02 – ΜΕΡΟΣ Ι – ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΜΕ ΤΙΤΛΟ Ο ΠΕΡΙ ΥΙΟΘΕΣΙΑΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2024
| Συνοπτικός
Τίτλος.
|
1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Υιοθεσίας Νόμος του 2024. |
| Ερμηνεία. | 2. Στον παρόντα Νόμο, εκτός αν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια – |
| «αιτητές» ή «αιτητής» σημαίνει πρόσωπα ή πρόσωπο που έχουν υποβάλει αίτηση για έγκριση της καταλληλότητας τους για σκοπούς υιοθεσίας. | |
| ……του 2024 | «αναδεχόμενος» σημαίνει το παιδί που τοποθετείται σε ανάδοχους γονείς δυνάμει του περί της Μεταχείρισης Παιδιών υπό τη Γονική Μέριμνα ή Επιμέλεια ή φροντίδα του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας Νόμου του 2024∙ |
| «ανάδοχος γονέας» σημαίνει εγκεκριμένο πρόσωπο ή πρόσωπα σύμφωνα με τον περί της Μεταχείρισης Παιδιών υπό τη Γονική Μέριμνα ή Επιμέλεια ή φροντίδα του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας Νόμο του 2024 που αναλαμβάνουν παιδί υπό αναδοχή για φροντίδα και προστασία∙ | |
|
216 του 1990 60(I) του 1995 95(I) του 1995 30(I) του 1997 60(I) του 1997 21(I) του 1998 190(I) του 2002 203(I) του 2004 68(I) του 2008. |
«ασκών τη γονική μέριμνα» σημαίνει πρόσωπο ή πρόσωπα περιλαμβανομένου και επιτρόπου, πέραν των βιολογικών γονέων παιδιού, το οποίο ασκεί τη γονική μέριμνα για παιδί σύμφωνα με τον περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμο κατόπιν τελικού διατάγματος του Δικαστηρίου∙ |
| «άτομο με αναπηρία» σημαίνει πρόσωπο που παρουσιάζει οποιασδήποτε μορφής μακροχρόνια σωματική, πνευματική, διανοητική ή αισθητηριακή διαταραχή η οποία, κατά την αλληλεπίδρασή της με διάφορα εμπόδια, δυνατόν να εμποδίζει την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή του ατόμου αυτού στην κοινωνία σε ίση βάση με άλλους· | |
| Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε:
L 119 27.4.2016, σελ.1.
|
«ΓΚΠΔ» σημαίνει τον Γενικό Κανονισμό (ΕΕ) για την Προστασία Δεδομένων 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων)», όπως εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται∙ |
| «γονέας» ή «γονείς» σημαίνει τη βιολογική μητέρα και τον βιολογικό πατέρα παιδιού που γεννήθηκε εντός γάμου ή πολιτικής συμβίωσης, ή τη βιολογική μητέρα και τον βιολογικό πατέρα παιδιού που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του και που έχει αναγνωριστεί από τον πατέρα είτε με εκούσια είτε με δικαστική αναγνώριση· | |
| «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα» περιλαμβάνει κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο∙ | |
| «Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία ∙ | |
| «διακρατική υιοθεσία» σημαίνει την υιοθεσία ενός παιδιού, το οποίο έχει τη συνήθη διαμονή του σε ένα συμβαλλόμενο ή μη της Σύμβασης της Χάγης κράτος, που είναι το κράτος καταγωγής και έχει μετακινηθεί, μετακινείται, ή πρόκειται να μετακινηθεί από πρόσωπο ή πρόσωπα που κατοικούν σε άλλο συμβαλλόμενο ή μη κράτος, που είναι το κράτος υποδοχής, για σκοπούς υιοθεσίας· | |
| «διάταγμα απλής υιοθεσίας» σημαίνει το διάταγμα υιοθεσίας που εκδίδεται από το Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 47 ύστερα από αίτηση που υποβάλλεται κατά τον καθορισμένο τύπο και το οποίο δημιουργεί με την έκδοσή του μια νομική και μόνιμη σχέση γονέα παιδιού και ταυτόχρονα τερματίζει τη νομική σχέση μεταξύ του παιδιού και των γονέων του αλλά παραχωρεί δικαίωμα επικοινωνίας του υιοθετουμένου με τους βιολογικούς γονείς του και τη βιολογική του οικογένεια· | |
| «διάταγμα υιοθεσίας» ή «διάταγμα πλήρους υιοθεσίας» σημαίνει το διάταγμα υιοθεσίας που εκδίδεται από το Δικαστήριο ύστερα από αίτηση που υποβάλλεται κατά τον καθορισμένο τύπο και το οποίο δημιουργεί με την έκδοση του μια νομική και μόνιμη σχέση γονέα παιδιού και ταυτόχρονα τερματίζει τη νομική σχέση μεταξύ του παιδιού και των βιολογικών του γονέων · | |
| «Διευθυντής» σημαίνει τον Διευθυντή ή την Διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, και περιλαμβάνει οποιονδήποτε Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών που ενεργεί εκ μέρους του· | |
|
23 του 1990 247 του1990 231 του1991 88(I) του 1994 33(I) του 1996 61(I) του 1997 26(I) του 1998 92(I) του 1998 46(I) του 1999 96(I) του 1999 58(I) του 2000 63(I) του 2006 69(I)του 2009 2(I) του 2023 20(I) του 2023. |
«Δικαστήριο» σημαίνει το Οικογενειακό Δικαστήριο που ιδρύθηκε δυνάμει του περί Οικογενειακού Δικαστηρίου Νόμου του 1990 όπως εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται και ασκεί αρμοδιότητα στην επαρχία στην οποία διαμένει το παιδί, εκτός αν από το κείμενο συνάγεται ότι γίνεται αναφορά σε άλλο δικαστήριο·
Νοείται ότι στην περίπτωση ποινικών αδικημάτων κατά παράβαση του παρόντος νόμου, Δικαστήριο σημαίνει το Δικαστήριο που ασκεί ποινική δικαιοδοσία∙ |
| «ειδικός επαγγελματίας» σημαίνει ιατρός, ψυχίατρος, παιδοψυχίατρος, ψυχολόγος, νομικός, κοινωνικός λειτουργός, και οποιονδήποτε άλλο επαγγελματία με άλλη συναφή ειδικότητα, εγγεγραμμένο στο μητρώο της ειδικότητάς του· | |
| «έκθετο παιδί» σημαίνει το παιδί που έχει εγκαταλειφθεί και οι γονείς του είναι άγνωστοι· | |
| «ενδιαφερόμενο πρόσωπο» σημαίνει τους υποψήφιους υιοθετούντες γονείς, τους υιοθετούντες γονείς, το προς υιοθεσία παιδί, το υιοθετούμενο άτομο, τον Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και τον Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού· | |
| «Επαρχιακός Λειτουργός Ευημερίας» είναι ο λειτουργός των Υπηρεσιών Κοινωνική Ευημερίας που προΐσταται Επαρχιακού Γραφείου Ευημερίας σε επαρχία των ελεγχόμενων περιοχών της Δημοκρατίας· | |
| «επιμελητές» σημαίνει υποψήφιους υιοθετούντες γονείς, υπό την άμεση φροντίδα και επιμέλεια των οποίων έχει τοποθετηθεί παιδί για σκοπούς υιοθεσίας· | |
| «Επιτροπή Συνταιριάσματος» σημαίνει την τριμελή Επιτροπή που διορίζει ο Διευθυντής, δυνάμει του άρθρου 25, αποτελούμενη από Λειτουργούς Κοινωνικών Υπηρεσιών για να υποβάλλει εισηγήσεις στον Διευθυντή ως προς την τοποθέτηση παιδιού υπό την άμεση φροντίδα επιμελητή με σκοπό την υιοθεσία· | |
|
26(ΙΙΙ) του 1994. |
«Κεντρική Αρχή» σημαίνει το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας το οποίο εξουσιοδοτεί τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας για να ασκούν τις εξουσίες και αρμοδιότητες που προβλέπονται από το άρθρο 4 του περί της Σύμβασης της Χάγης για την Προστασία των Παιδιών και για τη Συνεργασία αναφορικά με Διακρατική Υιοθεσία (Κυρωτικού) Νόμου του 1994· |
| «Λειτουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» ή «Λειτουργός» σημαίνει λειτουργό των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας∙ | |
|
104(I) του 2017 76(I) του 2018 84(I) του 2019 118(I) του 2020.
ΚΕΦ.113 9 του 1968 76 του 1977 17 του 1979 105 του 1985 198 του 1986 19 του 1990 46(I) του 1992 96(I) του 1992 41(I) του 1994 15(I) του 1995 21(I) του 1997 ΑΝΑΚ.2331 82(I) του 1999 149(I) του 1999 2(I) του 2000 135(I) του 2000 151(I) του 2000 76(I) του 2001 70(I) του 2003 167(I) του 2003 92(I) του 2004 24(I) του 2005 129(I) του 2005 130(I) του 2005 98(I) του 2006 124(I) του 2006 70(I) του 2007 71(I) του 2007 131(I) του 2007 186(I) του 2007 87(I) του 2008 41(I) του 2009 49(I) του 2009 99(I) του 2009 42(I) του 2010 60(I) του 2010 88(I) του 2010 53(I) του 2011 117(I) του 2011 145(I) του 2011 157(I) του 2011 198(I) του 2011 64(I) του 2012 98(I)/ του 012 190(Ι) του 2012 203(Ι) του 2012 6(Ι) του 2013 90(I) του 2013 74(Ι) του 2014 75(Ι) του 2014 18(Ι) του 2015 62(Ι) του 2015 63(Ι) του 2015 89(I) του 2015 120(I) του 2015 40(I) του 2016 90(I)/ του 2016 97(I) του 2016 17(I) του 2017 33(I) του 2017 51(I)/2017 37(I) του 2018 83(I)/2018 149(I) του 2018 163(I) του 2019 38(I) του 2020 43(I) του 2020 191(I) του 020 192(I) του 2020 32(Ι) του 2021 43(I) του 2021 117(I)του 2021 150(I) του 2021 151(I)του 2021 87(I) του 2022 88(I) του 2022 96(I) του 2022 213(I)/ του 2022 80(I) του 2023 151(I) του 2023 18(I) του 2024. |
«μη κυβερνητικοί οργανισμοί» ή «μη κυβερνητικές οργανώσεις» σημαίνει μη κερδοσκοπικές οργανώσεις δεόντως εγγεγραμμένες δυνάμει του περί Σωματείων και Ιδρυμάτων Νόμου ή του περί Εταιρειών Νόμου, όπως αυτοί εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, οι οποίες δυνάμει του καταστατικού τους έχουν εντολή να δραστηριοποιούνται στους τομείς των δικαιωμάτων των παιδιών ή της παροχής υπηρεσιών προς παιδιά∙ |
| «Μητρώο διακρατικών υιοθεσιών» σημαίνει το μητρώο που τηρεί ο Διευθυντής δυνάμει του άρθρου 75· | |
| «Μητρώο Δικαστηρίου για Υιοθετηθέντες» σημαίνει το μητρώο που τηρεί το Ανώτατο Δικαστήριο σύμφωνα με το άρθρο 58. | |
| «Mητρώο Yποψηφίων Yιοθετούντων Γονέων» σημαίνει το μητρώο που τηρεί ο Διευθυντής Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας δυνάμει του άρθρου 15 και στο οποίο καταχωρούνται στοιχεία που αφορούν τους αιτητές οι οποίοι έχουν εγκριθεί ως πρόσωπα κατάλληλα για σκοπούς υιοθεσίας· | |
| «Μητρώο Παιδιών προς Υιοθεσία» σημαίνει το μητρώο που τηρεί ο Διευθυντής Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας δυνάμει του άρθρου 23 και στο οποίο καταχωρούνται στοιχεία που αφορούν παιδιά τα οποία είναι διαθέσιμα για σκοπούς υιοθεσίας· | |
| 125(Ι) του 2018.
|
«Νόμος 125(Ι) του 2018» σημαίνει τον περί της Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμο του 2018, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται∙ |
| «παιδί» σημαίνει πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του. | |
| «προσωρινό διάταγμα υιοθεσίας» σημαίνει διάταγμα του Δικαστηρίου που αναθέτει τη φροντίδα και επιμέλεια του παιδιού σε επιμελητές για δοκιμαστική περίοδο που δεν θα υπερβαίνει τους έξι μήνες και με όρους που το Δικαστήριο κρίνει αναγκαίους σύμφωνα με το άρθρο 46· | |
| «συγγενής» σε σχέση με το προς υιοθεσία παιδί ή και το υιοθετούμενο παιδί, σημαίνει παππού, γιαγιά, αδελφό, αδελφή, θείο ή θεία, αδέλφια αμφιθαλή, ετεροθαλή ή και εξ αγχιστείας περιλαμβάνει δε, σε περίπτωση τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων, τον πατέρα του προς υιοθεσία παιδιού ή του υιοθετουμένου και οποιοδήποτε πρόσωπο που θα ήταν σύμφωνα με τον ορισμό αυτό συγγενής του προς υιοθεσία ή υιοθετουμένου, αν το προς υιοθεσία παιδί ή υιοθετημένο παιδί είχε γεννηθεί από γάμο των γονέων· | |
|
243 του 1990 5(ΙΙΙ) του 2000 9(ΙΙΙ)/2010.
|
«Σύμβαση» σημαίνει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών περί των Δικαιωμάτων του Παιδιού η οποία κυρώθηκε με τον περί της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικό) Νόμο του 1990, τον περί της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικό) (Τροποποιητικό) Νόμο του 2000 που αντικαθιστά τον Πίνακα ΙΙ και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο που κυρώθηκε με τον περί της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Κυρωτικό) (Τροποποιητικό) Νόμο του 2010∙ |
| 26(ΙΙΙ) του 1994. | «Σύμβαση της Χάγης» σημαίνει τον περί της Σύμβασης για την Προστασία των Παιδιών και για τη Συνεργασία αναφορικά με Διακρατική Υιοθεσία (Κυρωτικό) Νόμο του 1994· |
| «Συμβουλευτική Επιτροπή Υιοθεσιών» σημαίνει τριμελή Επιτροπή που διορίζει ο Διευθυντής, δυνάμει του άρθρου 9, αποτελούμενη από Λειτουργούς Κοινωνικών Υπηρεσιών και η οποία λειτουργεί σε επαρχιακό επίπεδο, για να εξετάζει την καταλληλότητα των αιτητών για σκοπούς υιοθεσίας· | |
| «συναίνεση» σημαίνει ελεύθερη συνειδητή συγκατάθεση, χωρίς χρηματική πληρωμή η οποία δίδεται γραπτώς, σύμφωνα με τον παρόντα Νόμο· | |
| «υιοθεσία» σημαίνει, δυνάμει διατάγματος, εθνική ή διακρατική, απλή ή πλήρη υιοθεσία, δυνάμει του παρόντος νόμου· | |
| «υιοθετούμενος» ή «υιοθετηθείς» περιλαμβάνει παιδί και κατ’ εξαίρεση πρόσωπο ηλικίας πέραν των δεκαοχτώ ετών, σύμφωνα με το άρθρο 52· | |
| «υιοθετών» σημαίνει το πρόσωπο ή πρόσωπα που υιοθετούν παιδί δυνάμει των διατάξεων του παρόντος νόμου· | |
| «Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας» σημαίνει τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και περιλαμβάνει τον Διευθυντή και τους εκάστοτε Λειτουργούς Κοινωνικών Υπηρεσιών · | |
| «υποψήφιοι υιοθετούντες γονείς» σημαίνει πρόσωπο ή πρόσωπα που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Υποψήφιων Υιοθετούντων Γονέων δυνάμει του άρθρου 15· | |
| Σκοπός του Νόμου.
|
3. Σκοπός του παρόντος Νόμου είναι η ρύθμιση των διοικητικών και δικαστικών διαδικασιών εθνικών και διακρατικών υιοθεσιών των οποίων κύριος στόχος είναι η διασφάλιση και εξυπηρέτηση της προστασίας και του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού με σεβασμό προς τα θεμελιώδη δικαιώματά του όπως αυτά αναγνωρίζονται από τη Σύμβαση και τη Σύμβαση της Χάγης· |
| · | |
| Αρχές του παρόντος νόμου. | 4. Ο παρών νόμος εφαρμόζεται τηρούμενων των κάτωθι βασικών αρχών: |
| (α) η διασφάλιση του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού σύμφωνα με τη Σύμβαση· | |
| (β) η υιοθεσία αποτελεί μέτρο προστασίας και εξυπηρέτησης του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού· | |
| (γ) η απόφαση για διακρατική υιοθεσία λαμβάνεται μόνο αφού εξαντληθούν όλες οι πιθανότητες για εθνική υιοθεσία του παιδιού · | |
| (δ) η ακρόαση της άποψης του παιδιού σύμφωνα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητας του. |
Τέλος