02 – Τροποποίηση του Παραρτήματος του βασικού νόμου
Το Παράρτημα του βασικού Νόμου τροποποιείται ως ακολούθως:
(α) Με τη διαγραφή των παραγράφων 2, 4, 5 και 6 αυτού, την αναρίθμηση της παραγράφου 3 σε παράγραφο 2 και την ένθεση, αμέσως μετά τη νέα παράγραφο 2, της ακόλουθης νέας παραγράφου 3:
«3. Το ύψος του επιδόματος τέκνου που παραχωρείται στους δικαιούχους εξαρτάται από το ύψος του ετήσιου ακαθάριστου οικογενειακού εισοδήματος και καθορίζεται στον ακόλουθο Πίνακα Α:
Πίνακας Α
(Επίδομα Τέκνου ανάλογα με το ύψος του οικογενειακού εισοδήματος)
Νοείται ότι, σε περίπτωση εξαρτώμενου τέκνου για το οποίο εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου (ε) του εδαφίου (1) του άρθρου 2, η παροχή του επιδόματος τέκνου υπολογίζεται στο ήμισυ (1/2) του ύψους του επιδόματος τέκνου που προβλέπεται στον Πίνακα Α.».
(β) Με την αναρίθμηση των παραγράφων 7, 8, 9 και 10 αυτού σε παραγράφους 4,5,6 και 7 αντίστοιχα.
Τέλος
Περιεχόμενα
| 01 - Συνοπτικός Τίτλος |
| 02 - Τροποποίηση του Παραρτήματος του βασικού νόμου |
| 03 -Έναρξη ισχύος |
Διαβούλευση για το Νόμο του Επιδόματος Τέκνου
Μελετώντας την τροπολογία του νομοσχεδίου για το επίδομα τέκνου που προωθεί η κυβέρνηση, διαπιστώνεται ότι, ενώ γίνονται βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις που αξίζει να ληφθούν υπόψη. Ιδιαίτερα, παρατηρείται ότι, πέρα από την περίπτωση των οικογενειών με 5 εξαρτώμενα τέκνα—που αφορά 29 οικογένειες—και τη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση για επιπλέον δικαιούχους, παραμένουν σημεία που ενδέχεται να δημιουργούν ανισότητες.
Ένα από τα βασικά ζητήματα που ανακύπτουν είναι η ανάγκη για μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση όσον αφορά τα εισοδηματικά όρια, ειδικά για οικογένειες με περισσότερα από τρία παιδιά. Εάν τα όρια αυτά δεν συμπεριλάβουν ολόκληρη τη μεσαία εισοδηματική τάξη και δεν υπάρξει πρόβλεψη για την αναπροσαρμογή τους βάσει του τιμαρίθμου, ενδέχεται να μην επιτευχθεί ο στόχος της στήριξης των οικογενειών και της ενίσχυσης της δημογραφικής πολιτικής. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η μεσαία εισοδηματική τάξη περιλαμβάνει νοικοκυριά με ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα μεταξύ €14.156 και €37.746 (με στοιχεία του 2023). Ωστόσο, η προτεινόμενη αύξηση των εισοδηματικών ορίων κατά €2.000 φαίνεται να αφορά μόνο ένα μικρό μέρος αυτής της εισοδηματικής τάξης, ειδικά καθώς μεγαλώνει ο αριθμός των τέκνων, με κορύφωση αυτές με 4 τέκνα.
Η Αναγκαιότητα Κλιμακωτής Προσαρμογής
Οι οικογένειες με περισσότερα παιδιά (έως 4) φαίνεται να συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις, καθώς τα εισοδηματικά όρια δεν προσαρμόζονται ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ η εισοδηματική προσαρμογή για οικογένειες με 1 παιδί γίνεται με τρόπο που τις ωφελεί, οι πολυμελείς οικογένειες ενδέχεται να βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση. Για παράδειγμα, ενώ το όριο για το πρώτο παιδί αυξήθηκε κατά €2.000, για οικογένειες με 4 παιδιά η αύξηση αυτή δεν είναι ανάλογη, καθώς αντί για €8.000 αυξάνεται μόνο κατά €2.000 επιπλέον.
Επιπλέον, η τιμαριθμική αναπροσαρμογή των εισοδηματικών κριτηρίων δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί, παρόλο που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της πραγματικής αξίας του επιδόματος. Εάν τα εισοδηματικά όρια του 2012 είχαν προσαρμοστεί στις σημερινές οικονομικές συνθήκες, θα έπρεπε να είχαν αυξηθεί τουλάχιστον κατά 22%. Για παράδειγμα, το όριο των €69.000 για οικογένειες με 4 παιδιά θα έπρεπε να έχει διαμορφωθεί στις €84.180. Ωστόσο, η αύξηση που προτείνεται είναι μόλις €2.000, γεγονός που περιορίζει τη στήριξη των οικογενειών και ειδικά αυτών με 4 παιδιά.
Οι Κύριες Αλλαγές του Νομοσχεδίου
Το τροποποιημένο νομοσχέδιο περιλαμβάνει τις εξής αλλαγές:
1. Αύξηση του εισοδηματικού ορίου κατά €2.000 για όλες τις κατηγορίες (από 1 έως 4 παιδιά).
2. Προσθήκη δύο επιπρόσθετων εισοδηματικών διαστημάτων:
o Για οικογένειες με 1 τέκνο: €10.000 και €5.000, με μειωμένο επίδομα.
o Για οικογένειες με περισσότερα τέκνα: €5.000, με μειωμένο επίδομα.
o Στο πρώτο διάστημα, καταβάλλεται το 50% του επιδόματος.
o Στο δεύτερο διάστημα, καταβάλλεται το 25% του επιδόματος.
Ένα σημαντικό σημείο προς εξέταση είναι ότι τα επιπλέον εισοδηματικά διαστήματα των €10.000 και €5.000 ισχύουν μόνο για οικογένειες με 1 παιδί. Στην περίπτωση οικογενειών με 4 παιδιά, αντί τα όρια αυτά να προσαρμοστούν αναλογικά και να αυξηθούν, για παράδειγμα, τετραπλασιαζόμενα, παραμένουν περιορισμένα στα €5.000. Αυτή η προσέγγιση σημαίνει ότι οι πολύτεκνες οικογένειες ενδέχεται να μην λαμβάνουν τη στήριξη που τους αναλογεί, παρά τις αυξημένες ανάγκες που έχουν λόγω του μεγαλύτερου αριθμού παιδιών, κάτι που δημιουργεί ανισότητες στη διανομή των επιδομάτων.
Συμπέρασμα και Πρόταση
Η τροπολογία αυτή επιχειρεί να βελτιώσει το υφιστάμενο σύστημα του επιδόματος τέκνου, ωστόσο υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ισορροπία και δίκαιη κατανομή των επιδομάτων. Ιδιαίτερη έμφαση θα μπορούσε να δοθεί στα εξής σημεία:
• Στην κλιμακωτή προσαρμογή των εισοδηματικών ορίων, είτε με βάση τα ποσά για τις οικογένειες με 1 παιδί, στο οποίο είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα, είτε με την υιοθέτηση του ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος, το οποίο αντικατοπτρίζει την πραγματική οικονομική άνεση ενός νοικοκυριού, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθός του και τις αυξημένες ανάγκες των οικογενειών με περισσότερα παιδιά.
• Στην εφαρμογή της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των εισοδηματικών ορίων, ώστε το επίδομα να ανταποκρίνεται στις σημερινές οικονομικές συνθήκες και να μην αποδυναμώνεται η αξία του λόγω πληθωρισμού.
• Στην αναθεώρηση των επιπλέον εισοδηματικών διαστημάτων, ώστε να καλύπτουν ισότιμα όλες τις οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων αυτών με περισσότερα παιδιά, οι οποίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες ανάγκες και έξοδα.
• Ενώ προτείνεται η πλήρης άρση των εισοδηματικών κριτηρίων για τις πολύτεκνες οικογένειες, ειδικά αυτών με 3 και 4 εξαρτώμενα τέκνα, προκειμένου να διασφαλιστεί μια πιο δίκαιη και ουσιαστική στήριξη για αυτές τις οικογένειες, οι οποίες αποτελούν πυλώνα της κοινωνίας και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις.
Με μια πιο προσεκτική και ισότιμη προσέγγιση στα παραπάνω ζητήματα και ειδικά της συμπερίληψης όλης της μεσαίας εισοδηματικής τάξης, το επίδομα τέκνου μπορεί να αποτελέσει ένα ουσιαστικό εργαλείο στήριξης των οικογενειών και να συμβάλει στην ενίσχυση της δημογραφικής ανάπτυξης της χώρας. Είναι κρίσιμο να συνεχιστεί ο διάλογος και να εξεταστούν τρόποι για να διασφαλιστεί ότι το μέτρο ανταποκρίνεται καλύτερα στις πραγματικές ανάγκες όλων των οικογενειών.
Παραπομπή:Το Ισοδύναμο Διαθέσιμο Εισόδημα είναι ένας δείκτης που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του πραγματικού οικονομικού επιπέδου ενός νοικοκυριού, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο το συνολικό του εισόδημα, αλλά και τον αριθμό και τη σύνθεση των μελών του. Χρησιμοποιείται από τα κράτη, την Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΟΣΑ, η Eurostat και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Με εκτίμηση
Φάκας Ιωαννίκιος
Τα εξής σημεία για να ληφθούν υπόψη στον όλο σχεδιασμό:
1) η αναφορά σας για κάλυψη της Μεσαίας τάξης με την τροποποίηση θεωρώ ότι πρέπει να επανεξεταστεί.
Το ύψος του ακαθάριστου οικογενειακού εισοδήματος όπως υπολογίζεται για το επίδομα είναι χαμηλότερο αναλογικά με το ύψος του ετήσιου διαθέσιμου εισοδήματος νοικοκυριών (συνολικό καθαρό εισόδημα ) με βάση την ανάλυση από την Στατιστική Υπηρεσία. Επομένως, ο πίνακας θα πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα πανω, με ιδιαίτερη προσοχή για το εισόδημα οικογενειών σε σχέση με το κόστος ανατροφής τέκνων πέραν των 2 τέκνων.
2) έχει εκτιμηθεί το κόστος ενός τέκνου από την γέννηση, διατροφή, διαβίωση, ένδυση, ψυχαγωγία και εκπαίδευση (μέχρι την ηλικία 24 ετών που καλύπτει το επίδομα) στην Κύπρο?
3) Η δημιουργία συνθηκών αύξησης γεννήσεων θα πρέπει παράλληλα να ενισχύεται με την παροχή κινήτρων/στήριξης σε υφιστάμενα ζευγάρια καθώς και ενίσχυση των μεγάλων οικογενειών πέραν του ελάχιστου δείκτη γεννήσεων (> 2 τέκνων) όπως καθορίζεται από την ΕΕ για σκοπούς αναπλήρωσης των συνταξιουχων/συντάξεων. Στόχος θα πρέπει να δημιουργούνται εργαζόμενες οικογένειες μεσαίου εισοδήματος, με πέραν των 2 τέκνων.
3) έχει εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της εν λόγω τροποποίησης σε συνάρτηση με την ετήσια φοιτητική χορηγία? βλέπω ότι τα κριτήρια του επιδόματος συνάδουν με την χορηγία.
Να σημειωθεί ότι το κόστος διδάκτρων έχει εκτοξευθεί στα ύψη τα τελευταία έτη ως αποτέλεσμα του Brexit, αύξηση ιδιωτικών πανεπιστημίων (μετεξέλιξη καλύτερα πρώην κολλεγίων) και αναμενόμενη κάθοδο παραρτημάτων ελληνικών πανεπιστημίων.
4) το οικογενειακό εισόδημα < €21.500 αφορά οικογένεια 2 ατόμων? εαν ναι, είναι περίεργο εφόσον υπάρχει ο Νόμος Κατώτατου μισθού που καθορίζει το ελάχιστο ποσό στα €1.000/μήνα ακάθαρτα. Δηλαδή τουλάχιστον μέχρι €24.000 ανά ζεύγος.
5) ποια είναι τα πλάνα Υφυπουργείου για ενεργοποίηση των οικογενειών κάτω απο τις €21.500 σε προγράμματα/ δράσεις σε συνεργασία με άλλα Υπουργεία με στόχο την βελτίωση εισοδήματος τους? Δεν υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στον Νόμο.
6) Είναι σε εξέλιξη έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών από την Στατιστική Υπηρεσία. Αυτή θα παρουσιάσει περαιτέρω ανάλυση επί του κόστους διαβιώσης και πέραν της μεσαίας τάξης η οποία θα πρέπει να αναθεωρηθεί η παρούσα τροποποίηση.
7) ποια είναι τα πλάνα του Υφυπουργείου για αναθεώρηση του κριτηρίου περιουσιακών στοιχείων εφόσον τα πλείστα εργαζόμενα ζευγάρια απορρίπτονται λόγω υπέρβασης εισοδημάτων αλλά δεν κατέχουν ακίνητη περιουσία/καταθέσεις, τις πλείστες περιπτώσεις μόνο της κύριας κατοικίας τους, σε αντίθεση με δικαιούχα ζευγάρια που πλησιάζουν το €1εκ και δεν εργάζονται ή είναι κάτω από τα ελάχιατα όρια διαβίωσης.