To provide the best experiences, we use technologies like cookies to store and/or access device information. Consenting to these technologies will allow us to process data such as browsing behavior or unique IDs on this site. Not consenting or withdrawing consent, may adversely affect certain features and functions.
Read more
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes.
The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Ως CIFA, δια της παρούσης θα θέλαμε να υποβάλουμε τα σχόλια μας επί των προτεινόμενων νομοσχεδίων, στα πλαίσια της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης, και συγκεκριμένα επί της Δέσμης νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”, ως ακολούθως.
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους (ΦΕ),
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους (ΕΑΕ),
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους,
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους,
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους,
– Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους.
Ι. Εισαγωγικά – Πλαίσιο υποβολής σχολίων/προτάσεων
Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι τα κάτωθι σχόλια και διευκρινίσεις αποτελούν τις θέσεις του συνδέσμου που αφορούν τις τυχόν επιπτώσεις στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Τονίζεται ότι οποιαδήποτε σχόλια και επισημάνσεις αποσκοπούν στη διατήρηση και/ή βελτίωση των φορολογικών προνοιών όπως αυτές εφαρμόζονται σε επενδυτικά ταμεία, διαχειριστές επενδυτικών ταμείων και επενδυτές, φορολογικούς κατοίκους εντός και εκτός Κύπρου.
Συνεπώς, προβαίνουμε σε σχολιασμό επί συγκεκριμένων προνοιών και όχι επί των νομοσχεδίων στην ολότητά τους. Όσον αφορά σχόλια και παρατηρήσεις που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία/διαχειριστές/επενδυτές ως γενικότερους φορολογούμενους, ο σύνδεσμος δεν τοποθετείται και αναμένουμε άλλους φορείς και/ή συνδέσμους να τοποθετηθούν αναλόγως.
Παραπέμπουμε πιο κάτω για τα σχόλια μας επί συγκεκριμένων προνοιών.
ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους
Τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου – (22) κέρδος από τη διάθεση τίτλων:
Νοείται ότι η εξαργύρωση μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο ανοικτού ή κλειστού τύπου, συνιστά διάθεση τίτλου.
Με την πρώτη ανάγνωση της πρόνοιας, τεκμαίρεται ότι οι μετοχές/μερίδια σε επενδυτικά ταμεία παύουν να αποτελούν τίτλους.
Η μη φορολόγηση του κέρδους που προκύπτει από διάθεση των μετοχών/μεριδίων αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μέτρα που αφορούν τη φορολόγηση των επενδυτικών ταμείων και των επενδυτών τους. Θεωρούμε ότι η απόσυρση της επιφύλαξης θα επιφέρει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες, αφού θα καταστήσει την επένδυση σε Κυπριακά επενδυτικά ταμεία ασύμφορη τόσο για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, όσο και για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού.
Πρότασή μας είναι όπως παραμείνει η εξαίρεση από τη φορολογία κέρδους που προκύπτει από την πώληση/εξαργύρωση τίτλων ανεξάρτητα από τη νομική μορφή του επενδυτικού ταμείου που τους εκδίδει.
Η διατήρηση της συγκεκριμένης εξαίρεσης αποτελεί ανάγκη για τη διατήρηση των φορολογικών κινήτρων και της προσέλκυσης επενδύσεων στα Κυπριακά επενδυτικά ταμεία.
Ακόμα και αν η συγκεκριμένη τροποποίηση αποσυρθεί, ο φορολογικός χειρισμός της εξαργύρωσης μεριδίων/μετοχών θα πρέπει να εξετασθεί και κάτω απο τον Νόμο ΕΑΕ, όπως διευκρινίζεται και πιο κάτω.
ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους
Προτεινόμενη επιφύλαξη Άρθρου 3(2) (α) – Η εξαργύρωση μετοχής μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο […] που έχει συσταθεί με την μορφή εταιρείας συνσιστά μείωση κεφαλαίου.
Εκφράζουμε τη διαφωνία μας με την προτεινόμενη αλλαγή με την συγκεκριμένη μορφή. Η αλλαγή προβλέπει ότι η εξαργύρωση μετοχής σε εταιρικό επενδυτικό ταμείο ισοδυναμεί με μείωση κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να προκύπτει φορολόγηση σε ΕΑΕ. Τονίζεται ότι σήμερα η εξαργύρωση συνιστά πώληση τίτλων (δηλαδή δεν προκύπτει φορολόγηση).
Η διαφωνία μας εδράζεται σε αριθμό λόγων.
Αρχικά, τονίζεται ότι η πρόνοια αυτή θα αποτελούσε αντικίνητρο για επενδύσεις φορολογικών κατοίκων Κύπρου σε τέτοια επενδυτικά ταμεία. Όπως έχουμε αναφέρει, η αγορά των επενδυτικών ταμείων θα πρέπει να γίνει προσιτή και ελκυστική σε όλους τους επενδυτές ανεξαρτήτως της φορολογικής τους κατοικίας. Δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται οι Κύπριοι φορολογικοί κάτοικοι από το να επενδύουν σε επενδυτικά ταμεία. Η αλλαγή μιας εδραιωμένης φορολογικής πρακτικής ότι τα κέρδη απο εξαργύρωση εξαιρούνται, ως διάθεση τίτλου στην πλήρη φορολόγηση ως μέρισμα, ενδέχεται να αποστείλει λανθασμένα μηνύματα και δεν συνάδει με την σταθερότητα του Κυπριακού φορολογικού πλαισίου για τα επενδυτικά ταμεία, που προωθείται σε ενδιαφερόμενα ταμεία/διαχεριστές/επενδυτές.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη αλλαγή αγνοεί παντελώς τη φύση των επενδυτικών ταμείων και ειδικότερα των εταιρικών σχημάτων που αποσκοπούν κυρίως στην προσβασιμότητα και την άμεση επένδυση και έξοδο για τους επενδυτές. Σε καμία περίπτωση ένα επενδυτικό ταμείο δεν πρέπει να εξισώνεται με μια συνηθισμένη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Τόσο οι σκοποί, το λειτουργικό κόστος, όσο και το καθεστώς εποπτείας και διαφάνειας είναι εκ διαμέτρου διαφορετικά.
Πρέπει να αναφερθεί ότι η «Εξαγορά» δεν μπορεί να εξισωθεί με μείωση του κεφαλαίου ως νομική πράξη. Η εξαγορά αναφέρεται στη διαδικασία πώλησης των μεριδίων από τους επενδυτές πίσω στο ταμείο, στην τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού (NAV) και θα πρέπει να θεωρείται ως κέρδος που πραγματοποιείται από τον επενδυτή κατά την έξοδο από το ταμείο και όχι να εξισωθεί με μείωση κεφαλαίου.
Επιπλέον, η προτεινόμενη αλλαγή, αναμένεται να δημιουργήσει και πρακτικά ζητήματα.
Με την προτεινόμενη αλλαγή διαφαίνεται η ανάγκη επιβολής υποχρέωσης παρακράτησης ΕΑΕ στους Διαχειριστές των ταμείων. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας για την προσέλκυση διαχειριστών στην Κύπρο. Τονίζεται ότι στο παρόν στάδιο η Κύπρος δεν αποτελεί προορισμό μεγάλων επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών, σε αντίθεση με άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού. Προσιτός στόχος είναι η προσέλκυση ταμείων και διαχειριστών που αναζητούν μειωμένο λειτουργικό κόστος, που δεν εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη πρόνοια.
Επιπλέον, η υποχρέωση παρακράτησης ΕΑΕ αναμένεται να δημιουργήσει επιπρόσθετες πρακτικές δυσκολίες για την προώθηση των Κυπριακών ταμείων μέσω πλατφόρμων εκκαθάρισης και διακανονισμού, αφού ανέκαθεν το ζήτημα της ΕΑΕ απασχολούσε τις εν λόγω πλατφόρμες.
Πρόταση μας είναι οπως η όποια τυχόν επιβολή ΕΑΕ (τόσο για πραγματική διανομή μερισμάτων, όσο και μείωση κεφαλαίου) δεν θα πρέπει να επιβαρύνει τους διαχειριστές και/ή τα επενδυττικά ταμεία.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ προωθεί την αύξηση των επενδύσεων των Ευρωπαίων πολιτών σε επενδυτικά σχέδια “Incentivization of Savings and Investments accounts” ακριβώς λόγου του εποπτευόμενου περιβάλλοντος . Η προτεινόμενη αλλαγή, αντίκειται στον συγκεκριμένο σχεδιασμό.
Καταληκτικά, εισηγούμαστε την διαγραφή της προτεινόμενης αλλαγής με την συγκεκριμένη μορφή και την διατήρηση της πρακτικής που εξαιρεί τα κέρδη που προκύπτουν από εξαργύρωση μετοχών επενδυτικών ταμείων τόσο από ΦΕ όσο και από ΕΑΕ. Οποιαδήποτε προτεινόμενη αλλαγή θα πρέπει να λάβει υπόψην και τον πιθανό αντίκτυπο σε υφιστάμενους επενδυτές αλλά και ταυτόχρονα την προσέλκυση νέων ταμείων/επενδυτών/διαχειριστών και να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου.
IV. Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους,
Τροποποίηση του άρθρου 7 του βασικού νόμου – (β) … υποχρέωση [εταίρου συνεταιρισμού] να υποβάλλει για κάθε φορολογικό έτος, φορολογική δήλωση του αντικειμένου φόρου του συνεταιρισμού στον Έφορο Φορολογίας, με ηλεκτρονικά ή άλλα μέσα τα οποία εγκρίνονται από αυτόν, και να δηλώνει εν αυτή τα ονόματα και τις διευθύνσεις των λοιπών εταίρων, ομού με το ποσό του μεριδίου του ως είρηται αντικειμένου φόρου εις το εν λόγω έτος.
Η συγκεκριμένη πρόταση δεν δύναται να είναι πρακτικά εφαρμόσιμη ειδικότερα σε επενδυτικά ταμεία που θα έχουν τη νομική μορφή του συνεταιρισμού. Είναι πρακτικά αδύνατον για επενδυτές/Limited Partners να κατέχουν την εν λόγω πληροφόρηση.
Μια τέτοια πρόνοια θα δημιουργούσε εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό/διοικητικό κόστος για επενδύσεις σε συνεταιρισμούς.
Επιπλέον, η εν λόγω πρόνοια δυνατόν να επιφέρει θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Εισηγούμαστε την απόσυρση της εν λόγω πρόνοιας για περιπτώσεις επενδυτικών ταμείων συνεταιρισμών.
V. Εισαγωγή συστήματος φορολόγησης NAV
Μία εκ των προτάσεων του συνδέσμου κατά την διαδικασία υποβολής προτάσεων προς το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, αποτέλεσε την επιβολή εναλλακτικού τρόπου φορολόγησης που θα επιβάλλεται στο Net Asset Value (NAV), κατ’ επιλογήν για τα επενδυτικά ταμεία που έχουν τη μορφή αμοιβαίου κεφαλαίου (common fund).
Αντιλαμβανόμαστε ότι περαιτέρω προώθηση του μέτρου προϋποθέτει ενδελεχή ανάλυση του κατά πόσον τέτοιο μέτρο αποτελεί κρατική ενίσχυση. Ένεκα του χρονοδιαγράμματος της δημόσιας διαβούλευσης, επιφυλλάσσoυμε την θέση μας και θα επανέλθουμε με περαιτέρω σχόλια και απόψεις επί του ζητήματος.
VI. Άλλα προτεινόμενα μέτρα
Έχουμε υποβάλει επανειλημμένα τις προτάσεις μας για τη βελτίωση του φορολογικού πλαισίου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο στο ΚΟΕ, χωρίς να έχουμε λάβει κάποια απάντηση.
Στο πιο κάτω link επισυνάπτουμε την ολοκληρωμένη πρότασή μας για δική σας ενημέρωση και επαναλαμβάνουμε την ετοιμότητά μας για περαιτέρω συζήτηση επί των θεμάτων αυτών, τόσο κατά τη διάρκεια της παρούσας πρωτοβουλίας για φορολογική μεταρρύθμιση όσο και γενικότερα σε μελλοντικά στάδια.
https://www.cifacyprus.org/en/news/cifas-comments-on-the-proposed-tax-reform
Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association – CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης
Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων.
Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας.
Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις:
• Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση
μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά.
• Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου.
Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες. Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών
αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον
2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο.
Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’
2 καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία.
Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα:
o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος.
o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος.
o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις.
Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.
o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω
μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους
μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%.
o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία
με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές;
2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην
ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’.
• Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες
εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα»των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία.
• Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να
διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός
προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις.
• Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική
Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο
ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε
Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας.
Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών
επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας.
Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές
θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους
3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/
και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video
4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών
επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές.
Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων
Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο
φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών
διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο
του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα.
Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4(ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά.
Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας
Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου.
4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros
5Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις ΜικρομεσαίεςΕπιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας.
Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν
• στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση)
• προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες
• ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ
Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI).
Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα:
Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B
O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια
ενεργοποίησης €3.000 κλπ).
Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ
O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής.
Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους.
Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα.
O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα.
Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ
O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής.
Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας
αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας.
Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας.
O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές
περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί
της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και
τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους.
Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας.
Ο CIBA προτείνει:
• το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000
• η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες
• το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης.
Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση.
O CIBA προτείνει όπως:
• το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία),
• παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών,
• καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο,
• και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων.
Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού
περιβάλλοντος στην Κύπρο.
Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων
Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα.
O CIBA εισηγείται:
• αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές,
• άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο,
• και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων.
Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των
επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας
Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε
άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο,
επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις.
Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος.
Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα
Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η
ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση.
O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm’s Length Principle)
Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη.
O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος -Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων
Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού.
Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη.
O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies.
Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών
Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη.
O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές.
Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων
Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο.
O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A
Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5
Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία
Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα.
Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home).
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36
Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2
Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10
Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο
αντίτιμο.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1
Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1)
Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. – Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών.
Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22)
Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων.
Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α)
Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων.
Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση.
Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο ‘Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”’, ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos.
Οι προτεινόμενες αλλαγές φαίνεται να εισάγουν ασάφειες στους ορισμούς, υπερβολικές εξουσίες στον Έφορο και αχρείαστες επιβαρύνσεις σε μερίσματα, τόκους και διανομές κεφαλαίου.
Αντίθετα, προτείνεται ενίσχυση της ελκυστικότητας του πλαισίου με χαμηλότερους συντελεστές (5% για μερίσματα, μείωση άμυνας σε τόκους), σαφείς κανόνες για διανομές, και ευέλικτο non-dom καθεστώς. Τέλος, οι ποινές πρέπει να αναθεωρηθούν συνολικά και να συνδεθούν με βελτίωση των υποδομών του Τμήματος Φορολογίας, ώστε το πλαίσιο να είναι δίκαιο, λειτουργικό και ανταγωνιστικό.
1. Αντικατάσταση του Άρθρου 3 του βασικού νόμου
3.(1) “Παρά τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, τα πιο κάτω πρόσωπα καταβάλλουν έκτακτη εισφορά στο ποσό των μερισμάτων που λαμβάνουν:
(α) ……..
……………………………
(δ) Εταιρεία μη κάτοικος της Δημοκρατίας, η οποία:
(i) είναι κάτοικος σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή ή η οποία έχει συσταθεί ή εγγραφεί σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή και δεν είναι κάτοικος σε δικαιοδοσία με μη χαμηλό φορολογικό συντελεστή, αναφορικά με οποιαδήποτε μερίσματα λαμβάνει από εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%)·
(ii) είναι κάτοικος σε μη συνεργάσιμη δικαιοδοσία ή η οποία έχει συσταθεί ή εγγραφεί σε τέτοια δικαιοδοσία και δεν είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη δικαιοδοσία που δεν είναι μη συνεργάσιμη δικαιοδοσία, αναφορικά με οποιαδήποτε μερίσματα λαμβάνει από εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας σε ποσοστό δεκαεπτά τοις εκατό (17%).
………………………
(ββ) Oι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση μερίσματος που καταβάλλεται αναφορικά με τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών όταν είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι η εταιρεία που καταβάλλει το μέρισμα δεν γνωρίζει ότι το μέρισμα καταβάλλεται άμεσα ή έμμεσα σε συνδεδεμένη εταιρεία που εμπίπτει στην αμέσως προηγούμενη επιφύλαξη”.
………………………..
ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ:
Άρθρο 3(δ)(i) (ββ): δεν είναι αντιληπτό γιατί η τροποποίηση αυτή να αποκλείει τη ΝΕΑ Αγορά. Κατά την εισαγωγή αξιών στο Χρηματιστήριο και καταχώρηση τους στο Κεντρικό Αποθετήριο Μητρώο του ΧΑΚ, όπου τηρούνται αναλυτικά τα μητρώα των κατόχων μετοχών και ομολόγων, ισχύουν ακριβώς οι ίδιοι Κανόνες για τη Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ Αγορά. Οι αξίες εγγράφονται είτε στον τελικό επενδυτή, ή σε συλλογικό λογαριασμό επενδύσεων (omnibus account) υπό προϋποθέσεις. Αυτό ισχύει για όλες τις Αγορές (Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ). Τα ίδια στοιχεία που είναι διαθέσιμα για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά, είναι διαθέσιμα και για τη ΝΕΑ Αγορά όσον αφορά στους μετόχους.
Ως προτείνεται, αφαιρείται η πιο πάνω εξαίρεση, που ίσχυε και για συναλλαγές στη ΝΕΑ Αγορά του ΧΑΚ, μία σημαντική αγορά η οποία θεσμοθετήθηκε κατά τα τελευταία χρόνια και βοήθησε αριθμό εταιρειών στην άντληση κεφαλαίων και στην ανάπτυξη τους.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ:
Να εισαχθεί εξαίρεση η οποία να αφορά και στις δύο Αγορές του ΧΑΚ. Μία από τις εισηγήσεις του ΧΑΚ για την παραχώρηση φορολογικών κινήτρων (Θέση του ΧΑΚ – Επιστολή του ΧΑΚ 14/12/2023) ήταν η πλήρης απαλλαγή του φορολογικού συντελεστή στα μερίσματα που διανέμονται από εισηγμένες εταιρείες και των δύο Αγορών του XAK (Ρυθμιζόμενης και ΝΕΑς), για περιορισμένη διάρκεια ετών.
2. Ο βασικός νόμος τροποποιείται με την προσθήκη, αμέσως μετά το άρθρο 3 αυτού, των ακόλουθων νέων άρθρων 3Α, 3Β, 3Γ και 3Δ και των πλαγιότιτλών τους.
……………………………
(ββ) “Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις-
(i) Τόκου καταβαλλόμενου από άτομο·
(ii) Τόκου καταβαλλόμενου αναφορικά με τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστήριο αξιών, όταν είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι η εταιρεία που καταβάλλει τον τόκο δεν γνωρίζει ότι ο τόκος καταβάλλεται άμεσα ή έμμεσα σε συνδεδεμένη εταιρεία που εμπίπτει στην υποπαράγραφο (αα)”
ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ
Άρθρο 3B(γ)(ββ)(ii): Η παράγραφος (ββ)(ii) εισάγει εξαίρεση από την εφαρμογή της παραγράφου, όταν ο τόκος αφορά σε τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών, υπό την προϋπόθεση ότι είναι εύλογο να θεωρηθεί πως η εταιρεία που καταβάλλει τον τόκο, δεν γνωρίζει ότι ο τελικός δικαιούχος του τόκου εμπίπτει στην περίπτωση (αα), δηλαδή σε περίπτωση συνδεδεμένων προσώπων.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ:
Η πιο πάνω εξαίρεση θα έπρεπε να περιλαμβάνει και τη ΝΕΑ Αγορά.
Οι θέσεις μας για την τροποποίηση αυτή παραμένουν οι ίδιες ως πιο πάνω, βασιζόμενες στο ίδιο σκεπτικό δηλαδή κατά την εισαγωγή αξιών στο Χρηματιστήριο και καταχώρηση τους στο Κεντρικό Αποθετήριο Μητρώο του ΧΑΚ, όπου τηρούνται αναλυτικά τα μητρώα των κατόχων μετοχών και ομολόγων και ισχύουν ακριβώς οι ίδιοι Κανόνες για τη Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ Αγορά. Οι αξίες εγγράφονται είτε στον τελικό επενδυτή, ή σε συλλογικό λογαριασμό επενδύσεων (omnibus account) υπό προϋποθέσεις. Αυτό ισχύει για όλες τις Αγορές (Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ). Τα ίδια στοιχεία κατόχων αξιών που είναι διαθέσιμα για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά είναι διαθέσιμα και για τους κατόχους αξιών στη ΝΕΑ Αγορά.
3. “(β) (αα) κάθε πρόσωπο που είναι κάτοικος της Δημοκρατίας αναφορικά με τόκους που λαμβάνει ή πιστώνεται από πιστοποιητικά αποταμιεύσεως ή χρεόγραφα αναπτύξεως της Κυπριακής Κυβέρνησης ή της Κυβέρνησης άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εταιρικά χρεόγραφα εισηγμένα σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών, ομόλογα ή χρεόγραφα εισηγμένα σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών που εκδίδονται από αρχή τοπικής διοίκησης ή κρατικό οργανισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας ή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ποσοστό τρία τοις εκατό (3%)”.
………………………..
ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ:
Η τροποποίηση αυτή ευνοεί ρητά μόνον τους κατόχους εταιρικών ομολόγων στη Ρυθμιζόμενη Αγορά, καθώς προβλέπεται συντελεστής 3% από την έκτακτη εισφορά άμυνας σε τόκους. Έχει αφαιρεθεί η εξαίρεση αυτή για κατόχους εταιρικών ομολόγων στη ΝΕΑ Αγορά.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ:
Σε συνεργασία του ΧΑΚ με το Υπουργείο Οικονομικών, μετά από αριθμό παραστάσεων που έγιναν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, προωθήθηκε η εξαίρεση αυτή και για τις δύο Αγορές του. Συνεπώς, θέση του ΧΑΚ είναι όπως το άρθρο παραμείνει ως έχει.
H Νέα Αγορά του ΧΑΚ αποτελεί τον πιο δραστήριο τομέα του Κυπριακού Χρηματιστηρίου, κατά τα τελευταία έτη, εφόσον προσελκύει μικρομεσαίες επιχειρήσεις με χαμηλότερο κόστος εισαγωγής και απλουστευμένες απαιτήσεις.
Η θεσμική αντιμετώπισή της ως μη αναγνωρισμένη αγορά, ενώ συνιστά μία οργανωμένη αγορά, ακυρώνει ουσιαστικά τα κίνητρα προσέλκυσης εταιρειών και επενδυτών και λειτουργεί ως αντικίνητρο για την εισαγωγή και διατήρηση τίτλων. Η διατήρηση της στο πεδίο εφαρμογής των φορολογικών ρυθμίσεων (ως ισχύει και για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά) είναι ουσιαστική παράμετρος για την ενίσχυση της εγχώριας αγοράς και την προσέλκυση νέων επενδύσεων.
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΧΑΚ – ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΧΑΚ:
1. Μείωση Φόρου για Μερίσματα προς Φυσικά Πρόσωπα:
Προτείνεται η πλήρης απαλλαγή, είτε η σημαντική μείωση του φόρου 17% που επιβάλλεται στα μερίσματα που διανέμονται και τα οποία λαμβάνουν φυσικά πρόσωπα από εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Αυτό θα δημιουργήσει κίνητρα για επενδύσεις και θα ενισχύσει το οικονομικό κλίμα, ενθαρρύνοντας τη ροή κεφαλαίων, καθώς και την αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Βάσει σχετικής διερεύνησης μας υπάρχουν πολύ αξιόλογες Κυπριακές εταιρείες, που επιζητούν ένα τέτοιο κίνητρο, το οποίο εκτιμάται ότι θα δώσει ιδιαίτερη ώθηση για εισαγωγή αρκετών αξιόλογων νέων εταιρειών, με δυνατότητα εφαρμογής μερισματικής πολιτικής στο ΧΑΚ.
Η πρόταση αυτή στοχεύει συνεπώς στην προσέλκυση κερδοφόρων εταιρειών στο Χρηματιστήριο με σταθερή μερισματική πολιτική, προκειμένου να αυξηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και η συναλλακτική δραστηριότητα. Αυτό θα ωφελήσει όλους τους μετόχους, μέσω της αύξησης της ρευστότητας στη χρηματοπιστωτική αγορά και θα μπορέσουν εταιρείες να αντλήσουν πρόσθετα κεφάλαια για την ανάπτυξη τους.
2. Φορολογική Έκπτωση σε Επενδυτές για τις επενδύσεις τους σε Νεοεισαγόμενες Εταιρείες στο Χρηματιστήριο:
Προτείνεται να χορηγείται φορολογική έκπτωση (έως και 50%) μέχρι ενός καθορισμένου ορίου επένδυσης, σε επενδυτές που αποκτούν μετοχές νεοεισαγόμενων εταιρειών μέσω Δημόσιας Εγγραφής ή Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου.
Αυτό το κίνητρο προτείνεται να ισχύσει για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο από την ημερομηνία αρχικής εισαγωγής των μετοχών μιας εταιρείας στο ΧΑΚ, υπό τον όρο ότι οι επενδυτές θα διατηρούν τις μετοχές στην κατοχή τους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (2-4 έτη). Με αυτόν τον τρόπο, θα ενισχυθεί η προσπάθεια για έλκυση νέων επιχειρήσεων και επενδυτών.
3. Μειωμένος εταιρικός φορολογικός συντελεστής για νεοεισερχόμενες εταιρείες:
Προτείνεται να ισχύει μειωμένος φορολογικός συντελεστής για εταιρείες που εισάγονται για πρώτη φορά στο Χρηματιστήριο, περίοδο 2 έτη μετά από την εισαγωγή τους. Αυτό θα ισχύει, υπό την προϋπόθεση ότι οι κύριοι μέτοχοι δεν κατέχουν ποσοστά άνω του 50% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας.
Τέτοιο μέτρο θα ενθαρρύνει τη φορολογική ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα για νέες εισαγωγές εταιρειών στη χρηματιστηριακή αγορά, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου και των επενδύσεων.
4. Εξαιρέσεις από φορολογίες για εισηγμένες εταιρείες που υλοποιούν εταιρικές πράξεις: Προτείνεται η εφαρμογή ειδικών φορολογικών ελαφρύνσεων ή αναβολών πληρωμής φόρων, σε εισηγμένες εταιρείες που θα συμμετέχουν σε συγχωνεύσεις, ή που θα προβαίνουν σε εξαγορές μέσω του ΧΑΚ.
Αυτό το μέτρο θα ενθαρρύνει και θα ενισχύσει μια τέτοια επιχειρηματική δραστηριότητα, που είναι σημαντική για να ενισχυθούν τα μεγέθη των Κυπριακών επιχειρήσεων, ως είναι αναγκαίο για να προσδώσουν αξία στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας τους.
5. Ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς έκδοσης εισηγμένων “πράσινων ομολόγων” / είτε για “πράσινες” επενδύσεις που θα εισαχθούν στο ΧΑΚ ή εταιρειών ήδη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται η πλήρης φορολογική απαλλαγή, είτε η ουσιαστική μείωση καταβολής της έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, για εισηγμένες εταιρείες ή εταιρείες που θα εισαχθούν και εκδίδουν πράσινα ομόλογα, ή με βιώσιμες επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, (τουλάχιστον άνω των δυο ετών από την έκδοση τους). Αυτό προτείνεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της προσπάθειας για την πράσινη και αειφόρο ανάπτυξη.
6. Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε εισηγμένες εταιρείες με έμφαση στην καινοτομία και για επιδότηση του κόστους παραμονής στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται στο πλαίσιο ανάπτυξης του θεσμού του Χρηματιστήριου, να τροποποιηθεί η πρόνοια του Νόμου με τίτλο «Φορολογικά κίνητρα σε φυσικά πρόσωπα τα οποία επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις» (πρακτικός οδηγός – Μάρτιο 2022 από το Υπουργείο οικονομικών) και ειδικότερα να διαγραφεί η αναφορά στο γεγονός ότι η καινοτόμος Μικρό – Μεσαία Επιχείρηση (ΜΜΕ) δεν πρέπει να είναι εισηγμένη στο Κυπριακό χρηματιστήριο.
Η εισήγηση αυτή για τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις ΜΜΕ, στοχεύει στο να ωθήσει νέες καινοτόμες εταιρείες για να εισαχθούν στο ΧΑΚ.
7. Κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων : Προτείνεται όπως το φορολογικό σύστημα διαμορφωθεί με τρόπο τέτοιο, που να παρέχει ελαφρύνσεις σε εταιρείες που εισάγουν αξίες τους στο ΧΑΚ, όσον αφορά στα έξοδα που σχετίζονται με την έκδοση μετοχών ή ομολόγων τα οποία εισάγονται στο Χρηματιστήριο. Δηλαδή να υπάρχει κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων στο Χρηματιστήριο, μέσω της επιδότησης μέρους ή όλων των εξόδων εισαγωγής. Το κίνητρο θα μπορεί να λάβει τη μορφή ενός άπαξ ποσού, σταθερού ποσού ανά έκδοση, ή με βάση την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας και να αφορά είτε άμεσα στην προς εισαγωγή στο Χρηματιστήριο εταιρεία, είτε έμμεσα, ενισχύοντας τις εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαδικασία εισαγωγής και γίνονται αποδέκτες από το Χρηματιστήριο για να ενεργούν, για το σκοπό της εισαγωγής των αξιών.
8. Κίνητρα για εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου με εστίαση των δραστηριοτήτων τους στη βιώσιμη ανάπτυξη: Προτείνεται να παρέχονται φορολογικές εκπτώσεις, επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις σε εισηγμένες εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου, για δαπάνες τους, οι οποίες σχετίζονται με επενδύσεις σε στοχευμένους τομείς ή και σε τομείς προτεραιότητας (π.χ. έργα που στοχεύουν στην περιβαλλοντική ανάπτυξη, στην κοινωνική ευημερία, στην επιδότηση πράσινων ομολόγων, για αιολικά πάρκα).
9. Ταχεία Απόσβεση (Accelerated Depreciation): Προτείνεται να παρέχεται στις εισηγμένες εταιρείες, η δυνατότητα για να επιταχύνουν την απόσβεση περιουσιακών στοιχείων τους, για φορολογικούς σκοπούς.
Η πρόταση στοχεύει στη μειωμένη φορολογική υποχρέωση των εισηγμένων εταιρειών.
10. Κίνητρα σε επενδυτές (φυσικά πρόσωπα): (α) Επενδύσεις σε εισηγμένες αξίες με μέσο – μακροπρόθεσμο ορίζοντα: (i) φορολογική ενθάρρυνση και Μετριασμός κινδύνου: Η Κυβέρνηση να παρέχει εγγυήσεις ή προγράμματα συνεπένδυσης (co-investments) για να βοηθήσει στο μετριασμό του κινδύνου, οποίος συνδέεται με τις επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, (β) Θέσπιση ειδικών ατομικών λογαριασμών: Αποταμιεύσεις επενδύσεων από επενδυτές να τοποθετούνται σε εγχώριους τίτλους εισηγμένων εταιρειών με επαρκή διασπορά κινδύνου ώστε να διαμορφώνεται ένα ατομικό ανά επενδυτή χαρτοφυλάκιο χαμηλού ρίσκου, το οποίο να συνδέεται με φορολογικά κίνητρα (π.χ. φοροαπαλλαγές από τον τόκο, για μερίσματα από επαναεπενδυμένο κεφάλαιο) σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις (ελάχιστος χρόνος δια κράτησης 2 έτη) που να παρέχουν πρόσβαση σε ιδιώτες για επενδύσεις με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας μακροχρόνιας αποταμίευσης, με ανώτατο όριο έκπτωσης φόρου ή % επί του φορολογητέου εισοδήματος. Ανάλογη εισήγηση για αντίστοιχη ρύθμιση έγινε και στην Ελλάδα τα τελευταία 2 χρόνια.
Η μεταρρύθμιση αυτή θα δίνει τη δυνατότητα στήριξης εγχώριων εταιρειών στο τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, ή με βιώσιμη αναπτυξιακή στρατηγική ή σε επενδύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ελλαδίτης Φορολογικός κάτοικος Κύπρου τα τελευταία 20 χρόνια, οικογενειάρχης με δύο ανήλικα τέκνα.
Κύριο εισόδημα από μερίσματα εξωτερικού από εταιρεία που έχει έδρα την Ελλάδα.
ΕΛΛΑΔΑ : Φόρος στα μερίσματα 5%. ΚΥΠΡΟΣ : έκτακτη αμυντική εισφορά 17% ΔΙΑΦΟΡΑ 12% που την πληρώνω στην Κύπρο με αυτοφορολογία.
ΕΛΛΑΔΑ : Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν φορολογεί τα μερίσματα. ΚΥΠΡΟΣ : ΓΕΣΥ 2,65% στο εισόδημα από μερίσματα.
Λυπάμαι που το λέω αλλά αν δεν περάσει η φορολογική μεταρρύθμιση θα αναγκαστούμε να μετακομίσουμε όσο και αν αγαπάμε την Κύπρο, έχουμε φτάσει να πληρώνουμε 20.000 φόρο τον χρόνο. ( στην διάθεση των αρμοδίων αποδείξεις πληρωμών φόρου από την φορολογική πύλη )
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, κύριοι αρμόδιοι της μεταρρύθμισης και οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου Κύπρου η μεταρρύθμιση είναι στην σωστή κατεύθυνση! Μην υποκείψετε στα μικροπολιτικά συμφέροντα γιατί η Κύπρος με τα σημερίνα δεδομένα κινδυνεύει να μην είναι επενδυτικός προορισμός. Τα πράγματα έχουν αλλάξει…
Κατάργηση Λογιζόμενων Μερισμάτων
Καταργείται η έννοια των λογιζόμενων μερισμάτων και η σχετική υποχρέωση καταβολής φόρου επί αυτών, εφόσον δεν διανέμονται πραγματικά εντός τριετίας από την παραγωγή των κερδών.
Φορολόγηση μετά την τριετία
Σε περίπτωση που δεν διανεμηθούν μερίσματα μετά την παρέλευση τριών (3) ετών, επιβάλλεται ενιαίος φορολογικός συντελεστής 5%, αντί του υφιστάμενου 17%, επί των μη διανεμηθέντων κερδών.
Αφορολόγητο Όριο Μερισμάτων
Καθιερώνεται αφορολόγητο όριο €5.000 για φυσικά πρόσωπα, αναφορικά με τα πραγματικά διανεμηθέντα μερίσματα ανά φορολογικό έτος.
Τα μερίσματα που υπερβαίνουν το ποσό αυτό φορολογούνται με τον ισχύοντα συντελεστή.