074 – Αξιολόγηση ειδικών αναγκών υποδοχής και ειδικές διαδικαστικές εγγυήσεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ B’ 

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΑΙΤΗΤΕΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ

74.-(1) Οι αρμόδιες αρχές λαμβάνουν υπόψη την ειδική κατάσταση των αιτητών με ειδικές ανάγκες υποδοχής, ιδιαίτερα των ευάλωτων προσώπων, όπως ορίζονται ενδεικτικά στο άρθρο 2 του παρόντος Νόμου.

(2) Για την αποτελεσματική εφαρμογή του εδαφίου (1) και του άρθρου 86 του παρόντος Νόμου απαιτείται ατομική εκτίμηση για να διαπιστωθεί κατά πόσο συγκεκριμένο πρόσωπο είναι αιτητής με ειδικές ανάγκες υποδοχής και, εάν είναι, για να προσδιοριστούν αυτές οι ειδικές ανάγκες υποδοχής, και για να διαπιστωθεί κατά πόσο το ίδιο πρόσωπο είναι αιτητής που χρήζει ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων και, εάν είναι, για να προσδιοριστούν οι ειδικές διαδικαστικές του ανάγκες. Οι εν λόγω εκτιμήσεις διενεργούνται χωρίς επηρεασμό της εκτίμησης των αναγκών διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και δύνανται να συνεκτιμηθούν με τις ιατρικές εξετάσεις των άρθρων 59, 76 και 91.

(3) Το προσωπικό των αρμόδιων αρχών και κάθε γιατρός, ψυχολόγος ή άλλος επαγγελματίας που αξιολογεί τις ειδικές ανάγκες υποδοχής και διενεργεί έλεγχο σχετικά με την ανάγκη ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων, λαμβάνει κατάρτιση ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζει ενδείξεις ευαλωτότητας και ενδείξεις ειδικών αναγκών υποδοχής.

(4) Οι ατομικές εκτιμήσεις που αναφέρονται στο εδάφιο (1) διενεργούνται το συντομότερο δυνατό από την υποβολή της αίτησης και σε κάθε περίπτωση εντός τριάντα ημερών. Κατά τη διαδικασία αυτή δύναται να λαμβάνεται υπόψη το ειδικό έντυπο που προβλέπεται στην παράγραφο (δ) του εδαφίου (1) του άρθρου 45 στην περίπτωση που υπάρχει τέτοιο, χωρίς να περιορίζεται η δυνατότητα και μεταγενέστερης εκτίμησης σε άλλο στάδιο σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο.

(5) Για την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου-
(α) το εξειδικευμένο προσωπικό που προβαίνει σε εκτίμηση τυχόν ειδικών αναγκών υποδοχής ή και αναγκών ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων και τη φύση αυτών, είναι υπεύθυνο για την καταγραφή και συμπερίληψη τους στο φάκελο του αιτητή, όπως και ορατές ενδείξεις ή δηλώσεις ή συμπεριφορές ή σχετικά έγγραφα του αιτητή.
Η εκτίμηση δύναται να βασίζεται στο συμπληρωμένο ειδικό έντυπο που προβλέπεται στην παράγραφο (δ) του εδαφίου (1) του άρθρου 45 ∙
(β) στο πλαίσιο των αρχικών ιατρικών εξετάσεων στις οποίες υποβάλλεται ο αιτητής δυνάμει του άρθρου 59 του παρόντος Νόμου, ο εξετάζων ιατρός, ψυχολόγος ή άλλος ειδικός ετοιμάζει έκθεση για την ύπαρξη τυχόν ειδικών αναγκών υποδοχής ή/και ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων του αιτητή καθώς και τη φύση των αναγκών αυτών και τα μέτρα αντιμετώπισης∙
(γ) Η Υπηρεσία Ασύλου ή άλλη αρχή μπορεί να παραπέμψει τον αιτητή, υπό την προϋπόθεση προηγούμενης συναίνεσής του, στον κατάλληλο ιατρό ή ψυχολόγο ή σε άλλον επαγγελματία για γνωμοδότηση σχετικά με την ανάγκη του αιτητή για ειδικές διαδικαστικές εγγυήσεις, δίνοντας προτεραιότητα σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αιτητές μπορεί να έχουν υπάρξει θύματα βασανιστηρίων, βιασμού ή άλλης σοβαρής μορφής ψυχολογικής, σωματικής ή σεξουαλικής βίας ή βίας με βάση το φύλο που θα μπορούσε να επηρεάσει δυσμενώς τη δυνατότητά τους να συμμετέχουν αποτελεσματικά στη διαδικασία. Όταν ο αιτητής συναινεί στην παραπομπή του σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, η εν λόγω συναίνεση θεωρείται ότι εμπεριέχει και συναίνεση για τη διαβίβαση των αποτελεσμάτων της παραπομπής στην Υπηρεσία Ασύλου.
Η γνωμοδότηση που παρέχεται δυνάμει της παρούσας παραγράφου λαμβάνεται υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου όταν αυτή αποφασίζει σχετικά με τον τύπο των ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων που μπορούν να παρασχεθούν στον αιτούντα.
Νοείται ότι, η γνωμοδότηση μπορεί να ενσωματωθεί στις ιατρικές εξετάσεις που αναφέρονται στον παρόντα Νόμο συμπεριλαμβανομένης και της εκτίμησης ηλικίας.
(δ) σε περίπτωση που ο αιτητής φιλοξενείται σε κέντρο φιλοξενίας ή χώρο στέγασης, οι κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι που εργάζονται σε αυτό διαπιστώνουν, μετά από διεξαγωγή προσωπικών συνεντεύξεων με τον κάθε διαμένοντα, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από την εισδοχή του αιτητή στο κέντρο φιλοξενίας ή χώρο στέγασης, κατά πόσο οι διαμένοντες σε αυτό αντιμετωπίζουν οποιεσδήποτε ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και διαδικαστικές ανάγκες και ετοιμάζουν σχετική έκθεση στην οποία αναφέρουν και τη φύση τέτοιων ενδεχόμενων αναγκών∙
(ε) οι λειτουργοί των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, σε περίπτωση που ο αιτητής παρουσιαστεί ενώπιόν τους, εντοπίζουν όπου είναι δυνατό τυχόν ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και διαδικαστικές ανάγκες του αιτητή και ενημερώνουν γραπτώς την Υπηρεσία Ασύλου για την ύπαρξη καθώς και τη φύση τέτοιων ενδεχόμενων αναγκών∙
Νοείται ότι, οι εν λόγω λειτουργοί λαμβάνουν κατάρτιση ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν ενδείξεις ευαλωτότητας.
(στ) σε περίπτωση που οποιαδήποτε αρμόδια αρχή της Δημοκρατίας, κατά την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων της δυνάμει του παρόντος Νόμου, διαπιστώσει την ύπαρξη τυχόν ειδικών αναγκών υποδοχής ή/και διαδικαστικών αναγκών του αιτητή, υποχρεούται να ενημερώσει άμεσα την Υπηρεσία Ασύλου.

(6)(α) Τα έντυπα και οι εκθέσεις που αναφέρονται στο εδάφιο (5) κοινοποιούνται άμεσα στην Υπηρεσία Ασύλου σε σφραγισμένο φάκελο.
(β) Η Υπηρεσία Ασύλου-
(i) Αποφασίζει, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος για την ανάγκη παροχής ειδικών αναγκών υποδοχής ή/και ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων, αναφέροντας στην εν λόγω απόφαση τη φύση τέτοιων ενδεχόμενων αναγκών, αφού λάβει υπόψη της τις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται στα έντυπα και στις εκθέσεις που αναφέρονται στο εδάφιο (5), και
(ii) παραπέμπει τον αιτητή με ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και με ανάγκες ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων στις αρμόδιες αρχές για σκοπούς εφαρμογής του εδαφίου (8).
(γ) Η Υπηρεσία Ασύλου αν το κρίνει αναγκαίο, διεξάγει προσωπική συνέντευξη με τον αιτητή αναφορικά με τις ειδικές ανάγκες υποδοχής του ή/και ανάγκες ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων ή/και ζητεί συμβουλές από εμπειρογνώμονες επί ειδικών ζητημάτων.

(7) Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και σε περίπτωση που οι ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και ανάγκες ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων εμφανιστούν σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας διεθνούς προστασίας. Σε περίπτωση που αρμόδια αρχή της Δημοκρατίας, κατά την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων της δυνάμει του παρόντος Νόμου, διαπιστώσει σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας διεθνούς προστασίας την ύπαρξη ειδικών αναγκών του αιτητή και αναγκών ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων, υποχρεούται να ενημερώσει άμεσα την Υπηρεσία Ασύλου, η οποία και αποφασίζει για την παροχή ειδικών αναγκών υποδοχής ή/και διαδικαστικών αναγκών σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (6).

(8) Σε αιτητή που διαπιστώνεται ότι είναι αιτητής με ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και ανάγκες ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο, οι αρμόδιες αρχές-
(α) Παρέχουν υποστήριξη, η οποία λαμβάνει υπόψη τις ειδικές ανάγκες υποδοχής ή/και ανάγκες ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων του αιτητή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας διεθνούς προστασίας∙ και
(β) μεριμνούν για την κατάλληλη παρακολούθηση της κατάστασής του.

Τέλος