090 – Παροχή νομικής καθοδήγησης, νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης.
90.-(1) (α) Ο αιτητής δικαιούται να συμβουλεύεται, ιδία δαπάνη και κατά τρόπο αποτελεσματικό, δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο, σε θέματα σχετικά με την αίτησή του, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας εξέτασης της αίτησης, ακόμα και μετά από αρνητική απόφαση του Προϊσταμένου.
(β) Η Υπηρεσία Ασύλου μεριμνά για την ενημέρωση του αιτητή το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο κατά την καταχώρηση της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 83 του παρόντος Νόμου αναφορικά με το δικαίωμά του να ζητήσει δωρεάν νομική καθοδήγηση ή δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση στο πλαίσιο των διοικητικών διαδικασιών του παρόντος Νόμου ή στο πλαίσιο άσκησης προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου αντίστοιχα.
(2)(α) Ο Προϊστάμενος μεριμνά για την παροχή δωρεάν νομικής καθοδήγησης στους αιτητές, στο πλαίσιο των διοικητικών διαδικασιών του παρόντος Νόμου, μετά από αίτημα του ενδιαφερόμενου προσώπου κατά την κατάθεση της αίτησης, κατά τον τύπο που αποφασίζεται από τον Προϊστάμενο.
Νοείται ότι, για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, η δωρεάν νομική καθοδήγηση μπορεί να παρέχεται σε πολλούς αιτητές ταυτόχρονα.
(β) Η δωρεάν νομική καθοδήγηση που παρέχεται δυνάμει της παραγράφου (α) του παρόντος εδαφίου περιλαμβάνει –
(i) καθοδήγηση και επεξήγηση σχετικά με τη διαδικασία για την εξέταση της αίτησης του αιτητή, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις κατά τη διάρκεια της εν λόγω διαδικασίας,
(ii) σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης από τον Προϊστάμενο, πέραν των όσων προβλέπονται στο άρθρο 101 και στο εδάφιο (5) του άρθρου 89, πληροφορίες με τις οποίες εξηγούνται οι λόγοι της απόφασης και οι δυνατότητες άσκησης προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος καθώς και η προθεσμία άσκησης τέτοιας προσφυγής,
(iii) καθοδήγηση σχετικά με τους κανόνες που σχετίζονται με το παραδεκτό της αίτησης,
(iv) καθοδήγηση σχετικά με τις διαφορετικές διαδικασίες στο πλαίσιο των οποίων μπορεί να εξεταστεί η αίτηση και τους λόγους για την εφαρμογή των εν λόγω διαδικασιών,
(v) συνδρομή σχετικά με την κατάθεση της αίτησης.
(3) Με την επιφύλαξη της παραγράφου (α) του εδαφίου (2), ο Προϊστάμενος δύναται να μην παρέχει δωρεάν νομική καθοδήγηση όταν:
(α) η αίτηση συνιστά πρώτη μεταγενέστερη αίτηση, που θεωρείται ότι κατατέθηκε με μοναδικό σκοπό να καθυστερήσει ή να εμποδίσει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα την άμεση απομάκρυνση του αιτητή από την Κυπριακή Δημοκρατία·
(β) η αίτηση συνιστά δεύτερη ή περαιτέρω μεταγενέστερη αίτηση·
(γ) ο αιτητής τυγχάνει συνδρομής και εκπροσωπείται ήδη από νομικό σύμβουλο·
(δ) όταν τεκμηριώσει ότι ο αιτητής διαθέτει επαρκείς πόρους.
(4)(α) O Προϊστάμενος, για σκοπούς εφαρμογής του εδαφίου (2), δύναται να αποφασίζει ότι η δωρεάν νομική καθοδήγηση παρέχεται από:
(i) ιδιώτες δικηγόρους ή νομικούς συμβούλους με τους οποίους δύναται να συνάπτει συμβάσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου ως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται και των δυνάμει αυτού εκδιδομένων κανονισμών, ή
(ii) λειτουργούς της Υπηρεσίας Ασύλου με νομική κατάρτιση και οι οποίοι δεν ασχολούνται με εξέταση αιτήσεων, ή
(iii) μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Νοείται ότι για σκοπούς εφαρμογής της παραγράφου (α) του παρόντος εδαφίου ο Προϊστάμενος δύναται να ζητήσει τη συνδρομή του Οργανισμού.
(β) Ο Προϊστάμενος δύναται να απαιτεί, από αιτητή στον οποίο παραχωρήθηκε δωρεάν νομική καθοδήγηση δυνάμει του παρόντος εδαφίου, να επιστρέψει ολόκληρο ή μέρος του ποσού που καταβλήθηκε για σκοπούς παροχής νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης, εάν και από τη στιγμή που έχει βελτιωθεί σημαντικά η οικονομική του κατάσταση ή όταν η απόφαση χορήγησης δωρεάν νομικής καθοδήγησης είχε ληφθεί με ψευδείς πληροφορίες που είχε δώσει ο αιτητής. Για τον σκοπό αυτό, ο αιτητής ενημερώνει αμέσως την Υπηρεσία Ασύλου για κάθε σημαντική μεταβολή της οικονομικής του κατάστασης. Σε περίπτωση άρνησης ή παράλειψης του αιτητή να ικανοποιήσει την απαίτηση του Προϊσταμένου, ο Προϊστάμενος δύναται να λάβει δικαστικά μέτρα με σκοπό την είσπραξη του σχετικού ποσού ως αστικού χρέους οφειλόμενου στη Δημοκρατία.
(5) Σε αιτητή, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος παρέχεται, κατόπιν αιτήματος του, δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση στις διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του περί Νομικής Αρωγής Νόμου όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται.
(6) Με την επιφύλαξη του εδαφίου (7), ο δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος του αιτητή, ο οποίος παρέχει καθοδήγηση, συνδρομή ή εκπροσώπηση στον αιτητή, δικαιούται μετά από σχετικό αίτημα πρόσβαση στις πληροφορίες του φακέλου του αιτητή, βάσει των οποίων λαμβάνεται ή θα ληφθεί αιτιολογημένη απόφαση από τον Προϊστάμενο.
(7) (α) Ο Προϊστάμενος δύναται να απορρίψει αίτημα που υποβάλλεται δυνάμει του εδαφίου (6), σε περίπτωση που-
(i) Η αποκάλυψη των πληροφοριών ή των πηγών ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια, την ασφάλεια των οργανισμών ή προσώπων που παρέχουν τις πληροφορίες ή την ασφάλεια των προσώπων τα οποία αφορούν οι πληροφορίες∙ ή
(ii) θίγονται είτε οι έρευνες σχετικά με την εξέταση της αίτησης είτε οι διεθνείς σχέσεις της Δημοκρατίας∙ ή
(iii) σε περίπτωση που οι πληροφορίες είναι διαβαθμισμένες σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.
(β) Η απαγόρευση της παραγράφου (α) δεν θα πρέπει να περιορίζει το δικαίωμα του αιτητή σε εκπροσώπηση, νομική συνδρομή και υπεράσπιση.
Νοείται ότι, ο Προϊστάμενος παρέχει στο δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο του αιτητή, ο οποίος έχει υποβληθεί σε έλεγχο ασφαλείας, πρόσβαση στις συγκεκριμένες πληροφορίες, εφόσον οι πληροφορίες σχετίζονται με την εξέταση της αίτησης ή με τη λήψη απόφασης περί ανάκλησης διεθνούς προστασίας.
(γ) Ο Προϊστάμενος παρέχει στο Δικαστήριο πρόσβαση στις πληροφορίες του φακέλου του αιτητή, βάσει των οποίων ο Προϊστάμενος έλαβε απόφαση επί της αίτησης του αιτητή.
(8) Ο δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος του αιτητή, ο οποίος παρέχει συνδρομή ή εκπροσώπηση στον αιτητή, κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (1), δικαιούται να έχει πρόσβαση σε χώρους κράτησης ή σε Κέντρο Φιλοξενίας υπό τους ειδικούς όρους του Κανονισμού Λειτουργίας του Κέντρου Φιλοξενίας σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Επιτρέπεται, επίσης πρόσβαση τους σε ζώνες διέλευσης, για να επικοινωνούν με τους αιτητές, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
Νοείται ότι, δυνατότητα πρόσβασης των ως άνω προσώπων στους χώρους αυτούς περιορίζεται, όταν αυτό κρίνεται αντικειμενικά απαραίτητο, από τις εκάστοτε αρμόδιες αρχές για την ασφάλεια, τη δημόσια τάξη ή τη διοικητική διαχείριση του εν λόγω χώρου ή την ασφάλεια των αιτητών, υπό τον όρο ότι δεν περιορίζεται ούτε παρακωλύεται το δικαίωμα του αιτητή σε νομική συνδρομή και εκπροσώπηση, ιδίως όταν η πρόσβαση των δικηγόρων και νομικών συμβούλων περιορίζεται υπερβολικά ή καθίσταται αδύνατη.
(9) Οι δικηγόροι ή νομικοί σύμβουλοι των αιτητών καθίστανται αυτοδικαίως και αντιπρόσωποι και όλες οι επιδόσεις, σύμφωνα με το άρθρο 100, μπορούν να γίνουν προς αυτούς. Ειδικώς, σε περίπτωση που ο δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος ενεργεί για λογαριασμό νόμιμα εγγεγραμμένης οργάνωσης που δραστηριοποιείται στην Δημοκρατία, αντιπρόσωπος καθίσταται αυτοδικαίως και η οργάνωση αυτή. Η ιδιότητα του αντιπροσώπου παύει μόνο με έγγραφη δήλωση του αιτητή με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του από δημόσια αρχή, η οποία προσκομίζεται στην αρχή ενώπιον της οποίας κατατέθηκε η αίτηση ή η προσφυγή.
Τέλος