01 – Ανακοίνωση Δημόσιας Διαβούλευσης – AIFMD

1. Η παρούσα δημόσια διαβούλευση είναι σχετική με επικείμενες τροποποιήσεις, δυνάμει Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΕΕ»), στο εποπτικό πλαίσιο που διέπει τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων, γνωστούς και ως investment funds («ΟΣΕ»), καθώς και τους διαχειριστές τους (fund managers). Ειδικότερα, είναι σχετική με την επικείμενη άσκηση των ευχερειών Κράτους-Μέλους («ΚΜ»), που προβλέπονται στην Οδηγία (ΕΕ) 2024/927^[1] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Μαρτίου 2024 για την τροποποίηση των οδηγιών 2011/61/ΕΕ και 2009/65/ΕΚ όσον αφορά τις ρυθμίσεις ανάθεσης καθηκόντων, τη διαχείριση κινδύνου ρευστότητας, την υποβολή εποπτικών αναφορών, την παροχή υπηρεσιών θεματοφύλακα και φύλαξης και τη δανειοδότηση από οργανισμούς εναλλακτικών επενδύσεων («Οδηγία ΟΣΕ»)[2].

2. Η Οδηγία ΟΣΕ θα πρέπει να έχει ενσωματωθεί στο κυπριακό Δίκαιο έως τις 16.04.2026. Η Οδηγία ΟΣΕ είναι τροποιητική άλλων Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες έχουν ήδη ενσωματωθεί στο κυπριακό Δίκαιο μέσω σχετικών νομοθετημάτων και τα οποία θα πρέπει να τροποποιηθούν με την σειρά τους, στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της Οδηγίας ΟΣΕ. Ειδικότερα, η Οδηγία ΟΣΕ τροποποιεί^[3] την:

2.1 Οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 («Οδηγία ΔΟΕΕ»), η οποία έχει ενσωματωθεί στο κυπριακό Δίκαιο μέσω του Νόμου 56(Ι)/2023 Περί Διαχειριστών Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων («Νόμος ΔΟΕΕ»), καθώς και

2.2 Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) («Οδηγία ΟΣΕΚΑ»), η οποία έχει ενσωματωθεί στο κυπριακό Δίκαιο μέσω του Νόμου 78(Ι)/2012 Περί Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων Ανοικτού Tύπου («Νόμος ΟΣΕΚΑ»). ^[4]

3. Κάποιες από τις τροποποιήσεις που προβλέπονται στην Οδηγία ΟΣΕ είναι υποχρεωτικές, ενώ κάποιες άλλες προϋποθέτουν την άσκηση σχετικής ευχέρειας από πλευράς ΚΜ. Ως προς την άσκηση ή μη των ευχερειών ΚΜ, καθώς και ως προς την έκτασή τους, το Υπουργείο Οικονομικών («το ΥπΟικ») προβαίνει στην παρούσα δημόσια διαβούλευση, με σκοπό η τελική προσέγγιση να ενσωματωθεί στην σχετική τροποποιητική νομοθεσία που θα ακολουθήσει. Προς ενημέρωση και υποβοήθηση των ενδιαφερομένων, ετοιμάστηκε και σχετικό επεξηγηματικό κείμενο^[5] στα αγγλικά, το οποίο επισυνάπτεται.

3.1 Ως γενική παρατήρηση, κάποιες από τις τροποποιήσεις, που προβλέπονται στην Οδηγία ΟΣΕ ισχύουν όμοια για την Οδηγία ΔΟΕΕ και την Οδηγία ΟΣΕΚΑ, ενώ κάποιες άλλες ισχύουν μόνο για την Οδηγία ΔΟΕΕ.

3.2 Ως προς τις προβλεπόμενες στην Οδηγία ΟΣΕ ευχέρειες ΚΜ, παρατίθενται συνοπτικά^[6]  τα εξής:

3.2.1 Η πρώτη προτεινόμενη τροποποίηση σε συνέχεια άσκησης ευχέρειας ΚΜ, που προβλέπεται στην Οδηγία ΟΣΕ, αφορά στην Οδηγία ΔΟΕΕ και, συνακόλουθα, στον Νόμο ΔΟΕΕ. Ειδικότερα, αφορά στο ΚΜ εγκατάστασης του θεματοφύλακα οργανισμού εναλλακτικών επενδύσεων («ΟΕΕ»)^[7], εν προκειμένω ΟΕΕ εγκατεστημένων στην Δημοκρατία, και αναμένεται να τροποποιήσει το άρθρο 24(7)(α) του Νόμου ΔΟΕΕ. Με την  προτεινόμενη τροποποίηση, εάν ασκηθεί η σχετική ευχέρεια, ο θεματοφύλακας ΟΕΕ, που έχει συσταθεί στην Δημοκρατία, θα μπορεί να είναι πιστωτικό ίδρυμα εγκατεστημένο σε άλλο ΚΜ και όχι μόνο οντότητες εγκατεστημένες στην Δημοκρατία. Το ΥπΟικ εισηγείται την άσκηση της σχετικής ευχέρειας, δεδομένου του μικρού μεγέθους της αγοράς υπηρεσιών θεματοφυλάκων στην Δημοκρατία, με τελικό σκοπό να καταστεί ελκυστικότερη η σύσταση ΟΕΕ στην Δημοκρατία.

Ερώτηση προς τους ενδιαφερομένους φορείς: Συμφωνείτε με την άσκηση της σχετικής ευχέρειας ΚΜ, ώστε  θεματοφύλακας ΟΕΕ, που έχει συσταθεί στην Δημοκρατία και τελεί υπό την διαχείριση αδειοδοτημένου ΔΟΕΕ, να μπορεί να είναι πιστωτικό ίδρυμα εγκατεστημένο σε άλλο ΚΜ;

3.2.2 Η δεύτερη προτεινόμενη τροποποίηση σε συνέχεια άσκησης ευχέρειας ΚΜ, που προβλέπεται στην Οδηγία ΟΣΕ, είναι παρόμοια για την Οδηγία ΔΟΕΕ και, συνακόλουθα, τον Νόμο ΔΟΕΕ, καθώς και για στην Οδηγία ΟΣΕΚΑ και, συνακόλουθα, τον Νόμο ΟΣΕΚΑ. Ειδικότερα, αφορά στην δυνατότητα των διαχειριστών ΟΣΕ (fund managers), που εμπίπτουν στο αναφερθέν πλαίσιο, να προσφέρουν επιπλέον υπηρεσίες, πέραν της συλλογικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου (fund management)· ήτοι ‘top-up’ services επιπλέον των όσων ήδη προβλέπονται. Στο πλαίσιο αυτό, η Οδηγία ΟΣΕ^[8], εάν ασκηθεί η σχετική ευχέρεια,  αναμένεται να τροποποιήσει το άρθρο 6(6)-(7) του Νόμου ΔΟΕΕ και το άρθρο 109(4)-(6) του Νόμου ΟΣΕΚΑ. Το ΥπΟικ εισηγείται την άσκηση της σχετικής ευχέρειας, δεδομένου ότι αναμένεται να αυξήσει το εύρος των δραστηριοτήτων των διαχειριστών ΟΣΕ και, κατά τούτο, την πρόθεση για σύσταση τέτοιων οντοτήτων στην Δημοκρατία.

Ερώτηση προς τους ενδιαφερομένους φορείς: Συμφωνείτε με την άσκηση της σχετικής ευχέρειας ΚΜ για επέκταση των ‘top–up’ services, που μπορούν να προσφέρουν οι  διαχειριστές ΟΣΕ και, σε καταφατική περίπτωση, σε ποια έκταση;

3.2.3 Η τρίτη προτεινόμενη τροποποίηση σε συνέχεια άσκησης ευχέρειας ΚΜ, που προβλέπεται στην Οδηγία ΟΣΕ, αφορά στην Οδηγία ΔΟΕΕ και, συνακόλουθα, στον Νόμο ΔΟΕΕ. Η εν λόγω τροποποίηση συνίσταται σε νέα προσθήκη και, κατά τούτο δεν τροποποιεί, υφιστάμενες διατάξεις. Ειδικότερα, αφορά στο να επιτραπεί σε ΟΕΕ (είτε της Δημοκρατίας είτε άλλου ΚΜ), των οποίων η επενδυτική πολιτική περιλαμβάνει την χορήγηση δανείων, να χορηγούν καταναλωτικά δάνεια στην Δημοκρατία και να διαχειρίζονται τις πιστώσεις που χορηγούνται στους εν λόγω καταναλωτές-δανειολήπτες^[9]. Η αρχική προσέγγιση του ΥπΟικ είναι η άσκηση της σχετικής ευχέρειας, δεδομένου ότι αναμένεται αυξήσει το εύρος των δραστηριοτήτων των ΔΟΕΕ, ενώ αφορά μόνο σε καταναλωτικά δάνεια. Επίσης,  αναμένεται να αυξήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των φορέων χορήγησης καταναλωτικών δανείων ως προς το ύψος των επιτοκίων και των όρων των σχετικών καταναλωτικών δανείων προς όφελος των  καταναλωτών-δανειοληπτών. Το ΥπΟικ προσκαλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της αγοράς για υποβολή σχετικών σχολίων και ανάλυσης, με τα υπέρ και τα κατά, υποβοηθώντας την λήψη τελικής απόφασης για το θέμα.

Ερώτηση προς τους ενδιαφερομένους φορείς: Συμφωνείτε με την άσκηση της σχετικής ευχέρειας ΚΜ, ώστε να επιτραπεί σε ΟΕΕ (είτε της Δημοκρατίας είτε άλλου ΚΜ), των οποίων η επενδυτική πολιτική περιλαμβάνει την χορήγηση δανείων, να χορηγούν καταναλωτικά δάνεια στην Δημοκρατία και να διαχειρίζονται τις πιστώσεις που χορηγούνται στους εν λόγω καταναλωτές-δανειολήπτες;

3.2.4 Η τέταρτη προτεινόμενη τροποποίηση σε συνέχεια άσκησης ευχέρειας ΚΜ, που προβλέπεται στην Οδηγία ΟΣΕ, είναι παρόμοια για την Οδηγία ΔΟΕΕ και, συνακόλουθα, τον Νόμο ΔΟΕΕ, καθώς και για στην Οδηγία ΟΣΕΚΑ και, συνακόλουθα, τον Νόμο ΟΣΕΚΑ. Ειδικότερα, αφορά στην δυνατότητα των διαχειριστών ΟΣΕ (fund managers), που εμπίπτουν στο αναφερθέν πλαίσιο, να επιλέγουν μηχανισμούς διαχείρισης ρευστότητας (Liquidity Management Tools–LMTs)^[10] για τους ΟΣΕ ανοικτού τύπου υπό την διαχείρισή τους από την σχετική λίστα της Οδηγίας ΟΣΕ^[11]. Η εν λόγω τροποποίηση συνίσταται σε νέα προσθήκη και, κατά τούτο δεν τροποποιεί, υφιστάμενες διατάξεις. Η προτεινόμενη ευχέρεια συνίσταται στην πρόβλεψη επιπλέον μηχανισμών διαχείρισης ρευστότητας από αυτούς που περιέχονται στην σχετική λίστα της Οδηγίας ΟΣΕ^[12]. Το ΥπΟικ εισηγείται την άσκηση της ευχέρειας αυτής, δεδομένου ότι με τον τρόπο αυτό οι διαχειριστές ΟΣΕ θα έχουν στην διάθεσή τους περισσότερα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου ρευστότητας.

Ερώτηση προς τους ενδιαφερομένους φορείς: Συμφωνείτε με την άσκηση της σχετικής ευχέρειας ΚΜ, ώστε να προβλεφθούν επιπλέον μηχανισμοί διαχείρισης ρευστότητας από αυτούς που περιέχονται στην σχετική λίστα της Οδηγίας ΟΣΕ και, σε καταφατική περίπτωση, ποιους θα προτείνατε;

Η παρούσα δημόσια διαβούλευση θα είναι ανοικτή για την υποβολή των θέσεων των ενδιαφερομένων μερών έως τις 16.07.2025

[1] Διαθέσιμη εδώ.

[2] Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Οδηγία ΟΣΕ έχει επικρατήσει να αναφέρεται ως AIFMD II. Ωστόσο, λόγω του ότι η εν λόγω Οδηγία δεν περιορίζεται μόνο σε τροποποιήσεις της Οδηγίας (ΕΕ) γνωστής ως AIFMD, αλλά προβλέπει και τροποποιήσεις της Οδηγίας (ΕΕ) γνωστής ως UCITSD, προτιμήθηκε για τις ανάγκες του παρόντος κειμένου ο συλλογικός όρος Οδηγία ΟΣΕ, ήτοι Οδηγία Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων εν γένει.

[3] Οι τροποποιήσεις, που επιφέρει η Οδηγία ΟΣΕ στην Οδηγία ΔΟΕΕ και, συνακόλουθα, στον Νόμο ΔΟΕΕ περιέχονται στο Άρθρο 1 της Οδηγίας ΟΣΕ. Οι τροποποιήσεις, που επιφέρει η Οδηγία ΟΣΕ στην Οδηγία ΟΣΕΚΑ και, συνακόλουθα, στον Νόμο ΟΣΕΚΑ περιέχονται στο Άρθρο 2 της Οδηγίας ΟΣΕ.

[4] Οι οργανισμοί εναλλακτικών επενδύσεων («ΟΕΕ») και οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες («ΟΣΕΚΑ») έχει επικρατήσει να αναφέρονται συλλογικά ως οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων («ΟΣΕ»).

[5] Περισσότερες σχετικές πληροφορίες περιέχονται στο επεξηγηματικό κείμενο (στα αγγλικά), το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα διαβούλευση.

[6] Η συνοπτική περιγραφή των ευχερειών ΚΜ που προβλέπονται στην Οδηγία ΟΣΕ ακολουθεί την σειρά του επισυναπτόμενου επεξηγηματικού κειμένου.

[7] Άρθρο 1 παράγραφος10 στοιχείο (α) Οδηγίας ΟΣΕ. Ως ΟΕΕ, νοείται πρακτικά, όποιος ΟΣΕ δεν είναι ΟΣΕΚΑ.

[8] Άρθρο 1(2) της Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την σχετική τροποποίηση της Οδηγίας ΔΟΕΕ και Άρθρο 2(2) της Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την σχετική τροποποίηση της Οδηγίας ΟΣΕΚΑ.

[9] Άρθρο 1(7) Οδηγίας ΟΣΕ.

[10] Οι μηχανισμοί διαχείρισης ρευστότητας αποτελούν περιορισμούς του δικαιώματος εξαγοράς (redemption right) των επενδυτών, εξ ου και οι σχετικές διατάξεις της Οδηγίας ΟΣΕ εφαρμόζονται μόνο σε ΟΣΕΚΑ και ΟΕΕ ανοικτού τύπου, καθότι στους ΟΕΕ κλειστού τύπου δεν προβλέπεται δικαίωμα εξαγοράς.

[11] Άρθρο 1(8) ς Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την σχετική τροποποίηση της Οδηγίας ΔΟΕΕ και Άρθρο 2(6) της Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την σχετική τροποποίηση της Οδηγίας ΟΣΕΚΑ.

[12] Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την Οδηγία ΔΟΕΕ και Παράρτημα ΙV της Οδηγίας ΟΣΕ ως προς την Οδηγία ΟΣΕΚΑ.

Τέλος