από τους οδοντιάτρους. Με την νομοθετική ρύθμιση της αναγνώρισης και τον καθορισμό κριτηρίων εκπαίδευσης θα ρυθμιστεί ένας θεσμός που λειτουργεί άτυπα εδώ και 30 χρόνια. Ο οδοντίατρος θα έχει τη σωστή πληροφόρηση για το που μπορεί να παραπέμψει όπου και όταν ο ίδιος κρίνει αλλά και ο ασθενής θα γνωρίζει που παραπέμπεται έχοντας πλήρη εμπιστοσύνη στην κρίση του οδοντίατρου του.
Η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων είναι ορθό να προχωρήσει για να δημιουργηθεί μια ελεγχόμενη μέσω νομοθεσίας λίστας εξειδικευμένων οδοντιάτρων και να θέσει κριτήρια τα οποία πρέπει να πληρούνται πριν δημιουργηθεί μεγαλύτερη ανομοιογένεια τίτλων σπουδών ή προσόντων.
Η Κύπρος έχει εναρμονίσει στην νομοθεσία της από το 2009 την Ευρωπαϊκή Οδηγία σχετικά με τις πρόνοιες αναγνώρισης οδοντιατρικών ειδικοτήτων (αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι μεταβατικές διατάξεις κάνουν αναφορά σε αυτή την χρονολογία).
Η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων θα προσφέρει ένα ακόμη εργαλείο στον οδοντίατρο για την ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών που ο ίδιος θα επιλέξει να παραπέμψει όταν το κρίνει. Ο ασθενής επίσης ο οποίος παραπέμπεται θα μπορεί να είναι βέβαιος ότι παραπέμπεται σε συνάδελφο ο οποίος είναι εγκεκριμένος από το Κράτος να φέρει αυτόν τον τίτλο. Με αυτόν τον τρόπο περιορίζονται αμφιβολίες ασθενών και αυξάνεται η εμπιστοσύνη στον οδοντίατρο του.
Αυτή η νομοθετική ρύθμιση δεν περιορίζει τον οδοντίατρο στο να εξασκεί το πλήρες φάσμα οδοντιατρικών θεραπειών, όπως διενεργείται μέχρι τώρα. Αυτό είναι κατοχυρωμένο από την υφιστάμενη νομοθεσία και δεν υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στην νομοθεσία η οποία προτείνεται για αλλαγή του νομικού αυτού πλαισίου.
Σε Ευρωπαϊκό πλέον επίπεδο έχει ξεκινήσει ήδη διαδικασία αναγνώρισης οδοντιατρικών ειδικοτήτων οι οποίες πληρούν τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής οδηγίας (αναγνώριση από τα 2/5 των Ευρωπαϊκών χωρών). Ήδη η Περιοδοντολογία είναι σε προχωρημένο στάδιο και πολύ κοντά βρίσκονται η Ενδοδοντολογία και Παιδοδοντιατρική και άλλες για επίσημη αναγνώριση. Βρισκόμαστε σε πλεονεκτικότερη θέση αν διαμορφωθεί τώρα ένα νομικό πλαίσιο προλαβαίνοντας πιθανές επιπλοκές όταν αυτό επιβληθεί από την ΕΕ.
Είναι δεδομένο ότι ο κάθε οδοντίατρος έχει τις γνώσεις και την εκπαίδευση να ασκεί όλο το φάσμα της οδοντιατρικής στους ασθενείς του. Αυτό αναφέρεται ούτως ή άλλως στον «Περί Οδοντιάτρων νόμο» και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Η επιπλέον εκπαίδευση όμως που αποκτάται στα μεταπτυχιακά προγράμματα δίνει την δυνατότητα στους απόφοιτούς τους, να προβαίνουν σε πιο εξειδικευμένες θεραπείες που αρκετά συχνά είναι απαραίτητες προκειμένου να ολοκληρωθεί με επιτυχία ένα σχέδιο θεραπείας. Απτό παράδειγμα αποτελεί η Χειρουργική Στόματος που είναι αναγνωρισμένη στην Κύπρο ώς ειδικότητα εδώ και πολλά χρόνια. Σε καμία περίπτωση και ποτέ δεν απαγορεύτηκε σε κανένα οδοντίατρο η εκτέλεση θεραπειών που εμπίπτουν στο φάσμα της Χειρουργικής Στόματος. Άλλωστε, σε καμία χώρα, Ευρωπαϊκή και μη που έχει αναγνωρισμένες ειδικότητες, δεν απαγορεύτηκε ποτέ και σε κανένα οδοντίατρο να ασκεί όλο το φάσμα της οδοντιατρικής.
Η παραπομπή ασθενών από τον οδοντίατρο, στον ειδικό, εκεί και όπου το κρίνει απαραίτητο για πιο εξειδικευμένη θεραπεία είναι κάτι που γίνεται στην Κύπρο εδώ και 30 χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, ο οδοντίατρος είναι αυτός που καταρτίζει το σχέδιο θεραπείας και καθορίζει τις παραπομπές σε ειδικό, όταν η θεραπεία είναι πέραν των ικανοτήτων του (κάτι που προνοείται και από ψηφίσματα του Council of European Dentists), ενώ ο ασθενής μετά την θεραπεία από τον ειδικό επιστρέφει στον οδοντίατρο του για την συνέχιση του σχεδίου θεραπείας.
Με δεδομένο ότι όλο και πιο πολλοί οδοντίατροι ολοκληρώνουν μεταπτυχιακά προγράμματα με ανομοιογένεια στο πρόγραμμα σπουδών, είναι απολύτως απαραίτητη η νομοθετική ρύθμιση των ειδικοτήτων στη βάση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας με την οποία η Κύπρος είναι εναρμονισμένη από το 2009. Η εξέλιξη στην οδοντιατρική επιστήμη και η γνώση που αποκτάται σε μεταπτυχιακά προγράμματα επιβάλλει την αναγνώριση ειδικοτήτων όπως γίνεται και στην ιατρική εδώ και χρόνια. Το σίγουρο είναι ότι με την νομοθετική ρύθμιση θα επιτευχθεί ανύψωση του επιπέδου της οδοντιατρικής περίθαλψης στην Κύπρο, όπως έγινε και στις άλλες χώρες που έχουν αναγνωρισμένες ειδικότητες τόσο στην Ευρώπη όσο και στο Παγκόσμιο. Τα εύσημα στο τέλος τα λαμβάνει ο οδοντίατρος αφού εκεί και όπου ο ίδιος το έκρινε, παρέπεμψε τον ασθενή του για πιο εξειδικευμένη και με υψηλό επίπεδο επιτυχίας θεραπεία.
Η αναγνώριση θα επιτρέψει στον οδοντίατρο να γνωρίζει που θα παραπέμψει αλλά και στον ασθενή να γνωρίζει που και γιατί παραπέμπεται.
Υπό αυτές τις εξελίξεις θα ήταν ορθό να γίνει μία γενική συνέλευση των οδοντιάτρων στην οποία θα συζητηθούν τα θέματα αυτά και τι περιλαμβάνει ακριβώς η τροποποίηση της νομοθεσίας. Αν τελικά προχωρήσει η αναγνώριση των ειδικοτήτων θα πρέπει να συμπεριληφθεί στη νομοθεσία η διασφάλιση οτι οι γενικοί οδοντίατροι ή οι οδοντίατροι οι οποίοι έχουν κάποια μετεκπαίδευση αλλά δεν θεωρούνται ειδικοί, θα δικαιούνται να εξασκούν το επάγγελμα τους όπως το εξασκούν μέχρι σήμερα βάσει των γνώσεων και των δεξιοτήτων που τους παρέχει το πτυχίο της οδοντιατρικής και ότι δε θα υπάρξουν περιορισμοί ως αποτέλεσμα της αναγνώρισης των ειδικοτήτων. Επίσης σε περίπτωση μελλοντικής ένταξης και αλλων εργασιών στο Γεσυ να διασφαλιστεί οτι δε θα υπάρχει αποκλεισμός των γενικών οδοντιάτρων απο κάποια αντικείμενα λόγω αυτής της αναγνώρισης. Ακόμη η όποια προώθηση-προβολή των ειδικοτήτων θα γίνεται από τους ειδικούς θα πρέπει να σέβεται το γεγονός οτι και πολλοί γενικοί οδοντίατροι έχουν την κατάρτιση και τα μέσα να εκτελούν εργασίες τις οποίες μέχρι σήμερα εκτελούν με επάρκεια.
Η αναγνώριση της ειδικότητας της Οδοντιατρικής Προσθετικής είναι σημαντική για διάφορους λόγους, τόσο επιστημονικούς όσο και κοινωνικούς και επαγγελματικούς:
1. Εξειδικευμένη φροντίδα για σύνθετα περιστατικά
Η Προσθετική αφορά την αποκατάσταση της λειτουργίας, αισθητικής και υγείας του στόματος με προσθετικές λύσεις (π.χ. στεφάνες, γέφυρες, οδοντοστοιχίες, εμφυτεύματα). Τα περιστατικά αυτά συχνά απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και κλινική εμπειρία που ξεπερνά την γενική οδοντιατρική.
2. Εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας
Η Οδοντιατρική Προσθετική έχει εξελιχθεί ραγδαία με νέες τεχνολογίες (CAD/CAM, ψηφιακή αποτύπωση, υλικά υψηλής απόδοσης), που απαιτούν συνεχή εξειδίκευση. Η αναγνώριση της ειδικότητας θα εξασφαλίσει ότι οι επαγγελματίες είναι κατάλληλα καταρτισμένοι.
3. Διασφάλιση ποιότητας φροντίδας
Η αναγνώριση της ειδικότητας θα βοηθήσει στη διασφάλιση υψηλής ποιότητας φροντίδας για τους ασθενείς, καθώς μόνο όσοι έχουν ειδική εκπαίδευση θα αναλαμβάνουν σύνθετες αποκαταστάσεις.
4. Διεθνής πρακτική
Σε πολλές χώρες η Προσθετική αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή ειδικότητα. Η Κύπρος οφείλει να ακολουθήσει την τάση αυτή, τόσο για λόγους διεθνούς συμμόρφωσης όσο και για την κινητικότητα επαγγελματιών εντός της ΕΕ.
Γιατί υπάρχει αυτή η μεταβατική διάταξη; Πως θα ωφεληθεί η οδοντιατρική επιστήμη και οι ασθενείς αν τιτλοφορηθούν εξειδικευμένοι παίδο-, ένδο-, και πέριο-δοντολόγοι όσοι έλαβαν ΜΟΝΟΕΤΗ τέτοια εκπαίδευση έως το 2009 (μέχρι προ 15ετίας δηλαδή); Πώς θα ωφεληθεί “η ασφάλεια των πολιτών, η εξέλιξη της οδοντιατρικής επιστήμης στην Κύπρο, η διασφάλιση της ποιότητας και την ανάπτυξη του επαγγέλματος με διεθνή πρότυπα” (παράθεση από εύστοχο σχόλιο του Δρ Πογιατζή για την Προσθετική, που όμως απηχεί και στις λοιπές εξειδικεύσεις) όταν αποδίδεται τέτοιος τίτλος σε οδοντιάτρους που θα μπορούσαν εν δυνάμει να είναι και 40 ετών τώρα, δηλαδή με ακόμη 25 πλήρη έτη ενεργούς δράσης μέχρι το συντάξιμο ηλικιακό όριο, κατά τα οποία θα δύνανται να ασκούν την εξειδίκευσή τους; Και γιατί εκείνοι να φέρουν τον ίδιο τίτλο τη στιγμή που η διεθνής οδοντιατρική κοινότητα αναγνωρίζει σαν επαρκή εκπαίδευση την κατ’ ελάχιστον 3ετία; Η οποία μάλιστα υπήρχε στα ανα την υφήλιο εκπαιδευτικά κέντρα (που κάνουν σωστά τη δουλειά τους…) από τον προηγούμενο κιόλας αιώνα; (αρκετά νωρίτερα από το 2009 που αναφέρει η μεταβατική διάταξη). Ενδεικτικά, μιας και στη συζήτηση αναφέρονται τα διεθνή πρότυπα με κουβέντες όπως, “αναγνωρισμένη σε πολλές χώρες “, “αναγνωρισμένη ειδικότητα παγκοσμίως (σε Ε.Ε., ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία)”, “ανάπτυξη του επαγγέλματος με διεθνή πρότυπα” (και πάλι παράθεση από το εύστοχο σχόλιο του Δρ. Πογιατζή για την για την Προσθετική, που όμως απηχεί και στις λοιπές εξειδικεύσεις), κρίνω σκόπιμο να αναφερθεί οτι οι εν λόγω χώρες έχουν και τη δυνατότητα να “παράγουν” τους ειδικούς τους με τις ανάλογες υποδομές. Ενδεικτικά, στο (κοντινό για την Κύπρο παράδειγμα) Ηνωμένο Βασίλειο η κάθε ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ – Registered Residency – είναι 5ετούς (!) διάρκειας ΕΜΜΙΣΘΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ σε μεγάλης κλίμακας νοσηλευτικά κέντρα, μετά από απαιτητικές εισαγωγικές εξετάσεις. Ενώ όλα τα άλλα λέγονται απλώς μετεκπαιδεύσεις ή κλινικές εξειδικεύσεις [MClinDent, MSc, Diploma], προϋποθέτουν δε και καταβολή διδάκτρων & εξετάστρων για την απόκτησή τους. Η Γερμανία, ομοίως, ειδικεύει τους οδοντιάτρους της μέσω νοσοκομειακής έμμισθης ειδικότητας σε Πανεπιστημιακά, Στρατιωτικά ή Πολιτικά νοσοκομεία, και έχει αυστηρές εξαγωγικές εξετάσεις. Παρόμοιο δρόμο ακολουθούν και οι Σκανδιναβικές χώρες. Στις ΗΠΑ η δομημένη 3ετής μετεκπαίδευση είναι κλασσικός θεσμός πολύ πριν από το 2000 εξ όσων λίγων γνωρίζω χωρίς ίδια πείρα, αλλά ας τοποθετηθούν επί τούτου άλλοι συνάδελφοι που έλαβαν τέτοια εκπαίδευση εκεί. Με αυτά τα δεδομένα, για ποιο λόγο το 2025 η Κύπρος, ως κράτος – μέλος Ε.Ε. να αναγνωρίζει “ειδικευμένους” τους συναδέλφους μονοετούς εκπαίδευσης; Πως αυτό συνάδει με το προφίλ του Ευρωπαίου Οδοντιάτρου που προτείνει το CED – Council of European Dentists? Αν θέλει μια χώρα να υιοθετεί θεσμούς, άλλων χωρών, σκόπιμο θα είναι να (ανα)φέρει και τις υποδομές των αυτών χωρών (εν προκειμένω να μπορεί να καταρτίσει αξιοπρεπώς τους “ειδικευμένους” οδοντιάτρους εντός των – όποιων – σχολών της, ώστε να έχει κάποια κριτήρια σύγκρισης των τίτλων από την αλλοδαπή) και να εφαρμόζει καθολικά (και όχι εκλεκτικά…) τα πρότυπα που ισχύουν στις εν λόγω χώρες. Ακόμη και η γειτονική Ελλάδα (προσπαθεί να) καταρτίζει τους οδοντιάτρους της στις 2 κρατικές (όχι ιδιωτικές…) οδοντιατρικές σχολές της, εκτός από το να αναγνωρίζει (κατά το δοκούν μάλιστα) τους ήδη εξειδικευμένους συναδέλφους. Κι αν ακόμη δεν είναι έτοιμες οι υποδομές για την εγχώρια “παραγωγή ειδικών”, τότε τουλάχιστον στην αναγνώριση αυτών ας τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Αλήθεια, πόσο πιθανό είναι να αναγνωριστεί στη Γερμανία, στη Γαλλία, στο ΗΒ, στη Σουηδία ως ισότιμος εξειδικευμένος παιδοδοντίατρος, ενδοδοντιστής ή περιοδοντολόγος ένας συνάδελφος μονοετούς μετεκπαίδευσης με τους λοιπούς ακολουθούντες την κυρία οδό που ισχύει στην εκάστοτε χώρα; Κι αν εκεί αυτό “δε θα περνούσε”, γιατί να “περάσει” στην Κύπρο, η οποία αξιώνει και ισότητα κράτους – μέλους με (όσες είναι από) τις προαναφερόμενες; Και τέλος πάντων πόσοι είναι οι ωφελούμενοι συνάδελφοι αυτών των μεταβατικών διατάξεων που θα πρέπει να απασχοληθεί και ολόκληρη νομοθεσία; Και τί έχουν να κερδίσουν στην επαγγελματική τους ζωή συγκριτικά με τη μέχρι σήμερα πρακτική τους; Και κατά πόσο συμφωνούν με τούτου οι “κανονικά” [3-ετία τουλάχιστον] μετεκπαιδευμένοι πέριο-, ένδο-, παιδο-οδοντίατροι, στην εξομοίωση δηλαδή του δικού τους τίτλου με τους συναδέλφους μονοετούς μετεκπαίδευσης; Κλείνοντας, ας μην περνάει στη λήθη η αναστάτωση που επικράτησε πρόσφατα με κάτι παρόμοιες “μεταβατικές διατάξεις” κατά τις διαδικασίες αναγνώρισης της Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής (και κατόπιν της μικρότερης Στοματικής – Οδοντοφατνιακής Χειρουργικής) ως ιατρικής ή/και οδοντιατρικής ειδικότητας αντίστοιχα, τόσο σε Κύπρο, όσο και σε Ελλάδα, και εν τέλει πόσοι πραγματικά ωφελήθηκαν ή ζημιώθηκαν από αυτές. Το σύνολο των πολιτών – ασθενών πάντως, για τους οποίους διατεινόμεθα οτι θα διασφαλιστεί η ποιότητα και η ενημερωμένη περίθαλψη, βρέθηκε (και ενίοτε ακόμη βρίσκεται) σε παραπλανητική σύγχυση.
Για ποιο λόγο αναγνωρίζονται μόνο οι 3 αναφερόμενοι κλάδοι της οδοντιατρικής (ενδοδοντία, περιοδοντολογία και παιδοδοντία) πλέον των κλασσικών δύο ειδικοτήτων της Ορθοδοντικής και της Στοματικής Χειρουργικής (με τις παραλλαγές της); Γιατί δεν περιλαμβάνονται σε αυτή την αναγνώριση και τα λοιπα ΒΑΣΙΚΑ γνωστικά αντικείμενα της Οδοντιατρικης που αποτελούν συνήθως και τα παρεχόμενα μεταπτυχιακά προγράμματα στις περισσότερες οδοντιατρικές σχολες; Συγκριμένα: –>Στοματολογία (ή Στοματογναθοπροσωπική Παθολογία), –> Ακτινοδιαγνωστική (ή Στοματογναθοπροσωπική Ακτινολογία & Διαγνωστική), –> Γναθολογία (ή Κρανιογναθική οδοντ-ιατρική), –> Προσθετική (ή Στοματογναθοπροσωπική Προσθετική), –> Νοσοκομειακή Οδοντιατρική (ή Οδοντιατρική Ειδικής Φροντίδας), –> Αποκαταστατική Οδοντιατρική (ή προχωρημένη γενική & αισθητική οδοντιατρική). Μπορεί να μην υπάρχει μεγάλο πλήθος τέτοιων συναδέλφων στη χώρα ακόμη, αλλά ο θεσμός οφείλει να προβλέπει και να καλύπτει και αυτές τις πλευρές εφόσον διατίθενται στο εξωτερικό (άλλωστε και οι εν λόγω 3 μόνο στο εξωτερικό προς το παρόν διατίθενται, καθώς δεν υφίσταται ακόμη συγκροτημένο ΜΤΠΧ πρόγραμμα εν Κύπρω, ούτε καν στην Παιδοδοντιατρική που διαθέτει μια κατά τ’ άλλα καλά οργανωμένη μονάδα στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο). Δεν είναι φρόνιμο να επικεντρώνεται η νομοθεσία στις πιο “εμπορικές” ειδικότητες των ημερών μας. Επίσης, γιατί δε γίνεται κανένας λόγος για τη θεσμική αναγνώριση των παρα-οδοντιατρικών επαγγελμάτων, που μας είναι νευραλγικά χρήσιμα, όπως οι Στοματικοί Υγιεινολόγοι, οι βοηθοί οδοντιατρείου (νοσοκόμοι/ες οδοντιατρείου), οι Οδοντοστοιχιολόγοι και οι Οδοντοθεραπευτές; Είναι σαφές πως οι τελευταίοι δύο τομείς μάλλον δεν υποστηρίζονται από το μέγεθος του πληθυσμού της χώρας αναλογικά με τον πληθυσμό οδοντιάτρων. Οι Βοηθοί και οι Υγιεινολόγοι όμως για ποιο λόγο μένουν επιδεικτικά στην αφάνεια και είναι σα να μην υπάρχουν, ενώ καθημερινά συνεισφέρουν μεγάλο όγκο δουλειάς σε πολλά οδοντιατρεία; Γιατί εθελοτυφλεί επιλεκτικά ο οδοντιατρικός νομοθέτης που ασχολείται με τις οδοντιατρικές “ειδικότητες” και δε μεταφέρει ΚΑΘΟΛΙΚΑ το διεθνές “κλίμα” της οδοντιατρικής επιστημονικής και επαγγελματικής κουλτούρας, παρά μόνο αρκείται στα “εμπορικά τσιτάτα” που είναι των ημερών μας;
Με την έναρξη ισχύος των νέων διατάξεων μήπως υπάρχει ο οποιοσδήποτε περιορισμός της άσκησης του επαγγέλματος για το γενικό οδοντίατρο που δεν κατέχει κανέναν επίσημα αναγνωρισμένο τίτλο μετεκπαίδευσης; Μπορεί κάποιος συγκεκριμένα και υπεύθυνα να απαντήσει εάν για τα τρία αναφερόμενα αντικείμενα (ενδοδοντία, περιοδοντολογία και παιδοδοντιατρική) κατοχυρώνεται κάποιο μέρος του εκάστοτε φάσματος ΣΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ; Δηλαδή, θα υπάρχει κάποιος περιορισμός στο γενικό οδοντίατρο για την ενδοδοντία, αν αυτός δεν είναι εξειδικευμένος ενδοδοντιστής; Θα υπάρχει περιορισμός του στην άσκηση του φάσματος της περιοδοντολογίας, αν δεν είναι κανείς εξειδικευμένος περιοδοντολόγος; Θα υπάρχει αποκλεισμός τουαπό κάποιο μέρος της παιδοδοντιατρικής, αν ο γενικός οδοντίατρος δεν είναι και κάτοχος τίτλου μετεκπαίδευσης παιδοδοντιατρικής; Σαφώς και οι εξειδικευμένοι συνάδελφοι σκόπιμο είναι να επισημανθούν και να ξεχωρίσουν τόσο επιστημονικά (ενίσχυση των επιστημονικών εταιρειών), όσο και επαγγελματικά (τεκμηριωμένη αύξηση στην κοστολόγηση των παρεχόμενων εξειδικευμένων υπηρεσιών τους). Δεν είναι ηθικό όμως να στερηθεί από τους γενικούς οδοντιάτρους η άσκηση του πλήρους φάσματος της οδοντιατρικής, στο μέτρο που έκαστος δύναται και προτιμά, τηρουμένων των προϋποθέσεων της ορθής πρακτικής βεβαίως. Καλώς να αναγνωριστεί από την κοινωνία η διαφορά των μετεκπαιδευμένων, όχι όμως για να περιοριστεί η αγορά εργασίας σε “ολιγαρχικά” μοτίβα. Τέλος, χαιρετίζω ως ευπρόσδεκτη την αναγνώριση εξειδικεύσεων, στο βαθμό όμως που αυτή θα βρίσκεται υπό την αιγίδα και τη σκέπη του Παγκύπριου Οδοντιατρικού Συλλόγου, διότι είναι επικίνδυνη η “αυτονόμηση” και η “μεριδοποίηση” των επαγγελματιών του κάθε κλάδου, στερώντας έτσι δύναμη από τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και διεκδικήσεις από την πολιτεία. Η ΕΝΟΤΗΤΑ θα πρέπει να απασχολεί όλους μας κατά προτεραιότητα έναντι της όποιας ατομικής σκοπιμότητας και ιδιοτέλειας πάσης φύσεως.
Με αφορμή τα παραπανω, θα ήθελα να αναφερθώ στην Ειδικότητα της Παθολογίας του Στόματος ή αλλιώς Στοματολογία όπως έχει καθιερωθεί διεθνώς.
Η Στοματολογία είναι αναγνωρισμένη Ειδικότητα στην Αμερική, Αυστραλία και την Ευρώπη και η ένταξη της στην επίσημη λίστα ειδικοτήτων στη χώρα μας είναι επιβεβλημένη. Είναι τριετές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που ασχολείται με τη διάγνωση και θεραπεία των νοσημάτων που προσβάλλουν τοπικά τους ιστούς του στόματος αλλά και γενικών νοσημάτων του οργανισμού που εκδηλώνονται στη στοματική κοιλότητα, δίνει αναμφίβολα ξεχωριστή διάσταση στη στοματική υγεία του γενικού πληθυσμού. Η σύγχρονη Οδοντιατρική δεν περιορίζεται μόνο στη συντήρηση και θεραπεία των δοντιών ή την προσθετική αποκατάσταση. Η Παθολογία του στόματος ασχολείται με τις νόσους του βλεννογόνου, των γνάθων, των κροταφογναθικών διαρθρώσεων, των σιελογόνων αδένων. Αποτελεί τη βιολογική βάση άλλων ειδικοτήτων οπως η περιοδοντολογία, η ενδοδοντία και η γναθοχειρουργική. Η Στοματολογία έχει πάνω απ’ όλα στόχο τη διαφύλαξη της υγείας των ασθενών μας.
Γι αυτό ο κλάδος αυτός της Οδοντιατρικής επιστήμης πρέπει να συμπεριληφθεί στις αναγνωρισμένες ειδικότητες στη χώρα μας γιατί θα αναβαθμίσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών .
Η οδοντιατρική επιστήμη, όπως και η ιατρική, εξελίσσεται συνεχώς, απαιτώντας υψηλό επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων για την αποτελεσματική διαχείριση των πολύπλοκων αναγκών των ασθενών. Σε αυτό το πλαίσιο, η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων, όπως η προσθετική, η περιοδοντολογία, ενδοδοντία και η παιδοδοντία, αποκτά καθοριστική σημασία για την ορθολογική και ποιοτική παροχή στοματικής φροντίδας.
Η προσθετική ασχολείται με την αποκατάσταση ελλειπόντων ή κατεστραμμένων δοντιών μέσω τεχνητών κατασκευών όπως στεφάνες, γέφυρες, οδοντοστοιχίες και εμφυτεύματα. Η περιοδοντολογία επικεντρώνεται στη διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων των ούλων και των στηρικτικών ιστών του δοντιού, ενώ η ενδοδοντία αφορά τις θεραπείες του πολφού και των ριζικών σωλήνων, όπως οι απονευρώσεις. Κάθε ειδικότητα απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις, τεχνικές και εμπειρία για τα περιπλοκα περιστατικά και συμπληρώνει επαρκώς τη βασική οδοντιατρική εκπαίδευση.
Η επίσημη αναγνώριση αυτών των ειδικοτήτων διασφαλίζει ότι οι επαγγελματίες που φέρουν τον τίτλο ειδικού έχουν υποβληθεί σε πιστοποιημένη μεταπτυχιακή εκπαίδευση και αξιολόγηση. Αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας, καθώς επιτρέπει την ακριβέστερη διάγνωση και την εφαρμογή πιο εξειδικευμένων και ασφαλών θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Επιπλέον, η αναγνώριση των ειδικοτήτων προστατεύει το κοινό από αθέμιτες πρακτικές και παραπληροφόρηση. Όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι απευθύνονται σε πιστοποιημένους ειδικούς, ενισχύεται η εμπιστοσύνη τους στο σύστημα υγείας και βελτιώνονται τα αποτελέσματα της θεραπείας. Παράλληλα, δημιουργείται ένα πιο οργανωμένο και λειτουργικό σύστημα παραπομπών, όπου οι γενικοί οδοντίατροι συνεργάζονται με εξειδικευμένους συναδέλφους για την καλύτερη διαχείριση πολύπλοκων περιστατικών.
Σε διεθνές επίπεδο, η επίσημη αναγνώριση ειδικοτήτων επιτρέπει την επαγγελματική κινητικότητα, την αμοιβαία αναγνώριση τίτλων και την εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προδιαγραφές. Αυτό ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των επαγγελματιών και διευκολύνει την ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας.
Συμπερασματικά, η αναγνώριση των οδοντιατρικών ειδικοτήτων δεν αποτελεί απλώς μια τυπική διαδικασία, αλλά έναν θεμελιώδη πυλώνα για την αναβάθμιση της οδοντιατρικής φροντίδας, την προστασία του κοινού και τη στήριξη της επιστημονικής και επαγγελματικής ανάπτυξης του κλάδου.
Η αναγνώριση νέων οδοντιατρικών ειδικοτήτων αποτελεί αναγκαία εξέλιξη για την ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης στοματικής υγείας στην Κύπρο. Η Προσθετική, αν και μέχρι σήμερα παραμένει αναγνωρισμένη σε πολλές χώρες αλλά όχι στην Κύπρο— αποτελεί αναπόσπαστο και θεμελιώδες κομμάτι της σύγχρονης αποκαταστατικής οδοντιατρικής, και απαιτεί εξειδικευμένη εκπαίδευση, τεχνογνωσία και κλινική δεξιότητα.
Η ένταξη της Προσθετικής στην επίσημη λίστα των ειδικοτήτων και η θεσμική κατοχύρωσή της θα ενισχύσει το κύρος της οδοντιατρικής επιστήμης, θα διασφαλίσει υψηλής ποιότητας φροντίδα για τους πολίτες, θα στηρίξει τους γενικούς οδοντιάτρους και θα αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης για τον οδοντιατρικό τουρισμό.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΩΝ
1. Όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας
Η αναγνώριση και ρύθμιση των ειδικοτήτων ενισχύει τη διαφάνεια, την ασφάλεια και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.
Εναρμονίζεται με τις πρακτικές της Ε.Ε., όπου οι εν λόγω ειδικότητες είναι ήδη αναγνωρισμένες και ρυθμισμένες.
Ενισχύει το κύρος του κυπριακού συστήματος υγείας, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη του κοινού και των διεθνών επισκεπτών.
2. Όφελος των πολιτών / ασθενών
Οι πολίτες θα έχουν άμεση και τεκμηριωμένη πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες, ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Η ποιότητα θεραπείας θα αυξηθεί, μειώνοντας τις αποτυχημένες θεραπείες, τις επιπλοκές και τα συνολικά κόστη.
Η αναγνώριση της προσθετικής εξασφαλίζει ότι οι ασθενείς με σύνθετες ανάγκες αποκατάστασης θα εξυπηρετούνται από καταρτισμένους ειδικούς.
3. Όφελος των γενικών οδοντιάτρων
Οι γενικοί οδοντίατροι θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστη παραπομπή, γνωρίζοντας ότι ο ειδικός είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος.
Αποφεύγονται φαινόμενα υποκατάστασης ή υπερδιάγνωσης από μη καταρτισμένους οδοντιάτρους.
Η συνεργασία με ειδικούς ενισχύει την κλινική τεκμηρίωση, την ηθική δεοντολογία και τη συνεχιζόμενη επιμόρφωση.
4. Διαφύλαξη του επαγγέλματος και πρόληψη παραπλάνησης
Η ύπαρξη ρυθμισμένων ειδικοτήτων αποτρέπει την αυθαίρετη χρήση τίτλων ειδικότητας χωρίς επιστημονική κατοχύρωση.
Διασφαλίζεται η ακεραιότητα του επαγγέλματος και προλαμβάνεται η παραπλάνηση του κοινού από μη ειδικευμένους επαγγελματίες.
5. Ανάπτυξη Οδοντιατρικού Τουρισμού
Η ύπαρξη αναγνωρισμένων ειδικοτήτων ενισχύει την εμπιστοσύνη διεθνών ασθενών.
Η προσθετική, ως ειδικότητα με υψηλή ζήτηση σε τουριστικά πλαίσια (εμφυτεύματα, ολικές/μερικές οδοντοστοιχίες, αποκαταστάσεις), μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός προσέλκυσης ασθενών από το εξωτερικό.
6. Αναγκαία η αναγνώριση της Προσθετικής
Είναι η μοναδική αναγνωρισμένη ειδικότητα παγκοσμίως (σε Ε.Ε., ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία) που ακόμα δεν έχει κατοχυρωθεί στην Κύπρο.
Απαιτεί πλήρη γνώση βιοϋλικών, βιομηχανικής, χειρουργικών αρχών και διαχείρισης ασθενών με γενικότερα προβλήματα υγείας.
Η προσθετική δεν αφορά μόνο την τοποθέτηση οδοντοστοιχιών — περιλαμβάνει εμφυτεύματα, αποκατάσταση μασητικής λειτουργίας, αισθητική, και πολυπαραγοντική θεραπευτική προσέγγιση.
Υποστηρίζει και συμπληρώνει όλες τις άλλες ειδικότητες: ενδοδοντία, περιοδοντολογία, γναθοχειρουργική.
Συμπέρασμα
Η θεσμική αναγνώριση των ειδικοτήτων Περιοδοντολογίας, Ενδοδοντίας, Παιδοδοντίας και ιδιαιτέρως της Προσθετικής δεν είναι απλώς επαγγελματικό αίτημα. Είναι προϋπόθεση για την ασφάλεια των πολιτών, την εξέλιξη της οδοντιατρικής επιστήμης στην Κύπρο, τη διασφάλιση της ποιότητας και την ανάπτυξη του επαγγέλματος με διεθνή πρότυπα.