03 – Σκοπός Εθνικής Στρατηγικής
Σκοπός της νέας Εθνικής Στρατηγικής είναι η υιοθέτηση μίας ολιστικής προσέγγισης, η οποία θα διασφαλίσει την ενδυνάμωση και την ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σχολικής βίας και παραβατικότητας, μέσω της δημιουργίας ενός ασφαλούς σχολικού κλίματος, το οποίο να προωθεί έμπρακτα κουλτούρα συμπερίληψης και καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων.
Η Εθνική Στρατηγική, προκειμένου να οδηγεί στην εκπλήρωση του οράματος, της αποστολής και των Στρατηγικών Επιδιώξεων του ΥΠΑΝ, ενισχύεται από τον σχεδιασμό και την υλοποίηση στοχευμένων δράσεων και δραστηριοτήτων στο πλαίσιο ενός Σχεδίου Δράσης. Μέσω της ολιστικής προσέγγισης που προωθείται επιλέγηκαν προσεγγίσεις που στοχεύουν στην εμπλοκή όλων των ενδιαφερόμενων μερών τόσο κατά τον σχεδιασμό όσο και κατά την υλοποίηση του προαναφερθέντος Σχεδίου Δράσης, σχηματίζοντας συνέργειες οι οποίες συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής.
Στο Σχέδιο Δράσης συμπεριλήφθηκαν δράσεις και συνέργειες με οργανώσεις εκπαιδευτικών και γονέων/κηδεμόνων, καθώς η ενδυνάμωσή τους με γνώσεις και δεξιότητες αλλά και η εμπλοκή τους στην πρόληψη και διαχείριση περιστατικών βίας αποτελεί καίρια προϋπόθεση για τη διασφάλιση ενός ασφαλούς σχολικού κλίματος και την υποστήριξη των μαθητών/μαθητριών, με σκοπό τη διαμόρφωση αποδεκτών συμπεριφορών στο σχολικό περιβάλλον. Επιπρόσθετα, μεγάλη συμβολή στον σχεδιασμό και υλοποίηση της Στρατηγικής διαδραματίζουν οι ίδιοι/οι ίδιες οι μαθητές/μαθήτριες καθώς η συμμετοχή τους είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματική υλοποίησή της, κάτι που υπογραμμίζεται ως προτεραιότητα στη νέα Εθνική Στρατηγική. Επιπλέον, επιδιώκεται η δημιουργία συνεργειών με εσωτερικούς και εξωτερικούς προς το ΥΠΑΝ φορείς και οργανισμούς με σκοπό την εφαρμογή και προώθηση μίας ενιαίας πολιτικής για τη διαχείριση του φαινομένου. Τέλος, η ύπαρξη υποστηρικτικών συστημάτων ενισχύει την προώθηση και εφαρμογή των δράσεων με στόχο την αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα της Εθνικής Στρατηγικής.
Συνεπώς, μέσω της ολιστικής προσέγγισης αναδεικνύεται ο ρόλος και οι ευθύνες των εμπλεκόμενων Εταίρων μέσω των επιμέρους δράσεων, στην προσπάθεια επίτευξης του κοινού στόχου της πρόληψης και διαχείρισης της βίας στα σχολεία και εν τέλει, της επίτευξης του οράματος του ΥΠΑΝ και του σκοπού και των στόχων της Εθνικής Στρατηγικής.
Τέλος
Η έννοια της ολιστικής προσέγγισης χρειάζεται επιστημονική αναπλαισίωση ώστε να δοθεί πρωτίστως η στήριξη και η ενδυνάμωση στις σχολικές μονάδες να σχεδιάσουν, να εφαρμόσουν και να αξιολογήσουν δράσεις για κάθε επίπεδο πρόληψης. Όσο εμπλέκονται ποικίλοι φορείς εντός της σχολικής μονάδας για αντιμετώπιση της πλειοψηφίας των προβλημάτων συμπεριφοράς, αυξάνεται ο κίνδυνος της αποστασιοποίησης του διδακτικού προσωπικού από την αντιμετώπιση των προβλημάτων συμπεριφοράς.
Γενικό σχόλιο: Η παρούσα Εθνική Στρατηγική αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια για συνοπτική αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας στα σχολεία μέσα από την αναγνώριση του ρόλου διαφόρων παραγόντων/stakeholders. Ωστόσο, η Στρατηγική αυτή παρουσιάζει ορισμένα κενά που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Τόσο ο ορισμός της βίας στα σχολεία όσο και οι προτεινόμενες δράσεις, φαίνεται να βασίζονται σε παλαιότερες προσεγγίσεις και ατομικιστικές οπτικές που δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις σύγχρονες προσεγγίσεις αντιμετώπισης του φαινομένου. Συγκεκριμένα, η παραγνώριση μορφών έμφυλης βίας στα σχολεία, η έλλειψη αναφοράς σε θέματα αρρενωπότητας και θηλυκότητας καθώς και η παραγνώριση του ρόλου της τεχνολογίας (social media) στις σύγχρονες εκφάνσεις της έμφυλης βίας αποτελούν σοβαρά κενά στη Στρατηγική. Σημειώνουμε επίσης ότι πολλά από τα σημεία που αναφέρουμε στην παρούσα διαβούλευση, έχουν αναφερθεί και κατά τη διαβούλευση στο στάδιο της συγγραφής, χωρίς ωστόσο να έχουν ληφθεί υπόψιν στο τελικό κείμενο.