Post,Author,Content "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",OEB,"Οι προτάσεις της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) για τη Δέσμη Νομοσχεδίων της Φορολογικής Μεταρρύθμισης παρουσιάζονται στον πιο κάτω σύνδεσμο μαζί με δύο συνοδευτικά παραρτήματα: https://www.oeb.org.cy/theseis-tis-oev-gia-tin-forologiki-metarrythmisi/" "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","KYRIACOS E. KYRIACOU","ΕΙΣΗΓΗΣΗ: ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΟΡΟΦΗΣ €80χιλ. για ΤΡΙΤΕΚΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΤΕΚΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ Ενώ η πρόταση μεταρρύθμισης μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει εξαιρετικό εργαλείο 'κινήτρου' για γεννήσεις στις μεσαίας τάξης γηγενείς οικογένειες με σκοπό την απαύλυνση του πολύ σοβαρού δημογραφικού μας προβλήματος, φαίνεται στην καλύτερη να αντιμετωπίζεται ‘επιφανειακά’ ως έχει η πρόταση σήμερα έως και τιμωρητικά ακόμη ως προς τις μεγάλες οικογένειες: Και εξηγώ - ΑΦΕΝΩΣ για τις χαμηλά αμειβόμενες οικογένειες ισχύουν βεβαίως οι επιδοτήσεις για τις οποίες είναι σε ισχύ τα οικονομικά κριτήρια από το 2012 και δεν έχουν έκτοτε πρόσβαση οι οικογένειες μεσαίας τάξης. Δηλαδή μια οικογένεια με 60χιλ. ακάθαρτο εισόδημα δεν επωφελείται κανενός επιδόματος και αυτό που βλέπουμε είναι να τα επωφελούνται (όσο αφορά τουλάχιστο σε τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες) κυρίως μη - γηγενείς οικογένειες. Δηλαδή ως ισχύουν σήμερα τα επιδόματα συνεισφέρουν στην επιδείνωση του δημογραφικού ζητήματος...... ΑΦΕΤΕΡΟΥ στην υπό συζήτηση πρόταση μεταρρύθμισης αντί να λειτουργήσει με την αντίθετη φιλοσοφία και να επωφεληθούν οι οικογένειες μεσαίας τάξης (κυρίως γηγενής) που δεν έχουν πρόσβαση στα επιδόματα, επαναλαμβάνεται με ΑΝΙΣΟ και ΑΔΙΚΟ τρόπο εισαγωγή ταβανιού ΧΩΡΙΣ να λαμβάνεται υπόψη αν έχεις 1,2, 5 η 10 παιδιά. Π.χ αν είσαι μονογονιός με 1 μόνο παιδί και ακάθαρτο εισόδημα €80χιλ. (και άρα συνεισφορά στο δείκτη γεννητικότητας 1) τότε έχεις πρόσβαση στις προτεινόμενες φοροελαφρύνσεις. Το δε διαθέσιμο εισόδημα ανά κεφαλή ισούται με €40χιλ. ΕΝΩ αν είσαι τρίτεκνη οικογένεια (με την πολυπόθητη συνεισφορά στο δείκτη γεννητικότητας 3.0) και με €80χιλ. και ένα εύρω μεικτό εισόδημα και των ΔΥΟ γονιών (άρα κατά κεφαλή = €16χιλ ακάθαρτα) τότε ΔΕΝ έχεις πρόσβαση στις φοροαπαλλαγές. Οι δείκτες αυτοί και η σχετική ανισότητα επιδεινώνονται περαιτέρω στους πολύτεκνους των 4-5 παιδιών κ.οκ. ΣΥΝΕΠΩΣ αν η πολιτεία έχει όντως ως προτεραιότητα το ΤΕΡΑΣΤΙΟ θέμα της υπογεννητικότητας και επιθυμεί να αξιοποιηθεί το εργαλείο φορ. μεταρρύθμισης προς αυτή την κατεύθυνση τότε θα πρέπει να εξεταστεί κατάργηση του άδικου προς τις ΤΡΙΤΕΚΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΤΕΚΝΕΣ οικογένειες ταβάνι και ή δυνατόν να αυξήσει γενναιόδωρα την φοροαπαλλαγή από το 3ο παιδί και μετά. Ευτυχώς η δυστυχώς για να δούμε διαφορά στις γεννήσεις και δη στα 3 παιδιά+ τότε θα πρέπει η πολιτεία ΓΕΝΝΑΙΩΔΟΡΑ να στηρίξει αυτές τις οικογένειες και όχι να τις τιμωρεί με το οριζόντιο ταβάνι που θέτει σήμερα." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","Stephanie Stephanou","Οι προτάσεις και θέσεις του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου έχουν σταλεί στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο που αναφέρεται πιο πάνω, κατόπιν συνεννόησης με τους αρμόδιους Λειτουργούς του Υπουργείου Οικονομικών." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","Cyprus Fiduciary Association","Οι προτάσεις/απόψεις/παρατηρήσεις του Cyprus Fiduciary Association (CYFA) σε σχέση με την δέσμη Νομοσχεδίων για έναν «Ολοκληρωμένο Φορολογικό Μετασχηματισμό» παρατίθονται συνοπτικά στο πεδίο σχολίων του κάθε Νομοσχεδίου και θα σταλούν ως ολοκληρωμένο έγγραφο και στο ηλεκτρονικό ταχυσδρομείο που αναφέρεται πιο πάνω." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","Zach I. Manitaras","Θέση ΚΕΒΕ αναφορικά με τις τελικές απόψεις - παρατηρήσεις σε σχέση με την δέσμη Νομοσχεδίων για έναν «Ολοκληρωμένο Φορολογικό Μετασχηματισμό» CCCI’s Position regarding the final views and comments on the package of Bills for a ‘Comprehensive Tax Reform’ Link στην Ιστοσελιδα του ΚΕΒΕ: https://ccci.org.cy/wp-content/uploads/2025/09/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%A6%CE%BF%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%81%CF%81%CF%8D%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%B7-Memo-8-9-25.pdf" "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",CPDA,"Παρατηρήσεις επί των προτάσεων για την πράσινη μετάβαση. Η χορήγηση που προτείνεται στη φορολογική μεταρρύθμιση - φοροαπαλλαγή ύψους €1,000 σε κάθε σύζυγο/ συμβίο για τις πράσινες αναβαθμίσεις του νοικοκυριού - δεν πρέπει να υπόκειται σε εισοδηματικά κριτήρια. Επιπρόσθετα, πρέπει να καλύπτει τόσο ανακαινίσεις όσο και νεόδμητες οικοδομές και ιδανικά το ποσό της χορηγίας πρέπει να είναι συνάρτηση της όλης δαπάνης που αφορά την πράσινη μετάβαση. Πιο συγκεκριμένα, γίνονται οι πιο κάτω εισηγήσειςς: 1. Αντικατάσταση των φορολογικών κινήτρων με άμεση χορηγία: Η πράσινη μετάβαση, πρέπει να υποστηριχθεί με τη μορφή άμεσης κρατικής χορηγίας αντί φοροαπαλλαγών, ώστε να έχει άμεσο και ουσιαστικό αποτέλεσμα. 2. Κατάργηση Εισοδηματικών κριτηρίων: Η χορηγία αυτή δεν θα πρέπει να υπόκειται σε εισοδηματικά ή άλλα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια, ώστε να ενθαρρύνεται η μαζική συμμετοχή ενισχύοντας την ευρύτερη επίτευξη του στόχου για ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των κτηρίων. Έτσι βαδίζουμε πιο γρήγορα στην εκπλήρωση του στόχου Fit for 55. 3. Επέκταση κινήτρων και σε νεόδμητες κατοικίες: Τα πράσινα κίνητρα πρέπει να ισχύουν και για τις καινούριες, νεόδμητες κατοικίες, που σχεδιάζονται με βάση σύγχρονα περιβαλλοντικά πρότυπα, ώστε να καλύπτονται και οι αγοραστές καινούργιας κατοικίας. Αυτό αποτελεί πιο δίκαιη αντιμετώπιση του πληθυσμού στην επιλογή τους για κατοικία. 4. Σύνδεση με το κόστος επένδυσης: Το ύψος της χορηγίας, ιδανικά, θα πρέπει να καθορίζεται σε σχέση με πραγματικό κόστος της επένδυσης για περιβαλλοντική αναβάθμιση, με ανώτατο όριο. Αυτό διασφαλίζει αναλογικότητα, δίκαιη και αποτελεσματική χρήση δημόσιων πόρων. Με τον τρόπο αυτό: ● Ενισχύονται οι αγοραστές και ιδιοκτήτες τόσο των παλαιών όσο και των καινούριων κατοικιών. ● Επιτυγχάνεται ο στόχος της περιβαλλοντικής μετάβασης με πρακτικό και δίκαιο τρόπο. ● Δίνεται ώθηση στον κατασκευαστικό και ανακαινιστικό τομέα, με θετικό αντίκτυπο στην οικονομία. Σχέδια στη βάση της πιο άνω προτεινόμενης προσέγγισης έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία και η Ολλανδία, όπου το κράτος επιδοτεί σημαντικό μέρος την επένδυσης για βέλτιστη ενεργειακή απόδοση." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",LoucaG,"Με αφορμή τη φορολογική μεταρύθμιση είναι καιρός να εξεταστεί και η φορολογική απαλλαγή των πολιτών που για τους δικούς τους λόγους αποστέλλουν τα παιδία τους σε ιδιωτικά σχολεία αντί για δημόσια. Το κράτος έχει υποχρεώση να παρέχει δωρέαν εκπαίδευση μέχρι και την αποφοίτηση από το Λύκειο. Άρα όταν γονείς αποστέλλουν τα παιδία τους σε ιδιωτικά σχολεία το κράτος εξοικονομεί σημαντικά χρήματα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του 2020 το κόστος ανα μαθητή στη Δημόσια Δημοτική εκπαίδευση ήταν €6,137 ανά μαθητή και στη Μέση εκπαίδευση στις €10,328. Σήμερα το κόστος αυτό πιθαντόν να είναι αρκετά μεγαλύτερο. Συνάγεται λοιπόν ότι το Κράτος εξοικονομεί σημαντικά χρήματα όταν γονείς επιλέγουν να στέλνουν τα παιδία τους σε ιδιωτικά σχολεία αντί σε δημόσια. Συνεπώς στο ελάχιστο θα έπρεπε τα δίδακτρα που καταβάλονται από τον όποιο γονέα που επιλέγει το παιδί του να φοιτά σε ιδιωτικό σχολείο τουλάχιστον να δικαιούται να αφαιρεί από το φορολογητέο εισόδημα του τα δίδακτρα αυτά. Με αυτό το τρόπο τουλάχιστον οι γονείς θα έχουν μια μείωση στο κόστος των διδάκτρων που καταβάλλουν στα ιδιωτικά σχολεία ενώ το κράτος συνεχίζει να έχει σημαντική εξοικονόμηση." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",AlexandrosP,"Οι 2 κατώτερες βαθμίδες εισοδήματος είναι υπερβολικά χαμηλές. Υποτίθεται μιλούμε για κοινωνική πολιτική και το αφορολόγητο ποσό αυξάνεται μόνο κατά 1000 ευρώ. Πρέπει να πάει τουλάχιστον στι2 24000 ευρώ για να έχει αξία." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",MARIOST,"1. Κίνητρα για επαναπατρισμό εργαζομένων (ταλέντων) Τα φορολογικά κίνητρα για τον επαναπατρισμό εργαζομένων πρέπει να είναι στοχευμένα και να συνδέονται άμεσα με την προσέλκυση επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και επενδύσεων. Δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος να παρέχονται κίνητρα απλώς και μόνο για να επιστρέψουν στην Κύπρο άτομα που θα εργαστούν ως υπάλληλοι χωρίς να συνεισφέρουν σε νέες θέσεις εργασίας, κύκλο εργασιών ή τεχνογνωσία. Πρόταση: Τα κίνητρα πρέπει να αφορούν: Επαναπατρισμό εργαζομένων που ιδρύουν καινοτόμες επιχειρήσεις ή start-ups. Επαγγελματίες που φέρνουν στην Κύπρο νέες επενδύσεις ή σημαντικό κύκλο εργασιών. Εξειδικευμένα στελέχη που καλύπτουν υψηλής τεχνογνωσίας θέσεις, οι οποίες σήμερα είναι κενές. 2. Σύνδεση φορολογικής μεταρρύθμισης με την υπογεννητικότητα Η φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να είναι δίκαιη και να στοχεύει παράλληλα στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα και η οικογενειακή κατάσταση. Η πρόταση του συμπολίτη μας Christos Constantinou για τη Θέσπιση Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης είναι άρτια τεκμηριωμένη και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, καθώς εξασφαλίζει δικαιότερη φορολογική επιβάρυνση και παράλληλα ενισχύει την οικογένεια. 3. Αφορολόγητο όριο και φορολογικές κλίμακες Δεν θεωρώ σκόπιμη την αλλαγή του αφορολόγητου ορίου και των φορολογικών κλιμάκων. Η παρούσα φορολογική πολιτική στην Κύπρο θεωρείται ανταγωνιστική σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Η ενσωμάτωση της Οικογενειακής Φορολόγησης θα καταστήσει το σύστημα ακόμη πιο δίκαιο χωρίς να απαιτούνται ριζικές αλλαγές στις κλίμακες. Διατηρώντας το υφιστάμενο πλαίσιο, το κράτος συνεχίζει να εξασφαλίζει δημοσιονομικά πλεονάσματα. Αυτά τα πλεονάσματα μπορούν να κατευθυνθούν σε ουσιαστικές κοινωνικές πολιτικές και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Ενδεικτικές προτεραιότητες αξιοποίησης πλεονασμάτων: Δημιουργία περισσότερων βρεφοκομικών σταθμών και νηπιαγωγείων, με στόχο τη μείωση του κόστους μέσω ενίσχυσης του ανταγωνισμού. Πλήρης επιδότηση διδάκτρων για τα πρώτα χρόνια φοίτησης. Ανάπτυξη περισσότερων σχολικών μονάδων με λιγότερους μαθητές ανά τάξη και επέκταση του ωραρίου λειτουργίας. Ασφάλεια στα σχολεία και καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. Δημιουργία δομών πρόληψης και αντιμετώπισης νεανικής παραβατικότητας. Ενίσχυση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων για βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα, επιστρέφοντας τα χρήματα που χρωστά το κράτος στο ταμείο" "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",MARIOST,"1. Κίνητρα για επαναπατρισμό εργαζομένων (ταλέντων) Τα φορολογικά κίνητρα για τον επαναπατρισμό εργαζομένων πρέπει να είναι στοχευμένα και να συνδέονται άμεσα με την προσέλκυση επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και επενδύσεων. Δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος να παρέχονται κίνητρα απλώς και μόνο για να επιστρέψουν στην Κύπρο άτομα που θα εργαστούν ως υπάλληλοι χωρίς να συνεισφέρουν σε νέες θέσεις εργασίας, κύκλο εργασιών ή τεχνογνωσία. Πρόταση: Τα κίνητρα πρέπει να αφορούν: Επαναπατρισμό εργαζομένων που ιδρύουν καινοτόμες επιχειρήσεις ή start-ups. Επαγγελματίες που φέρνουν στην Κύπρο νέες επενδύσεις ή σημαντικό κύκλο εργασιών. Εξειδικευμένα στελέχη που καλύπτουν υψηλής τεχνογνωσίας θέσεις, οι οποίες σήμερα είναι κενές. 2. Σύνδεση φορολογικής μεταρρύθμισης με την υπογεννητικότητα Η φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να είναι δίκαιη και να στοχεύει παράλληλα στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα και η οικογενειακή κατάσταση. Η πρόταση του συμπολίτη μας Christos Constantinou για τη Θέσπιση Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης είναι άρτια τεκμηριωμένη και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, καθώς εξασφαλίζει δικαιότερη φορολογική επιβάρυνση και παράλληλα ενισχύει την οικογένεια. 3. Αφορολόγητο όριο και φορολογικές κλίμακες Δεν θεωρώ σκόπιμη την αλλαγή του αφορολόγητου ορίου και των φορολογικών κλιμάκων. Η παρούσα φορολογική πολιτική στην Κύπρο θεωρείται ανταγωνιστική σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Η ενσωμάτωση της Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης θα καταστήσει το σύστημα ακόμη πιο δίκαιο χωρίς να απαιτούνται ριζικές αλλαγές στις κλίμακες. Διατηρώντας το υφιστάμενο πλαίσιο, το κράτος συνεχίζει να εξασφαλίζει δημοσιονομικά πλεονάσματα. Αυτά τα πλεονάσματα μπορούν να κατευθυνθούν σε ουσιαστικές κοινωνικές πολιτικές και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Ενδεικτικές προτεραιότητες αξιοποίησης πλεονασμάτων: Δημιουργία περισσότερων βρεφοκομικών σταθμών και νηπιαγωγείων, με στόχο τη μείωση του κόστους μέσω ενίσχυσης του ανταγωνισμού. Πλήρης επιδότηση διδάκτρων για τα πρώτα χρόνια φοίτησης. Ανάπτυξη περισσότερων σχολικών μονάδων με λιγότερους μαθητές ανά τάξη και επέκταση του ωραρίου λειτουργίας. Ασφάλεια στα σχολεία και καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. Δημιουργία δομών πρόληψης και αντιμετώπισης νεανικής παραβατικότητας. Ενίσχυση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων για βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα, επιστρέφοντας τα χρήματα που χρωστά το κράτος στο ταμείο" "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""",Antonis,"To add to the above Το ισχύον φορολογικό καθεστώς στην Κύπρο αντιμετωπίζει κάθε φορολογούμενο μεμονωμένα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την οικογενειακή του κατάσταση. Έτσι, ένα νοικοκυριό με ένα μόνο εισοδηματία ή πολλά εξαρτώμενα μέλη φορολογείται το ίδιο όπως ένα άτομο χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις, γεγονός που δημιουργεί προφανείς ανισότητες. Ουσιαστικά, οικογένειες που επιλέγουν να μεγαλώσουν παιδιά ή στις οποίες ο ένας σύζυγος απέχει από την εργασία για να φροντίσει το σπίτι, επιβαρύνονται φορολογικά δυσανάλογα. Αυτή η προσέγγιση παραβλέπει την κοινωνική συμβολή της οικογένειας και θεωρεί δεδομένο ότι το εισόδημα ενός γονέα χωρίς υποχρεώσεις είναι ίσης «φοροδοτικής ικανότητας» με το εισόδημα ενός γονέα που συντηρεί πολλαπλά στόματα, μια προφανώς άδικη σύγκριση σε ηθικό και οικονομικό επίπεδο. Ειδικά οι πολύτεκνες και μονοεισοδηματικές οικογένειες υφίστανται τη μεγαλύτερη αδικία. Ένας μισθός που στηρίζει π.χ. τέσσερα μέλη οικογένειας φορολογείται σήμερα όπως ακριβώς ο ίδιος μισθός ενός εργένη, παρά το ότι στην πρώτη περίπτωση το εισόδημα πρέπει να καλύψει πολλαπλάσιες ανάγκες. Για παράδειγμα, σε μια οικογένεια όπου ο ένας σύζυγος κερδίζει €40.000 και ο άλλος μόνο €10.000, το σημερινό σύστημα οδηγεί τον πρώτο να πληρώσει φόρο περίπου €4.885, ενώ με ένα σύστημα κοινής φορολόγησης η συνολική επιβάρυνση της οικογένειας θα μπορούσε να πέσει περίπου στα €2.935. Η διαφορά είναι τεράστια και αναδεικνύει πόσο δυσανάλογα τιμωρείται ένας μονοεισοδηματίας γονέας σε σχέση με δύο ισομερώς εργαζόμενους συζύγους. Με απλά λόγια, το κράτος σήμερα ζητά περισσότερα από όσους έχουν περισσότερες οικογενειακές ευθύνες, κάτι που είναι κοινωνικά άδικο. Αυτό λειτουργεί αποτρεπτικά για την απόκτηση παιδιών και υποτιμά την ανεκτίμητη προσφορά χρόνου και φροντίδας του γονέα που μένει σπίτι. Η λύση που προτείνεται – η ενιαία οικογενειακή φορολόγηση – έρχεται να αποκαταστήσει αυτή την αδικία. Σε αυτό το σύστημα το οικογενειακό εισόδημα θα φορολογείται με βάση το μέσο εισόδημα ανά μέλος, δίνοντας φορολογικές ανάσες ανάλογα με το μέγεθος της οικογένειας. Διεθνείς πρακτικές επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα και το δίκαιο αυτής της προσέγγισης. Στη Γαλλία, εφαρμόζεται το quotient familial, όπου το συνολικό εισόδημα διαιρείται με έναν συντελεστή ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας – με αποτέλεσμα οι πολύτεκνες οικογένειες να φορολογούνται πολύ ελαφρύτερα. Στη Γερμανία, το σύστημα διαχωρισμού εισοδήματος των συζύγων (Ehegattensplitting) επιτρέπει την από κοινού δήλωση: το εισόδημα μοιράζεται θεωρητικά στα δύο και έτσι ένα ζευγάρι πληρώνει φόρο σαν να είχε ο καθένας το μισό εισόδημα. Αυτό οδηγεί σε αισθητά χαμηλότερο μέσο φορολογικό συντελεστή όταν υπάρχει μεγάλη εισοδηματική ψαλίδα, κάνοντας τη φορολογική επιβάρυνση πιο ισότιμη μεταξύ των συζύγων. Οι οικογένειες με έναν μόνο εργαζόμενο ωφελούνται ιδιαίτερα, καθώς ο ένας μισθός φορολογείται σαν δύο μικρότεροι – προσφέροντας σημαντική ελάφρυνση στα μονοεισοδηματικά νοικοκυριά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντίστοιχα, τα παντρεμένα ζευγάρια που κάνουν κοινή δήλωση απολαμβάνουν σχεδόν διπλάσια φορολογικά όρια και απαλλαγές σε σύγκριση με τους άγαμους, εξαλείφοντας σε μεγάλο βαθμό την «ποινή γάμου» και προστατεύοντας τα οικογενειακά εισοδήματα από υψηλούς συντελεστές. Όλες αυτές οι περιπτώσεις δείχνουν πως η φορολογική πολιτική μπορεί να προσαρμοστεί στις οικογενειακές ανάγκες, μοιράζοντας δίκαια τα βάρη και αναγνωρίζοντας ότι η ικανότητα πληρωμής φόρου επηρεάζεται από τα εξαρτώμενα μέλη. Μπορούμε επίσης να επισημάνουμε ότι, πέραν της άμεσης φορολόγησης, το σημερινό σύστημα δημιουργεί άνιση επιβάρυνση και μέσω της έμμεσης φορολογίας, ιδίως του ΦΠΑ. Μια οικογένεια με τρία ή τέσσερα μέλη, λόγω αυξημένων καταναλωτικών αναγκών (π.χ. τρόφιμα, ένδυση, σχολικά, μεταφορές), καταλήγει να πληρώνει σημαντικά μεγαλύτερο συνολικό ποσό ΦΠΑ σε σχέση με ένα άτομο που ζει μόνο του, ακόμη κι αν το κατά κεφαλήν εισόδημά τους είναι χαμηλότερο. Με άλλα λόγια, οι μεγαλύτερες οικογένειες όχι μόνο φορολογούνται δυσανάλογα μέσω της ατομικής φορολόγησης, αλλά συνεισφέρουν και αναλογικά περισσότερα στα δημόσια έσοδα μέσω της κατανάλωσης, γεγονός που ενισχύει την ανάγκη για ένα δίκαιο και εξισορροπημένο πλαίσιο φορολόγησης. Σε τελική ανάλυση, το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά βαθιά κοινωνικό και ηθικό. Η οικογένεια αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της κοινωνίας μας και αξίζει μια φορολογική αντιμετώπιση που να αντικατοπτρίζει τη συμβολή και τις ανάγκες της. Η εισαγωγή ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα ότι το κράτος στέκει δίπλα στους γονείς που αγωνίζονται να μεγαλώσουν την επόμενη γενιά Κυπρίων. Σε μια χώρα όπου ο δείκτης γεννητικότητας έχει κατρακυλήσει γύρω στο 1,3 παιδιά ανά γυναίκα – επίπεδο επικίνδυνα χαμηλό για το δημογραφικό μας μέλλον η στήριξη των οικογενειών δεν είναι απλώς θέμα αριθμών, αλλά ζήτημα επιβίωσης και δικαιοσύνης. Είναι βαθιά άδικο οι μητέρες και οι πατέρες που θυσιάζουν καριέρα, χρόνο και πόρους για τα παιδιά τους να τιμωρούνται φορολογικά αντί να ανταμείβονται. Μια πιο ανθρώπινη και δίκαιη φορολογική πολιτική θα αναγνωρίσει έμπρακτα αυτή τη θυσία, ελαφρύνοντας το βάρος τους. Θα δώσει ανάσα στη μεσαία τάξη που σηκώνει δυσανάλογο φορτίο σήμερα και θα ανανεώσει την ελπίδα ότι σε αυτόν τον τόπο αξίζει να δημιουργείς και να μεγαλώνεις οικογένεια. Πρόκειται τελικά για μια επένδυση στο μέλλον της πατρίδας μας: δείχνοντας εμπράκτως την εκτίμηση και τη φροντίδα μας προς τις οικογένειες, θεμελιώνουμε μια Κύπρο πιο δίκαιη, με κοινωνική συνοχή και προοπτική για τις επόμενες γενιές. Το μέτρο της ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, για τον πολιτικό που θα έχει το θάρρος και την αποφασιστικότητα να το υλοποιήσει. Ένα τέτοιο βήμα θα αποτελέσει απόδειξη πραγματικής ηγεσίας και δέσμευσης προς το κοινό συμφέρον, στέλνοντας το μήνυμα ότι η πολιτική μπορεί να υπηρετεί τους πολλούς και όχι τους λίγους." "Δέσμη νομοσχεδίων ""Φορολογικής Μεταρρύθμισης""","Christos Constantinou","Εισήγηση: Θέσπιση Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης στην Κύπρο Περίληψη Προτείνεται η υιοθέτηση ενός συστήματος ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης, όπου η φορολόγηση βασίζεται στο συνολικό εισόδημα της οικογένειας και προσαρμόζεται με βάση τον αριθμό των μελών της. Η πρόταση στοχεύει στην στήριξη των νέων οικογενειών, στην προώθηση της τεκνοποίησης και στην δικαιότερη κατανομή φορολογικών βαρών, ειδικά σε περιπτώσεις όπου ένας εκ των δύο συζύγων είναι υποαπασχολούμενος λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Σημερινή Κατάσταση στην Κύπρο Το φορολογικό σύστημα της Κύπρου βασίζεται στην ατομική φορολόγηση: κάθε φορολογούμενος θεωρείται ανεξάρτητη οικονομική μονάδα. Δεν λαμβάνεται υπόψη αν κάποιος έχει σύζυγο με χαμηλό ή καθόλου εισόδημα, ούτε ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών επηρεάζει ουσιαστικά το φορολογητέο εισόδημα ή τον φορολογικό συντελεστή. Αυτό οδηγεί σε άδικες επιβαρύνσεις για τις οικογένειες που επιλέγουν να έχουν παιδιά ή που στηρίζονται από έναν μόνο εισοδηματία. Η Πρόταση Να δοθεί η επιλογή κοινής οικογενειακής φορολόγησης, όπου: Το συνολικό εισόδημα της οικογένειας (των συζύγων ή και των εξαρτώμενων μελών, όπου ισχύει) υπολογίζεται ενιαία Στη συνέχεια, εφαρμόζεται ένα σύστημα ""μοναδιαίων μεριδίων"" (quotients) για να υπολογιστεί ο τελικός φορολογικός συντελεστής Ο τελικός φόρος υπολογίζεται επί του μέσου εισοδήματος ανά ""μονάδα"", και προσαρμόζεται βάσει αριθμού μελών Παράδειγμα: Ζευγάρι με 2 παιδιά: Ο ένας σύζυγος εργάζεται και έχει ετήσιο εισόδημα 30.000€ Ο άλλος σύζυγος εργάζεται μερικώς ή καθόλου και έχει εισόδημα 10.000€ Σύνολο οικογενειακού εισοδήματος: 40.000€ Σύμφωνα με την πρόταση: Η οικογένεια έχει 2 γονείς + 2 παιδιά = 3 ""φορολογικές μονάδες"" (π.χ. 1 για κάθε γονέα, 0,5 ανά παιδί) Το εισόδημα 40.000€ διαιρείται δια 3 = 13.333€ ανά μονάδα Ο φόρος υπολογίζεται βάσει αυτού του μέσου όρου, και κατόπιν πολλαπλασιάζεται επί 3 Το αποτέλεσμα είναι πολύ χαμηλότερη συνολική φορολογία απ’ ό,τι με το ατομικό σύστημα Τι εφαρμόζεται στο εξωτερικό 1. Γαλλία – Quotient Familial Η οικογένεια θεωρείται μία φορολογική μονάδα και το εισόδημα διαιρείται με έναν ""συντελεστή οικογενειακού ισοδυναμίας"". 2 ενήλικες = 2 μονάδες, κάθε παιδί = 0.5 μονάδα, 3ο παιδί και άνω = 1 μονάδα Ο φόρος υπολογίζεται βάσει του εισοδήματος ανά μονάδα και μειώνεται αισθητά για τις πολύτεκνες οικογένειες Αποτέλεσμα: Ενισχύονται οι οικογένειες με παιδιά, και ενθαρρύνεται η τεκνοποίηση 2. Γερμανία – Ehegattensplitting Οι σύζυγοι μπορούν να δηλώσουν από κοινού και να μοιράσουν ισομερώς το συνολικό τους εισόδημα Αυτό επιτρέπει στον σύζυγο με υψηλότερο εισόδημα να φορολογηθεί με χαμηλότερο συντελεστή Αποτέλεσμα: Στήριξη των μονοεισοδηματικών νοικοκυριών, που είναι συχνή περίπτωση σε οικογένειες με μικρά παιδιά 3. Ηνωμένες Πολιτείες – Joint Filing Τα παντρεμένα ζευγάρια μπορούν να κάνουν κοινή φορολογική δήλωση (joint filing), κάτι που αυξάνει το αφορολόγητο και οδηγεί σε ευνοϊκότερες κλίμακες. Αποτέλεσμα: Υψηλότερη προστασία οικογενειών με ανισότητα εισοδημάτων μεταξύ των συζύγων Οφέλη για την Κύπρο Στήριξη της οικογένειας ως θεσμού, ιδιαίτερα των νέων και πολύτεκνων οικογενειών Ενίσχυση της τεκνοποίησης σε μια χώρα με σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα Δικαιότερη φορολογική μεταχείριση νοικοκυριών με το ίδιο συνολικό εισόδημα αλλά διαφορετική κατανομή Μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τους μονοεισοδηματίες και τις μητέρες/πατέρες που φροντίζουν τέκνα Ενίσχυση της μεσαίας τάξης, η οποία σήμερα σηκώνει δυσανάλογο βάρος Συμπέρασμα Η υιοθέτηση ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης στην Κύπρο είναι ένα μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης, οικονομικής ενίσχυσης της οικογένειας και στρατηγικής απάντησης στο δημογραφικό πρόβλημα. Με σαφή διεθνή πρότυπα και θετικά αποτελέσματα στις χώρες που εφαρμόστηκε, μπορεί να αποτελέσει πυλώνα μιας ευρύτερης φορολογικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης υπέρ της οικογένειας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους",Technodromio,"Ο μη κερδοσκοπικός, πολιτιστικός οργανισμός «Κέντρο Λόγου και Τεχνών ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ», χαιρετίζει και συμφωνεί με την σκοπούμενη τροποποίηση του Άρθρου 9 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, αναφορικά με δωρεές ή συνεισφορές που γίνονται σε πολιτιστικούς οργανισμούς και εισηγείται, όπως η παράγραφος (η) (v) του Άρθρου 9 του Νόμου, διαμορφωθεί ώστε να αναφέρεται σε: «πολιτιστικά ιδρύματα, σωματεία, ομοσπονδίες, ενώσεις ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες ή άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς». Είμαστε στη διάθεσή όλων ώστε να συζητήσουμε τις σχετικές λεπτομέρειες." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους",CIFA,"Ως CIFA, δια της παρούσης θα θέλαμε να υποβάλουμε τα σχόλια μας επί των προτεινόμενων νομοσχεδίων, στα πλαίσια της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης, και συγκεκριμένα επί της Δέσμης νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”, ως ακολούθως. - Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους (ΦΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους (ΕΑΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους. Ι. Εισαγωγικά - Πλαίσιο υποβολής σχολίων/προτάσεων Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι τα κάτωθι σχόλια και διευκρινίσεις αποτελούν τις θέσεις του συνδέσμου που αφορούν τις τυχόν επιπτώσεις στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Τονίζεται ότι οποιαδήποτε σχόλια και επισημάνσεις αποσκοπούν στη διατήρηση και/ή βελτίωση των φορολογικών προνοιών όπως αυτές εφαρμόζονται σε επενδυτικά ταμεία, διαχειριστές επενδυτικών ταμείων και επενδυτές, φορολογικούς κατοίκους εντός και εκτός Κύπρου. Συνεπώς, προβαίνουμε σε σχολιασμό επί συγκεκριμένων προνοιών και όχι επί των νομοσχεδίων στην ολότητά τους. Όσον αφορά σχόλια και παρατηρήσεις που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία/διαχειριστές/επενδυτές ως γενικότερους φορολογούμενους, ο σύνδεσμος δεν τοποθετείται και αναμένουμε άλλους φορείς και/ή συνδέσμους να τοποθετηθούν αναλόγως. Παραπέμπουμε πιο κάτω για τα σχόλια μας επί συγκεκριμένων προνοιών. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους Τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου - (22) κέρδος από τη διάθεση τίτλων: Νοείται ότι η εξαργύρωση μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο ανοικτού ή κλειστού τύπου, συνιστά διάθεση τίτλου. Με την πρώτη ανάγνωση της πρόνοιας, τεκμαίρεται ότι οι μετοχές/μερίδια σε επενδυτικά ταμεία παύουν να αποτελούν τίτλους. Η μη φορολόγηση του κέρδους που προκύπτει από διάθεση των μετοχών/μεριδίων αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μέτρα που αφορούν τη φορολόγηση των επενδυτικών ταμείων και των επενδυτών τους. Θεωρούμε ότι η απόσυρση της επιφύλαξης θα επιφέρει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες, αφού θα καταστήσει την επένδυση σε Κυπριακά επενδυτικά ταμεία ασύμφορη τόσο για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, όσο και για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού. Πρότασή μας είναι όπως παραμείνει η εξαίρεση από τη φορολογία κέρδους που προκύπτει από την πώληση/εξαργύρωση τίτλων ανεξάρτητα από τη νομική μορφή του επενδυτικού ταμείου που τους εκδίδει. Η διατήρηση της συγκεκριμένης εξαίρεσης αποτελεί ανάγκη για τη διατήρηση των φορολογικών κινήτρων και της προσέλκυσης επενδύσεων στα Κυπριακά επενδυτικά ταμεία. Ακόμα και αν η συγκεκριμένη τροποποίηση αποσυρθεί, ο φορολογικός χειρισμός της εξαργύρωσης μεριδίων/μετοχών θα πρέπει να εξετασθεί και κάτω απο τον Νόμο ΕΑΕ, όπως διευκρινίζεται και πιο κάτω. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους Προτεινόμενη επιφύλαξη Άρθρου 3(2) (α) - Η εξαργύρωση μετοχής μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο [...] που έχει συσταθεί με την μορφή εταιρείας συνσιστά μείωση κεφαλαίου. Εκφράζουμε τη διαφωνία μας με την προτεινόμενη αλλαγή με την συγκεκριμένη μορφή. Η αλλαγή προβλέπει ότι η εξαργύρωση μετοχής σε εταιρικό επενδυτικό ταμείο ισοδυναμεί με μείωση κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να προκύπτει φορολόγηση σε ΕΑΕ. Τονίζεται ότι σήμερα η εξαργύρωση συνιστά πώληση τίτλων (δηλαδή δεν προκύπτει φορολόγηση). Η διαφωνία μας εδράζεται σε αριθμό λόγων. Αρχικά, τονίζεται ότι η πρόνοια αυτή θα αποτελούσε αντικίνητρο για επενδύσεις φορολογικών κατοίκων Κύπρου σε τέτοια επενδυτικά ταμεία. Όπως έχουμε αναφέρει, η αγορά των επενδυτικών ταμείων θα πρέπει να γίνει προσιτή και ελκυστική σε όλους τους επενδυτές ανεξαρτήτως της φορολογικής τους κατοικίας. Δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται οι Κύπριοι φορολογικοί κάτοικοι από το να επενδύουν σε επενδυτικά ταμεία. Η αλλαγή μιας εδραιωμένης φορολογικής πρακτικής ότι τα κέρδη απο εξαργύρωση εξαιρούνται, ως διάθεση τίτλου στην πλήρη φορολόγηση ως μέρισμα, ενδέχεται να αποστείλει λανθασμένα μηνύματα και δεν συνάδει με την σταθερότητα του Κυπριακού φορολογικού πλαισίου για τα επενδυτικά ταμεία, που προωθείται σε ενδιαφερόμενα ταμεία/διαχεριστές/επενδυτές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη αλλαγή αγνοεί παντελώς τη φύση των επενδυτικών ταμείων και ειδικότερα των εταιρικών σχημάτων που αποσκοπούν κυρίως στην προσβασιμότητα και την άμεση επένδυση και έξοδο για τους επενδυτές. Σε καμία περίπτωση ένα επενδυτικό ταμείο δεν πρέπει να εξισώνεται με μια συνηθισμένη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Τόσο οι σκοποί, το λειτουργικό κόστος, όσο και το καθεστώς εποπτείας και διαφάνειας είναι εκ διαμέτρου διαφορετικά. Πρέπει να αναφερθεί ότι η «Εξαγορά» δεν μπορεί να εξισωθεί με μείωση του κεφαλαίου ως νομική πράξη. Η εξαγορά αναφέρεται στη διαδικασία πώλησης των μεριδίων από τους επενδυτές πίσω στο ταμείο, στην τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού (NAV) και θα πρέπει να θεωρείται ως κέρδος που πραγματοποιείται από τον επενδυτή κατά την έξοδο από το ταμείο και όχι να εξισωθεί με μείωση κεφαλαίου. Επιπλέον, η προτεινόμενη αλλαγή, αναμένεται να δημιουργήσει και πρακτικά ζητήματα. Με την προτεινόμενη αλλαγή διαφαίνεται η ανάγκη επιβολής υποχρέωσης παρακράτησης ΕΑΕ στους Διαχειριστές των ταμείων. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας για την προσέλκυση διαχειριστών στην Κύπρο. Τονίζεται ότι στο παρόν στάδιο η Κύπρος δεν αποτελεί προορισμό μεγάλων επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών, σε αντίθεση με άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού. Προσιτός στόχος είναι η προσέλκυση ταμείων και διαχειριστών που αναζητούν μειωμένο λειτουργικό κόστος, που δεν εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη πρόνοια. Επιπλέον, η υποχρέωση παρακράτησης ΕΑΕ αναμένεται να δημιουργήσει επιπρόσθετες πρακτικές δυσκολίες για την προώθηση των Κυπριακών ταμείων μέσω πλατφόρμων εκκαθάρισης και διακανονισμού, αφού ανέκαθεν το ζήτημα της ΕΑΕ απασχολούσε τις εν λόγω πλατφόρμες. Πρόταση μας είναι οπως η όποια τυχόν επιβολή ΕΑΕ (τόσο για πραγματική διανομή μερισμάτων, όσο και μείωση κεφαλαίου) δεν θα πρέπει να επιβαρύνει τους διαχειριστές και/ή τα επενδυττικά ταμεία. Ταυτόχρονα, η ΕΕ προωθεί την αύξηση των επενδύσεων των Ευρωπαίων πολιτών σε επενδυτικά σχέδια “Incentivization of Savings and Investments accounts” ακριβώς λόγου του εποπτευόμενου περιβάλλοντος . Η προτεινόμενη αλλαγή, αντίκειται στον συγκεκριμένο σχεδιασμό. Καταληκτικά, εισηγούμαστε την διαγραφή της προτεινόμενης αλλαγής με την συγκεκριμένη μορφή και την διατήρηση της πρακτικής που εξαιρεί τα κέρδη που προκύπτουν από εξαργύρωση μετοχών επενδυτικών ταμείων τόσο από ΦΕ όσο και από ΕΑΕ. Οποιαδήποτε προτεινόμενη αλλαγή θα πρέπει να λάβει υπόψην και τον πιθανό αντίκτυπο σε υφιστάμενους επενδυτές αλλά και ταυτόχρονα την προσέλκυση νέων ταμείων/επενδυτών/διαχειριστών και να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου. IV. Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, Τροποποίηση του άρθρου 7 του βασικού νόμου - (β) ... υποχρέωση [εταίρου συνεταιρισμού] να υποβάλλει για κάθε φορολογικό έτος, φορολογική δήλωση του αντικειμένου φόρου του συνεταιρισμού στον Έφορο Φορολογίας, με ηλεκτρονικά ή άλλα μέσα τα οποία εγκρίνονται από αυτόν, και να δηλώνει εν αυτή τα ονόματα και τις διευθύνσεις των λοιπών εταίρων, ομού με το ποσό του μεριδίου του ως είρηται αντικειμένου φόρου εις το εν λόγω έτος. Η συγκεκριμένη πρόταση δεν δύναται να είναι πρακτικά εφαρμόσιμη ειδικότερα σε επενδυτικά ταμεία που θα έχουν τη νομική μορφή του συνεταιρισμού. Είναι πρακτικά αδύνατον για επενδυτές/Limited Partners να κατέχουν την εν λόγω πληροφόρηση. Μια τέτοια πρόνοια θα δημιουργούσε εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό/διοικητικό κόστος για επενδύσεις σε συνεταιρισμούς. Επιπλέον, η εν λόγω πρόνοια δυνατόν να επιφέρει θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Εισηγούμαστε την απόσυρση της εν λόγω πρόνοιας για περιπτώσεις επενδυτικών ταμείων συνεταιρισμών. V. Εισαγωγή συστήματος φορολόγησης NAV Μία εκ των προτάσεων του συνδέσμου κατά την διαδικασία υποβολής προτάσεων προς το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, αποτέλεσε την επιβολή εναλλακτικού τρόπου φορολόγησης που θα επιβάλλεται στο Net Asset Value (NAV), κατ’ επιλογήν για τα επενδυτικά ταμεία που έχουν τη μορφή αμοιβαίου κεφαλαίου (common fund). Αντιλαμβανόμαστε ότι περαιτέρω προώθηση του μέτρου προϋποθέτει ενδελεχή ανάλυση του κατά πόσον τέτοιο μέτρο αποτελεί κρατική ενίσχυση. Ένεκα του χρονοδιαγράμματος της δημόσιας διαβούλευσης, επιφυλλάσσoυμε την θέση μας και θα επανέλθουμε με περαιτέρω σχόλια και απόψεις επί του ζητήματος. VI. Άλλα προτεινόμενα μέτρα Έχουμε υποβάλει επανειλημμένα τις προτάσεις μας για τη βελτίωση του φορολογικού πλαισίου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο στο ΚΟΕ, χωρίς να έχουμε λάβει κάποια απάντηση. Στο πιο κάτω link επισυνάπτουμε την ολοκληρωμένη πρότασή μας για δική σας ενημέρωση και επαναλαμβάνουμε την ετοιμότητά μας για περαιτέρω συζήτηση επί των θεμάτων αυτών, τόσο κατά τη διάρκεια της παρούσας πρωτοβουλίας για φορολογική μεταρρύθμιση όσο και γενικότερα σε μελλοντικά στάδια. https://www.cifacyprus.org/en/news/cifas-comments-on-the-proposed-tax-reform" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους",CIBA,"Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association - CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων. Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας. Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις: • Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά. • Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες1 . Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον 1 Βλ. σχετικά τη δημοσίως προσβάσιμη ιστοσελίδα https://ifs.org.uk/books/tax-design αναφορικά με τη μελέτη του Institute for Fiscal Studies (IFS). 2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο. • Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’ 2 ,καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία. Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα: o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος. o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%. o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές; 2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’. 3 Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα» των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία. • Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις. • Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253 , δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας. Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας. Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους 3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/ και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video 4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα. Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4 (ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά. Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου. 4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros 5 Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν • στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) • προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες • ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI). Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα: Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ). Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. 6 Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους. Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα. O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα. Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας. 7 Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας. O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας. Ο CIBA προτείνει: • το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000 • η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες • το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση. 8 O CIBA προτείνει όπως: • το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία), • παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών, • καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο, • και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος στην Κύπρο. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα. O CIBA εισηγείται: • αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές, • άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο, • και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων. Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας. 9 Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις. Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος. Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση. O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς 10 επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm's Length Principle) Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη. O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη. O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies. Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 11 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη. O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές. Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο. O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5 Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες. 12 Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home). Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36 Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2 Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10 Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο αντίτιμο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1 Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1) 13 Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. - Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών. Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22) Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α) Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων. Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Σε σχέση με τον πιο πάνω Νόμο παρατηρούνται τα εξής: • Προθεσμία καταβολής εταιρικού φόρου Παραμένει η παράλογη υποχρέωση πληρωμής φόρου 5 μήνες πριν την υποβολή δήλωσης – πρακτική που δεν βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία και πρέπει να αλλάξει. • Επέκταση χρόνου φύλαξης βιβλίων και δικαιώματος φορολόγησης Οι περίοδοι φύλαξης και ελέγχου αυξάνονται υπέρμετρα (έως 9–13 χρόνια), αντίθετα με τη διεθνή τάση για μείωση. Αυτό ενισχύει την αβεβαιότητα και το διοικητικό βάρος. • Ενισχυμένες εξουσίες Εφόρου Νέες πρόνοιες δίνουν στον Έφορο τη δυνατότητα να απαιτεί παράταση φύλαξης χωρίς αιτιολόγηση και να ζητά πληροφορίες για τρίτους ανεξαρτήτως εχεμύθειας. Αυτή η υπέρμετρη συγκέντρωση εξουσίας υπονομεύει την εμπιστευτικότητα και αφήνει περιθώρια κατάχρησης. • Ηλεκτρονικές ειδοποιήσεις και επιδόσεις Η αποστολή ειδοποιήσεων ή κατηγορητηρίων μέσω email/ηλεκτρονικού συστήματος ενέχει κινδύνους για πολίτες χωρίς ψηφιακή πρόσβαση και μπορεί να οδηγήσει σε αυθαίρετες κατασχέσεις ή δικονομικά προβλήματα. • Αύξηση ποινών και επιβαρύνσεων Οι πολλαπλές και διάσπαρτες διατάξεις για πρόστιμα δημιουργούν σύγχυση. Αντί για περαιτέρω αυστηροποίηση, απαιτείται συνολική επανεξέταση και σαφής ενημέρωση των φορολογούμενων. • Επέκταση ευθυνών φυσικών προσώπων Η πρόνοια που επεκτείνει την ευθύνη μελών Διοικητικών Συμβουλίων και συμβούλων για τις φορολογικές οφειλές εταιρειών χρειάζεται προσεκτική επανεξέταση. Η εταιρική μορφή υιοθετήθηκε διεθνώς ακριβώς για να διαχωρίζει την προσωπική από την εταιρική ευθύνη, προσφέροντας πλαίσιο ασφάλειας και προβλεψιμότητας. Η αλόγιστη μεταφορά φορολογικών βαρών σε φυσικά πρόσωπα όχι μόνο καταργεί στην πράξη τον εταιρικό πεπλό, αλλά μπορεί να αποτρέψει ικανά στελέχη από το να αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, υπονομεύοντας έτσι τη λειτουργία και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Παράλληλα, δημιουργείται κίνδυνος άνισης μεταχείρισης, αφού το Τμήμα Φορολογίας διαθέτει ήδη νομικά εργαλεία για την αντιμετώπιση περιπτώσεων δόλου ή κατάχρησης. Συνεπώς, τυχόν επέκταση ευθυνών θα πρέπει να περιοριστεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις κακής πίστης ή καταχρηστικής συμπεριφοράς, με σαφείς δικλείδες προστασίας για τα φυσικά πρόσωπα. • Διαγραφή εταιρειών/παραιτήσεων ΔΣ Η μη αναγνώριση διαγραφών ή παραιτήσεων όταν υπάρχουν εκκρεμείς οφειλές καταργεί στην πράξη τον εταιρικό χαρακτήρα, πλήττει τη νομιμότητα και επιβαρύνει το κύρος του τομέα διεθνών επιχειρήσεων." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους",SEDP,"Τα σχόλια του ΣΕΔΠ - Συνδέσμου Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων & Διαχειριστριών Εταιρειών Πισδτωτικών Διευκολύνσεων επί του νομοσχεδίου έχουν υποβληθεί στο Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή στις 09/09/2025." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους",Elenios,"Προτάσεις Βελτίωσης για το Όφελος των Πολιτών (με Παραδείγματα και Αριθμούς) 1. Μεταβατική περίοδος 2 ετών: Αν π.χ. ένας φορολογούμενος θα επιβαρυνόταν με επιπλέον φόρο 2.000 ευρώ το 2026, η επιβάρυνση αυτή θα αυξανόταν σταδιακά (π.χ. 1/3 το 2026, 2/3 το 2027 και πλήρης το 2028), δίνοντας χρόνο προσαρμογής. 2. Απαλλαγή έως 10.000 ευρώ στις αμοιβές διευθυντών μέσω εταιρειών: Αν κάποιος λαμβάνει 30.000 ευρώ μέσω εταιρείας, μόνο τα 20.000 ευρώ θα φορολογούνται άμεσα, μειώνοντας τη φορολογική επιβάρυνση κατά 3.000 ευρώ σε φόρο 15%. 3. Δωρεάν ψηφιακά εργαλεία για φορολογικούς υπολογισμούς: Μείωση κόστους για μικρές επιχειρήσεις έως 1.500 ευρώ ετησίως σε εξωτερική λογιστική υποστήριξη. 4. Κίνητρα επένδυσης: Π.χ., μείωση φορολογίας εταιρειών που επανεπενδύουν κέρδη πάνω από 20% του εισοδήματός τους, προσελκύοντας κεφάλαια και δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Προτάσεις Βελτίωσης για το Όφελος της Κυβέρνησης (με Παραδείγματα και Αριθμούς) 1. Ενδυνάμωση ελέγχων: Επένδυση 2 εκατ. ευρώ σε συστήματα διασταύρωσης στοιχείων (data analytics), με στόχο αύξηση εσόδων κατά 15-20 εκατ. ευρώ ετησίως από περιορισμό φοροαποφυγής. 2. Ευελιξία στην προσαρμογή συντελεστών: Δυνατότητα αυξομείωσης φορολογικών συντελεστών κατά ±5% μέσω υπουργικών αποφάσεων, επιτρέποντας γρήγορη αντίδραση σε οικονομικές κρίσεις (π.χ. μείωση συντελεστή εταιρικού φόρου στο 12% σε περίοδο ύφεσης για να ενισχυθούν οι επενδύσεις). 3. Βελτίωση φορολογικού κλίματος: Προώθηση σταθερών και διαφανών κανόνων, μειώνοντας τις φορολογικές αβεβαιότητες που κοστίζουν στο κράτος εκατομμύρια ευρώ από χαμένες επενδύσεις." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους",Technodromio,"Ο μη κερδοσκοπικός, πολιτιστικός οργανισμός «Κέντρο Λόγου και Τεχνών ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ», χαιρετίζει και συμφωνεί με την σκοπούμενη τροποποίηση του Άρθρου 9 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, αναφορικά με δωρεές ή συνεισφορές που γίνονται σε πολιτιστικούς οργανισμούς και εισηγείται, όπως η παράγραφος (η) (v) του Άρθρου 9 του Νόμου, διαμορφωθεί ώστε να αναφέρεται σε: «πολιτιστικά ιδρύματα, σωματεία, ομοσπονδίες, ενώσεις ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες ή άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς». Είμαστε στη διάθεσή όλων ώστε να συζητήσουμε τις σχετικές λεπτομέρειες." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Στην παρούσα μορφή το νομοσχέδιο φαίνεται να αφαιρεί την ισχύουσα δικλίδα προστασίας που εμπόδιζε κατασχέσεις, δεσμεύσεις ή εγγραφή επιβαρύνσεων κατά τη διάρκεια της προθεσμίας άσκησης ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή θεωρείται ιδιαίτερα προβληματική, καθώς μειώνει την έννομη προστασία του φορολογούμενου. Παράλληλα, εισάγεται η δυνατότητα μεταβίβασης ακινήτου στο Κράτος για κάλυψη φορολογικών οφειλών άνω των €10.000, έπειτα από απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου. Αν και μια τέτοια επιλογή μπορεί να λειτουργήσει ως εναλλακτική ρύθμιση, εφόσον είναι απολύτως εθελοντική, εγείρονται ανησυχίες μήπως οδηγήσει σε έμμεσο εξαναγκασμό. Θα πρέπει επίσης να διασαφηνιστούν ερωτήματα που αφορούν την πρακτική εφαρμογή την εν λόγω πρόνοιας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους",CIFA,"Ως CIFA, δια της παρούσης θα θέλαμε να υποβάλουμε τα σχόλια μας επί των προτεινόμενων νομοσχεδίων, στα πλαίσια της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης, και συγκεκριμένα επί της Δέσμης νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”, ως ακολούθως. - Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους (ΦΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους (ΕΑΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους. Ι. Εισαγωγικά - Πλαίσιο υποβολής σχολίων/προτάσεων Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι τα κάτωθι σχόλια και διευκρινίσεις αποτελούν τις θέσεις του συνδέσμου που αφορούν τις τυχόν επιπτώσεις στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Τονίζεται ότι οποιαδήποτε σχόλια και επισημάνσεις αποσκοπούν στη διατήρηση και/ή βελτίωση των φορολογικών προνοιών όπως αυτές εφαρμόζονται σε επενδυτικά ταμεία, διαχειριστές επενδυτικών ταμείων και επενδυτές, φορολογικούς κατοίκους εντός και εκτός Κύπρου. Συνεπώς, προβαίνουμε σε σχολιασμό επί συγκεκριμένων προνοιών και όχι επί των νομοσχεδίων στην ολότητά τους. Όσον αφορά σχόλια και παρατηρήσεις που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία/διαχειριστές/επενδυτές ως γενικότερους φορολογούμενους, ο σύνδεσμος δεν τοποθετείται και αναμένουμε άλλους φορείς και/ή συνδέσμους να τοποθετηθούν αναλόγως. Παραπέμπουμε πιο κάτω για τα σχόλια μας επί συγκεκριμένων προνοιών. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους Τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου - (22) κέρδος από τη διάθεση τίτλων: Νοείται ότι η εξαργύρωση μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο ανοικτού ή κλειστού τύπου, συνιστά διάθεση τίτλου. Με την πρώτη ανάγνωση της πρόνοιας, τεκμαίρεται ότι οι μετοχές/μερίδια σε επενδυτικά ταμεία παύουν να αποτελούν τίτλους. Η μη φορολόγηση του κέρδους που προκύπτει από διάθεση των μετοχών/μεριδίων αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μέτρα που αφορούν τη φορολόγηση των επενδυτικών ταμείων και των επενδυτών τους. Θεωρούμε ότι η απόσυρση της επιφύλαξης θα επιφέρει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες, αφού θα καταστήσει την επένδυση σε Κυπριακά επενδυτικά ταμεία ασύμφορη τόσο για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, όσο και για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού. Πρότασή μας είναι όπως παραμείνει η εξαίρεση από τη φορολογία κέρδους που προκύπτει από την πώληση/εξαργύρωση τίτλων ανεξάρτητα από τη νομική μορφή του επενδυτικού ταμείου που τους εκδίδει. Η διατήρηση της συγκεκριμένης εξαίρεσης αποτελεί ανάγκη για τη διατήρηση των φορολογικών κινήτρων και της προσέλκυσης επενδύσεων στα Κυπριακά επενδυτικά ταμεία. Ακόμα και αν η συγκεκριμένη τροποποίηση αποσυρθεί, ο φορολογικός χειρισμός της εξαργύρωσης μεριδίων/μετοχών θα πρέπει να εξετασθεί και κάτω απο τον Νόμο ΕΑΕ, όπως διευκρινίζεται και πιο κάτω. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους Προτεινόμενη επιφύλαξη Άρθρου 3(2) (α) - Η εξαργύρωση μετοχής μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο [...] που έχει συσταθεί με την μορφή εταιρείας συνσιστά μείωση κεφαλαίου. Εκφράζουμε τη διαφωνία μας με την προτεινόμενη αλλαγή με την συγκεκριμένη μορφή. Η αλλαγή προβλέπει ότι η εξαργύρωση μετοχής σε εταιρικό επενδυτικό ταμείο ισοδυναμεί με μείωση κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να προκύπτει φορολόγηση σε ΕΑΕ. Τονίζεται ότι σήμερα η εξαργύρωση συνιστά πώληση τίτλων (δηλαδή δεν προκύπτει φορολόγηση). Η διαφωνία μας εδράζεται σε αριθμό λόγων. Αρχικά, τονίζεται ότι η πρόνοια αυτή θα αποτελούσε αντικίνητρο για επενδύσεις φορολογικών κατοίκων Κύπρου σε τέτοια επενδυτικά ταμεία. Όπως έχουμε αναφέρει, η αγορά των επενδυτικών ταμείων θα πρέπει να γίνει προσιτή και ελκυστική σε όλους τους επενδυτές ανεξαρτήτως της φορολογικής τους κατοικίας. Δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται οι Κύπριοι φορολογικοί κάτοικοι από το να επενδύουν σε επενδυτικά ταμεία. Η αλλαγή μιας εδραιωμένης φορολογικής πρακτικής ότι τα κέρδη απο εξαργύρωση εξαιρούνται, ως διάθεση τίτλου στην πλήρη φορολόγηση ως μέρισμα, ενδέχεται να αποστείλει λανθασμένα μηνύματα και δεν συνάδει με την σταθερότητα του Κυπριακού φορολογικού πλαισίου για τα επενδυτικά ταμεία, που προωθείται σε ενδιαφερόμενα ταμεία/διαχεριστές/επενδυτές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη αλλαγή αγνοεί παντελώς τη φύση των επενδυτικών ταμείων και ειδικότερα των εταιρικών σχημάτων που αποσκοπούν κυρίως στην προσβασιμότητα και την άμεση επένδυση και έξοδο για τους επενδυτές. Σε καμία περίπτωση ένα επενδυτικό ταμείο δεν πρέπει να εξισώνεται με μια συνηθισμένη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Τόσο οι σκοποί, το λειτουργικό κόστος, όσο και το καθεστώς εποπτείας και διαφάνειας είναι εκ διαμέτρου διαφορετικά. Πρέπει να αναφερθεί ότι η «Εξαγορά» δεν μπορεί να εξισωθεί με μείωση του κεφαλαίου ως νομική πράξη. Η εξαγορά αναφέρεται στη διαδικασία πώλησης των μεριδίων από τους επενδυτές πίσω στο ταμείο, στην τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού (NAV) και θα πρέπει να θεωρείται ως κέρδος που πραγματοποιείται από τον επενδυτή κατά την έξοδο από το ταμείο και όχι να εξισωθεί με μείωση κεφαλαίου. Επιπλέον, η προτεινόμενη αλλαγή, αναμένεται να δημιουργήσει και πρακτικά ζητήματα. Με την προτεινόμενη αλλαγή διαφαίνεται η ανάγκη επιβολής υποχρέωσης παρακράτησης ΕΑΕ στους Διαχειριστές των ταμείων. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας για την προσέλκυση διαχειριστών στην Κύπρο. Τονίζεται ότι στο παρόν στάδιο η Κύπρος δεν αποτελεί προορισμό μεγάλων επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών, σε αντίθεση με άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού. Προσιτός στόχος είναι η προσέλκυση ταμείων και διαχειριστών που αναζητούν μειωμένο λειτουργικό κόστος, που δεν εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη πρόνοια. Επιπλέον, η υποχρέωση παρακράτησης ΕΑΕ αναμένεται να δημιουργήσει επιπρόσθετες πρακτικές δυσκολίες για την προώθηση των Κυπριακών ταμείων μέσω πλατφόρμων εκκαθάρισης και διακανονισμού, αφού ανέκαθεν το ζήτημα της ΕΑΕ απασχολούσε τις εν λόγω πλατφόρμες. Πρόταση μας είναι οπως η όποια τυχόν επιβολή ΕΑΕ (τόσο για πραγματική διανομή μερισμάτων, όσο και μείωση κεφαλαίου) δεν θα πρέπει να επιβαρύνει τους διαχειριστές και/ή τα επενδυττικά ταμεία. Ταυτόχρονα, η ΕΕ προωθεί την αύξηση των επενδύσεων των Ευρωπαίων πολιτών σε επενδυτικά σχέδια “Incentivization of Savings and Investments accounts” ακριβώς λόγου του εποπτευόμενου περιβάλλοντος . Η προτεινόμενη αλλαγή, αντίκειται στον συγκεκριμένο σχεδιασμό. Καταληκτικά, εισηγούμαστε την διαγραφή της προτεινόμενης αλλαγής με την συγκεκριμένη μορφή και την διατήρηση της πρακτικής που εξαιρεί τα κέρδη που προκύπτουν από εξαργύρωση μετοχών επενδυτικών ταμείων τόσο από ΦΕ όσο και από ΕΑΕ. Οποιαδήποτε προτεινόμενη αλλαγή θα πρέπει να λάβει υπόψην και τον πιθανό αντίκτυπο σε υφιστάμενους επενδυτές αλλά και ταυτόχρονα την προσέλκυση νέων ταμείων/επενδυτών/διαχειριστών και να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου. IV. Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, Τροποποίηση του άρθρου 7 του βασικού νόμου - (β) ... υποχρέωση [εταίρου συνεταιρισμού] να υποβάλλει για κάθε φορολογικό έτος, φορολογική δήλωση του αντικειμένου φόρου του συνεταιρισμού στον Έφορο Φορολογίας, με ηλεκτρονικά ή άλλα μέσα τα οποία εγκρίνονται από αυτόν, και να δηλώνει εν αυτή τα ονόματα και τις διευθύνσεις των λοιπών εταίρων, ομού με το ποσό του μεριδίου του ως είρηται αντικειμένου φόρου εις το εν λόγω έτος. Η συγκεκριμένη πρόταση δεν δύναται να είναι πρακτικά εφαρμόσιμη ειδικότερα σε επενδυτικά ταμεία που θα έχουν τη νομική μορφή του συνεταιρισμού. Είναι πρακτικά αδύνατον για επενδυτές/Limited Partners να κατέχουν την εν λόγω πληροφόρηση. Μια τέτοια πρόνοια θα δημιουργούσε εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό/διοικητικό κόστος για επενδύσεις σε συνεταιρισμούς. Επιπλέον, η εν λόγω πρόνοια δυνατόν να επιφέρει θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Εισηγούμαστε την απόσυρση της εν λόγω πρόνοιας για περιπτώσεις επενδυτικών ταμείων συνεταιρισμών. V. Εισαγωγή συστήματος φορολόγησης NAV Μία εκ των προτάσεων του συνδέσμου κατά την διαδικασία υποβολής προτάσεων προς το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, αποτέλεσε την επιβολή εναλλακτικού τρόπου φορολόγησης που θα επιβάλλεται στο Net Asset Value (NAV), κατ’ επιλογήν για τα επενδυτικά ταμεία που έχουν τη μορφή αμοιβαίου κεφαλαίου (common fund). Αντιλαμβανόμαστε ότι περαιτέρω προώθηση του μέτρου προϋποθέτει ενδελεχή ανάλυση του κατά πόσον τέτοιο μέτρο αποτελεί κρατική ενίσχυση. Ένεκα του χρονοδιαγράμματος της δημόσιας διαβούλευσης, επιφυλλάσσoυμε την θέση μας και θα επανέλθουμε με περαιτέρω σχόλια και απόψεις επί του ζητήματος. VI. Άλλα προτεινόμενα μέτρα Έχουμε υποβάλει επανειλημμένα τις προτάσεις μας για τη βελτίωση του φορολογικού πλαισίου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο στο ΚΟΕ, χωρίς να έχουμε λάβει κάποια απάντηση. Στο πιο κάτω link επισυνάπτουμε την ολοκληρωμένη πρότασή μας για δική σας ενημέρωση και επαναλαμβάνουμε την ετοιμότητά μας για περαιτέρω συζήτηση επί των θεμάτων αυτών, τόσο κατά τη διάρκεια της παρούσας πρωτοβουλίας για φορολογική μεταρρύθμιση όσο και γενικότερα σε μελλοντικά στάδια. https://www.cifacyprus.org/en/news/cifas-comments-on-the-proposed-tax-reform" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους",CIBA,"Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association - CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων. Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας. Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις: • Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά. • Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες. Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον 2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο. Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’ 2 καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία. Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα: o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος. o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%. o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές; 2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’. • Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα»των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία. • Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις. • Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας. Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας. Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους 3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/ και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video 4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα. Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4(ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά. Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου. 4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros 5Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις ΜικρομεσαίεςΕπιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν • στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) • προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες • ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI). Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα: Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ). Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους. Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα. O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα. Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας. O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους. Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας. Ο CIBA προτείνει: • το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000 • η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες • το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης. Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση. O CIBA προτείνει όπως: • το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία), • παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών, • καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο, • και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος στην Κύπρο. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα. O CIBA εισηγείται: • αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές, • άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο, • και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων. Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις. Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος. Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση. O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm's Length Principle) Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη. O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος -Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη. O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies. Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη. O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές. Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο. O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5 Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home). Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36 Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2 Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10 Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο αντίτιμο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1 Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1) Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. - Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών. Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22) Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α) Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων. Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Οι προτεινόμενες αλλαγές φαίνεται να εισάγουν ασάφειες στους ορισμούς, υπερβολικές εξουσίες στον Έφορο και αχρείαστες επιβαρύνσεις σε μερίσματα, τόκους και διανομές κεφαλαίου. Αντίθετα, προτείνεται ενίσχυση της ελκυστικότητας του πλαισίου με χαμηλότερους συντελεστές (5% για μερίσματα, μείωση άμυνας σε τόκους), σαφείς κανόνες για διανομές, και ευέλικτο non-dom καθεστώς. Τέλος, οι ποινές πρέπει να αναθεωρηθούν συνολικά και να συνδεθούν με βελτίωση των υποδομών του Τμήματος Φορολογίας, ώστε το πλαίσιο να είναι δίκαιο, λειτουργικό και ανταγωνιστικό." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους","ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ / CYPRUS STOCK EXCHANGE.","1. Αντικατάσταση του Άρθρου 3 του βασικού νόμου 3.(1) “Παρά τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου, τα πιο κάτω πρόσωπα καταβάλλουν έκτακτη εισφορά στο ποσό των μερισμάτων που λαμβάνουν: (α) …….. …………………………… (δ) Εταιρεία μη κάτοικος της Δημοκρατίας, η οποία: (i) είναι κάτοικος σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή ή η οποία έχει συσταθεί ή εγγραφεί σε δικαιοδοσία με χαμηλό φορολογικό συντελεστή και δεν είναι κάτοικος σε δικαιοδοσία με μη χαμηλό φορολογικό συντελεστή, αναφορικά με οποιαδήποτε μερίσματα λαμβάνει από εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%)· (ii) είναι κάτοικος σε μη συνεργάσιμη δικαιοδοσία ή η οποία έχει συσταθεί ή εγγραφεί σε τέτοια δικαιοδοσία και δεν είναι φορολογικός κάτοικος σε άλλη δικαιοδοσία που δεν είναι μη συνεργάσιμη δικαιοδοσία, αναφορικά με οποιαδήποτε μερίσματα λαμβάνει από εταιρεία κάτοικο της Δημοκρατίας σε ποσοστό δεκαεπτά τοις εκατό (17%). ……………………… (ββ) Oι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση μερίσματος που καταβάλλεται αναφορικά με τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών όταν είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι η εταιρεία που καταβάλλει το μέρισμα δεν γνωρίζει ότι το μέρισμα καταβάλλεται άμεσα ή έμμεσα σε συνδεδεμένη εταιρεία που εμπίπτει στην αμέσως προηγούμενη επιφύλαξη”. ……………………….. ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ: Άρθρο 3(δ)(i) (ββ): δεν είναι αντιληπτό γιατί η τροποποίηση αυτή να αποκλείει τη ΝΕΑ Αγορά. Κατά την εισαγωγή αξιών στο Χρηματιστήριο και καταχώρηση τους στο Κεντρικό Αποθετήριο Μητρώο του ΧΑΚ, όπου τηρούνται αναλυτικά τα μητρώα των κατόχων μετοχών και ομολόγων, ισχύουν ακριβώς οι ίδιοι Κανόνες για τη Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ Αγορά. Οι αξίες εγγράφονται είτε στον τελικό επενδυτή, ή σε συλλογικό λογαριασμό επενδύσεων (omnibus account) υπό προϋποθέσεις. Αυτό ισχύει για όλες τις Αγορές (Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ). Τα ίδια στοιχεία που είναι διαθέσιμα για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά, είναι διαθέσιμα και για τη ΝΕΑ Αγορά όσον αφορά στους μετόχους. Ως προτείνεται, αφαιρείται η πιο πάνω εξαίρεση, που ίσχυε και για συναλλαγές στη ΝΕΑ Αγορά του ΧΑΚ, μία σημαντική αγορά η οποία θεσμοθετήθηκε κατά τα τελευταία χρόνια και βοήθησε αριθμό εταιρειών στην άντληση κεφαλαίων και στην ανάπτυξη τους. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ: Να εισαχθεί εξαίρεση η οποία να αφορά και στις δύο Αγορές του ΧΑΚ. Μία από τις εισηγήσεις του ΧΑΚ για την παραχώρηση φορολογικών κινήτρων (Θέση του ΧΑΚ - Επιστολή του ΧΑΚ 14/12/2023) ήταν η πλήρης απαλλαγή του φορολογικού συντελεστή στα μερίσματα που διανέμονται από εισηγμένες εταιρείες και των δύο Αγορών του XAK (Ρυθμιζόμενης και ΝΕΑς), για περιορισμένη διάρκεια ετών. 2. Ο βασικός νόμος τροποποιείται με την προσθήκη, αμέσως μετά το άρθρο 3 αυτού, των ακόλουθων νέων άρθρων 3Α, 3Β, 3Γ και 3Δ και των πλαγιότιτλών τους. …………………………… (ββ) “Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις- (i) Τόκου καταβαλλόμενου από άτομο· (ii) Τόκου καταβαλλόμενου αναφορικά με τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστήριο αξιών, όταν είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι η εταιρεία που καταβάλλει τον τόκο δεν γνωρίζει ότι ο τόκος καταβάλλεται άμεσα ή έμμεσα σε συνδεδεμένη εταιρεία που εμπίπτει στην υποπαράγραφο (αα)” ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ Άρθρο 3B(γ)(ββ)(ii): Η παράγραφος (ββ)(ii) εισάγει εξαίρεση από την εφαρμογή της παραγράφου, όταν ο τόκος αφορά σε τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών, υπό την προϋπόθεση ότι είναι εύλογο να θεωρηθεί πως η εταιρεία που καταβάλλει τον τόκο, δεν γνωρίζει ότι ο τελικός δικαιούχος του τόκου εμπίπτει στην περίπτωση (αα), δηλαδή σε περίπτωση συνδεδεμένων προσώπων. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ: Η πιο πάνω εξαίρεση θα έπρεπε να περιλαμβάνει και τη ΝΕΑ Αγορά. Οι θέσεις μας για την τροποποίηση αυτή παραμένουν οι ίδιες ως πιο πάνω, βασιζόμενες στο ίδιο σκεπτικό δηλαδή κατά την εισαγωγή αξιών στο Χρηματιστήριο και καταχώρηση τους στο Κεντρικό Αποθετήριο Μητρώο του ΧΑΚ, όπου τηρούνται αναλυτικά τα μητρώα των κατόχων μετοχών και ομολόγων και ισχύουν ακριβώς οι ίδιοι Κανόνες για τη Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ Αγορά. Οι αξίες εγγράφονται είτε στον τελικό επενδυτή, ή σε συλλογικό λογαριασμό επενδύσεων (omnibus account) υπό προϋποθέσεις. Αυτό ισχύει για όλες τις Αγορές (Ρυθμιζόμενη και ΝΕΑ). Τα ίδια στοιχεία κατόχων αξιών που είναι διαθέσιμα για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά είναι διαθέσιμα και για τους κατόχους αξιών στη ΝΕΑ Αγορά. 3. “(β) (αα) κάθε πρόσωπο που είναι κάτοικος της Δημοκρατίας αναφορικά με τόκους που λαμβάνει ή πιστώνεται από πιστοποιητικά αποταμιεύσεως ή χρεόγραφα αναπτύξεως της Κυπριακής Κυβέρνησης ή της Κυβέρνησης άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εταιρικά χρεόγραφα εισηγμένα σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών, ομόλογα ή χρεόγραφα εισηγμένα σε ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου χρηματιστηρίου αξιών που εκδίδονται από αρχή τοπικής διοίκησης ή κρατικό οργανισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας ή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ποσοστό τρία τοις εκατό (3%)”. ……………………….. ΣΧΟΛΙΑ ΧΑΚ: Η τροποποίηση αυτή ευνοεί ρητά μόνον τους κατόχους εταιρικών ομολόγων στη Ρυθμιζόμενη Αγορά, καθώς προβλέπεται συντελεστής 3% από την έκτακτη εισφορά άμυνας σε τόκους. Έχει αφαιρεθεί η εξαίρεση αυτή για κατόχους εταιρικών ομολόγων στη ΝΕΑ Αγορά. ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΧΑΚ: Σε συνεργασία του ΧΑΚ με το Υπουργείο Οικονομικών, μετά από αριθμό παραστάσεων που έγιναν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, προωθήθηκε η εξαίρεση αυτή και για τις δύο Αγορές του. Συνεπώς, θέση του ΧΑΚ είναι όπως το άρθρο παραμείνει ως έχει. H Νέα Αγορά του ΧΑΚ αποτελεί τον πιο δραστήριο τομέα του Κυπριακού Χρηματιστηρίου, κατά τα τελευταία έτη, εφόσον προσελκύει μικρομεσαίες επιχειρήσεις με χαμηλότερο κόστος εισαγωγής και απλουστευμένες απαιτήσεις. Η θεσμική αντιμετώπισή της ως μη αναγνωρισμένη αγορά, ενώ συνιστά μία οργανωμένη αγορά, ακυρώνει ουσιαστικά τα κίνητρα προσέλκυσης εταιρειών και επενδυτών και λειτουργεί ως αντικίνητρο για την εισαγωγή και διατήρηση τίτλων. Η διατήρηση της στο πεδίο εφαρμογής των φορολογικών ρυθμίσεων (ως ισχύει και για τη Ρυθμιζόμενη Αγορά) είναι ουσιαστική παράμετρος για την ενίσχυση της εγχώριας αγοράς και την προσέλκυση νέων επενδύσεων. ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΧΑΚ - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΧΑΚ: 1. Μείωση Φόρου για Μερίσματα προς Φυσικά Πρόσωπα: Προτείνεται η πλήρης απαλλαγή, είτε η σημαντική μείωση του φόρου 17% που επιβάλλεται στα μερίσματα που διανέμονται και τα οποία λαμβάνουν φυσικά πρόσωπα από εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Αυτό θα δημιουργήσει κίνητρα για επενδύσεις και θα ενισχύσει το οικονομικό κλίμα, ενθαρρύνοντας τη ροή κεφαλαίων, καθώς και την αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Βάσει σχετικής διερεύνησης μας υπάρχουν πολύ αξιόλογες Κυπριακές εταιρείες, που επιζητούν ένα τέτοιο κίνητρο, το οποίο εκτιμάται ότι θα δώσει ιδιαίτερη ώθηση για εισαγωγή αρκετών αξιόλογων νέων εταιρειών, με δυνατότητα εφαρμογής μερισματικής πολιτικής στο ΧΑΚ. Η πρόταση αυτή στοχεύει συνεπώς στην προσέλκυση κερδοφόρων εταιρειών στο Χρηματιστήριο με σταθερή μερισματική πολιτική, προκειμένου να αυξηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και η συναλλακτική δραστηριότητα. Αυτό θα ωφελήσει όλους τους μετόχους, μέσω της αύξησης της ρευστότητας στη χρηματοπιστωτική αγορά και θα μπορέσουν εταιρείες να αντλήσουν πρόσθετα κεφάλαια για την ανάπτυξη τους. 2. Φορολογική Έκπτωση σε Επενδυτές για τις επενδύσεις τους σε Νεοεισαγόμενες Εταιρείες στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται να χορηγείται φορολογική έκπτωση (έως και 50%) μέχρι ενός καθορισμένου ορίου επένδυσης, σε επενδυτές που αποκτούν μετοχές νεοεισαγόμενων εταιρειών μέσω Δημόσιας Εγγραφής ή Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου. Αυτό το κίνητρο προτείνεται να ισχύσει για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο από την ημερομηνία αρχικής εισαγωγής των μετοχών μιας εταιρείας στο ΧΑΚ, υπό τον όρο ότι οι επενδυτές θα διατηρούν τις μετοχές στην κατοχή τους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (2-4 έτη). Με αυτόν τον τρόπο, θα ενισχυθεί η προσπάθεια για έλκυση νέων επιχειρήσεων και επενδυτών. 3. Μειωμένος εταιρικός φορολογικός συντελεστής για νεοεισερχόμενες εταιρείες: Προτείνεται να ισχύει μειωμένος φορολογικός συντελεστής για εταιρείες που εισάγονται για πρώτη φορά στο Χρηματιστήριο, περίοδο 2 έτη μετά από την εισαγωγή τους. Αυτό θα ισχύει, υπό την προϋπόθεση ότι οι κύριοι μέτοχοι δεν κατέχουν ποσοστά άνω του 50% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Τέτοιο μέτρο θα ενθαρρύνει τη φορολογική ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα για νέες εισαγωγές εταιρειών στη χρηματιστηριακή αγορά, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου και των επενδύσεων. 4. Εξαιρέσεις από φορολογίες για εισηγμένες εταιρείες που υλοποιούν εταιρικές πράξεις: Προτείνεται η εφαρμογή ειδικών φορολογικών ελαφρύνσεων ή αναβολών πληρωμής φόρων, σε εισηγμένες εταιρείες που θα συμμετέχουν σε συγχωνεύσεις, ή που θα προβαίνουν σε εξαγορές μέσω του ΧΑΚ. Αυτό το μέτρο θα ενθαρρύνει και θα ενισχύσει μια τέτοια επιχειρηματική δραστηριότητα, που είναι σημαντική για να ενισχυθούν τα μεγέθη των Κυπριακών επιχειρήσεων, ως είναι αναγκαίο για να προσδώσουν αξία στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας τους. 5. Ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς έκδοσης εισηγμένων “πράσινων ομολόγων” / είτε για “πράσινες” επενδύσεις που θα εισαχθούν στο ΧΑΚ ή εταιρειών ήδη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται η πλήρης φορολογική απαλλαγή, είτε η ουσιαστική μείωση καταβολής της έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, για εισηγμένες εταιρείες ή εταιρείες που θα εισαχθούν και εκδίδουν πράσινα ομόλογα, ή με βιώσιμες επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, (τουλάχιστον άνω των δυο ετών από την έκδοση τους). Αυτό προτείνεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της προσπάθειας για την πράσινη και αειφόρο ανάπτυξη. 6. Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε εισηγμένες εταιρείες με έμφαση στην καινοτομία και για επιδότηση του κόστους παραμονής στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται στο πλαίσιο ανάπτυξης του θεσμού του Χρηματιστήριου, να τροποποιηθεί η πρόνοια του Νόμου με τίτλο «Φορολογικά κίνητρα σε φυσικά πρόσωπα τα οποία επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις» (πρακτικός οδηγός - Μάρτιο 2022 από το Υπουργείο οικονομικών) και ειδικότερα να διαγραφεί η αναφορά στο γεγονός ότι η καινοτόμος Μικρό - Μεσαία Επιχείρηση (ΜΜΕ) δεν πρέπει να είναι εισηγμένη στο Κυπριακό χρηματιστήριο. Η εισήγηση αυτή για τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις ΜΜΕ, στοχεύει στο να ωθήσει νέες καινοτόμες εταιρείες για να εισαχθούν στο ΧΑΚ. 7. Κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων : Προτείνεται όπως το φορολογικό σύστημα διαμορφωθεί με τρόπο τέτοιο, που να παρέχει ελαφρύνσεις σε εταιρείες που εισάγουν αξίες τους στο ΧΑΚ, όσον αφορά στα έξοδα που σχετίζονται με την έκδοση μετοχών ή ομολόγων τα οποία εισάγονται στο Χρηματιστήριο. Δηλαδή να υπάρχει κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων στο Χρηματιστήριο, μέσω της επιδότησης μέρους ή όλων των εξόδων εισαγωγής. Το κίνητρο θα μπορεί να λάβει τη μορφή ενός άπαξ ποσού, σταθερού ποσού ανά έκδοση, ή με βάση την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας και να αφορά είτε άμεσα στην προς εισαγωγή στο Χρηματιστήριο εταιρεία, είτε έμμεσα, ενισχύοντας τις εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαδικασία εισαγωγής και γίνονται αποδέκτες από το Χρηματιστήριο για να ενεργούν, για το σκοπό της εισαγωγής των αξιών. 8. Κίνητρα για εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου με εστίαση των δραστηριοτήτων τους στη βιώσιμη ανάπτυξη: Προτείνεται να παρέχονται φορολογικές εκπτώσεις, επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις σε εισηγμένες εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου, για δαπάνες τους, οι οποίες σχετίζονται με επενδύσεις σε στοχευμένους τομείς ή και σε τομείς προτεραιότητας (π.χ. έργα που στοχεύουν στην περιβαλλοντική ανάπτυξη, στην κοινωνική ευημερία, στην επιδότηση πράσινων ομολόγων, για αιολικά πάρκα). 9. Ταχεία Απόσβεση (Accelerated Depreciation): Προτείνεται να παρέχεται στις εισηγμένες εταιρείες, η δυνατότητα για να επιταχύνουν την απόσβεση περιουσιακών στοιχείων τους, για φορολογικούς σκοπούς. Η πρόταση στοχεύει στη μειωμένη φορολογική υποχρέωση των εισηγμένων εταιρειών. 10. Κίνητρα σε επενδυτές (φυσικά πρόσωπα): (α) Επενδύσεις σε εισηγμένες αξίες με μέσο – μακροπρόθεσμο ορίζοντα: (i) φορολογική ενθάρρυνση και Μετριασμός κινδύνου: Η Κυβέρνηση να παρέχει εγγυήσεις ή προγράμματα συνεπένδυσης (co-investments) για να βοηθήσει στο μετριασμό του κινδύνου, οποίος συνδέεται με τις επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, (β) Θέσπιση ειδικών ατομικών λογαριασμών: Αποταμιεύσεις επενδύσεων από επενδυτές να τοποθετούνται σε εγχώριους τίτλους εισηγμένων εταιρειών με επαρκή διασπορά κινδύνου ώστε να διαμορφώνεται ένα ατομικό ανά επενδυτή χαρτοφυλάκιο χαμηλού ρίσκου, το οποίο να συνδέεται με φορολογικά κίνητρα (π.χ. φοροαπαλλαγές από τον τόκο, για μερίσματα από επαναεπενδυμένο κεφάλαιο) σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις (ελάχιστος χρόνος δια κράτησης 2 έτη) που να παρέχουν πρόσβαση σε ιδιώτες για επενδύσεις με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας μακροχρόνιας αποταμίευσης, με ανώτατο όριο έκπτωσης φόρου ή % επί του φορολογητέου εισοδήματος. Ανάλογη εισήγηση για αντίστοιχη ρύθμιση έγινε και στην Ελλάδα τα τελευταία 2 χρόνια. Η μεταρρύθμιση αυτή θα δίνει τη δυνατότητα στήριξης εγχώριων εταιρειών στο τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, ή με βιώσιμη αναπτυξιακή στρατηγική ή σε επενδύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους",Laskas,"Ελλαδίτης Φορολογικός κάτοικος Κύπρου τα τελευταία 20 χρόνια, οικογενειάρχης με δύο ανήλικα τέκνα. Κύριο εισόδημα από μερίσματα εξωτερικού από εταιρεία που έχει έδρα την Ελλάδα. ΕΛΛΑΔΑ : Φόρος στα μερίσματα 5%. ΚΥΠΡΟΣ : έκτακτη αμυντική εισφορά 17% ΔΙΑΦΟΡΑ 12% που την πληρώνω στην Κύπρο με αυτοφορολογία. ΕΛΛΑΔΑ : Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν φορολογεί τα μερίσματα. ΚΥΠΡΟΣ : ΓΕΣΥ 2,65% στο εισόδημα από μερίσματα. Λυπάμαι που το λέω αλλά αν δεν περάσει η φορολογική μεταρρύθμιση θα αναγκαστούμε να μετακομίσουμε όσο και αν αγαπάμε την Κύπρο, έχουμε φτάσει να πληρώνουμε 20.000 φόρο τον χρόνο. ( στην διάθεση των αρμοδίων αποδείξεις πληρωμών φόρου από την φορολογική πύλη ) Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, κύριοι αρμόδιοι της μεταρρύθμισης και οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου Κύπρου η μεταρρύθμιση είναι στην σωστή κατεύθυνση! Μην υποκείψετε στα μικροπολιτικά συμφέροντα γιατί η Κύπρος με τα σημερίνα δεδομένα κινδυνεύει να μην είναι επενδυτικός προορισμός. Τα πράγματα έχουν αλλάξει..." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους",Elenios,"Κατάργηση Λογιζόμενων Μερισμάτων Καταργείται η έννοια των λογιζόμενων μερισμάτων και η σχετική υποχρέωση καταβολής φόρου επί αυτών, εφόσον δεν διανέμονται πραγματικά εντός τριετίας από την παραγωγή των κερδών. Φορολόγηση μετά την τριετία Σε περίπτωση που δεν διανεμηθούν μερίσματα μετά την παρέλευση τριών (3) ετών, επιβάλλεται ενιαίος φορολογικός συντελεστής 5%, αντί του υφιστάμενου 17%, επί των μη διανεμηθέντων κερδών. Αφορολόγητο Όριο Μερισμάτων Καθιερώνεται αφορολόγητο όριο €5.000 για φυσικά πρόσωπα, αναφορικά με τα πραγματικά διανεμηθέντα μερίσματα ανά φορολογικό έτος. Τα μερίσματα που υπερβαίνουν το ποσό αυτό φορολογούνται με τον ισχύοντα συντελεστή." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",CIBA,"Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association - CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων. Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας. Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις: • Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά. • Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες. Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον 2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο. Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’ 2 καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία. Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα: o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος. o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%. o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές; 2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’. • Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα»των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία. • Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις. • Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας. Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας. Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους 3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/ και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video 4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα. Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4(ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά. Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου. 4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros 5Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις ΜικρομεσαίεςΕπιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν • στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) • προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες • ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI). Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα: Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ). Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους. Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα. O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα. Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας. O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους. Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας. Ο CIBA προτείνει: • το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000 • η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες • το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης. Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση. O CIBA προτείνει όπως: • το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία), • παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών, • καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο, • και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος στην Κύπρο. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα. O CIBA εισηγείται: • αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές, • άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο, • και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων. Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις. Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος. Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση. O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm's Length Principle) Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη. O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος -Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη. O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies. Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη. O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές. Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο. O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5 Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home). Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36 Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2 Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10 Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο αντίτιμο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1 Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1) Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. - Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών. Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22) Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α) Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων. Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Οι προτάσεις για αλλαγές στη φορολογία ακινήτων δημιουργούν σοβαρές ανησυχίες. Η μείωση του ορίου για τον ορισμό “property-rich company” από 50% σε 20% χρήζει αναθεώρησης, καθώς παραβιάζει διεθνή πρακτικές και τις ΣΑΔΦ. Επομένως θεραπεία θα ήταν η εφαρμογή ενός γενικού αντικαταχρηστικού κανόνα αντί ποσοστιαία αύξηση. Η φορολόγηση της μείωσης συμμετοχής ως διάθεσης ιδιοκτησίας θεωρείται λανθασμένη, αφού δεν μειώνει έσοδα αλλά απλώς τα μεταθέτει χρονικά. Η πρόνοια που δίνει στον Έφορο δικαίωμα άρνησης έκδοσης εκκαθαριστικού θα πρέπει να αφαιρεθεί αφού πλήττει τη σταθερότητα της αγοράς. Οι αυθαίρετες αυξήσεις ποινών θα πρέπει να αφαιρεθούν. Χρειάζεται συνολική επανεξέταση με ταυτόχρονη αναβάθμιση των υποδομών του Τμήματος Φορολογίας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",Pandora,"Πρόταση: Προτείνεται η επιβολή μικρού τέλους έστω €100 (ή όπως αλλιώς κρίνει το ΥΠΟΙΚ) σε διαθέσεις με μηδενικό φόρο (δωρεές/πωλήσεις με ζημιά, κληρονομικά κ.α.) με ταυτόχρονη εξαίρεση διαθέσεων μικρής αξίας (βλ.πρόταση τροποποίησης αρθ.5 πιο πάνω). Τεκμηρίωση: Σημαντικός αριθμός διαθέσεων που φορολογούνται ή και εξαιρούνται απο Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών γίνονται με ζημιά ή και με υπολογισμό μηδενικού φόρου. Οι διαθέσεις αυτές δημιουργούν σημαντικό φόρτο εργασίας τόσο στο Τμήμα Φορολογίας, όσο και σε άλλες υπηρεσίες του Κράτους και διοικητικό κόστος με μηδαμινά φορολογικά έσοδα. Πλεονεκτήματα της πρότασης: • Αποθαρρύνει τεχνητές δομές για φοροαποφυγή (μεταβιβάσεις σε τιμή ζημίας ή διαδοχικές δωρεές) χωρίς να τιμωρεί πραγματικές μικρές/οικογενειακής φύσεως πράξεις. • Δημιουργεί αντικίνητρο για άσκοπες διαθέσεις και έτσι προκύπτει εξοικονόμηση διοικητικού κόστους / φόρτου εργασίας • Εξοικονόμηση κόστους για φορολογούμενο (κόστος διεκπεραίωσης / φόρος) • Εισάγει αναλογικότητα στην κατανομή βαρών του διοικητικού κόστους." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",Pandora,"Πρόταση: Προτείνεται η τροποποίηση του αρθ. 5 ή 5(Α)(1) ώστε να εξαιρεί από την υποχρέωση καταβολής Φόρου Κεφαλαιουχικών Κερδών τις διαθέσεις ιδιοκτησιών όπου το προϊον της διάθεσης ιδιοκτησίας είναι αξίας μέχρι €2000 (ή άλλο ποσό που θεωρεί λογικό το ΥΠΟΙΚ) σύμφωνα με την τελευταία γενική εκτίμηση του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (αρθ.69 του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου (ΚΕΦ.224) Τεκμηρίωση: • Σημαντικός αριθμός διαθέσεων αφορούν ιδιοκτησίες μικρής αξίας και μικρομερίδια, πράγμα που δημιουργεί σημαντικό φόρτο εργασίας και διοικητικό κόστος με μηδαμινά φορολογικά έσοδα. Πλεονεκτήματα της πρότασης: • Εξοικονόμηση διοικητικού κόστους / φόρτου εργασίας • Εξοικονόμηση κόστους για φορολογούμενο (κόστος διεκπεραίωσης / φόρος) • Διευκόλυνση / ενθάρρυνση αγοράς μικρομεριδίων ιδιοκτησιών (μετριασμός προβλημάτων συνδιοκτησίας)" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",Pandora,"Πρόταση: Προτείνεται η τροποποίηση του αρθ.9(1) ως εξής: «Το προϊόν της διάθεσης ιδιοκτησίας είναι σύμφωνο με το ποσό της αγοραίας αξίας της ιδιοκτησίας κατά την ημερομηνία της διάθεσης, όπως αυτή υπολογίζεται από τον Έφορο, εκτός αν αποδεικνύεται διαφορετικά ». Τεκμηρίωση: • Βασίζεται σε ευρήματα διαχειριστικού ελέγχου Γενικού Ελεγκτή (Δεκ. 1999), όπου διαπιστώθηκε ότι οι δηλωθείσες τιμές διάθεσης υπολείπονταν των εκτιμήσεων Κτηματολογίου που έγιναν για σκοπούς μεταβιβαστικών τελών κατά 41,6%. • Η πρακτική αυτή συνεχίζεται μέχρι σήμερα και είναι κοινό μυστικό. Δημιουργείται διάβρωση φορολογικής βάσης (base erosion) που πρακτικά σημαίνει ότι μειώνεται τεχνητά το ποσό εισοδήματος ή κερδών που υπόκειται σε φορολογία και άρα μειώνονται τα φορολογικά έσοδα. Παρατηρήσεις: o Το δικαίωμα ένστασης / επαναξιολόγησης υπάρχει με βάση τα όσα ισχύουν για ενστάσεις στον περι Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμο. o Δίνεται η δυνατότητα στον Έφορο να δεχθεί τίμημα διάθεσης διαφορετικό απο την αγοραία αξία, εφόσον η διαφορά μπορεί να αποδειχθεί. o Ο Έφορος, στα πλαίσια της εκτίμησης αγοραίας αξίας που θα διενεργεί, δύναται να λάβει υπόψη / υιοθετήσει είτε εκτίμηση αγοραίας αξίας απο το ΤΚΧ, ή απο ιδιώτη εγκεκριμένο εκτιμητή ή να υιοθετήσει κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό της. Πλεονεκτήματα της πρότασης: • Απλοποίηση: Ενιαία βάση υπολογισμού για όλες τις μορφές διάθεσης. • Αντικειμενικότητα: Η εκτίμηση από τον Έφορο μειώνει τον κίνδυνο υποτιμολόγησης ή υπερτιμολόγησης. • Φορολογικά Έσοδα: Οι εισπράξεις από τον Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών είναι γύρω στα €200 εκατ. το χρόνο. Αν υιοθετηθεί η τροποποίηση αυτή, ο περιορισμός της διάβρωσης της φορολογικής βάσης μπορεί να αποφέρει επιπλέον έσοδα €50 εκατ., λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του Γεν.Ελεγκτή. Τα επιπλέον αυτά έσοδα μπορούν να διατεθούν για άλλες μορφές φοροελαφρύσεων." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους","ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ / CYPRUS STOCK EXCHANGE.","ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΧΑΚ - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΧΑΚ: 1. Μείωση Φόρου για Μερίσματα προς Φυσικά Πρόσωπα: Προτείνεται η πλήρης απαλλαγή, είτε η σημαντική μείωση του φόρου 17% που επιβάλλεται στα μερίσματα που διανέμονται και τα οποία λαμβάνουν φυσικά πρόσωπα από εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Αυτό θα δημιουργήσει κίνητρα για επενδύσεις και θα ενισχύσει το οικονομικό κλίμα, ενθαρρύνοντας τη ροή κεφαλαίων, καθώς και την αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Βάσει σχετικής διερεύνησης μας υπάρχουν πολύ αξιόλογες Κυπριακές εταιρείες, που επιζητούν ένα τέτοιο κίνητρο, το οποίο εκτιμάται ότι θα δώσει ιδιαίτερη ώθηση για εισαγωγή αρκετών αξιόλογων νέων εταιρειών, με δυνατότητα εφαρμογής μερισματικής πολιτικής στο ΧΑΚ. Η πρόταση αυτή στοχεύει συνεπώς στην προσέλκυση κερδοφόρων εταιρειών στο Χρηματιστήριο με σταθερή μερισματική πολιτική, προκειμένου να αυξηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και η συναλλακτική δραστηριότητα. Αυτό θα ωφελήσει όλους τους μετόχους, μέσω της αύξησης της ρευστότητας στη χρηματοπιστωτική αγορά και θα μπορέσουν εταιρείες να αντλήσουν πρόσθετα κεφάλαια για την ανάπτυξη τους. 2. Φορολογική Έκπτωση σε Επενδυτές για τις επενδύσεις τους σε Νεοεισαγόμενες Εταιρείες στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται να χορηγείται φορολογική έκπτωση (έως και 50%) μέχρι ενός καθορισμένου ορίου επένδυσης, σε επενδυτές που αποκτούν μετοχές νεοεισαγόμενων εταιρειών μέσω Δημόσιας Εγγραφής ή Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου. Αυτό το κίνητρο προτείνεται να ισχύσει για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο από την ημερομηνία αρχικής εισαγωγής των μετοχών μιας εταιρείας στο ΧΑΚ, υπό τον όρο ότι οι επενδυτές θα διατηρούν τις μετοχές στην κατοχή τους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (2-4 έτη). Με αυτόν τον τρόπο, θα ενισχυθεί η προσπάθεια για έλκυση νέων επιχειρήσεων και επενδυτών. 3. Μειωμένος εταιρικός φορολογικός συντελεστής για νεοεισερχόμενες εταιρείες: Προτείνεται να ισχύει μειωμένος φορολογικός συντελεστής για εταιρείες που εισάγονται για πρώτη φορά στο Χρηματιστήριο, περίοδο 2 έτη μετά από την εισαγωγή τους. Αυτό θα ισχύει, υπό την προϋπόθεση ότι οι κύριοι μέτοχοι δεν κατέχουν ποσοστά άνω του 50% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Τέτοιο μέτρο θα ενθαρρύνει τη φορολογική ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα για νέες εισαγωγές εταιρειών στη χρηματιστηριακή αγορά, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου και των επενδύσεων. 4. Εξαιρέσεις από φορολογίες για εισηγμένες εταιρείες που υλοποιούν εταιρικές πράξεις: Προτείνεται η εφαρμογή ειδικών φορολογικών ελαφρύνσεων ή αναβολών πληρωμής φόρων, σε εισηγμένες εταιρείες που θα συμμετέχουν σε συγχωνεύσεις, ή που θα προβαίνουν σε εξαγορές μέσω του ΧΑΚ. Αυτό το μέτρο θα ενθαρρύνει και θα ενισχύσει μια τέτοια επιχειρηματική δραστηριότητα, που είναι σημαντική για να ενισχυθούν τα μεγέθη των Κυπριακών επιχειρήσεων, ως είναι αναγκαίο για να προσδώσουν αξία στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας τους. 5. Ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς έκδοσης εισηγμένων “πράσινων ομολόγων” / είτε για “πράσινες” επενδύσεις που θα εισαχθούν στο ΧΑΚ ή εταιρειών ήδη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται η πλήρης φορολογική απαλλαγή, είτε η ουσιαστική μείωση καταβολής της έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, για εισηγμένες εταιρείες ή εταιρείες που θα εισαχθούν και εκδίδουν πράσινα ομόλογα, ή με βιώσιμες επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, (τουλάχιστον άνω των δυο ετών από την έκδοση τους). Αυτό προτείνεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της προσπάθειας για την πράσινη και αειφόρο ανάπτυξη. 6. Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε εισηγμένες εταιρείες με έμφαση στην καινοτομία και για επιδότηση του κόστους παραμονής στο Χρηματιστήριο: Προτείνεται στο πλαίσιο ανάπτυξης του θεσμού του Χρηματιστήριου, να τροποποιηθεί η πρόνοια του Νόμου με τίτλο «Φορολογικά κίνητρα σε φυσικά πρόσωπα τα οποία επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις» (πρακτικός οδηγός - Μάρτιο 2022 από το Υπουργείο οικονομικών) και ειδικότερα να διαγραφεί η αναφορά στο γεγονός ότι η καινοτόμος Μικρό - Μεσαία Επιχείρηση (ΜΜΕ) δεν πρέπει να είναι εισηγμένη στο Κυπριακό χρηματιστήριο. Η εισήγηση αυτή για τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις ΜΜΕ, στοχεύει στο να ωθήσει νέες καινοτόμες εταιρείες για να εισαχθούν στο ΧΑΚ. 7. Κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων : Προτείνεται όπως το φορολογικό σύστημα διαμορφωθεί με τρόπο τέτοιο, που να παρέχει ελαφρύνσεις σε εταιρείες που εισάγουν αξίες τους στο ΧΑΚ, όσον αφορά στα έξοδα που σχετίζονται με την έκδοση μετοχών ή ομολόγων τα οποία εισάγονται στο Χρηματιστήριο. Δηλαδή να υπάρχει κάλυψη του κόστους εισαγωγής μετοχών και ομολόγων στο Χρηματιστήριο, μέσω της επιδότησης μέρους ή όλων των εξόδων εισαγωγής. Το κίνητρο θα μπορεί να λάβει τη μορφή ενός άπαξ ποσού, σταθερού ποσού ανά έκδοση, ή με βάση την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας και να αφορά είτε άμεσα στην προς εισαγωγή στο Χρηματιστήριο εταιρεία, είτε έμμεσα, ενισχύοντας τις εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαδικασία εισαγωγής και γίνονται αποδέκτες από το Χρηματιστήριο για να ενεργούν, για το σκοπό της εισαγωγής των αξιών. 8. Κίνητρα για εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου με εστίαση των δραστηριοτήτων τους στη βιώσιμη ανάπτυξη: Προτείνεται να παρέχονται φορολογικές εκπτώσεις, επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις σε εισηγμένες εταιρείες επενδύσεων κλειστού τύπου, για δαπάνες τους, οι οποίες σχετίζονται με επενδύσεις σε στοχευμένους τομείς ή και σε τομείς προτεραιότητας (π.χ. έργα που στοχεύουν στην περιβαλλοντική ανάπτυξη, στην κοινωνική ευημερία, στην επιδότηση πράσινων ομολόγων, για αιολικά πάρκα). 9. Ταχεία Απόσβεση (Accelerated Depreciation): Προτείνεται να παρέχεται στις εισηγμένες εταιρείες, η δυνατότητα για να επιταχύνουν την απόσβεση περιουσιακών στοιχείων τους, για φορολογικούς σκοπούς. Η πρόταση στοχεύει στη μειωμένη φορολογική υποχρέωση των εισηγμένων εταιρειών. 10. Κίνητρα σε επενδυτές (φυσικά πρόσωπα): (α) Επενδύσεις σε εισηγμένες αξίες με μέσο – μακροπρόθεσμο ορίζοντα: (i) φορολογική ενθάρρυνση και Μετριασμός κινδύνου: Η Κυβέρνηση να παρέχει εγγυήσεις ή προγράμματα συνεπένδυσης (co-investments) για να βοηθήσει στο μετριασμό του κινδύνου, οποίος συνδέεται με τις επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, (β) Θέσπιση ειδικών ατομικών λογαριασμών: Αποταμιεύσεις επενδύσεων από επενδυτές να τοποθετούνται σε εγχώριους τίτλους εισηγμένων εταιρειών με επαρκή διασπορά κινδύνου ώστε να διαμορφώνεται ένα ατομικό ανά επενδυτή χαρτοφυλάκιο χαμηλού ρίσκου, το οποίο να συνδέεται με φορολογικά κίνητρα (π.χ. φοροαπαλλαγές από τον τόκο, για μερίσματα από επαναεπενδυμένο κεφάλαιο) σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις (ελάχιστος χρόνος δια κράτησης 2 έτη) που να παρέχουν πρόσβαση σε ιδιώτες για επενδύσεις με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας μακροχρόνιας αποταμίευσης, με ανώτατο όριο έκπτωσης φόρου ή % επί του φορολογητέου εισοδήματος. Ανάλογη εισήγηση για αντίστοιχη ρύθμιση έγινε και στην Ελλάδα τα τελευταία 2 χρόνια. Η μεταρρύθμιση αυτή θα δίνει τη δυνατότητα στήριξης εγχώριων εταιρειών στο τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, ή με βιώσιμη αναπτυξιακή στρατηγική ή σε επενδύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους","ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ / CYPRUS STOCK EXCHANGE.","Σημείο 3: Το Άρθρο 5 του βασικού Νόμου τροποποιείται ως ακολούθως: (γ) με την αντικατάσταση στο εδάφιο (3) της φράσης «οποιοδήποτε αναγνωρισμένο Χρηματιστήριο Αξιών» με τη φράση «Ρυθμιζόμενη αγορά αναγνωρισμένου Χρηματιστήριου Αξιών, όπου ο όρος «Ρυθμιζόμενη Αγορά» έχει την έννοια που αποδίδεται σε αυτόν σύμφωνα με τον περί Επενδυτικών Υπηρεσιών και Δραστηριοτήτων και Ρυθμιζόμενων Αγορών Νόμο». Σχόλια ΧΑΚ Αντιλαμβανόμαστε ότι φόρος κεφαλαιουχικών κερδών θα επιβάλλεται στην πώληση μετοχών εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε ακίνητα που κατέχουν στη Δημοκρατία (Real Estate Companies) και όχι σε εταιρείες άλλων δραστηριοτήτων. Και ότι από το φόρο αυτό, θα εξαιρούνται μόνο εταιρείες της Ρυθμιζόμενης Αγοράς. Παρακαλούμε επιβεβαιώστε και σε συνάρτηση με το σημείο 2, πιο κάτω. Ενημερωτικά σημειώνεται ότι η ΝΕΑ Αγορά του ΧΑΚ δεν εμπίπτει μεν στον ορισμό της Ρυθμιζόμενης Αγοράς, είναι όμως αδειοδοτημένη Αγορά από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, βάσει των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης και λειτουργεί με Κανονισμούς, υπό την εποπτεία του ΧΑΚ. Σημειώνουμε ότι με την τροποποίηση αυτή επηρεάζονται εταιρείες που έχουν ήδη εισαχθεί στη ΝΕΑ Αγορά. Επίσης αναμένεται να μειωθεί σημαντικά και το ενδιαφέρον για μελλοντικές εισαγωγές αξιών στην Αγορά αυτή. Παρακαλούμε όπως μας διευκρινίσετε ως προς τι θα ισχύσει για τις εταιρείες που είναι ήδη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και συγκεκριμένα στη Νέα Αγορά και οι οποίες κατά τη λήψη απόφασης τους για εισαγωγή στη ΝΕΑ, είχαν ενώπιον τους άλλα δεδομένα αναφορικά στο φορολογικό καθεστώς. Υπάρχει πρόθεση για να εισαχθεί άλλη πρόσθετη ρύθμιση για εταιρείες που είναι ήδη εισηγμένες στη ΝΕΑ (οι οποίες είτε δραστηριοποιούνται στον τομέα των ακινήτων ή κατέχουν ακίνητη περιουσία στη Δημοκρατία πέραν του 20% της αξίας τους) και που θα επηρεαστούν με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις; Σημείο 2: Το Άρθρο 2 του βασικού νόμου τροποποιείται με την τροποποίηση του όρου «ιδιοκτησία» ως ακολούθως: (α) με την αντικατάσταση στο σημείο (iii) αυτού της φράσης «πενήντα τοις εκατό (50%)» (τέταρτη γραμμή) με τη φράση «είκοσι τοις εκατό (20%). (β) με την αντικατάσταση στην επιφύλαξη αυτού της φράσης «πενήντα τοις εκατό (50%)» (τρίτη γραμμή) με τη φράση «είκοσι τοις εκατό (20%)». Σχόλια ΧΑΚ Αντιλαμβανόμαστε ότι με την προτεινόμενη ρύθμιση, χρηματιστηριακές συναλλαγές στη ΝΕΑ Αγορά θα υπόκεινται πλέον σε φορολογία κεφαλαιουχικών κερδών, ακόμη και αν αφορούν σε εισηγμένη εταιρεία που δεν είναι κατεξοχήν εταιρεία ακινήτων, αλλά κατέχει ακίνητη περιουσία στην Κύπρο σε ποσοστό 20% και άνω επί της αγοραίας αξίας της. Κατ’ επέκταση, ως αυτό προτείνεται, εάν μία εταιρεία η οποία είναι εισηγμένη στη ΝΕΑ διαθέτει τουλάχιστον 20% της αξίας της σε ακίνητα στην Κύπρο, τότε η πώληση των μετοχών της, θα υπόκειται σε φόρο κεφαλαιουχικών κερδών κατ’ αναλογία. Το ποσοστό 50% που ισχύει σήμερα είναι το ποσοστό που προβλέπεται στο πρότυπο μοντέλο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Θεωρούμε ότι αυτό το ποσοστό είναι πιο ορθό να παραμείνει. Μία τέτοια τροποποίηση θα επηρεάσει όλες τις εταιρείες που είναι εισηγμένες στη ΝΕΑ Αγορά και όχι μόνο τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ακινήτων. Εισήγηση: Η εισήγηση του Χρηματιστηρίου για εταιρείες που είναι εισηγμένες στη ΝΕΑ Αγορά του ΧΑΚ είναι: (i) Να διατηρηθεί ως έχει σήμερα η πιο πάνω πρόνοια αναφορικά με τα άρθρα 2(α) και 2(β), δηλαδή να παραμείνει το ποσοστό 50% (ποσοστό που προβλέπεται στο πρότυπο μοντέλο του ΟΟΣΑ) και όχι 20%, ή εναλλακτικά, (ii) να εξαιρεθούν από την πιο πάνω φορολογία οι εταιρείες που κατέχουν ακίνητη ιδιοκτησία στη Δημοκρατία και δεν έχουν ως κύρια δραστηριότητα τους τον κλάδο των ακινήτων και η κατηγοριοποίηση που διενεργεί το Χρηματιστήριο πριν την εισαγωγή εταιρείας σε οποιαδήποτε αγορά του βάσει των υποδείξεων του FTSE Russel (Κανόνες Industry Classification Benchmark (Equity)-ICB), να χρησιμοποιηθεί ως κριτήριο για σκοπούς φορολογίας. Για παράδειγμα εταιρεία που είναι εισηγμένη στη ΝΕΑ Αγορά του ΧΑΚ η οποία δραστηριοποιείται σε κλάδο εκτός του κλάδου των ακινήτων π.χ. εφοδιαστική αλυσίδα (logistics), φαρμακευτική εταιρεία αλλά κατέχει ακίνητο στην Κύπρο ως περιουσιακό στοιχείο π.χ. αποθήκες, η πώληση μετοχών να μην υπόκειται σε φόρο κεφαλαιουχικών κερδών, ως προτείνεται σήμερα στη φορολογική μεταρρύθμιση. Το Χρηματιστήριο εισηγείται το πιο πάνω, εφόσον θεωρεί τη ΝΕΑ Αγορά του ως αναγνωρισμένη αγορά, η οποία είναι αδειοδοτημένη αγορά από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου και λειτουργεί βάσει Κανονιστικού πλαισίου." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",zzz,"Αναφέρομαι στην φορολογική μεταρύθμιση, και ειδικότερα στο άρθρο 6 του ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ με τίτλο ”ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 1980 ΕΩΣ 2025′ και σας παρακαλώ να συμπεριλάβετε και την εισήγηση μας ως πιο κάτω: Επειδή το εν λόγω άρθρο 6 του ως πιο πάνω νομοσχεδίου Α. εξαιρεί από τη ”διάθεση ιδιοκτησίας” την ”αντιπαροχή” και συνεπώς απαλάσσει την αντιπαροχή από την καταβολή φόρου κεφαλαιουχικών κερδών και επειδή Β. αναφορικά με τις ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ Η ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗ ΚΑΙ/Η ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΩΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΜΑ εισηγούμαστε και παρακαλούμε ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ Ο ΦΟΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΏΝ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",zzz,"Αξιότιμοι Κύριοι, Αναφέρομαι στην φορολογική μεταρύθμιση, και ειδικότερα στο άρθρο 6 (που τροποποιεί το αρθρο 10 του βασικού νόμου) του ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ με τίτλο ''ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 1980 ΕΩΣ 2025' και σας παρακαλώ να συμπεριλάβετε και την εισήγηση μας ως πιο κάτω: Επειδή το εν λόγω άρθρο 6 του ως πιο πάνω νομοσχεδίου Α. εξαιρεί από τη ''διάθεση ιδιοκτησίας'' την ''αντιπαροχή'' και συνεπώς απαλάσσει την αντιπαροχή από την καταβολή φόρου κεφαλαιουχικών κερδών και επειδή Β. αναφορικά με τις διατηρητέες οικοδομές η αντιπαροχή τους απαγορεύεται εισηγούμαστε και παρακαλούμε να συμπεριλάβετε (και/ή να ζητήσετε να συμπεριληφθεί), ως αντιστάθμισμα, την πιο κάτω υπογεγραμμένη ως πράσινα γράμματα τροποποίηση στο άρθρο 6 του πιο πάνω νομοσχεδίου, το οποίο άρθρο 6 τροποποιεί το άρθρο 10 του βασικού νόμου: παράγραφος (γ) του άρθρου 6 του νομοσχεδίου: (γ) με την προσθήκη, στην αμέσως μετά τη φράση ''όλοι οι μέτοχοι είναι μέλη της ιδιας οικογένειας, σε μέτοχο της όταν το αντικείμενο δωρεάς αποκτήθηκε από την εν λόγω εταιρεία επίσης με δωρεά'', της φράσης '' ή νοουμένου ότι το αντικείμενο της δωρεάς αφορά διατηρητέα οικοδομή την οποία η δωρήτρια εταιρεία έχει ήδη στην κυριότητα της για τουλάχιστο 30 χρόνια, αν ο Υπουργός Εσωτερικών πιστοποιεί ότι έγιναν όλα τα αναγκαία έργα για τη συντήρηση της οικοδομής ή ότι αυτή δε χρειάζεται συντήρηση'' Με την τροποποίηση αυτή θα μπορούν οι οικογενειακές εταιρείες ιδιοκτήτριες διατηρητέων οικοδομών (για τα φυσικά πρόσωπα ήδη εφαρμόζεται δηλαδή δωρεές μεταξύ στενών συγγενών ) , δηλαδή αυτές των οποίων όλοι οι μέτοχοι είναι μέλη της ίδιας οικογένειας, να μπορούν να δωρίζουν σε μέτοχο/ους τους τη διατηρητέα οικοδομή, που είναι στην κυριότητα της δωρήτριας εταιρείας για τουλάχιστο 30 χρόνια (ασφαλιστική δικλείδα για να αποφεύγονται τυχόν καταχρήσεις σ' αυτού του είδους τις μεταβιβάσεις) και έτσι να μπορούν να δωρίζουν την διατηρητέα οικοδομή στους στενούς συγγενείς χωρίς τον φόρο κεφαλαιουχικών κερδών (κάτι που μέχρι το 1999 εφαρμοζόταν για όλες τις εταιρείες). Σημειωτέον ότι τόσο το γράμμα όσο και το πνεύμα του ειδικότερου Περί Διατηρητέων Οικοδομών Νόμου του 2002 (Ν. 240(I)/2002) είναι να παράσχει τα ίδια οφέλη του τόσο σε φυσικά όσο και σε νομικά πρόσωπα/εταιρείες αναγνωρίζοντας βεβαίως ότι τα βάρη είναι δυσβάστακτα και για τις δύο αυτές κατηγορίες. Αυτό επιβάλλει τόσο η γραμματική όσο και η τελολογική ερμηνεία του ειδικότερου και συνεπώς επικρατέστερου Περί Διατηρητέων Οικοδομών Νόμου του 2002 (Ν. 240(I)/2002), ο οποίος παρέχει κίνητρα στη ‘διατηρητέα οικοδομή’ χωρίς να διαχωρίζει φυσικά από νομικά πρόσωπα αφού αμφότερα υφίστανται δυσβάσταχτα βάρη. Εξάλλου αυτό ρητά διατάσσει ο Νομοθέτης και στο άρθρο 3 του Περί Νομικών Προσώπων (Εγγραφή Ακίνητης Ιδιοκτησίας) Νόμος (ΚΕΦ.218), που λέει (η υπογράμμιση είναι δική μου): 3. Ακίνητη ιδιοκτησία δύναται να αποκτάται από νομικό πρόσωπο και να γράφεται στα βιβλία του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου στο όνομα αυτού και όταν γράφεται με τον τρόπο αυτό ισχύουν οι ακόλουθες διατάξεις: (α) οι Νόμοι και Κανονισμοί που ισχύουν εκάστοτε αναφορικά με την κατοχή της εν λόγω ιδιοκτησίας εφαρμόζονται πλήρως και κατά τον ίδιο τρόπο όπως εφαρμόζονται στην ιδιοκτησία αυτή που κατέχεται και καρπούται από απλά φυσικά πρόσωπα (β) νομικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου γράφεται ακίνητη ιδιοκτησία έχει, αναφορικά με την πώληση, υποθήκευση ή άλλη διάθεση της ιδιοκτησίας αυτής τα ίδια δικαιώματα όπως παρέχονται από νόμο σε φυσικά πρόσωπα στα ονόματα των οποίων εγγράφεται ακίνητη ιδιοκτησία. Όταν στο παρελθόν είχα συζητήσει τα πιο πάνω με Τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών, επικρότησαν την εισήγηση μου (λέγοντας μου μάλιστα γιατί 30 χρόνια, και τα 20 αρκούν) και μου υποσχέθηκαν ότι θα την κρατούσαν μέσα στον φάκελλο για να συμπεριληφθεί σε μεταγένεστερη τροποποίηση αφού τότε ήταν η οικονομική κρίση του 2012. Με την εφαρμογή της εισήγησης μας δεν μένουν εκτός ωφέλους οι διατηρητέες οικοδομές (τους απαγορεύεται η αντιπαροχή) ενώ η απώλεια εσόδων για το Κράτος είναι μικρή εφόσον οι διατηρητέες οικοδομές που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα είναι λίγες ενώ με την στήριξη των ιδιοκτητών τους το όφελος είναι μεγάλο αφού βοηθά στην ενίσχυση διατήρησης όμορφων, ιστορικών κτηρίων και συνεπώς όμορφων πόλεων. Σας ευχαριστούμε για το χρόνο σας και προσδοκούμε την κατανόηση σας," "Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους",Elenios,"| Ζήτημα | Παρούσα κατάσταση | Προτεινόμενη βελτίωση | Παράδειγμα/Σύγκριση | | Όριο συμμετοχής | Μείωση από 50% σε 20% | Σταδιακή μείωση ή διατήρηση σε 25-35% | Γερμανία: 25% | | Χρηματικά πρόστιμα | Σταθερά και υψηλά | Κλιμακωτά, ανάλογα με το ύψος της οφειλής | Ισπανία, Σουηδία | | Αγοραία αξία | Ασαφής προσδιορισμός | Χρήση πιστοποιημένων εκτιμητών | Μεγάλη Βρετανία |" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Andrea,"Unjust Discrimination Against Families Who Choose Private Education Families who choose to send their children to private schools are facing clear and unjust discrimination. Despite contributing heavily to the state through taxes—just like all citizens—they receive no support whatsoever for the education of their children. On the contrary, they are left to carry the full burden of private school fees on top of their tax obligations. In essence, they are paying twice for a fundamental right: their children’s education. This is not just unfair—it is deeply problematic in a democratic society that claims to value equal treatment, freedom of choice, and social justice. Across Europe, governments actively support families who opt for private education, either through subsidies or meaningful tax relief. These measures are in place to ensure that a parent’s choice does not become a financial penalty. In contrast, our country continues to ignore repeated calls—from both the Pancyprian Federation of Parental Associations of Private Schools and the Association of Private Schools—for policies that reflect these European standards. It is important to emphasize that this issue is not merely about finances—it is about rights. In a formal letter to the Ministry of Education dated November 5, 2024, the Commissioner for the Protection of Children’s Rights made this clear: under the UN Convention on the Rights of the Child, the state is obligated not only to provide free public education but also to respect and enable every family’s right to choose the educational path that best suits their child. Moreover, Protocol No. 12 of the European Convention on Human Rights explicitly prohibits any form of discrimination in the exercise of rights guaranteed by law. And yet, families choosing private education are consistently left without equal treatment or support. As a full member of the European Union, our country has a responsibility to align its education policies with those of other EU states where freedom of educational choice is supported, not punished. We call on the government to finally recognize and correct this long-standing injustice. According to the government’s consultation on tax reform, the objective is not only to safeguard public revenue but also to ensure social justice, defined as the fair distribution of resources, opportunities, and rights among all members of society, irrespective of gender, social class, nationality, or any other distinguishing factor. In this context, it is evident that the reform cannot fully achieve its stated objective without substantive differentiation. A fair and comprehensive tax reform must therefore provide meaningful support—whether through tax relief or alternative measures—to those opting for private education, thereby addressing and rectifying this long-standing inequity. The Junior School PGA, Nicosia" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Irene,"Στήριξη οικογενειών στην ιδιωτική εκπαίδευση – Ανάγκη για ισονομία και κοινωνική δικαιοσύνη Οι οικογένειες που επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση υφίστανται σήμερα σοβαρή άνιση μεταχείριση. Καταβάλλουν κανονικά φόρους για τη δημόσια παιδεία, ενώ ταυτόχρονα επωμίζονται το κόστος των αυξανόμενων διδάκτρων, χωρίς καμία μορφή κρατικής στήριξης. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζονται πολιτικές, όπως επιδοτήσεις ή φοροαπαλλαγές, με στόχο την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Είναι καιρός η Κύπρος να υιοθετήσει αντίστοιχες πρακτικές. Επιπλέον, το ανώτατο εισοδηματικό όριο των €80.000, ως κριτήριο αποκλεισμού, παραγνωρίζει τη σύνθεση και τις πραγματικές ανάγκες της κάθε οικογένειας. Το μέτρο αυτό πλήττει δυσανάλογα τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, οι οποίες χρήζουν αυξημένης στήριξης. Ζητείται η κατάργηση του εισοδηματικού ορίου για τις κατηγορίες αυτές, ώστε να αρθεί μια διαχρονική αδικία και να ενισχυθεί ουσιαστικά η δημογραφική πολιτική του κράτους. Μια φορολογική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένη και δίκαιη αν δεν συμπεριλάβει μέτρα ουσιαστικής ενίσχυσης για τις οικογένειες που επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση, με ειδική μέριμνα για τις τρίτεκνες και πολύτεκνες. Μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η ισονομία και η κοινωνική δικαιοσύνη που δικαιούνται όλοι οι πολίτες." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","PANCYPRIAN PROVIDENCE FUND OF PEO MEMBERS","Οι τροποποιήσεις που προτείνονται θα πλήξουν σημαντικά τα Μέλη των Ταμείων Προνοίας αφού με την προτεινόμενη φορολογική αλλαγή θα φορολογούνται τα εισοδήματα των Ταμείων Προνοίας με καθορισμένες εισφορές, σχεδόν αποκλειστικά του Ιδιωτικού Τομέα. Με αυτή την αλλαγή θα πληγεί ο θεσμός των Ταμείων Προνοίας και θα διαβρωθεί σημαντικά η θέση της Ευρωπαικής Ένωσης, την οποία μεταφέρει συνεχώς προς τα Κράτη Μέλη της, για στήριξη του δεύτερου πυλώνα των Συνταξιοδοτικών ωφελημάτων των εργαζομένων. Ακόμα και χθές ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μιλώντας στην έναρξη των εργασιών του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, ανέφερε ότι η Κυβέρνηση στηρίζει τα Ταμεία Προνοίας,αφού είναι θεσμός της ευημερίας των εργαζομένων. Σίγουρα με τις τροποποιήσεις που προτείνονται ΔΕΝ ΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ τα Ταμεία Προνοίας. Το ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΠΕΟ είναι κάθετα αντίθετο στις τροποποιήσεις που προτείνονται διότι θα επειρεάσουν αρνητικά τους εργαζόμενους κύρια του Ιδιωτικόυ Τομέα και θα διευρύνοιυν το χάσμα των Συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων με άλλους εργαζόμενους. Επίσης θα βάλουν τα Ταμεία Προνοίας σε περιπέτειες, αφού θα υποχρεώσουν αυτά τα Ταμεία να αλλάξουν την πολιτική τους για επενδύσεις χαμηλού ρίσκου σε επενδύσεις ψηλού ρίσκου, ώστε να καλύψουν τις επιπτώσεις της φορολογίας, βάζοντας σε ανυπολόγιστους κυνδύνους τις παροχές των Μελών τους." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",CIFA,"Ως CIFA, δια της παρούσης θα θέλαμε να υποβάλουμε τα σχόλια μας επί των προτεινόμενων νομοσχεδίων, στα πλαίσια της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης, και συγκεκριμένα επί της Δέσμης νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”, ως ακολούθως. - Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους (ΦΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους (ΕΑΕ), - Νόμος που τροποποιεί τους περί Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Εισπράξεως Φόρων Νόμους, - Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους. Ι. Εισαγωγικά - Πλαίσιο υποβολής σχολίων/προτάσεων Θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι τα κάτωθι σχόλια και διευκρινίσεις αποτελούν τις θέσεις του συνδέσμου που αφορούν τις τυχόν επιπτώσεις στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Τονίζεται ότι οποιαδήποτε σχόλια και επισημάνσεις αποσκοπούν στη διατήρηση και/ή βελτίωση των φορολογικών προνοιών όπως αυτές εφαρμόζονται σε επενδυτικά ταμεία, διαχειριστές επενδυτικών ταμείων και επενδυτές, φορολογικούς κατοίκους εντός και εκτός Κύπρου. Συνεπώς, προβαίνουμε σε σχολιασμό επί συγκεκριμένων προνοιών και όχι επί των νομοσχεδίων στην ολότητά τους. Όσον αφορά σχόλια και παρατηρήσεις που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία/διαχειριστές/επενδυτές ως γενικότερους φορολογούμενους, ο σύνδεσμος δεν τοποθετείται και αναμένουμε άλλους φορείς και/ή συνδέσμους να τοποθετηθούν αναλόγως. Παραπέμπουμε πιο κάτω για τα σχόλια μας επί συγκεκριμένων προνοιών. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους Τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου - (22) κέρδος από τη διάθεση τίτλων: Νοείται ότι η εξαργύρωση μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο ανοικτού ή κλειστού τύπου, συνιστά διάθεση τίτλου. Με την πρώτη ανάγνωση της πρόνοιας, τεκμαίρεται ότι οι μετοχές/μερίδια σε επενδυτικά ταμεία παύουν να αποτελούν τίτλους. Η μη φορολόγηση του κέρδους που προκύπτει από διάθεση των μετοχών/μεριδίων αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μέτρα που αφορούν τη φορολόγηση των επενδυτικών ταμείων και των επενδυτών τους. Θεωρούμε ότι η απόσυρση της επιφύλαξης θα επιφέρει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες, αφού θα καταστήσει την επένδυση σε Κυπριακά επενδυτικά ταμεία ασύμφορη τόσο για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, όσο και για επενδυτές που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού. Πρότασή μας είναι όπως παραμείνει η εξαίρεση από τη φορολογία κέρδους που προκύπτει από την πώληση/εξαργύρωση τίτλων ανεξάρτητα από τη νομική μορφή του επενδυτικού ταμείου που τους εκδίδει. Η διατήρηση της συγκεκριμένης εξαίρεσης αποτελεί ανάγκη για τη διατήρηση των φορολογικών κινήτρων και της προσέλκυσης επενδύσεων στα Κυπριακά επενδυτικά ταμεία. Ακόμα και αν η συγκεκριμένη τροποποίηση αποσυρθεί, ο φορολογικός χειρισμός της εξαργύρωσης μεριδίων/μετοχών θα πρέπει να εξετασθεί και κάτω απο τον Νόμο ΕΑΕ, όπως διευκρινίζεται και πιο κάτω. ΙΙ. Νόμος που τροποποιεί τους περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμους Προτεινόμενη επιφύλαξη Άρθρου 3(2) (α) - Η εξαργύρωση μετοχής μεριδίου ή μετοχής σε συλλογικό επενδυτικό σχέδιο [...] που έχει συσταθεί με την μορφή εταιρείας συνσιστά μείωση κεφαλαίου. Εκφράζουμε τη διαφωνία μας με την προτεινόμενη αλλαγή με την συγκεκριμένη μορφή. Η αλλαγή προβλέπει ότι η εξαργύρωση μετοχής σε εταιρικό επενδυτικό ταμείο ισοδυναμεί με μείωση κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να προκύπτει φορολόγηση σε ΕΑΕ. Τονίζεται ότι σήμερα η εξαργύρωση συνιστά πώληση τίτλων (δηλαδή δεν προκύπτει φορολόγηση). Η διαφωνία μας εδράζεται σε αριθμό λόγων. Αρχικά, τονίζεται ότι η πρόνοια αυτή θα αποτελούσε αντικίνητρο για επενδύσεις φορολογικών κατοίκων Κύπρου σε τέτοια επενδυτικά ταμεία. Όπως έχουμε αναφέρει, η αγορά των επενδυτικών ταμείων θα πρέπει να γίνει προσιτή και ελκυστική σε όλους τους επενδυτές ανεξαρτήτως της φορολογικής τους κατοικίας. Δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται οι Κύπριοι φορολογικοί κάτοικοι από το να επενδύουν σε επενδυτικά ταμεία. Η αλλαγή μιας εδραιωμένης φορολογικής πρακτικής ότι τα κέρδη απο εξαργύρωση εξαιρούνται, ως διάθεση τίτλου στην πλήρη φορολόγηση ως μέρισμα, ενδέχεται να αποστείλει λανθασμένα μηνύματα και δεν συνάδει με την σταθερότητα του Κυπριακού φορολογικού πλαισίου για τα επενδυτικά ταμεία, που προωθείται σε ενδιαφερόμενα ταμεία/διαχεριστές/επενδυτές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη αλλαγή αγνοεί παντελώς τη φύση των επενδυτικών ταμείων και ειδικότερα των εταιρικών σχημάτων που αποσκοπούν κυρίως στην προσβασιμότητα και την άμεση επένδυση και έξοδο για τους επενδυτές. Σε καμία περίπτωση ένα επενδυτικό ταμείο δεν πρέπει να εξισώνεται με μια συνηθισμένη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Τόσο οι σκοποί, το λειτουργικό κόστος, όσο και το καθεστώς εποπτείας και διαφάνειας είναι εκ διαμέτρου διαφορετικά. Πρέπει να αναφερθεί ότι η «Εξαγορά» δεν μπορεί να εξισωθεί με μείωση του κεφαλαίου ως νομική πράξη. Η εξαγορά αναφέρεται στη διαδικασία πώλησης των μεριδίων από τους επενδυτές πίσω στο ταμείο, στην τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού (NAV) και θα πρέπει να θεωρείται ως κέρδος που πραγματοποιείται από τον επενδυτή κατά την έξοδο από το ταμείο και όχι να εξισωθεί με μείωση κεφαλαίου. Επιπλέον, η προτεινόμενη αλλαγή, αναμένεται να δημιουργήσει και πρακτικά ζητήματα. Με την προτεινόμενη αλλαγή διαφαίνεται η ανάγκη επιβολής υποχρέωσης παρακράτησης ΕΑΕ στους Διαχειριστές των ταμείων. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας για την προσέλκυση διαχειριστών στην Κύπρο. Τονίζεται ότι στο παρόν στάδιο η Κύπρος δεν αποτελεί προορισμό μεγάλων επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών, σε αντίθεση με άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού. Προσιτός στόχος είναι η προσέλκυση ταμείων και διαχειριστών που αναζητούν μειωμένο λειτουργικό κόστος, που δεν εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη πρόνοια. Επιπλέον, η υποχρέωση παρακράτησης ΕΑΕ αναμένεται να δημιουργήσει επιπρόσθετες πρακτικές δυσκολίες για την προώθηση των Κυπριακών ταμείων μέσω πλατφόρμων εκκαθάρισης και διακανονισμού, αφού ανέκαθεν το ζήτημα της ΕΑΕ απασχολούσε τις εν λόγω πλατφόρμες. Πρόταση μας είναι οπως η όποια τυχόν επιβολή ΕΑΕ (τόσο για πραγματική διανομή μερισμάτων, όσο και μείωση κεφαλαίου) δεν θα πρέπει να επιβαρύνει τους διαχειριστές και/ή τα επενδυττικά ταμεία. Ταυτόχρονα, η ΕΕ προωθεί την αύξηση των επενδύσεων των Ευρωπαίων πολιτών σε επενδυτικά σχέδια “Incentivization of Savings and Investments accounts” ακριβώς λόγου του εποπτευόμενου περιβάλλοντος . Η προτεινόμενη αλλαγή, αντίκειται στον συγκεκριμένο σχεδιασμό. Καταληκτικά, εισηγούμαστε την διαγραφή της προτεινόμενης αλλαγής με την συγκεκριμένη μορφή και την διατήρηση της πρακτικής που εξαιρεί τα κέρδη που προκύπτουν από εξαργύρωση μετοχών επενδυτικών ταμείων τόσο από ΦΕ όσο και από ΕΑΕ. Οποιαδήποτε προτεινόμενη αλλαγή θα πρέπει να λάβει υπόψην και τον πιθανό αντίκτυπο σε υφιστάμενους επενδυτές αλλά και ταυτόχρονα την προσέλκυση νέων ταμείων/επενδυτών/διαχειριστών και να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου. IV. Νόμος που τροποποιεί τους περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους, Τροποποίηση του άρθρου 7 του βασικού νόμου - (β) ... υποχρέωση [εταίρου συνεταιρισμού] να υποβάλλει για κάθε φορολογικό έτος, φορολογική δήλωση του αντικειμένου φόρου του συνεταιρισμού στον Έφορο Φορολογίας, με ηλεκτρονικά ή άλλα μέσα τα οποία εγκρίνονται από αυτόν, και να δηλώνει εν αυτή τα ονόματα και τις διευθύνσεις των λοιπών εταίρων, ομού με το ποσό του μεριδίου του ως είρηται αντικειμένου φόρου εις το εν λόγω έτος. Η συγκεκριμένη πρόταση δεν δύναται να είναι πρακτικά εφαρμόσιμη ειδικότερα σε επενδυτικά ταμεία που θα έχουν τη νομική μορφή του συνεταιρισμού. Είναι πρακτικά αδύνατον για επενδυτές/Limited Partners να κατέχουν την εν λόγω πληροφόρηση. Μια τέτοια πρόνοια θα δημιουργούσε εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό/διοικητικό κόστος για επενδύσεις σε συνεταιρισμούς. Επιπλέον, η εν λόγω πρόνοια δυνατόν να επιφέρει θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Εισηγούμαστε την απόσυρση της εν λόγω πρόνοιας για περιπτώσεις επενδυτικών ταμείων συνεταιρισμών. V. Εισαγωγή συστήματος φορολόγησης NAV Μία εκ των προτάσεων του συνδέσμου κατά την διαδικασία υποβολής προτάσεων προς το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, αποτέλεσε την επιβολή εναλλακτικού τρόπου φορολόγησης που θα επιβάλλεται στο Net Asset Value (NAV), κατ’ επιλογήν για τα επενδυτικά ταμεία που έχουν τη μορφή αμοιβαίου κεφαλαίου (common fund). Αντιλαμβανόμαστε ότι περαιτέρω προώθηση του μέτρου προϋποθέτει ενδελεχή ανάλυση του κατά πόσον τέτοιο μέτρο αποτελεί κρατική ενίσχυση. Ένεκα του χρονοδιαγράμματος της δημόσιας διαβούλευσης, επιφυλλάσσoυμε την θέση μας και θα επανέλθουμε με περαιτέρω σχόλια και απόψεις επί του ζητήματος. VI. Άλλα προτεινόμενα μέτρα Έχουμε υποβάλει επανειλημμένα τις προτάσεις μας για τη βελτίωση του φορολογικού πλαισίου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο στο ΚΟΕ, χωρίς να έχουμε λάβει κάποια απάντηση. Στο πιο κάτω link επισυνάπτουμε την ολοκληρωμένη πρότασή μας για δική σας ενημέρωση και επαναλαμβάνουμε την ετοιμότητά μας για περαιτέρω συζήτηση επί των θεμάτων αυτών, τόσο κατά τη διάρκεια της παρούσας πρωτοβουλίας για φορολογική μεταρρύθμιση όσο και γενικότερα σε μελλοντικά στάδια. https://www.cifacyprus.org/en/news/cifas-comments-on-the-proposed-tax-reform" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",CIBA,"Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association - CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων. Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας. Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις: • Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά. • Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες. Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον 2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο. Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’ 2 καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία. Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα: o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος. o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%. o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές; 2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’. • Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα»των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία. • Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις. • Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας. Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας. Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους 3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/ και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video 4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα. Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4(ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά. Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου. 4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros 5Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις ΜικρομεσαίεςΕπιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν • στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) • προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες • ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI). Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα: Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ). Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους. Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα. O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα. Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας. O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους. Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας. Ο CIBA προτείνει: • το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000 • η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες • το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης. Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση. O CIBA προτείνει όπως: • το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία), • παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών, • καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο, • και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος στην Κύπρο. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα. O CIBA εισηγείται: • αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές, • άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο, • και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων. Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις. Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος. Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση. O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm's Length Principle) Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη. O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος -Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη. O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies. Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη. O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές. Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο. O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5 Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home). Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36 Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2 Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10 Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο αντίτιμο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1 Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1) Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. - Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών. Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22) Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α) Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων. Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",CSC,"Our position as Cyprus Shipping Chamber is that the existing provisions of the law and the current practice regarding the application of the 90-Days Rule must be maintained without any amendment. Prima facie, it appears that the proposed amendment to Article 36(5) through the introduction of a new reservation immediately after paragraph (d) of subparagraph (5), deprives employees of Shipping and other international companies of the right to benefit from the 90-Days Rule since the reservation appears to render them non-eligible due to the rigidity in meeting the conditions. As far as the Shipping sector is concerned, the content of the reservation should be clarified by the Tax Commissioner and necessitates an interpretation ruling with examples as to its practical application regarding employees of Shipping companies, such as ship superintendents, directors and department managers. Considering both the actual circumstances and the practice of previous years, the way in which these persons are taxed should not be affected in any way, since the usual practice pertaining to their professional duties as per their employment agreements, still stands. This reservation may also have unintended and very serious consequences on Cyprus' ability to attract and retain professionals in the Maritime sector who, due to appropriate previous experience or academic training, or as seafarers, are employed in positions as ship inspectors or department managers in Shipping companies based in Cyprus. These individuals are usually recruited in operational positions that are considered important for the smooth and proper operation of a Shipping company and which by extension are considered as key pillars of the Cyprus Shipping industry. With their experience, these individuals transfer and offer critical operational and technologically advanced knowledge that is difficult to replace and which shape Cyprus' reputation as an attractive maritime center. Such incentives for these individuals should be maintained and prolonged and not be abolished or converted rigorously and in a way that makes their practical application very difficult or even impossible." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Cosmas,"Θα ήθελα να εκφράσω την έντονη ανησυχία μου σχετικά με την πρόνοια του νέου φορολογικού πλαισίου, το οποίο ορίζει οριζόντιο όριο εισοδήματος 80.000 ευρώ για την παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων σε οικογένειες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των τέκνων. Μία τέτοια προσέγγιση αγνοεί την πραγματικότητα των πολυμελών οικογενειών και δεν ευθυγραμμίζεται με τον δηλωμένο στόχο της μεταρρύθμισης, δηλαδή τη στήριξη της οικογένειας και την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Είναι αδιανόητο να μην διαφοροποιείται το εισοδηματικό όριο ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας, όταν είναι ευρέως γνωστό ότι το κόστος διαβίωσης αυξάνεται σημαντικά με κάθε επιπλέον παιδί. Το εισοδηματικό όριο των 80.000 ευρώ πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων. Είναι αναγκαίο η σύνθεση της οικογένειας να λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις σχετικές πρόνοιες του άρθρου που αφορά τη στήριξη της οικογένειας, προκειμένου η μεταρρύθμιση να είναι δίκαιη και αποτελεσματική." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","DESPINA K","Ως γονέας τεσσάρων παιδιών (ηλικίας 10, 6 και δύο διδύμων 3 ετών), θα ήθελα να εκφράσω την έντονη ανησυχία και διαμαρτυρία μου για την αδικία που προκαλεί η οριζόντια εφαρμογή του εισοδηματικού πλαφόν των 80.000 ευρώ, χωρίς καμία προσαρμογή ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας. Το γεγονός ότι μια πολύτεκνη οικογένεια, όπως η δική μας, δεν δικαιούται καμία φορολογική ελάφρυνση ή επίδομα, επειδή υπερβαίνει αυτό το αυθαίρετο όριο, είναι κατάφωρα άδικο. Οι οικονομικές απαιτήσεις για την κάλυψη των βασικών αναγκών των παιδιών αυξάνονται γεωμετρικά με κάθε επιπλέον παιδί. Ενδεικτικά: Πληρώνουμε πλήρη δίδακτρα για δύο παιδιά σε ιδιωτικό νηπιαγωγείο, καθώς δεν βρήκαμε θέσεις σε δημόσια δομή. Επιβαρυνόμαστε με έξοδα προετοιμασίας για την εισαγωγή στο δημοτικό σχολείο. Καλούμαστε να καλύψουμε καθημερινά έξοδα για δραστηριότητες, τρόφιμα, ένδυση, υγεία, μετακινήσεις – όλα εις διπλούν ή τετραπλούν. Ποτέ δεν λάβαμε καμία οικονομική ενίσχυση από το κράτος, ούτε καν το επίδομα τέκνων, παρότι οι ανάγκες μας είναι εμφανώς πολλαπλάσιες από εκείνες μιας οικογένειας με ένα ή δύο παιδιά και το ίδιο εισόδημα. Η οριζόντια εφαρμογή του εισοδηματικού ορίου χωρίς διαφοροποίηση με βάση τον αριθμό των παιδιών: Πλήττει άμεσα τις πολύτεκνες οικογένειες Περιθωριοποιεί περαιτέρω τη μεσαία τάξη Αντιβαίνει στις εξαγγελίες για στήριξη της οικογένειας και αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος Αποτελεί αντικίνητρο για τις εργαζόμενες μητέρες Θεωρεί εσφαλμένα τις πολύτεκνες οικογένειες ως «ευκατάστατες», ενώ το αναλογικό διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται δραστικά Είναι επιτακτικά αναγκαίο να προβλεφθεί προοδευτική αύξηση του εισοδηματικού ορίου, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων. Για παράδειγμα: Για 2 παιδιά: 100.000 ευρώ Για 3 παιδιά: 120.000 ευρώ Για 4 παιδιά: 140.000 ευρώ Και ούτω καθεξής. Σε περίπτωση που θεωρείται ότι τα 140.000 ευρώ είναι “υψηλό” όριο για μια οικογένεια με τέσσερα παιδιά, ενώ τα 80.000 ευρώ είναι “χαμηλό” για μια οικογένεια με ένα παιδί, τότε αυτό αποτελεί διάκριση και οδηγεί, ουσιαστικά, σε δημογραφικό ρατσισμό. Η στήριξη της οικογένειας δεν μπορεί να γίνεται με οριζόντια νούμερα, αγνοώντας πλήρως τις πραγματικές συνθήκες. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία κρατική μέριμνα για βασικά θέματα καθημερινότητας, όπως η απόκτηση κατάλληλου οχήματος για πολύτεκνες οικογένειες. Στην πράξη, το κράτος μας “αναγκάζει” να μετακινούμαστε με δύο αυτοκίνητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια, την κατανάλωση, το περιβάλλον και το κόστος ζωής. Είναι αυτό το όραμα για τις πολύτεκνες οικογένειες στην Κύπρο του 2025; Σας καλώ να επανεξετάσετε το μέτρο, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματική οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών με παιδιά, και να προχωρήσετε σε δικαιότερη και αναλογικότερη πολιτική που να ευθυγραμμίζεται με τους στόχους: της κοινωνικής συνοχής της δημογραφικής ανάκαμψης και της ουσιαστικής στήριξης της μεσαίας τάξης" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Οι προτεινόμενες αλλαγές στον Περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμο προκαλούν ανησυχία καθώς εισάγουν περιττές και δυσανάλογες ρυθμίσεις. Απορρίπτεται η εισαγωγή του όρου centre of vital interests και η αυτόματη φορολογική κατοικία εταιρειών, λόγω κινδύνου διπλής φορολόγησης. Κρίνεται αχρείαστη η διεύρυνση της βάσης φορολογίας επιχειρήσεων και η φορολόγηση κινήτρων/φιλοδωρημάτων. Υπάρχει αντίθεση στη φορολόγηση έμμεσων μετόχων, στον περιορισμό έκπτωσης τόκων και στη γενική πρόβλεψη «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα». Υποστηρίζεται η επέκταση χρήσης φορολογικών ζημιών πέραν των 5 ετών χωρίς περιορισμούς, καθώς και η διατήρηση/ενίσχυση κινήτρων: αφορολόγητη εξαργύρωση ασφαλιστηρίων, προσαρμογή οικογενειακής κλίμακας, αυξημένες απαλλαγές IP Box και NID στο 90%. Συνολικά, ζητείται απλοποίηση και ορθολογισμός του πλαισίου, αντί για αχρείαστη διεύρυνση και επιβάρυνση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",politesfm,"Η Πρωτοβουλία Πολιτών για Στήριξη της Οικογένειας θεωρεί ότι το εισοδηματικό όριο ύψους €80.000, όπως έχει τεθεί, δεν λαμβάνει υπόψη τη σύνθεση της οικογένειας και ενδέχεται να περιορίσει τη στήριξη προς τη μεσαία τάξη, την οποία η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι προτίθεται να ενισχύσει. Με βάση έρευνα που εκπόνησε η Πρωτοβουλία, το συγκεκριμένο όριο δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των οικογενειών της μεσαίας τάξης. Για μια οικογένεια με ένα παιδί, το εισοδηματικό όριο, όπως προκύπτει από το Ισοδύναμο Διαθέσιμο Εισόδημα, θα έπρεπε να τοποθετείται υψηλότερα από τις €80.000, ενώ κρίνεται αναγκαίο να προβλέπεται προοδευτική αύξηση του ορίου για κάθε επιπλέον παιδί, ώστε να καλύπτεται στο σύνολό της μεσαίας τάξης. Η Κύπρος δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει ούτε μία γέννηση λόγω ανεπαρκούς στήριξης των οικογενειών. Η δημογραφική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε δεν μπορεί να αναστραφεί χωρίς την έμπρακτη και οριζόντια στήριξη του συνόλου της μεσαίας τάξης, η οποία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας. Παραθέτουμε εδώ αναλυτικά τη μελέτη της Πρωτοβουλίας Πολιτών για Στήριξη της Οικογένειας καθώς και τις ολοκληρωμένες εισηγήσεις μας για ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό πλαίσιο στήριξης: https://drive.google.com/file/d/1a1Kxr_99SbjfzGOt-RNFq4xcJuy2u9Hl/view?usp=sharing" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΓΟΝΕΩΝ & ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ","Δημόσια Διαβούλευση Φορολογικής Μεταρρύθμισης 2025 Πρόταση Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Γονέων και Κηδεμόνων Ιδιωτικών Σχολείων (ΠΟΣΓΚΙΣ) ________________________________________ Ι. Αιτιολογική Έκθεση Βλέπε συνημμένη Έκθεση πιο κάτω ________________________________________ ΙΙ. Πρόταση Η πρόταση αφορά την τροποποίηση του άρθρου 14 του περί Φορολογίας Εισοδήματος Νόμου ως εξής: Α. Το άρθρο 14 του βασικού νόμου τροποποιείται με την προσθήκη, αμέσως μετά την υφιστάμενη παράγραφο (6), της ακόλουθης νέας παραγράφου (7): «(7) Επιτρέπεται έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα φυσικού προσώπου για τα ποσά που καταβάλλονται για δίδακτρα τέκνων του, τα οποία φοιτούν σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, νοουμένου ότι: (α) Τα καταβαλλόμενα ποσά αφορούν δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, όπως αυτά καθορίζονται από τον περί Ιδιωτικών Σχολείων Νόμο του 2019, όπως αυτός τροποποιήθηκε· (β) η έκπτωση αφορά το πραγματικό ποσό διδάκτρων μόνο, όπως αυτό αποδεικνύεται με νόμιμα παραστατικά πληρωμής και την ετήσια κατάσταση είσπραξης διδάκτρων που θα εκδίδεται από το Διευθυντή του σχολείου μέχρι την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους που θα εκδίδονται με τρόπο και σε έντυπο ή ηλεκτρονικό έντυπο που θα υποδειχθεί από τον Έφορο· (γ) η εν λόγω έκπτωση υπόκειται στον περιορισμό της επιφύλαξης (ii) του παρόντος άρθρου.» Β. Η επιφύλαξη (ii) του άρθρου 14 του βασικού νόμου τροποποιείται ως εξής: «(ii) ότι το συνολικό ποσό εκπτώσεων που παραχωρείται σύμφωνα με το παρόν άρθρο, περιλαμβανομένων των ασφαλίστρων, συνεισφορών και διδάκτρων ιδιωτικής εκπαίδευσης, δεν θα μπορεί να υπερβεί το ένα πέμπτο (1/5) του φορολογητέου εισοδήματος του ατόμου, όπως αυτό έχει προσδιορισθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου προτού αφαιρεθούν οι εκπτώσεις που καθορίζονται στο παρόν άρθρο.» ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Ι. Σύνοψη Σκοπός του παρόντος Νόμου είναι η παροχή φορολογικής ελάφρυνσης σε οικογένειες που επιλέγουν ιδιωτική εκπαίδευση για τα τέκνα τους, με στόχο την εναρμόνιση της ίσης μεταχείρισης των γονέων για πρόσβαση των παιδιών τους στην εκπαίδευση. Η προτεινόμενη ρύθμιση εισάγει έκπτωση των καταβαλλόμενων διδάκτρων από το φορολογητέο εισόδημα φυσικών προσώπων, υπό ενιαίο ανώτατο όριο συνολικών εκπτώσεων που ήδη εφαρμόζεται για ασφάλιστρα και συνεισφορές, το οποίο ανέρχεται στο 20% του φορολογητέου εισοδήματος Η πρόταση της ΠΟΣΓΚΙΣ για τροποποίηση άρθρου 14 του περί Φορολογίας Εισοδήματος Νόμου προτείνει να ενταχθούν τα δίδακτρα ιδιωτικής εκπαίδευσης στις εκπτώσεις του άρθρου 14, χωρίς αύξηση του υφιστάμενου ανώτατου ορίου 20% (1/5) του φορολογητέου εισοδήματος. ΙΙ. Το σημερινό φορολογικό πλαίσιο και η ανάγκη για μια βιώσιμη αλλαγή α. Η «δωρεάν» εκπαίδευση έχει πραγματικό δημοσιονομικό κόστος ανά μαθητή. Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, η δημόσια δαπάνη ανά μαθητή στην Κύπρο το 2022 ανέρχεται περίπου σε €8400 στην πρωτοβάθμια και €12400 στη γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. (πηγή: Δημόσια Δαπάνη ανά Μαθητή/Φοιτητή σε Ευρώ (€) κατά Κατηγορία Δαπάνης και Eπίπεδο Eκπαίδευσης, Ετήσια. PxWeb) β. Η ίση φορολογική μεταχείριση απαιτεί ουδέτερη στάση απέναντι στην επιλογή σχολείου. Οι γονείς που επιλέγουν ιδιωτικό σχολείο εξακολουθούν να χρηματοδοτούν τη δημόσια εκπαίδευση μέσω φόρων, ενώ πληρώνουν επιπλέον το κόστος διδάκτρων. Η δυνατότητα να συνυπολογιστούν τα δίδακτρα εντός του ήδη θεσπισμένου ορίου 20% δεν αποτελεί επιδότηση ιδρυμάτων· διορθώνει μια ασυμμετρία στη φορολογική επιβάρυνση των οικογενειών. γ. Αποσυμφόρηση και μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση πόρων. Κάθε παιδί εκτός δημόσιου συστήματος μειώνει την πίεση για αίθουσες, προσωπικό και μελλοντικές κεφαλαιουχικές δαπάνες. δ. Ενίσχυση φορολογικής συμμόρφωσης. Η έκπτωση δημιουργεί κίνητρο υποβολής πραγματικών εισοδημάτων (ιδίως από αυτοεργοδοτούμενους και διευθυντές εταιρειών), αφού το όφελος προκύπτει μόνο με τεκμηριωμένες δαπάνες και τα αντίστοιχα εισοδήματα. ε. Δεν επιβαρύνει τον δημοσιονομικό σχεδιασμό. Η πρόταση δεν αυξάνει το συνολικό «καλάθι» εκπτώσεων· απλώς διευκρινίζει ότι και τα δίδακτρα μπορούν να χωρέσουν στο ίδιο ανώτατο όριο 20%. ΙΙΙ. Ευρωπαϊκές πρακτικές Αρκετές χώρες της Ε.Ε. προβλέπουν έκπτωση σχολικών δαπανών: • Γαλλία – Κατ’ αποκοπή μείωση φόρου: €61 (γυμνάσιο), €153 (λύκειο), €183 (ανώτερη εκπαίδευση). (πηγή: https://www.service-public.fr/particuliers/vosdroits/F314) • Ιταλία – Έκπτωση 19% για δαπάνες εκπαίδευσης από νηπιαγωγείο έως λύκειο, με πλαφόν €800/μαθητή. (πηγή: https://www.agenziaentrate.gov.it/portale/web/english/education-expenses) • Πορτογαλία – Έκπτωση 30% των δαπανών εκπαίδευσης με γενικό όριο €800/οικογένεια. (πηγή: https://eportugal.gov.pt/en/servicos/irs-education-expenses) • Γερμανία – Έκπτωση έως 30% των διδάκτρων ιδιωτικών σχολείων από τον φόρο εισοδήματος, με ανώτατο ποσό περίπου €5.000/παιδί. (πηγή: German Income Tax Act §10, https://www.gesetze-im-internet.de/estg/__10.html) • Εσθονία – Πλήρης φορολογική έκπτωση για έξοδα εκπαίδευσης και κατάρτισης, με ανώτατο ποσό €1.200/φορολογούμενο. (πηγή: https://www.emta.ee/eng/private-client/income-tax/income-tax-incentives/education-expenses) IV. Τι ακριβώς κάνει η πρόταση (βλέπε σχετικό Νομοτεχνικό σημείωμα) • Προσθέτει στο άρθρο 14 τη δυνατότητα έκπτωσης τεκμηριωμένων διδάκτρων ιδιωτικών σχολείων με κάποιους περιορισμούς • Περιορίζει το όφελος που μπορεί να προκύψει για τις υψηλές εισοδηματικές τάξεις , στοχεύοντας τη μεσαία εισοδηματική τάξη • Δεν αλλάζει κλίμακες φορολόγησης ή φορολογικούς συντελεστές. • Δεν αυξάνει το πλαφόν απαλλαγών ή εκπτώσεων από το φορολογητέο εισόδημα V. Ειδικά οφέλη πολιτικής • Ισότητα και δικαίωμα επιλογής: Ενισχύεται το αίσθημα φορολογικής δικαιοσύνης καθώς οι οικογένειες που επιλέγουν ιδιωτική εκπαίδευση θα ασκούν δικαίωμα επιλογής εκπαίδευσης χωρίς να νιώθουν ότι τιμωρούνται για αυτό.. • Ενθάρρυνση και Επιβολή Φορολογικής Συμμόρφωσης: Το μέτρο συνδέεται με υποβολή δηλωμένων εισοδημάτων και παραστατικών. Επιπλέον ενισχύει το αίσθημα της ανταποδοτικότητας των φόρων που πληρώνονται από τους γονείς χιλιάδων παιδιών. • Ανταγωνιστικότητα/Headquartering: Η προτεινόμενη τροποποίηση προσεγγίζει αντίστοιχα ευρωπαϊκά μοντέλα και ενισχύει την ελκυστικότητα της χώρας για στελέχη και εταιρείες καθώς και την προσπάθεια για επιστροφή Κυπρίων εξωτερικού (brain gain). • Εξοικονόμηση πόρων για την παιδεία: Εξοικονομούνται πόροι που μπορούν να αφιερωθούν είτε στην αναβάθμιση της δημόσιας παιδείας, είτε στην επέκταση της με νέες υποδομές. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι γονείς / κηδεμόνες των πέραν των 20000 μαθητών ιδιωτικής εκπαίδευσης εξοικονομούν στο κράτος πέραν των €220 εκατ. ετησίως. • Μεγιστοποίηση οφέλους για μεσαία τάξη: Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει, η εξοικονόμηση φόρου (σε σχέση με την ισχύουσα νομοθεσία) που θα προκύψει για φυσικά πρόσωπα θα είναι μεγαλύτερη ως ποσοστό επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος για την εισοδηματική κατηγορία έως τις €60000. Επιπλέον, υπολογίζεται η εξοικονόμηση φόρου που θα προκύψει δεν θα υπερβαίνει σε καμιά περίπτωση το 30 με 35% των διδάκτρων (αναλόγως του μέγιστου φορολογικού συντελεστή εισοδήματος). VI. Συμπέρασμα Η πρόταση της ΠΟΣΓΚΙΣ δεν «επιδοτεί» σε καμία περίπτωση την ιδιωτική εκπαίδευση. Προτείνει μια ουδέτερη, τεκμηριωμένη αναγνώριση δαπάνης για την οποία ήδη υπάρχει πρόνοια στη νομοθεσία (άρθρο 14(ιι) – πλαφόν 20% στις εκπτώσεις) ως ενθάρρυνση για κοινωνικά επιθυμητές πρωτοβουλίες των πολιτών, προσφέροντας τα οφέλη που περιγράφονται πιο πάνω. Συνοπτικά, • Προάγει δικαιοσύνη και ελευθερία επιλογής. • Ενισχύει τη φορολογική συμμόρφωση σε μια αγορά που διακινεί πέραν των €200 εκατ. , τόσο ως προς τα εισοδήματα φυσικών προσώπων, όσο και ως προς τα εισοδήματα των ιδιωτικών σχολείων. • Ευθυγραμμίζει την Κύπρο με ευρωπαϊκές πρακτικές. • Δεν απαιτεί πρόσθετο «δημοσιονομικό χώρο». • Ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. • Ενισχύει στοχευμένα τη μεσαία τάξη. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Παγκύπρια Ομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων και Κηδεμόνων Ιδιωτικών Σχολείων θεωρεί ότι η πιο πάνω προτεινόμενη τροποποίηση είναι προς όφελος όλων και ότι τα δεδομένα τεκμηριώνουν την ανάγκη να αποκατασταθεί έστω και μερικώς μια αδικία που επιβαρύνει εδώ και δεκαετίες τους γονείς και κηδεμόνες παιδιών που φοιτούν στην ιδιωτική εκπαίδευση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Athena,"Οι γονείς που επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση για τα παιδιά τους εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για την πλήρη απουσία κρατικής στήριξης. Παρά το γεγονός ότι καταβάλλουν σημαντικά ποσά σε φόρους, καλούνται επιπρόσθετα να επωμιστούν το κόστος των ολοένα αυξανόμενων διδάκτρων των ιδιωτικών σχολείων. Ως αποτέλεσμα, αισθάνονται ότι διπλοπληρώνουν για την εκπαίδευση των παιδιών τους χωρίς καμία κρατική αναγνώριση ή ενίσχυση. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η ιδιωτική εκπαίδευση στηρίζεται έμπρακτα με την παροχή επιδοτήσεων προς τις οικογένειες που επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση ή με φορολογικές απαλλαγές. Αυτή η πρακτική ακολουθείται για λόγους ισότητας, ελευθερίας επιλογής και κοινωνικής δικαιοσύνης. Αντίστοιχα αιτήματα έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια από την Παγκύπρια Συνομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης και τον Σύνδεσμο Ιδιωτικών Σχολείων, χωρίς ωστόσο να υπάρξει μέχρι σήμερα θετική ανταπόκριση. Επιπλέον, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού στην επιστολή της προς το Υπουργείο Παιδείας με ημερομηνία 5/11/24 υπογραμμίζει ότι «το κράτος, με βάση τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού έχει υποχρέωση όχι μόνο να παρέχει δωρεάν δημόσια παιδεία αλλά να διασφαλίζει το δικαίωμα κάθε παιδιού στην εκπαίδευση με δικαίωμα επιλογής ως προς το σχολείο τους. Σημειώνεται δε ότι σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, απαγορεύονται οι διακρίσεις, για οποιοδήποτε λόγο, σε σχέση με δικαίωμα που προβλέπεται από νόμο». Κατά συνέπεια, εφόσον η χώρα μας αποτελεί κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αναγκαίο να συμβαδίζει με τις ευρωπαϊκές πρακτικές και να στηρίζει τις οικογένειες που επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση, διασφαλίζοντας ισονομία και δικαιοσύνη. Θα ήθελα, επίσης, να εκφράσω την έντονη ανησυχία μου σε σχέση με το καθορισμένο ανώτατο εισοδηματικό όριο των €80.000, το οποίο δεν λαμβάνει υπόψη τη σύνθεση της οικογένειας. Η προσέγγιση αυτή αντίκειται στην αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης και συνιστά δυσμενή διάκριση εις βάρος των τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών, οι οποίες αντιμετωπίζουν αυξημένες καθημερινές ανάγκες. Εισήγησή μου είναι όπως δεν υπάρχει όριο στο εισόδημα των τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών έτσι ώστε να βοηθηθούν αυτές οι οικογένειες. Με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί ουσιαστική στήριξη σε οικογένειες με αυξημένες ανάγκες, θα αρθεί μια διαχρονική αδικία και θα δημιουργηθεί κίνητρο για οικογένειες με δύο παιδιά να μεγαλώσουν τον αριθμό των μελών τους. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της φορολογικής διαβούλευσης, «στόχος της φορολογικής μεταρρύθμισης δεν είναι μόνο η διατήρηση των δημοσίων εσόδων, αλλά η διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης». Ο όρος κοινωνική δικαιοσύνη αναφέρεται στη δίκαιη κατανομή πόρων, ευκαιριών και δικαιωμάτων μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας, ανεξάρτητα από το φύλο, την κοινωνική τάξη, την εθνικότητα ή οποιονδήποτε άλλο διαχωριστικό παράγοντα. Με βάση αυτό, είναι ξεκάθαρο ότι η φορολογική μεταρρύθμιση δεν θα υλοποιήσει τον βασικό της στόχο και δεν θα θεωρηθεί επιτυχημένη εάν δεν υπάρξουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις. Για να υπάρξει κοινωνική δικαιοσύνη, η φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να στηρίζει όσους επιλέγουν την ιδιωτική εκπαίδευση, η οποία σήμερα δεν τυγχάνει καμίας κρατικής ενίσχυσης. Ακόμη, η φορολογική μεταρρύθμιση επιβάλλεται να στηρίζει αναλογικά τις οικογένειες, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις τρίτεκνες και πολύτεκνες που αποτελούν βασικούς πυλώνες της κοινωνίας μας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",IAC,"Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου (ΣΑΕΚ), ως θεσμικός εκπρόσωπος του ασφαλιστικού τομέα, επιθυμεί να συμβάλει στον δημόσιο διάλογο που διεξάγεται σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση, καταθέτοντας τις θέσεις του αναφορικά με ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα τόσο τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις όσο και τους πολίτες. Η μεταρρύθμιση του φορολογικού πλαισίου αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, να στηριχθεί η αποταμίευση και να καλλιεργηθεί ασφαλιστική συνείδηση. A. Φορολογική μεταχείριση ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου εισηγείται τη διαγραφή του Άρθρου 14 (1) (α) (ii), και την αντικατάσταση του με μία από τις ακόλουθες δύο (2) επιλογές: Επιλογή 1 i. ΝΕΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΡΙΑ Σε περίπτωση σύναψης νέου ασφαλιστηρίου στον κλάδο ζωής, η οποιαδήποτε μερική εξαγορά μονάδων που επισυμβαίνει εντός των 12 πρώτων μηνών από την ημερομηνία ισχύος της σύμβασης, θα υπόκειται σε φορολογική επιβάρυνση ύψους 30%. ii. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΕ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΡΙΑ Σε περίπτωση όπου το ασφάλιστρο δόσης διαφοροποιηθεί θετικά πέραν των όποιων αρχικών αυτόματων αναπροσαρμογών εμφανίζονται κατά τη σύναψη της ασφαλιστικής σύμβασης, ή με την προσθήκη επιπρόσθετου ασφαλίστρου (Lump Sum) στο ασφαλιστήριο, τότε: Η οποιαδήποτε μερική εξαγορά για περίοδο μέχρι και δώδεκα μήνες από την ημερομηνία ισχύος της αλλαγής θα υπόκειται σε φορολογική επιβάρυνση ύψους 30% ανεξαρτήτως από την ηλικία των μονάδων που εξαργυρώνονται. Επιλογή 2 Η έκπτωση ισούται με το καθαρό ποσό των ασφαλίστρων που έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του έτους, δηλαδή με το ποσό των ασφαλίστρων μειωμένων με οποιοδήποτε ποσό αναλήψεων. Σε περίπτωση που το ποσό των αναλήψεων υπερβαίνει το ποσό των ασφαλίστρων που έχουν καταβληθεί, τότε δεν υπάρχει έκπτωση για το συγκεκριμένο φορολογικό έτος για το συγκεκριμένο συμβόλαιο. Επιπρόσθετα, ο ΣΑΕΚ εισηγείται την αντικατάστασή του Άρθρου 14 (1) (γ) (ii) με το εξής λεκτικό το οποίο συμπεριλαμβάνει τη φράση «ή/και σχεδίων ασφαλιστικών επιχειρήσεων που έχουν λάβει άδεια για άσκηση ασφαλιστικών εργασιών Κλάδου VII»: “Το ποσό των ασφαλίστρων που έχει καταβάλει με βάση ασφαλιστήριο, όπως αυτό ορίζεται στον περί Ασφαλιστικών Εργασιών και άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμο, ή δυνάμει συγκριτικά παρόμοιου Νόμου σε ισχύ σε άλλο κράτος μέλος, για Σχέδιο Ασφαλιστικής Επιχείρησης που έχει λάβει άδεια για άσκηση ασφαλιστικών εργασιών Κλάδου VII. Επίσης, για Σχέδιο Σύνταξης ή για την παροχή ετησίας ισοβίου προσόδου κατά το γήρας του, του οποίου συμβολαίου ο τύπος έτυχε της εγκρίσεως του Εφόρου και το οποίο έχει ως κύριο αντικειμενικό σκοπό την παροχή ετησίας ισοβίου προσόδου στο άτομο αυτό κατά το γήρας του∙” B. Διαχωρισμός του ορίου απαλλαγής Ο ΣΑΕΚ εισηγείται το διαχωρισμό του αφορολόγητου ορίου το οποίο ανέρχεται στο 20%, με τρόπο που να μην επηρεάζεται το διαθέσιμο μέρος για προσωπικές αποταμιεύσεις, από μελλοντικές αυξήσεις στις εισφορές του ΓεΣΥ. Συγκεκριμένα, προτείνεται όπως στο 20% δεν συμπεριλαμβάνονται οι εισφορές που αφορούν στο ΓΕΣΥ. Με την παρούσα κατάσταση, η θεσμοθετημένη τακτική αύξηση στις εισφορές για το ΓεΣΥ, μειώνει το διαθέσιμο ποσοστό για σημαντικές αποταμιεύσεις που περιλαμβάνουν το συνταξιοδοτικό, υγεία και ζωή. Προτείνεται όπως το κράτος διατηρήσει την ιδιότητα των εισφορών στο ΓεΣΥ ως αφαιρετέες από το εισόδημα των πολιτών, αφαιρώντας τις όμως από τις επιλέξιμες εισφορές του αφορολόγητου ορίου του 20%, έτσι ώστε οι μελλοντικές αυξήσεις του ΓεΣΥ να μην επηρεάζουν το διαθέσιμο ποσοστό για εισφορές σε αποταμιευτικά σχέδια. Γ. Φορολογική Απαλλαγή για Ασφάλιστρα σε Καλύψεις για Φυσικές Καταστροφές Προτείνεται η χορήγηση φοροαπαλλαγής για την ασφάλιση περιουσίας κατά φυσικών καταστροφών, η οποία θα παρέχεται σε όσους ασφαλίζουν τα ακίνητά τους έναντι φυσικών καταστροφών, όπως σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές και ανεμοστρόβιλοι. Η πρόταση περιλαμβάνει την ένταξη αυτής της φοροαπαλλαγής στις «εκπτώσεις/απαλλαγές» του μέρους 5Α της φορολογικής δήλωσης. Ο ΣΑΕΚ προτείνει όπως δοθεί η δυνατότητα μείωσης του φορολογητέου εισοδήματος για ένα μέγιστο ποσό μέχρι 700 ευρώ για κάθε φορολογούμενο πολίτη, το οποίο θα αφορά δαπάνες για την πιο πάνω ασφάλιση. Ο ΣΑΕΚ παραμένει στη διάθεσή σας για τυχόν περαιτέρω συζήτηση ή διευκρινίσεις, με στόχο την από κοινού διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",ESYEKK,"Ως Επιτροπή Συντεχνίας Υπαλλήλων Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου Μέλη της ΟΗΟ-ΣΕΚ παραθέτουμε τις θέσεις μας σε σχέση με την φορολογική μεταρρύθμιση η οποία προωθείται. 1. Πιθανή φορολόγηση εφάπαξ κατά την αφυπηρέτηση: Το Άρθρο 3 του Τροποποιητικού Νόμου το οποίο τροποποιεί το Άρθρο 5 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου («ο Βασικός Νόμος») (Αντικείμενο του φόρου) δια της προσθήκης μεταξύ άλλων των κατωτέρω αφήνει ανοικτή τη δυνατότητα συμπερίληψης του εφάπαξ κατά την αφυπηρέτηση στο φορολογητέο εισόδημα του ατόμου: 3. « (iv) φιλοδωρήματος που παραχωρείται χαριστικά κατά την αφυπηρέτηση, ή την πρόωρη αφυπηρέτηση, ή τη λήξη ή τον πρόωρο τερματισμό σύμβασης εργοδότησης ή διορισμού σε αξίωμαˑ … (vii) οποιουδήποτε άλλου οφέλους που παραχωρείται βάσει σύμβασης εργοδότησης ή σύμβασης διορισμού σε αξίωμα, ή βάσει συλλογικής σύμβασης ή κανονισμών ή οποιωνδήποτε άλλων όρων διέπουν την εργοδότηση ή τον διορισμό σε αξίωμα» Αναγνωρίζουμε ότι σε δηλώσεις στα ΜΜΕ ο Υπουργός και η κυβέρνηση έχουν διαβεβαιώσει ότι θα συνεχίσει το εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων να εξαιρείται από την φορολόγηση αλλά δεδομένης της προτεινόμενης προσθήκης (iv) αλλά και σε κάθε περίπτωση της προσθήκης του σημείου (vii) ως ανωτέρω αλλά και του ότι δεν γίνεται κάποια ρητή αναφορά σε εξαίρεση του στο Άρθρο 8 (Απαλλαγές) του Νόμου θεωρούμε ότι είναι ασαφές η πρόθεση για τον φορολογικό χειρισμό του και δίνεται δυνατότητα ενδεχομένως στον εκάστοτε Διευθυντή του Τμήματος Φορολογίας να το ερμηνεύσει με τρόπο που να συνυπολογίζεται στο φορολογητέο εισόδημα του ατόμου. Η θέση μας θα ήταν να μην γίνει αποδεκτή αυτή η προσθήκη εκτός και αν προστεθεί ρητή απαλλαγή του στο Άρθρο 8 του Βασικού Νόμου δια συμπερίληψης σχετικής εξαίρεσης στο Άρθρο 4 του Τροποποιητικού Νόμου. Περαιτέρω, ζητούμε την ένταξη ρητής εξαίρεσης στο Άρθρο 4 του Τροποποιητικού Νόμου ( το οποίο τροποποιεί το Άρθρο 8 του Βασικού Νόμου) σε σχέση με τα ποσά που λαμβάνουν κατά την αποχώρηση ή αφυπηρέτηση τους μέλη πολύ-επιχειρησιακών ταμείων προνοίας και ασφαλιστικών συμβάσεων τύπου 7. 2. Φορολόγηση εργοδοτικών παροχών υγείας και ζωής ως εισόδημα εργαζομένου: Περαιτέρω, η προαναφερόμενη προτεινόμενη δια του Άρθρου 3 του Τροποποιητικού Νόμου προσθήκη (vii) στο Άρθρο 5 του Βασικού Νόμου οδηγεί ενδεχομένως στην συμπερίληψη των εργοδοτικών παροχών υγείας και ζωής στο εισόδημα του ατόμου ( σε συνάρτηση και με την προηγούμενη εγκύκλιο που είχε εκδοθεί ότι θεωρείτο benefit in kind) επομένως ζητούμε την προσθήκη ρητής απαλλαγής στο Άρθρο 4 του Τροποιητικού Νόμου το οποίο τροποποιεί το Άρθρο 8 του Βασικού Νόμου. 4. «Το Άρθρο 8 του βασικού νόμου τροποποιείται ως ακολούθως: (δ) Με την προσθήκη της φράσης «τα οφέλη που αφορούν συνδρομές σε ιατροφαρμακευτικά ή φαρμακευτικά ασφαλιστικά σχέδια ή και ταμεία υγείας ή ασφάλιστρα ασφαλειών ζωής» ως εδάφιο (28). Επιχειρηματολογία κατά της φορολόγησης εργοδοτικών παροχών υγείας και ζωής ως εισόδημα εργαζομένου: 1. Δεν αποτελούν άμεση χρηματική ωφέλεια ή διαθέσιμο εισόδημα: Οι εργοδοτικές εισφορές σε ασφαλιστικά πλάνα δεν καταλήγουν άμεσα στον εργαζόμενο ούτε είναι ποσά που μπορεί να δαπανήσει κατά βούληση. Πρόκειται για δεσμευμένες παροχές, με συγκεκριμένο σκοπό: την υγειονομική του προστασία ή ασφάλιση. 2. Είναι εργοδοτικές παροχές κοινωνικής φύσεως, όχι μισθολογική αμοιβή: Η κάλυψη σε ιατροφαρμακευτικά και ασφαλιστικά προγράμματα είναι μέρος της κοινωνικής ευθύνης του εργοδότη, όχι πρόσθετη αμοιβή. Η φορολόγηση τους υπονομεύει τον κοινωνικό τους χαρακτήρα και εξισώνει άνισα πράγματα. 3. Αντικίνητρο για εργοδότες και μείωση κοινωνικών παροχών: Η φορολόγηση αυτών των παροχών ως εισόδημα των εργαζομένων θα τις καταστήσει λιγότερο ελκυστικές και πιθανώς ασύμφορες. Εργοδότες μπορεί να σταματήσουν να τις προσφέρουν, πλήττοντας τελικά την ευημερία των εργαζομένων και αυξάνοντας την πίεση στο δημόσιο σύστημα υγείας. 4. Επιδίωξη Πολιτικής αντίθετη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία σε σχέση με την εταιρική κοινωνική ευθύνη 5. Η φορολόγηση εργοδοτικών εισφορών σε ιατροφαρμακευτικά πλάνα ή ασφάλειες ζωής ως εισόδημα εργαζομένου έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της ESG στρατηγικής της ΕΕ, ιδίως ως προς την κοινωνική υπευθυνότητα και την εταιρική διακυβέρνηση. Οι παροχές αυτές προάγουν την υγεία, την ευημερία και τη μακροχρόνια ασφάλεια των εργαζομένων, στοιχεία που ενθαρρύνονται από το ευρωπαϊκό πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης, το CSRD και το EU Strategic Framework on Health and Safety at Work. Η φορολόγησή τους αποθαρρύνει υπεύθυνες εργοδοτικές πολιτικές, δημιουργεί αντικίνητρα για επένδυση στην πρόνοια και αλλοιώνει τις επιδόσεις ESG των επιχειρήσεων, πλήττοντας τελικά την κοινωνική προστασία και τη βιωσιμότητα. 6. Αποθαρρύνεται η ιδιωτική κάλυψη και ενισχύεται η πίεση στο δημόσιο σύστημα υγείας: Αν οι εργαζόμενοι φορολογούνται για την εργοδοτική συνδρομή σε προγράμματα υγείας ή ασφάλισης, τότε η συμμετοχή σε τέτοια σχέδια θα περιοριστεί. Αυτό θα αυξήσει τη ζήτηση στο κρατικό σύστημα υγείας και πρόνοιας, επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό. 7. Δεν υπάρχει άμεσο φορολογικό ισοδύναμο: Η λογιστική αξία της εργοδοτικής συνεισφοράς σε ένα ασφαλιστικό πλάνο δεν ισοδυναμεί με πραγματική οικονομική αξία για τον εργαζόμενο, αφού η χρήση της εξαρτάται από μελλοντικά και ενδεχόμενα γεγονότα (ασθένεια, ατύχημα, θάνατος). Η φορολόγηση βάσει της ονομαστικής αξίας είναι δυσανάλογη. Είμαστε στην διάθεση σας για περαιτέρω συζήτηση ή/και διευκρινήσεις επι των ανωτέρω." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Marina F","Ευχαριστούμε για την ευκαρία να πούμε την άποψή μας σε αυτό το σημαντικό θέμα. Ως μητέρα δύο παιδιών, που θα επιθυμούσα να μεγαλώσω σε μέγεθος την οικογένεια μου, παρατηρώ καθημερινά ότι οι υφιστάμενες ή προτεινόμενες παροχές στήριξης των οικογενειών είναι ανεπαρκείς – και κυρίως μη λειτουργικές για τα νοικοκυριά της μεσαίας τάξης. Συγκεκριμένα, οι περισσότερες παροχές και φοροαπαλλαγές προϋποθέτουν χαμηλό οικογενειακό εισόδημα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποθαρρύνεται η πλήρης ή μερική απασχόληση των γονέων, και ιδίως των μητέρων. Το φορολογικό σύστημα, ουσιαστικά, τιμωρεί την εργασία αντί να την ενισχύει. Παρατηρήσεις επί της προτεινόμενης μεταρρύθμισης: Παρόλο που αναφέρεται ως βασικός στόχος της μεταρρύθμισης η στήριξη των οικογενειών και η αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, το νέο πλαίσιο κινδυνεύει να αποτύχει εάν δεν προσαρμοστεί στις πραγματικές ανάγκες της σημερινής οικογένειας. Ειδικότερα: Το πλαφόν των €80.000 για να δικαιούται μια οικογένεια φορολογικές ελαφρύνσεις παραμένει ενιαίο, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών (είτε έχεις 1 είτε 5 παιδιά). Αυτό δεν λαμβάνει υπόψη τα αυξημένα έξοδα ανά παιδί, και μετατρέπει τις οικογένειες με πολλά παιδιά σε φορολογικά «μη συμφέρουσες». Η παροχή κινήτρων σε άτομα που δεν εργάζονται (ή εργάζονται λίγο) υπονομεύει τη συμμετοχή των μητέρων στην αγορά εργασίας και της ανεξαρτησίας τους, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη γενικότερα. Προτεινόμενες αλλαγές: Προσαρμογή του εισοδηματικού πλαφόν με βάση τον αριθμό εξαρτώμενων τέκνων Αντί για ενιαίο όριο €80.000, να υπάρχει προοδευτικό πλαφόν: €80.000 για 1 παιδί €100.000 για 2 παιδιά €120.000 για 3 παιδιά και ούτω καθεξής Επέκταση και αυξημένη φορολογική έκπτωση σε έξοδα φροντίδας και εκπαίδευσης παιδιών Σήμερα, οι εργαζόμενοι γονείς επιβαρύνονται με σημαντικά έξοδα για παιδικούς σταθμούς, δραστηριότητες, ιδιωτικά φροντιστήρια κ.ά., τα οποία δεν αναγνωρίζονται επαρκώς φορολογικά. Δημιουργία ειδικής έκπτωσης για εργαζόμενες μητέρες, Ως θετικό κίνητρο για συμμετοχή στην εργασία, προτείνεται ειδική φορολογική ελάφρυνση ή επιπλέον αφορολόγητο για μητέρες με ανήλικα τέκνα που εργάζονται. Ετήσια αναθεώρηση των ποσών και ορίων βάσει πληθωρισμού και κόστους ζωής Τα σταθερά όρια (όπως το €80.000) δεν ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες των οικογενειών, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές όπου το κόστος ζωής είναι υψηλότερο. Η φορολογική μεταρρύθμιση είναι μια κομβική στιγμή για να δημιουργηθεί ένα δίκαιο και δημογραφικά βιώσιμο φορολογικό σύστημα, το οποίο: Δεν τιμωρεί τη μεσαία τάξη Δεν στηρίζεται μονοδιάστατα στην προϋπόθεση χαμηλών εισοδημάτων Ενισχύει τις εργαζόμενες μητέρες Στηρίζει τη δημιουργία μεγαλύτερων οικογενειών Εάν δεν υπάρξουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον αριθμό τέκνων και την εργασιακή κατάσταση των γονέων, η μεταρρύθμιση κινδυνεύει όχι μόνο να αποτύχει στον στόχο της, αλλά και να επιδεινώσει το δημογραφικό και κοινωνικό πρόβλημα της Κύπρου. Με εκτίμηση, Μαρίνα" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",GT,"Το εισοδηματικό όριο για φοροαπαλλαγές για οικογένειες με παιδιά είναι άδικο και απαράδεκτο. Είναι δυνατόν οικογένειες με οκτώ εξαρτώμενα παιδιά να αποκλείονται από οποιαδήποτε ουσιαστική στήριξη επειδή ξεπερνούν ένα εισοδηματικό όριο; Αυτό δεν είναι κοινωνική δικαιοσύνη· είναι κοινωνική αδικία. Αναρωτιέμαι: πού πάνε όλα αυτά τα λεφτά που πληρώνουμε τόσο σε άμεσους φόρους ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΕ έμμεσους μέσω ΦΠΑ; Ποιος συνεισφέρει περισσότερους φόρους στο κράτος; Μια οικογένεια χωρίς παιδιά ή μια οικογένεια με οκτώ παιδιά που στηρίζει την κοινωνία του αύριο; Πώς γίνεται άλλες χώρες να βρίσκουν πόρους και να προσφέρουν χωρίς εισοδηματικά κριτήρια επιδόματα και φοροαπαλλαγές για τις οικογένειες, ενώ στην Κύπρο ακούμε συνεχώς ότι «δεν υπάρχουν λεφτά»; Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: οι παροχές για οικογένειες και παιδιά στην Κύπρο έχουν μειωθεί κατά περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ ετησίως τα τελευταία χρόνια. Σήμερα είμαστε τελευταίοι σε στήριξη οικογενειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί αφαιρούνται τα χρήματα από τις οικογένειες, τη στιγμή που η χώρα μας βυθίζεται σε δημογραφικό αδιέξοδο; ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΗΓΗΘΕΙ ΞΕΚΑΘΑΡΑ στον κυπριακό λαό: η αύξηση του πληθυσμού που παρατηρείται οφείλεται κυρίως στη μετανάστευση και όχι σε νέες γεννήσεις από γηγενείς. Αυτό θέτει σοβαρούς κινδύνους για τη διατήρηση της ταυτότητας και της εθνικής μας επιβίωσης. Το 64% του πληθυσμού της Κύπρου ανήκει στη μεσαία εισοδηματική τάξη. Με την επιβολή εισοδηματικών κριτηρίων, τα νοικοκυριά με πολλά παιδιά της μεσαίας τάξης επωμίζονται ολόκληρο το κόστος ανατροφής χωρίς καμία ουσιαστική στήριξη. Έτσι, τα μεσαία στρώματα δεν έχουν κανένα κίνητρο να φέρουν στον κόσμο περισσότερα παιδιά. Αντίθετα, σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία και η Ιρλανδία, όπου οι φοροαπαλλαγές και τα επιδόματα είναι ΚΑΘΟΛΙΚΑ (ΧΩΡΙΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΑ ΟΡΙΑ αλλά κλιμακούμενα ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών), τα μεσαία στρώματα ενθαρρύνονται να αποκτήσουν περισσότερα παιδιά. Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί οι δείκτες γεννητικότητας παραμένουν υψηλότεροι από ό,τι στην Κύπρο. Είναι ΠΑΡΑΛΟΓΟ να παρουσιάζουμε από τη μια «πακέτα μέτρων» για το δημογραφικό και από την άλλη να εισάγουμε εισοδηματικά κριτήρια που εξαιρούν τη μεσαία τάξη από την ουσιαστική στήριξη. ΔΙΟΡΘΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ τη φορολογική μεταρρύθμιση. ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Οι φοροαπαλλαγές για οικογένειες με παιδιά πρέπει να είναι ΚΑΘΟΛΙΚΕΣ, ΧΩΡΙΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΑ ΟΡΙΑ. Μόνο έτσι θα στηριχθεί πραγματικά η οικογένεια, η κοινωνία και η ίδια η επιβίωση του τόπου μας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",ETHAL,"Η Εταιρεία Θεατρικής Ανάπτυξης Λεμεσού (ΕΘΑΛ), χαιρετίζει και συμφωνεί με την σκοπούμενη τροποποίηση του Άρθρου 9 του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, αναφορικά με δωρεές ή συνεισφορές που γίνονται σε πολιτιστικούς οργανισμούς και εισηγείται, όπως η παράγραφος (η) (v) του Άρθρου 9 του Νόμου, διαμορφωθεί ως ακολούθως: « (v) δωρεές ή συνεισφορές που έγιναν σε πολιτιστικά ιδρύματα, σωματεία, ομοσπονδίες, ενώσεις ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες ή άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς, οι οποίοι εγκρίνονται από την Υφυπουργό Πολιτισμού, με βάση όρους και/ή προϋποθέσεις που καθορίζονται από το Υπουργικό συμβούλιο». Παρόλο που είναι γνωστό ότι, ο όρος πολιτιστικά ιδρύματα, ουσιαστικά, περιλαμβάνει όλους τους πιο πάνω οργανισμούς, πιστεύουμε ότι με το λεκτικό που εισηγούμαστε, η σχετική αλλαγή θα φαίνεται ξεκάθαρα ότι περιλαμβάνει, όπως είναι και το ορθό, όλα τα είδη πολιτιστικών οργανισμών που υφίστανται και λειτουργούν στη Δημοκρατία. Πιστεύουμε ακόμη ότι, τα στοιχεία που θα χρειάζονται για την υποβολή αιτήματος για έγκριση/αναγνώριση των διαφόρων οργανισμών ως πολιτιστικών ιδρυμάτων για σκοπούς του πιο πάνω άρθρου, καθώς και οι σχετικές προϋποθέσεις για την αναγνώριση τους ως τέτοιων, θα πρέπει να είναι παρόμοια και/ή ανάλογα με τα όσα ισχύουν για τα φιλανθρωπικά ιδρύματα. Είμαστε στη διάθεση όλων, για να συζητήσουμε το θέμα καθώς και τις σχετικές λεπτομέρειες." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",EG,"Αναφέρομαι στις φορολογικές ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά. Σύμφωνα με το εισαγωγικό κείμενο της διαβούλευσης, το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου προβάλλει τις παρακάτω 5 αξιώσεις. Εφαρμόζοντας όμως το οριζόντιο εισοδηματικό όριο των 80,000 ευρώ, ως προϋπόθεση για τη λήψη φορολογικών ελαφρύνσεων για οικογένειες με παιδιά, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το μέγεθος της οικογένειας, αποτυγχάνει σε όλα τα πιο πάνω. Δυστυχώς, η Κυβέρνηση, έχοντας όλα τα πιο πάνω εν γνώση της, μέχρι στιγμής δεν έχει προβεί σε καμία διορθωτική παρέμβαση. Συγκεκριμένα, παραθέτουμε τις αξιώσεις που προβάλλονται, ακολουθούμενες από δικά μας σχόλια για την κάθε μία: Α. ""έχει λάβει σαφώς υπόψη τα απορρέοντα των δημοσίων διαβουλεύσεων που έχουν διεξαχθεί τόσο διμερώς, όσο και σε ανοικτές συναντήσεις με όλους τους φορείς της οικονομίας και κοινωνίας"". -Αν ίσχυε αυτό, θα είχε ληφθεί υπόψιν η έκκληση της Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων, καθώς και όλων των μελών της. Β. ""Η φορολογική μεταρρύθμιση αποτελεί για τη Κυβέρνηση, έναν από τους πιο κρίσιμους πυλώνες για τη διαμόρφωση ενός δίκαιου, αποδοτικού και βιώσιμου οικονομικού συστήματος"". -Ένα οικονομικό σύστημα που δεν ενισχύει αυτούς που τροφοδοτούν τα ταμεία του με εργατικό δυναμικό και έμμεσους και άμεσους φόρους, δεν μπορεί να ονομάζεται αποδοτικό. Επίσης ένα σύστημα που αδικεί ξεκάθαρα τα παιδιά πολύτεκνων οικογενειών χωρίς καμία λογική αιτία, δεν μπορεί να ονομάζεται δίκαιο. Γ. ""Σε μια εποχή αυξημένων δημοσιονομικών προκλήσεων, εντεινόμενης κοινωνικής ανισότητας και ανάγκης για προσέλκυση επενδύσεων, η ανάγκη αναδιάρθρωσης του φορολογικού πλαισίου καθίσταται επιτακτική"". Είναι αδιανόητο, η αναδιάρθρωση να γίνεται με τρόπο που να εντείνει την - εντεινόμενη - κοινωνική ανισότητα, εις βάρος των πολυτέκνων. Δ. ""Στόχος της φορολογικής μεταρρύθμισης δεν είναι μόνο η διατήρηση των δημόσιων εσόδων, αλλά η διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και η πάταξη της φοροδιαφυγής"". Πώς ακριβώς διασφαλίζεται η κοινωνική δικαιοσύνη όταν αδικούνται τα παιδιά των πολυτέκνων; Ε. ""Μέσα από τη σωστή εφαρμογή μεταρρυθμιστικών μέτρων, η Κυβέρνηση επιδιώκει να αναβαθμίσει τον τρόπο λειτουργίας του φορολογικού μηχανισμού, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών και τη σταθερότητα της οικονομίας"". Το μήνυμα προς την Κυβέρνηση είναι ξεκάθαρο. Η εμπιστοσύνη κερδίζεται. Με πράξεις. Εκ μέρους των πολύτεκνων μητέρων που δεν έχουν τα μέσα ή τον χρόνο να εκφράσουν τη γνώμη τους." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Giota84,"Θέση στη Δημόσια Διαβούλευση για το Φορολογικό Νομοσχέδιο Ως πολίτες και ως οικογένειες που έχουμε επιλέξει – συνειδητά – να στηρίξουμε τη χώρα και την κοινωνία μέσα από τη δημιουργία πολυμελών οικογενειών, νιώθουμε την ανάγκη να εκφράσουμε την έντονη ανησυχία και απογοήτευσή μας σχετικά με τη φορολογική πολιτική, και ιδιαίτερα με την οριζόντια εφαρμογή του εισοδηματικού ορίου των 80.000 ευρώ. Δεν μπορεί να συνεχίζεται η χρόνια αδικία εις βάρος των λίγων οικογενειών που έχουν απομείνει με τρία, τέσσερα ή και περισσότερα παιδιά, μόνο και μόνο επειδή τα εισοδήματά τους φαίνονται «υψηλά» στα χαρτιά. Στην πραγματικότητα, για μια οικογένεια με τέσσερα παιδιά όπως τη δίκη μας– εκ των οποίων το ένα είναι ήδη φοιτητής και το επόμενο πρόκειται να ξεκινήσει σπουδές μέσα στο επόμενο έτος – τα έξοδα είναι διαρκώς αυξανόμενα: φοιτητικά ενοίκια, διατροφή, μετακινήσεις, φροντιστήρια, καθημερινές ανάγκες. Όλα αυτά καθιστούν το εισόδημα που φαίνεται «υψηλό» στη φορολογική δήλωση, ανεπαρκές στην πράξη για να καλυφθούν οι βασικές οικογενειακές ανάγκες. Ήδη, λόγω του εισοδήματός μας, στερούμαστε κάθε ουσιαστική στήριξη από το κράτος: δεν δικαιούμαστε επιδόματα, δεν εντασσόμαστε σε επιδοτούμενα προγράμματα, αποκλειόμαστε από ενισχύσεις για σπουδές, στέγαση ή ενέργεια. Κι όμως, σηκώνουμε ένα βάρος δυσανάλογα μεγάλο, το οποίο δεν λαμβάνεται υπόψη πουθενά. Το εισοδηματικό όριο των 80.000 ευρώ δεν μπορεί να είναι οριζόντιο, αδιάφορο ως προς τη σύνθεση της οικογένειας. Αντιθέτως, θα έπρεπε να κλιμακώνεται αναλογικά και δίκαια με βάση τον αριθμό των τέκνων και τις αυξημένες ανάγκες που αυτός συνεπάγεται. Αδυνατούμε να κατανοήσουμε γιατί μια πολιτεία που ευαγγελίζεται τη στήριξη της οικογένειας και τη δημογραφική αναστροφή επιλέγει, στην πράξη, να τιμωρεί τους πολύτεκνους – οικονομικά, φορολογικά, αλλά και ηθικά. Αυτή η μεταχείριση δεν μπορεί να περιγραφεί αλλιώς πέρα από ρατσισμός απέναντι στις μεγάλες οικογένειες. Η εισήγησή μας είναι: Όλες οι φορολογικές ρυθμίσεις που αφορούν τα ζεύγη και τις οικογένειες – το εισοδηματικό όριο των 80.000 ευρώ, οι εκπτώσεις για τα τέκνα, η στεγαστική έκπτωση, οι πράσινες δαπάνες – οφείλουν να κλιμακώνονται αυξητικά με βάση τον αριθμό των παιδιών. Μόνο έτσι θα υπάρχει στοιχειώδης φορολογική δικαιοσύνη και πραγματική μέριμνα για την οικογένεια. Ζητούμε να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες και τα βάρη των πολυτέκνων, όχι ως προνόμιο, αλλά ως ελάχιστη αναγνώριση της συμβολής μας στο μέλλον της χώρας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",ParaskeviS,"Ως πολύτεκνη μητέρα, θα ήθελα να καταθέσω τις ακόλουθες παρατηρήσεις σχετικά με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις: • Αδικία στο εισοδηματικό όριο Η θέσπιση ανώτατου εισοδηματικού ορίου €80.000 για να μπορεί μια οικογένεια να επωφεληθεί από τις φορολογικές εκπτώσεις για τέκνα εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο είτε για οικογένεια με 1 παιδί είτε για οικογένεια με 10 παιδιά. Αυτό δημιουργεί προφανή αδικία και διάκριση. Για μια οικογένεια με ένα παιδί, τα €80.000 ίσως θεωρείται εύλογο όριο. Για μια οικογένεια με τέσσερα, πέντε παιδιά ή και περισσότερα, το ίδιο όριο είναι εξαιρετικά χαμηλό και δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες. Αν το όριο κλιμακωνόταν κατά €20.000 ανά επιπλέον παιδί μετά το δεύτερο, π.χ. €180.000 για πέντε παιδιά, τότε θα ήταν πιο δίκαιο και ρεαλιστικό. Το να χαρακτηρίζεται αυτό ως «υψηλό» για τις πολύτεκνες οικογένειες είναι άδικο και δείχνει διάθεση αποκλεισμού. • Δημογραφικό πρόβλημα και υπογεννητικότητα Η Κύπρος αντιμετωπίζει σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα και υπογεννητικότητα. Η στήριξη των πολύτεκνων οικογενειών είναι το μοναδικό πραγματικό εργαλείο που διαθέτει η Πολιτεία για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση. Παρόλα αυτά, οι υφιστάμενες και προτεινόμενες ρυθμίσεις εξακολουθούν να θέτουν περιοριστικά εισοδηματικά κριτήρια μόνο σε αυτή την κατηγορία στήριξης. • Αντιφατική μεταχείριση Έχουν περάσει 13 χρόνια από την οικονομική κρίση και όλες οι περικοπές έχουν αποκατασταθεί, πλην των μέτρων που αφορούν τη στήριξη παιδιών. Μόνο εκεί εξακολουθούν να ισχύουν εισοδηματικά όρια. Είναι αντιφατικό το γεγονός ότι, ενώ σε άλλες παροχές τίθενται πολύ χαμηλά εισοδηματικά όρια στα οποία κυρίως υπερισχύουν οι αλλοδαποί, στην περίπτωση της φορολογικής στήριξης για παιδιά τα κριτήρια τίθενται με τρόπο που αποκλείουν τις περισσότερες γηγενείς πολύτεκνες οικογένειες της μεσαίας τάξης. • Πραγματικά δεδομένα Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τις περίπου 4.000 πολύτεκνες οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα, μόνο 170 βρίσκονται στο εισοδηματικό πλαίσιο €55.000–79.999 που μπορεί να ωφεληθεί. Αυτό σημαίνει ότι το μέτρο είναι ουσιαστικά κενό περιεχομένου για τη μεγάλη πλειονότητα των πολύτεκνων οικογενειών. • Ηθική και κοινωνική διάσταση Τα παιδιά δεν έχουν δική τους φωνή για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους. Είναι καθήκον του κράτους να το πράξει. Οι διατάξεις αυτές, όπως προτείνονται, δείχνουν μια «ρατσιστική» στάση απέναντι στις πολύτεκνες οικογένειες, αφού τις αποκλείουν αδικαιολόγητα από στήριξη. Εισήγηση: Κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων για τις εκπτώσεις ανά τέκνο, ώστε όλα τα παιδιά να αντιμετωπίζονται ισότιμα. Εναλλακτικά, αναπροσαρμογή των εισοδηματικών ορίων με κλιμάκωση ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων, ώστε να αντικατοπτρίζεται το πραγματικό κόστος διαβίωσης μιας οικογένειας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Ioannis,"Σχόλιο στη δημόσια διαβούλευση για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση Είμαι φοιτητής 20 ετών και παιδί πολύτεκνης οικογένειας. Εδώ και 12 χρόνια βλέπω τους γονείς μου να κάνουν διαρκείς θυσίες για να μπορέσουμε να ζήσουμε με αξιοπρέπεια, την ώρα που η πολιτεία έχει αποσύρει σχεδόν κάθε στήριξη προς τις πολύτεκνες οικογένειες. Οι υποσχέσεις διαδέχονται η μία την άλλη, όμως στην πράξη το κράτος απουσιάζει, αφήνοντας τις οικογένειες με πολλά παιδιά να παλεύουν μόνες τους — ενώ όλοι ""αναγνωρίζουν"" θεωρητικά τη σημασία της αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας. Και τώρα, το κράτος έρχεται ξανά, μέσω μιας νέας φορολογικής μεταρρύθμισης που προτείνεται να ισχύσει για τα επόμενα 25 χρόνια, και αντί να διορθώσει αυτές τις χρόνιες αδικίες, προβλέπει μεν κάποιες εκπτώσεις για τέκνα, αλλά με πλαφόν εισοδήματος 80.000 ευρώ — χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η σύνθεση της οικογένειας, χωρίς πρόνοια για τιμαριθμική αναπροσαρμογή και χωρίς ουσιαστικά κριτήρια που να αντανακλούν τις πραγματικές ανάγκες μιας οικογένειας με τρία, τέσσερα ή περισσότερα παιδιά. Πώς μπορώ εγώ, ένας νέος άνθρωπος που θέλω αύριο να δημιουργήσω μια δική μου μεγάλη οικογένεια, να νιώθω ελπίδα και προοπτική, όταν βλέπω ότι η πολιτεία επιμένει να αγνοεί στην πράξη αυτούς που ήδη επέλεξαν — με προσωπικό, κοινωνικό και οικονομικό κόστος — να προσφέρουν στο μέλλον της χώρας; Πώς να ονειρευτώ όταν σε κάθε κυβερνητικό μέτρο στηρίζεται μόνο η γέννηση ενός παιδιού και αποκλείονται νέοι γονείς με αξιοπρεπή (όχι υπερβολικά) εισοδήματα από τα περισσότερα επιδόματα και προνόμια, όπως: οικονομική στήριξη τέκνων, πρόσβαση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, φοιτητικές παροχές, επιδοτήσεις ενοικίου και αεροπορικών εισιτηρίων, στέγαση νέων ζευγαριών, τιμολόγια ΑΗΚ, επιδοτήσεις επιτοκίων και στεγαστικών δανείων, ακόμη και αγορά οικογενειακού οχήματος. Δεν ζητώ προνόμια, ζητώ δικαιοσύνη και ανταπόδοση της προσφοράς που κάνουν οι οικογένειες με πολλά παιδιά στην ίδια την κοινωνία. Η φορολογική μεταρρύθμιση των επόμενων 25 ετών δεν μπορεί να βασίζεται σε αριθμούς και στατικά πλαφόν, αλλά πρέπει να στηρίζεται σε δίκαια και προοδευτικά κριτήρια, που να λαμβάνουν υπόψη: τον αριθμό των τέκνων, τις πραγματικές ανάγκες της οικογένειας, το κόστος ζωής, την τιμαριθμική αναπροσαρμογή, και την ποιοτική στήριξη των μελλοντικών πολιτών της χώρας. Κάθε μεταρρύθμιση που αγνοεί αυτά τα δεδομένα, απλώς διαιωνίζει το πρόβλημα και απομακρύνει τη νέα γενιά από την προοπτική της οικογένειας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",avasileiou,"Το πλαφόν των €80.000, χωρίς προσαρμογή στον αριθμό των παιδιών, είναι άδικο και αφήνει τη μεσαία τάξη χωρίς στήριξη. Σήμερα, με το συνεχώς αυξανόμενο κόστος ζωής, η απόφαση για περισσότερα παιδιά γίνεται απαγορευτική. Για παράδειγμα, μια τριτεκνη οικογενεια για να κερδίσει τις συνολικές εκπτώσεις €11.000 -3 παιδιά × €2.000 + €3.000 στέγαση + €2.000 πράσινες δαπάνες- χρειάζεται εισόδημα τουλάχιστον €61.000, καθώς μέχρι τις €50.000 το μεγαλύτερο μέρος «καταναλώνεται» από αφορολόγητο και εισφορές.Πόσες οικογένειες με 3 εξαρτώμενα τέκνα υπάρχουν με ακαθάριστο εισόδημα, μεταξύ €61.000 και €80.000, ώστε να εμπίπτουν πραγματικά στο νέο πλαίσιο. Το κράτος κοιτά μόνο το τελικό νούμερο, χωρίς να υπολογίζει τι μένει στην τσέπη των οικογενειών με παιδιά. Ως γονέας με τρία παιδιά, πληρώνω €1.100 τον μήνα για ενοίκιο και έξοδα φοιτήτριας στη Λευκωσία, ενώ η σύζυγός μου εργάζεται σε βάρδιες στο νοσοκομείο. Παρόλα αυτά, αποκλειόμαστε ξανά λόγω εισοδηματικών κριτηρίων. Δεν είναι δυνατόν οικογένεια με τρία παιδιά να μην έχει καμία στήριξη. Ζητούμε: αύξηση του πλαφόν κατά €20.000 για κάθε παιδί πέραν του 2ου, εκπτώσεις €1.000 ανά παιδί +€500 από το 2ο και άνω, αύξηση εκπτώσεων στέγασης/«πράσινων» δαπανών κατά €500 ανά παιδί πέραν του 2ου, νέα έκπτωση €1.000 ανά γονέα για κάθε φοιτητή." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Christos Constantinou","Εισήγηση: Θέσπιση Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης στην Κύπρο Περίληψη Προτείνεται η υιοθέτηση ενός συστήματος ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης, όπου η φορολόγηση βασίζεται στο συνολικό εισόδημα της οικογένειας και προσαρμόζεται με βάση τον αριθμό των μελών της. Η πρόταση στοχεύει στην στήριξη των νέων οικογενειών, στην προώθηση της τεκνοποίησης και στην δικαιότερη κατανομή φορολογικών βαρών, ειδικά σε περιπτώσεις όπου ένας εκ των δύο συζύγων είναι υποαπασχολούμενος λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων. Σημερινή Κατάσταση στην Κύπρο Το φορολογικό σύστημα της Κύπρου βασίζεται στην ατομική φορολόγηση: κάθε φορολογούμενος θεωρείται ανεξάρτητη οικονομική μονάδα. Δεν λαμβάνεται υπόψη αν κάποιος έχει σύζυγο με χαμηλό ή καθόλου εισόδημα, ούτε ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών επηρεάζει ουσιαστικά το φορολογητέο εισόδημα ή τον φορολογικό συντελεστή. Αυτό οδηγεί σε άδικες επιβαρύνσεις για τις οικογένειες που επιλέγουν να έχουν παιδιά ή που στηρίζονται από έναν μόνο εισοδηματία. Η Πρόταση Να δοθεί η επιλογή κοινής οικογενειακής φορολόγησης, όπου: Το συνολικό εισόδημα της οικογένειας (των συζύγων ή και των εξαρτώμενων μελών, όπου ισχύει) υπολογίζεται ενιαία Στη συνέχεια, εφαρμόζεται ένα σύστημα “μοναδιαίων μεριδίων” (quotients) για να υπολογιστεί ο τελικός φορολογικός συντελεστής Ο τελικός φόρος υπολογίζεται επί του μέσου εισοδήματος ανά “μονάδα”, και προσαρμόζεται βάσει αριθμού μελών Παράδειγμα: Ζευγάρι με 2 παιδιά: Ο ένας σύζυγος εργάζεται και έχει ετήσιο εισόδημα 30.000€ Ο άλλος σύζυγος εργάζεται μερικώς ή καθόλου και έχει εισόδημα 10.000€ Σύνολο οικογενειακού εισοδήματος: 40.000€ Σύμφωνα με την πρόταση: Η οικογένεια έχει 2 γονείς + 2 παιδιά = 3 “φορολογικές μονάδες” (π.χ. 1 για κάθε γονέα, 0,5 ανά παιδί) Το εισόδημα 40.000€ διαιρείται δια 3 = 13.333€ ανά μονάδα Ο φόρος υπολογίζεται βάσει αυτού του μέσου όρου, και κατόπιν πολλαπλασιάζεται επί 3 Το αποτέλεσμα είναι πολύ χαμηλότερη συνολική φορολογία απ’ ό,τι με το ατομικό σύστημα Τι εφαρμόζεται στο εξωτερικό 1. Γαλλία – Quotient Familial Η οικογένεια θεωρείται μία φορολογική μονάδα και το εισόδημα διαιρείται με έναν “συντελεστή οικογενειακού ισοδυναμίας”. 2 ενήλικες = 2 μονάδες, κάθε παιδί = 0.5 μονάδα, 3ο παιδί και άνω = 1 μονάδα Ο φόρος υπολογίζεται βάσει του εισοδήματος ανά μονάδα και μειώνεται αισθητά για τις πολύτεκνες οικογένειες Αποτέλεσμα: Ενισχύονται οι οικογένειες με παιδιά, και ενθαρρύνεται η τεκνοποίηση 2. Γερμανία – Ehegattensplitting Οι σύζυγοι μπορούν να δηλώσουν από κοινού και να μοιράσουν ισομερώς το συνολικό τους εισόδημα Αυτό επιτρέπει στον σύζυγο με υψηλότερο εισόδημα να φορολογηθεί με χαμηλότερο συντελεστή Αποτέλεσμα: Στήριξη των μονοεισοδηματικών νοικοκυριών, που είναι συχνή περίπτωση σε οικογένειες με μικρά παιδιά 3. Ηνωμένες Πολιτείες – Joint Filing Τα παντρεμένα ζευγάρια μπορούν να κάνουν κοινή φορολογική δήλωση (joint filing), κάτι που αυξάνει το αφορολόγητο και οδηγεί σε ευνοϊκότερες κλίμακες. Αποτέλεσμα: Υψηλότερη προστασία οικογενειών με ανισότητα εισοδημάτων μεταξύ των συζύγων Οφέλη για την Κύπρο Στήριξη της οικογένειας ως θεσμού, ιδιαίτερα των νέων και πολύτεκνων οικογενειών Ενίσχυση της τεκνοποίησης σε μια χώρα με σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα Δικαιότερη φορολογική μεταχείριση νοικοκυριών με το ίδιο συνολικό εισόδημα αλλά διαφορετική κατανομή Μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τους μονοεισοδηματίες και τις μητέρες/πατέρες που φροντίζουν τέκνα Ενίσχυση της μεσαίας τάξης, η οποία σήμερα σηκώνει δυσανάλογο βάρος Συμπέρασμα Η υιοθέτηση ενιαίας οικογενειακής φορολόγησης στην Κύπρο είναι ένα μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης, οικονομικής ενίσχυσης της οικογένειας και στρατηγικής απάντησης στο δημογραφικό πρόβλημα. Με σαφή διεθνή πρότυπα και θετικά αποτελέσματα στις χώρες που εφαρμόστηκε, μπορεί να αποτελέσει πυλώνα μιας ευρύτερης φορολογικής και κοινωνικής μεταρρύθμισης υπέρ της οικογένειας." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","SEK Provident Fund","Σχόλια-εισηγήσεις του Ταμείου Προνοίας Εργαζομένων Μελών ΣΕΚ Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις θα επηρεάσουν σημαντικά τα ωφελήματα των εργαζομένων που έχουν πρόσβαση στα Ταμεία προνοίας και θα δημιουργήσουν σημαντική διάκριση σε βάρος των εργαζομένων που καλύπτονται από ταμεία προνοίας με καθορισμένες εισφορές (defined contributions), σε σχέση με τους εργαζόμενους που καλύπτονται από ταμεία προνοίας καθορισμένων ωφελημάτων (defined benefits) και από εφάπαξ ποσά, τα οποία ορθά εξαιρούνται από τη φορολόγηση. Τα ταμεία προνοίας εφαρμόζονται κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, και ένα μέρος των συνεισφορών, συνήθως το μεγαλύτερο, προέρχεται από εισφορές των ιδίων των εργαζομένων. Η απόδοση των ταμείων προνοίας καθορισμένων εισφορών είναι σαφώς χαμηλότερη σε σχέση με τα ταμεία καθορισμένων ωφελημάτων ή τα εφάπαξ. Η όποια φορολόγηση των οποίων εισοδημάτων των ταμείων προνοίας θα μειώσει σημαντικά τα ωφελήματα των ταμείων προνοίας καθορισμένων εισφορών λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλείστα εφαρμόζουν πολιτικές χαμηλού ρίσκου και συνεπώς τυχόν φορολόγηση τους θα μειώσει σημαντικά την απόδοση τους και δεν θα μπορούν να καλύπτουν ούτε τον πληθωρισμό. Όλα τα εισοδήματα των ταμείων προνοίας καθορισμένων εισφορών, περιλαμβανομένων των τόκων από δάνεια προς τα μέλη, ενοίκια, επιχειρηματική δραστηριότητα κ.α. εντάσσονται στο πλαίσιο μιας συνολικής επενδυτικής δραστηριότητας των ταμείων η οποία εγκρίνεται από τον Έφορο Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών. Η φορολόγηση τους θα πλήξει σημαντικά τις αποδόσεις και κατά συνέπεια τα ωφελήματα των εργαζομένων όσο και τον ίδιο τον θεσμό σε μια περίοδο που καταβάλλεται προσπάθεια για ενίσχυση του θεσμού και επέκταση του για κάλυψη περισσότερων εργαζομένων. Θέση μας είναι όπως οι τροποποιήσεις για φορολόγηση εσόδων των Ταμείων Προνοίας αφαιρεθούν από το προτεινόμενο νομοσχέδιο, γιατί θα επηρεάσουν αρνητικά τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και θα τους φέρουν σε ακόμη πιο μειονεκτική θέση σε σχέση με άλλους εργαζόμενους και πιθανόν να σπρώξουν τα ταμεία προνοίας σε πολιτικές ψηλού ρίσκου με όλες τις πιθανές επιπτώσεις που θα δημιουργηθούν." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",NV,"Important comments on the proposed tax reform in Cyprus We wish to draw your attention to the following measures, which could seriously disrupt our business and projects in Cyprus: - Risks related to the reclassification of income as ""closed-structure companies."" It is important to strictly comply with the already very stringent requirements of the BEPS/ATAD regulations. We expressly request that you refrain from adding any additional constraints. - We request that you take into account the presence of a beneficial owner for at least three years in Cyprus, according to Cypriot tax domicile rules, in order to consider that the company can definitively be taxed in Cyprus. - We ask you, along with the entire business community in Cyprus, to abolish the extremely sensitive measure of adjusting the salaries of company directors (Article 33D). - We ask you to protect the non-domiciled status, which has enabled 25% of the island's inhabitants to arrive and generate more than half of the tax revenues through direct and indirect investments by these communities of foreign origin. This requires recognition of their central role in the economy, the absence of scheme fees for the first 17 years, and stable treatment for companies with stakes located in the EU." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",CV,"Άρθρο 33Δ - Επικίνδυνο νέο σύστημα τεκμαρτών αποδοχών Το σχέδιο μεταρρύθμισης προβλέπει φορολογία και κοινωνική φορολογία των αποδοχών των στελεχών για όλες τις κυπριακές εταιρείες (περίπου 66.000 ευρώ το 2026 και το 2027, και στη συνέχεια έως 500.000 ευρώ από το 2028). Αυτό αντιπροσωπεύει δεκάδες/εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε φόρους και κοινωνικές εισφορές κάθε χρόνο για τους μετόχους και τις εταιρείες, ένα μέτρο που δεν υπάρχει ούτε στη Γαλλία ούτε σε όλες τις μεγάλες χώρες της ΕΕ, και ακόμη λιγότερο σε ανταγωνιστικά διεθνή επιχειρηματικά κέντρα (Μάλτα, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Μονακό κ.λπ.). Το μέτρο αυτό πρέπει οπωσδήποτε να διορθωθεί, ώστε να μην καταστραφεί η ελκυστικότητα της Κύπρου, καθώς οι εταιρείες έχουν ήδη πληγεί από μια θεαματική αύξηση 16,66% του συντελεστή φόρου εταιρειών (από 12,5% σε 15%). Υπενθυμίζεται ότι ο παγκόσμιος συντελεστής 15% αφορά μόνο τις πολυεθνικές εταιρείες και ο τρέχων συντελεστής 12,5% επέτρεπε ήδη την κάλυψη συμφωνιών με τις περισσότερες χώρες με μέγιστο συντελεστή φόρου εταιρειών 25%. Η μεταρρύθμιση αυτή πραγματοποιείται επομένως εις βάρος των επιχειρήσεων και της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου. Εάν το μέτρο αυτό παραμείνει σε ισχύ, θα είναι απαραίτητο τουλάχιστον: - Εξαιρούνται όλες οι εταιρείες που δεν απασχολούν υπαλλήλους ή απασχολούν μικρό αριθμό υπαλλήλων (κάτω των 10). - Εξαιρούνται οι εταιρείες που δεν έχουν σημαντικό φορολογητέο κύκλο εργασιών στην Κύπρο. - Εξαιρούνται οι εταιρείες χαρτοφυλακίου. - Εξαιρούνται οι ατομικές επιχειρήσεις. - Εξαιρούνται οι εταιρείες που ανήκουν αποκλειστικά σε φυσικά πρόσωπα. - Εξαιρούνται οι εταιρείες που διοικούνται ή ανήκουν σε μη μόνιμους κατοίκους. - Εξαίρεση εταιρειών που κατέχουν εταιρείες των οποίων η δραστηριότητα στην Κύπρο είναι χαμηλότερη από τη δραστηριότητα θυγατρικών που βρίσκονται στο εξωτερικό Σας ευχαριστούμε που δεν τιμωρείτε τους ξένους επενδυτές που εμπιστεύονται την Κύπρο και επιθυμούν να συμβάλουν στην ανάπτυξή της σε ένα σταθερό, προβλέψιμο και ανταγωνιστικό φορολογικό/κοινωνικό πλαίσιο. Πιστεύουμε ότι αυτό το μέτρο είναι μακράν το πιο επικίνδυνο για την Κύπρο με τον συντελεστή φόρου εταιρειών στο 15%, ενώ η Ιρλανδία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία κ.λπ. έχουν χαμηλότερο συντελεστή φόρου εταιρειών στην ΕΕ. Εξαίρεση των μη κατοίκων Τέλος, πρέπει να ληφθεί υπόψη η πολύ σημαντική αύξηση του φόρου εταιρειών: 2,5% (250 bps) επιπλέον επί του συνολικού αποτελέσματος αντιστοιχεί συχνά σε 25% ή ακόμη και 40% του περιθωρίου κέρδους, ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας. Εάν η αντιστάθμιση πραγματοποιείται εν μέρει μέσω της μείωσης του SDC για τα άτομα που υπόκεινται σε αυτόν τον συντελεστή, οι μη μόνιμοι κάτοικοι και οι διεθνείς επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν καμία αντιστάθμιση για αυτή τη σημαντική αύξηση. Επομένως, πρέπει να γίνει αυστηρή διάκριση μεταξύ των νέων μέτρων, εξαιρώντας τους μη μόνιμους κατοίκους, ιδίως τους επενδυτές στον τομέα της πραγματικής οικονομίας (που επηρεάζονται εδώ) και όχι στον τομέα των ακινήτων (που κερδίζουν από τη μείωση του SDC αλλά είναι παθητικοί στην οικονομία). Το οικονομικό και κοινωνικό μέλλον της νήσου της Κύπρου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους ξένους επενδυτές σε τομείς με προοπτικές, όπως οι νέες τεχνολογίες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Είναι απαραίτητο να προστατευθεί η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου και να καταργηθούν αυτά τα επικίνδυνα μέτρα για τους μη κατοίκους και για τις εταιρείες χαρτοφυλακίου ξένων ή τουλάχιστον ευρωπαϊκών εταιρειών, ιδίως για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση των εταιρειών μας στην Κύπρο." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",VasilisIoakim,"Σχετικά με το Άρθρο 33Δ, η εφαρμογή του ως έχει είναι ΠΑΡΑΛΟΓΗ και ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ χωρίς να λαμβάνεται καθόλου υπόψη: 1) Το μέγεθος, κερδοφορία ή/και ρευστότητα της εταιρείας. Όπως μπορείτε να διασταυρώσετε και με άτομα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (λογιστές, δικηγόρους κτλ), ενδεικτικά να αναφέρω ότι νεοσύστατες εταιρείες ή/και μικρομεσαίες/οικογενειακές επιχειρήσεις για ορισμένα χρόνια λειτουργούν στην ζημιά τους και με ιδιαίτερα χαμηλή ρευστότητα, ακόμη και χωρίς την καταβολή οποιονδήποτε μισθών/μερισμάτων προς τους συμβούλους/μετόχους μέχρι να ορθοποδήσουν και να καταλήξουν για πρώτη φορά σε υγιή κερδοφορία ή/και θετική ρευστότητα. Ακόμη και όταν καταλήγουν σε υγιή κερδοφορία ή/και θετική ρευστότητα, αυτή είναι αρκετά χαμηλή και περιορισμένη για ορισμένο χρονικό διάστημα και η επιβίωση της ίδιας της εταιρείας δεν δικαιολογεί σπατάλες ή/και την καταβολή υπέρογκου μισθού διευθυντή σε επίπεδα που να αγγίζουν την Επαγγελματική Κατηγορία ""Διευθυντή (Επιχειρηματία)"" η οποία ανέρχεται σε περί τα €3.800/ανά μήνα (€950,25/ανά εβδομάδα, με βάση τον εν ισχύι Πίνακα «Επαγγελματικές Κατηγορίες και Ποσά Ασφαλιστέων Αποδοχών Αυτοτελώς Εργαζομένων» για το 2025). 2) Κατά πόσο η επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας αποτελεί ""ελεγχόμενο"" επάγγελμα για το οποίο βάσει νόμου ο ΜΕΤΟΧΟΣ και ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ πρέπει να κατέχει σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος. Ορισμένες εταιρείες βάσει της επιχειρηματικής δραστηριότητας που ασκούν είναι υποχρεωμένες βάσει νόμου, τόσο ο/οι μέτοχος/οι (πέραν του 51%) όσο και ο/οι διευθυντής/ές να κατέχουν την σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος. Παραθέτω πιο κάτω ορισμένα παραδείγματα τέτοιων επαγγελμάτων (τα οποία ωστόσο δεν αποτελούν εξαντλητική λίστα αφού υπάρχει πληθώρα επιπρόσθετων επαγγελμάτων): - Κλάδοι Μηχανικής Επιστήμης όπως Αρχιτέκτονες, Πολιτικοί Μηχανικοί, Εκτιμητές Ακινήτων κτλ για τα οποία χρειάζεται άδεια άσκησης επαγγέλματος από το ΕΤΕΚ, - Λογιστής, Ελεγκτής, Πάροχος Διοικητικών Υπηρεσιών, Πάροχος Υπηρεσιών Συμβούλου Αφερεγγυότητας για τα οποία απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος από τον ΣΕΛΚ. Στην ουσία για τέτοια ""ελεγχόμενα"" επαγγέλματα, όταν ένας επαγγελματίας θέλει να δραστηριοποιηθεί ως εταιρεία για σκοπούς περιορισμού της προσωπικής του ευθύνης (εξού και ο όρος ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ), υποχρεώνεται βάσει της νομοθεσίας να είναι ο ίδιος τόσο ο μέτοχος όσο και ο διευθυντής κατέχοντας την σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος. Επομένως δεν είναι θέμα επιλογής του μετόχου αν θα είναι και διευθυντής αλλά του το επιβάλλει η Νομοθεσία για τα σχετικά επαγγέλματα όταν πρόκειται να δραστηριοποιηθεί ως ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ. Βάσει των πιο πάνω, αντιλαμβάνομαι πως το/τα άτομα που πρότειναν το λεκτικό του Άρθρου 33Δ ως έχει, είτε έδρασαν βεβιασμένα είτε δεν έχουν πραγματική επαφή με τον επιχειρηματικό κόσμο των μικρομεσαίων/οικογενειακών επιχειρήσεων που κατέχονται και λειτουργούν από ντόπιους συμπολίτες μας της μεσαίας τάξης. Εάν θα παραμείνει το Άρθρο 33Δ, το λεκτικό του πρέπει να αναδιατυπωθεί και να στοχεύει τις περιπτώσεις για τις οποίες πραγματικά προορίζεται αλλιώς να διαγραφεί. Βασίλης Ιωακείμ, ACA, MSc, BSc" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",MARIOST,"Κίνητρα για επαναπατρισμό εργαζομένων (ταλέντων) Τα φορολογικά κίνητρα για τον επαναπατρισμό εργαζομένων πρέπει να είναι στοχευμένα και να συνδέονται άμεσα με την προσέλκυση επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και επενδύσεων. Δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος να παρέχονται κίνητρα απλώς και μόνο για να επιστρέψουν στην Κύπρο άτομα που θα εργαστούν ως υπάλληλοι χωρίς να συνεισφέρουν σε νέες θέσεις εργασίας, κύκλο εργασιών ή τεχνογνωσία. Πρόταση: Τα κίνητρα πρέπει να αφορούν: Επαναπατρισμό εργαζομένων που ιδρύουν καινοτόμες επιχειρήσεις ή start-ups. Επαγγελματίες που φέρνουν στην Κύπρο νέες επενδύσεις ή σημαντικό κύκλο εργασιών. Εξειδικευμένα στελέχη που καλύπτουν υψηλής τεχνογνωσίας θέσεις, οι οποίες σήμερα είναι κενές. 2. Σύνδεση φορολογικής μεταρρύθμισης με την υπογεννητικότητα Η φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να είναι δίκαιη και να στοχεύει παράλληλα στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα και η οικογενειακή κατάσταση. Η πρόταση του συμπολίτη μας Christos Constantinou για τη Θέσπιση Ενιαίας Οικογενειακής Φορολόγησης είναι άρτια τεκμηριωμένη και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, καθώς εξασφαλίζει δικαιότερη φορολογική επιβάρυνση και παράλληλα ενισχύει την οικογένεια. 3. Αφορολόγητο όριο και φορολογικές κλίμακες Δεν θεωρώ σκόπιμη την αλλαγή του αφορολόγητου ορίου και των φορολογικών κλιμάκων. Η παρούσα φορολογική πολιτική στην Κύπρο θεωρείται ανταγωνιστική σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Η ενσωμάτωση της Οικογενειακής Φορολόγησης θα καταστήσει το σύστημα ακόμη πιο δίκαιο χωρίς να απαιτούνται ριζικές αλλαγές στις κλίμακες. Διατηρώντας το υφιστάμενο πλαίσιο, το κράτος συνεχίζει να εξασφαλίζει δημοσιονομικά πλεονάσματα. Αυτά τα πλεονάσματα μπορούν να κατευθυνθούν σε ουσιαστικές κοινωνικές πολιτικές και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Ενδεικτικές προτεραιότητες αξιοποίησης πλεονασμάτων: Δημιουργία περισσότερων βρεφοκομικών σταθμών και νηπιαγωγείων, με στόχο τη μείωση του κόστους μέσω ενίσχυσης του ανταγωνισμού. Πλήρης επιδότηση διδάκτρων για τα πρώτα χρόνια φοίτησης. Ανάπτυξη περισσότερων σχολικών μονάδων με λιγότερους μαθητές ανά τάξη και επέκταση του ωραρίου λειτουργίας. Ασφάλεια στα σχολεία και καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. Δημιουργία δομών πρόληψης και αντιμετώπισης νεανικής παραβατικότητας. Ενίσχυση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων για βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα, επιστρέφοντας τα χρήματα που χρωστά το κράτος στο ταμείο" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Elias H","ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΤΩΝ €80.000 ΓΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ Όπως και αρκετοί συμπολίτες μας στο πλαίσιο της παρούσας διαβούλευσης για το προτεινόμενο νομοσχέδιο «Περί Φορολογίας του Εισοδήματος», γράφω για να εκφράσω τις έντονες ανησυχίες μου, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το ανώτατο όριο εισοδήματος των €80.000 για τη χορήγηση φορολογικών εκπτώσεων στα νοικοκυριά. Το όριο αυτό δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη τη σύνθεση της οικογένειας και, στην ουσία, πλήττει σε μεγάλο βαθμό τις πολύτεκνες οικογένειες, οι οποίες δεν απολαμβάνουν ουσιαστικά οφέλη από τη μεταρρύθμιση εάν τα εισοδήματά τους ξεπερνούν το συγκεκριμένο όριο. Με βάση την προτεινόμενη ρύθμιση, οικογένειες με συνολικό ακαθάριστο εισόδημα που υπερβαίνει τις €80.000 δεν θα δικαιούνται πλέον τη φορολογική έκπτωση των €1.000 ανά παιδί. Θεωρώ ότι το μέτρο αυτό είναι άδικο, ιδιαίτερα για τις μεγάλες οικογένειες που επωμίζονται σημαντικά υψηλότερο κόστος διαβίωσης. Οι πολύτεκνες οικογένειες δεν θα πρέπει να «τιμωρούνται» από ένα αυθαίρετο εισοδηματικό όριο που δεν αντανακλά τις πραγματικές ανάγκες και τα έξοδα των μεγάλων νοικοκυριών. Ως γονέας πέντε ανήλικων παιδιών, μπορώ προσωπικά να επιβεβαιώσω τις οικονομικές απαιτήσεις της ανατροφής μιας μεγάλης οικογένειας. ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ, ΠΡΟΤΕΙΝΩ ΟΠΩΣ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΥΧΕΙ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ ΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΤΩΝ €80.000 ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΥΤΕΚΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ, ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΤΕΙ ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΣ ΑΥΤΕΣ. Εκτιμώ τις προσπάθειες του κράτους για την ενίσχυση των πολύτεκνων οικογενειών, όπως η πρόσφατη κατάργηση εισοδηματικών κριτηρίων για το επίδομα τέκνου στις οικογένειες με πέντε παιδιά και άνω. Ωστόσο, προσδοκώ ότι ανάλογες προσαρμογές χρειάζεται να γίνουν και στο υπό εξέταση φορολογικό νομοσχέδιο, ώστε η πολιτική στήριξης των πολύτεκνων οικογενειών να είναι πιο δίκαιη και αποτελεσματική." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Dimitris Lambrianides","Για άτομα με αναπηρίες, ειδικά όσα άτομα έχουν σοβαρές και μόνιμες αναπηρίες, ή οικογένειες που έχουν μέλος/μέλη παιδιά με αναπηρίες, θα πρέπει το αφορολόγητο εισόδημα να αυξηθεί για να λειτουργεί και ως μέτρο ενθάρρυνσης της ενσωμάτωσης ΑμεΑ στην αγορά εργασίας και αναγνώριση του αυξημένουν κόστους διαβίωσης που αντιμετωπίζουν όπως και τη δυσκολία ή/και αυξημένο κόστος στη δημιουργία εισοδήματος. Επισής είναι λογικό το όριο των 80.000€ για φοροεκπτώσεις να αυξάνεται ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας αλλά και την ευαλωτότητα της. Ένα κράτος δίκαιο οφείλει να μεταχειρίζεται φορολογικά τους πολίτες διαφορετικά, ανάλογα με τα εμπόδια και αυξημένα κόστη που αντιμετωπίζουν." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Athanasios E.","Κύριοι, Είναι θεμιτό και αποδεκτό σε μια φορολογική μεταρρύθμιση να αγνοείται η σύνθεση της οικογένειας. Είναι θεμιτό και αποδεκτό να μην επιτυγχάνεται η ισότιμη κατανομή φορολογικών βαρών αναλόγως της φοροδοτικής ικανότητας των φορολογουμένων. Είναι θεμιτό και αποδεκτό να μην επιτυγχάνεται άμβλυνση του προβλήματος της υπογεννητικότητας. Αυτό όμως που ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΙΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟ, είναι να διαφημίζονται όλα αυτά στους στόχους που τάχα θα επιτευχθούν με την εν λόγω φορολογική μεταρρύθμιση, αλλά στο τέλος κανένα από τα πιο πάνω να μην επιτυγχάνεται. Και ερωτώ: Πως επιτυγχάνονται τα πιο πάνω, όταν προκλητικά τίθεται όριο εισοδήματος για τις φορολογικές εκπτώσεις ανεξαρτήτως αριθμού παιδιών; Πως το είδαν αυτοί που πρότειναν την μεταρρύθμιση; Έγραψαν πρώτα τους στόχους που ΘΑ εκπληρωθούν και μετά συνέγραψαν την μεταρρύθμιση; Είναι για να διερωτάται κανείς… Άραγε έχουν αντιληφθεί οι συγγραφείς την διαφορά μεταξύ του συνολικού (μεικτού) οικογενειακού εισοδήματος και του ποσού του εισοδήματος που τελικά κατανέμεται ανά μέλος της οικογένειας; Έστω, δύο οικογένειες που λαμβάνουν το ίδιο οικογενειακό εισόδημα των 80.000. Η μια είναι με 1 παιδί, ενώ η άλλη με 4 παιδιά. Είναι η ίδια κατανομή ανά μέλος της οικογένειας; Προτείνεται: το όριο των 80.000 να παραμείνει για οικογένειες με 1 παιδί και να αυξάνεται κατά 20.000 ανά επιπλέον παιδί. Οτιδήποτε λιγότερο από αυτό είναι κοροϊδία και η κοινωνία απαιτεί να αναθεωρηθεί ο κατάλογος των στόχων που τάχα επιτυγχάνονται με αυτή την φορολογική μεταρρύθμιση!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",SP2025,"Γεια σας, πρώτα να συγχαρούμε την κυβέρνηση που αποφάσισε να προσπαθήσει να διορθώσει τις όποιες στρεβλώσεις έχουν προκύψει από την τελευταία φορολογική μεταρρύθμιση. Έχω την εντύπωση όμως πως με την υπάρχουσα πρόταση δημιουργούνται ακόμα περισσότερες στρεβλώσεις. Δεν θα αναφέρω την κατάφορη αδικία εις βάρος των πολύτεκνων οικογενειών, κατηγορία στην οποία έχω την ευλογία να ανήκω κι εγώ, αφού παρακολουθώντας όλες τις διαπιστώσεις, στατιστικές, παραδοχές, εξαγγελίες, ανακοινώσεις, προεκλογικές δεσμεύσεις, και τα πραττόμενα, νοιώθω ότι παρακολουθώ μεταγλωττισμένη νοτιοαμερικάνικη σειρά (δεν συμφωνεί η κίνηση του στόματος με τα λόγια που ακούγονται!). Επίσης, πραγματικά διερωτώμαι πως όλοι αυτοί οι ειδικοί που κατέληξαν σε αυτήν την πρόταση δεν έλαβαν υπόψην τους τη σύσταση της οικογένειας και αντιμετωπίζουν φορολογικά το ίδιο μια οικογένεια με 0 παιδιά και μια οικογένεια με 10 παιδιά! Πέραν των όσων έχουν αναφερθεί στα διάφορα σχόλια, εγώ θα ήθελα να αναφερθώ στο οικογενειακό ακαθάριστο εισόδημα €80000 (ποσό – όριο για φορολογικές ελαφρύνσεις), και στην τεράστια διαφοροποίηση του φόρου εισοδήματος που αφαιρείται από το εισόδημα αυτό, ανάλογα με την προέλευσή του. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που το εισόδημα αυτό το συνεισφέρει ο ένας γονέας, αποκόπτεται φόρος εισοδήματος €16400, ενώ αν θεωρήσουμε ότι οι δύο γονείς συνεισφέρουν το ίδιο (από €40000), αποκόπτεται φόρος εισοδήματος €8800 (αντίστοιχα €10400 αν η συνεισφορά είναι €60000-20000). Παρατηρούμε δηλαδή μια διαφοροποίηση στον αποκοπτόμενο φόρο εισοδήματος, και κατά συνέπεια στο διαθέσιμο εισόδημα κατά €6000-7600, σε σχέση με το ιδίας ονομαστικής αξίας οικογενειακό εισόδημα. Πρέπει να ληφθεί πρόνοια να φορολογείται το συνολικό οικογενειακό εισόδημα και όχι να φορολογούνται ξεχωριστά τα επιμέρους εισοδήματα. Επίσης, πρέπει να καθοριστεί μια αυτοματοποιημένη διαδικασία ώστε τα εισοδηματικά όρια να αναθεωρούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, π.χ. 5 έτη, ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός, εν αναμονή της επόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Georgiou,"(1) Αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος: Το φορολογητέο εισόδημα το οποίο φορολογείται με 0% είναι στην κλίμακα 0-19,500 Ευρώ από το 2008. Η αύξηση σε 20,500 προσφέρει πολύ λίγα σε πολύ λίγους. Τα €1,000 μεταφράζονται σε €200 ολιγότερο φόρο δηλαδή περίπου €15 το μήνα. Η αύξηση σε υψηλότερο επίπεδο πχ €26,000 θα είχε τα ακόλουθα πλεονεκτήματα - θα αύξανε το εισόδημα των χαμηλοτέρων εισοδηματικών τάξεων κατά περίπου €100 το μήνα. - Το κράτος δεν θα χάνει τα χρήματα αυτά αφού τα πλείστα θα κινούνταν στην οικονομία και θα εισπραχθούν από ΦΠΑ ή/και εταιρικό ή προσωπικό φόρο. - Ολιγότερα tax bands και απλοποίηση του συστήματος - Δεν θα χρειαζόταν έλεγχος και υποβολή μειώνοντας το γραφειοκρατικό κόστος και μετακινόντας πόρους εκεί που χρειάζεται. (2) Εισήγηση για απάλειψη των κινήτρων για ολιγότερη φορολογία νέων κατοίκων - Οι υφιστάμενες πρόνοιες, οι οποίες συνεχίζονται και μετά την μεταρρύθμιση είναι άκρως μεροληπτικές και είναι διάκριση έναντι των αυτόχθονων κατοίκων. - Αντιλαμβάνομαι την πρόνοια όπως οι ξένοι να μην φορολογούνται (ή να μην φορολογούνται τόσο πολύ) επί των διεθνών εισοδημάτων και κερδών τους αλλά να δουλεύουν κύπριοι και ξένοι στην ίδια εργασία, να πληρώνονται το ίδιο από τον εργοδότη τους αλλά ο Κύπριος αυτόχθονας να εισπράτει ολιγότερα επειδή κάνει έκπτωση φορολογίας το κράτος στον ξένο είναι τουλάχιστον εξωφρενικό, ιδιαίτερα εάν οι πρόνοιες της έκπτωσης δεν περιορίζονται σε συγκεκριμένες υψηλές εισοδηματικές τάξεις αλλά αγγίζουν πλέον καθημερινές εργασίες. - Φορολογικές εκπτώσεις: Εισήγηση για έκπτωση για ασφάλεια κατοικιών (βλέπουμε απτά αποτελέσματα από την πρόσφατη πυργκαγιά όπου το κράτος αναγκάζεται να αποζημειώσει τους ανασφάλιστους) Έκπτωση από το φορολητέο εισόδημα όλων των εξόδων παιδείας και υγείας κατόπιν αποδείξεων: Η επιλογή ιδιωτικής εκπαίδευσης οποιουδήποτε επιπέδου, η πληρωμή διδάκτρων για ιδιαίτερα μαθήματα, η επιλογή ιδιώτη γιατρού ή φαρμάκων μειώνει την ανάγκη παροχής της από το κράτος Εισήγηση για έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων που πληρώνονται σε δάνειο για ιδιοκατοίκηση. Κίνητρα για οικογένειες Τα κίνητρα για €1,000 μείωση του φορολογητέου εισοδήματος ανά γονέα ανά τέκνο δεν είναι αρκετά για να αποτελούν κίνητρο και προσφέρουν πολύ λίγη ελάφρυνση. Επιπλέον ο υπολογισμός και η εξέταση οικογενειακών εισοδημάτων έχει διοικητικό κόστος και αυξάνει την πολυπλοκότητα. Εισήγηση όπως στους φορολογούμενους γονείς γίνεται απάλειψη μιας φορολογικής κλίμακας ανά ανήλικο τέκνο (ή τέκνο που σπουδάζει ή υπηρετεί στην ΕΦ). Δηλαδή ένας γονέας με ένα τέκνο πληρώνει 0% και στην κλίμακα €20,500-€30,000, με δύο τέκνα 0% και στην κλίμακα €30,000-€40,000. πχ. Εάν κάποιος είναι πολύτεκνος και έχει μεγάλα εισοδήματα τότε θα φορολογείται με 35% σε οποιοδήποτε εισόδημα πέραν των €80,000. Με το παρόν νομοσχέδιο δύναται να δούμε φαινόμενα όπου εργαζόμενοι θα πέρνουν αυξήσεις και θα βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα εάν οι μισθοί τους αυξηθούν ελαφρώς καθώς θα χάνουν τα κίνητρα για οικογένεια και ιδιοκατοίκηση. Το πρόβλημα αυτό έχει σήμερα το Ηνωμένο Βασίλειο. Φορολόγηση Ακίνητης Ιδιοκτησίας (1) Οι κτηματομεσίτες πλέον λαμβάνουν ποσοστά πέριξ του 5% και φορολογούνται σε ολιγότερο βαθμό από τον ιδιοκτήτη. Φορολογίας της μεσιτίας σε 20% και πληρωμή εφάπαξ στο κτηματολόγιο με το κλείσιμο της πράξης. (2) Ενώ το κράτος αντιλαμβάνεται και δίνει κίνητρα για την αντιπαροχή αυτά πρέπει να επεκταθούν χρονικά κατά το πως πράττει η Ελβετία. Εάν κάποιος πωλήσει κατοικία ή διαμέρισμα ή οικόπεδο να δίνεται χρονικό διάστημα 1 έτους μέσα στο οποίο θα μπορεί να αγοράσει άλλο και να τυγχάνει των κινήτρων της αντιπαροχής. Σήμερα εάν κάποιος πωλήσει το διαμέρισμα του στη Λάρνακα για να μετακομίσει σε έαν ίδιας αξίας και μεγέθους πχ στην Πάφο - δεν μπορεί να το πράξει καθώς θα χρεωθεί φόρο κεφαλαιουχικών κερδών στην πώληση και μεταβιβαστικά καθώς και υποθηκευτικά στην αγορά - μειώνοντας έτσι το social mobility. Παρόμοια παραδείγματα είναι εάν μια οικογένεια αποφασίσει να μετακομίσει από 2αρι σε 3αρι ή σε κατοικία. Τα οφέλη πρέπει να έχουν καλό χρονικό ορίζοντα και να δουλεύουν και στις περιπτωσεις που μπορεί να γίνει πρώτα η αγορά και μετά η πώληση καθώς κτηματική αγορά είναι μικρή και μπορεί να χρειαστεί χρόνος εξεύρεσης κατάλληλου αγοραστή ή πωλητή." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",PresidentCyprusUniversitiesRectorsConference,"Πρόταση της Συνόδου Πρυτάνεων Κυπριακών Πανεπιστημίων (ΣΠΚΠ) Καθηγητής Φίλιππος Πουγιούτας - Πρόεδρος ΣΠΚΠ Στόχος της παρούσας πρότασης είναι η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ βιομηχανίας και ακαδημαϊκής κοινότητας παρέχοντας φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες που συμμετέχουν σε κοινά έργα έρευνας και ανάπτυξης με πανεπιστήμια. Η έρευνα έχει σημαντικό αντίκτυπο σε πολλούς τομείς, ενισχύοντας την καινοτομία, ενθαρρύνοντας την οικονομική ανάπτυξη, μετασχηματίζοντας την υγεία, εμπλουτίζοντας την εκπαίδευση και προωθώντας την κοινωνική πρόοδο. Επιγραμματικά, η έρευνα συμβάλλει στις ακόλουθες πτυχές της κοινωνίας / οικονομίας της χώρας: 1. Καινοτομία: Η έρευνα δημιουργεί νέες ιδέες, τεχνολογίες και προϊόντα. Οι καινοτόμες λύσεις βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της κοινωνίας. 2. Οικονομική Ανάπτυξη: Η έρευνα δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, θέσεις εργασίας και αυξάνει το ΑΕΠ. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε έρευνα είναι πιο ανθεκτικές. 3. Υγεία και Ιατρική Έρευνα: Η έρευνα στην ιατρική οδηγεί σε νέες θεραπείες, εμβόλια και διαγνωστικά εργαλεία. Σώζει ζωές και βελτιώνει την υγεία του πληθυσμού. 4. Εκπαίδευση: Η έρευνα εμπλουτίζει την εκπαίδευση, διευρύνοντας τις γνώσεις και εμπνέοντας τους φοιτητές. 5. Κοινωνική Πρόοδος: Η έρευνα συμβάλλει στην κοινωνική πρόοδο, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η υγεία, η τεχνολογία και η βιωσιμότητα. Οι φορολογικές ενθαρρύνσεις για την έρευνα και ανάπτυξη διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση των δραστηριοτήτων αυτών, επιτρέποντας στο κράτος να προωθήσει τις προτεραιότητές του χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει οποιεσδήποτε επιχορηγήσεις/ χρηματικές ενισχύσεις. Είναι για αυτό το λόγο που μεγάλος αριθμός κρατών έχουν εφαρμόσει σχέδια φορολογικής ελάφρυνσης για δαπάνες ή/και επενδύσεις που σχετίζονται με την ερευνητική δραστηριότητα. Ενδεικτικό είναι ότι από τις 37 χώρες του ΟΟΣΑ, οι 35 παρέχουν φορολογικά κίνητρα για προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης [1]. Η επιτακτική ανάγκη αύξησης της ιδιωτικής επένδυσης σε θέματα έρευνας είναι πλέον διάχυτη εντός της ΕΕ, για να μειωθεί το χάσμα καινοτομίας που παρατηρείται σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σχετικές αναφορές έχουν γίνει πρόσφατα στην έκδοση της ΕΕ “The Future of the European competitiveness [2]”, από τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Mario Draghi. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η ΕΕ δαπανά ετησίως €270 δις λιγότερα σε έρευνα και καινοτομία σε σχέση με τις ΗΠΑ. Αναφορικά με την Κύπρο, η ανάγκη παραχώρησης κινήτρων για ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη χαμηλή επένδυση σε δαπάνες έρευνας, όσο και το γεγονός ότι η χρηματοδότηση της έρευνας από τον ιδιωτικό τομέα είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ (0.007% για το 2021, συγκρινόμενο με τον μέσο όρο της ΕΕ ο οποίος ανερχόταν σε 0.054%)[3]. ΠΡΟΤΑΣΗ Εφαρμογή Φορολογικής Ελάφρυνσης: Παραχώρηση επιπρόσθετης φορολογικής έκπτωσης ίσης με 200% για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, περιλαμβανομένης επιστημονικής έρευνας, εφόσον η έρευνα αυτή διενεργείται σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κύπρο. Δικαιούχοι: όλες οι νομικές οντότητες που διεξάγουν έρευνα σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κυπριακή Δημοκρατία, το οποίο κατέχει άδεια να λειτουργεί ως τέτοιο από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, νοουμένου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που αναφέρονται πιο κάτω. Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας: Για να καταστούν οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης επιλέξιμες για φορολογική ελάφρυνση βάσει της παρούσας διάταξης, πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: • Επιλέξιμα Έργα: Η φορολογική ελάφρυνση ισχύει αποκλειστικά για ερευνητικά έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο μιας επίσημης, συμβατικής συνεργασίας μεταξύ μίας νομικής οντότητας (εφεξής «η Εταιρεία») και ενός πανεπιστημίου που εδρεύει στην Κύπρο (εφεξής «το Πανεπιστήμιο»). • Ελάχιστη Διάρκεια Έργου: Το έργο πρέπει να έχει ελάχιστη διάρκεια δεκαοκτώ (18) μηνών. • Προϋπολογισμός Έργου: Το έργο πρέπει να διαθέτει ελάχιστο προϋπολογισμό €50.000 για να διασφαλίζεται ότι το εύρος και τα δυνητικά οφέλη της έρευνας είναι σημαντικού μεγέθους. • Συμβολή της Εταιρείας: Η Εταιρεία πρέπει να συμβάλλει τουλάχιστον κατά 50% του συνολικού κόστους του έργου, μέσω άμεσης χρηματοδότησης. Η συμβολή της Εταιρείας πρέπει να προκύπτει από το συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ εταιρείας και Πανεπιστημίου. • Συμμετοχή του Πανεπιστημίου: Το Πανεπιστήμιο πρέπει να παρέχει ουσιαστική επιστημονική τεχνογνωσία, πόρους ή υποδομές που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου. Ο ρόλος του Πανεπιστημίου πρέπει να ορίζεται ρητά στη σύμβαση συνεργασίας, με σαφώς καθορισμένα παραδοτέα, χρονοδιαγράμματα και αρμοδιότητες. • Ιδιοκτησία και Χρήση Αποτελεσμάτων: Η σύμβαση μεταξύ της Εταιρείας και του Πανεπιστημίου πρέπει να προσδιορίζει το καθεστώς της διανοητικής ιδιοκτησίας, εφόσον αυτή προκύψει. Τουλάχιστον, η σύμβαση πρέπει να: o Παρέχει στην Εταιρεία εμπορικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων για επιχειρηματικούς σκοπούς. o Διασφαλίζει ότι το Πανεπιστήμιο διατηρεί δικαιώματα για ακαδημαϊκούς σκοπούς, περιλαμβανομένης της ανοικτής δημοσίευσης των αποτελεσμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι εύλογες διατάξεις περί εμπιστευτικότητας. • Έλεγχος και Επαλήθευση: Με την ολοκλήρωση του έργου, η Εταιρεία και το Πανεπιστήμιο πρέπει να ετοιμάζουν τελική έκθεση, στην οποία θα συνοψίζονται τα αποτελέσματα και η συνολική συμβολή του έργου στην τεχνολογική ή επιστημονική πρόοδο. Η Εταιρεία πρέπει να συμφωνήσει στην πραγματοποίηση περιοδικών ελέγχων από τις φορολογικές αρχές ή εξουσιοδοτημένους φορείς, για να επαληθευτεί η συμμόρφωση με τους όρους της φορολογικής ελάφρυνσης. Η Εταιρεία πρέπει να διατηρεί όλα τα σχετικά έγγραφα που αφορούν το έργο για τουλάχιστον εφτά (7) έτη μετά την ολοκλήρωση του έργου. Διάρκεια: Το σχέδιο αυτό μπορεί να ισχύσει για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (για τα έτη 2025 – 2027), και στο πέρας της περιόδου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του, για να καθοριστεί εάν θα επεκταθεί. Επιλέξιμες Δαπάνες: όλες οι δαπάνες έρευνας, περιλαμβανομένων κεφαλαιουχικών δαπανών για αγορά εξοπλισμού, μισθών ερευνητών, κόστος αγοράς υλικών και αναλωσίμων και άλλων γενικών σχετικών εξόδων. Διαδικασία: κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης της επηρεαζόμενης νομικής οντότητας, θα υποδεικνύονται (σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης) οι δαπάνες που αφορούν σε έρευνα στο πλαίσιο επιλέξιμων έργων, για να καταστεί εφικτή η παραχώρηση της φορολογικής έκπτωσης. Για σκοπούς επαλήθευσης και ελέγχου από το Τμήμα Φορολογίας, θα καταχωρείται σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης και το πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το οποίο διεξάγεται η σχετική έρευνα. Υφιστάμενο Υπόβαθρο: ο Περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμος περιλαμβάνει πρόνοια για επιπλέον φορολογική έκπτωση για δαπάνες που αφορούν σε έρευνα και ανάπτυξη «τις οποίες υπέστη πρόσωπο που ασκεί επιχείρηση και έχει την οικονομική ιδιοκτησία του άυλου περιουσιακού στοιχείου που προκύπτει ή ενδέχεται να προκύψει από τη διενέργεια τέτοιων δαπανών» ίση με το 20% των δαπανών αυτών, για τα έτη 2022, 2023 και 2024. ΟΦΕΛΗ Η εφαρμογή σχεδίου φορολογικής ενθάρρυνσης για την έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) αναμένεται να οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη, τα οποία περιλαμβάνουν: 1. Προώθηση της Καινοτομίας: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις για την Ε&Α ενθαρρύνουν τις εταιρείες να επενδύουν σε έρευνα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέα προϊόντα, διαδικασίες και τεχνολογίες. 2. Προσέλκυση Επενδύσεων: Οι χώρες που προσφέρουν φορολογικά κίνητρα για την Ε&Α γίνονται πιο ελκυστικές για επιχειρήσεις που θέλουν να δημιουργήσουν ή να επεκτείνουν τις έρευνες τους. 3. Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας: Οι φορολογικές ενθαρρύνσεις βοηθούν τις εταιρείες να παραμείνουν ανταγωνιστικές, αναπτύσσοντας καινοτόμες λύσεις. 4. Δημιουργία Θέσεων Εργασίας: Οι δραστηριότητες Ε&Α συνήθως οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας, προσλαμβάνοντας επιστήμονες, μηχανικούς και άλλους ειδικευμένους επαγγελματίες. 5. Οικονομική Ανάπτυξη: Ένα ισχυρό οικοσύστημα Ε&Α συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και τις εξαγωγές, ενισχύοντας το ΑΕΠ της χώρας. Παραπομπές: 1 Daniel Bunn, Tax Subsidies for R&D Spending and Patent Boxes in OECD Countries, March 17, 2021 https://taxfoundation.org/research/all/global/rd-tax-credit-rd-tax-subsidies-oecd/ 2 https://commission.europa.eu/topics/strengthening-european-competitiveness/eu-competitiveness-lookingahead_en#paragraph_47059 3 https://commission.europa.eu/document/download/1cd6f7f4-63d8-4f3a-9468- 9a767a6dd9cf_en?filename=com_2024_613_1_en.pdf" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",PresidentCyprusUniversitiesRectorsConference,"Πρόταση της Συνόδου Πρυτάνεων Κυπριακών Πανεπιστημίων (ΣΠΚΠ) Καθηγητής Φίλιππος Πουγιούτας - Πρόεδρος ΣΠΚΠ Στόχος της παρούσας πρότασης είναι η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ βιομηχανίας και ακαδημαϊκής κοινότητας παρέχοντας φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες που συμμετέχουν σε κοινά έργα έρευνας και ανάπτυξης με πανεπιστήμια. Η έρευνα έχει σημαντικό αντίκτυπο σε πολλούς τομείς, ενισχύοντας την καινοτομία, ενθαρρύνοντας την οικονομική ανάπτυξη, μετασχηματίζοντας την υγεία, εμπλουτίζοντας την εκπαίδευση και προωθώντας την κοινωνική πρόοδο. Επιγραμματικά, η έρευνα συμβάλλει στις ακόλουθες πτυχές της κοινωνίας / οικονομίας της χώρας: 1. Καινοτομία: Η έρευνα δημιουργεί νέες ιδέες, τεχνολογίες και προϊόντα. Οι καινοτόμες λύσεις βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της κοινωνίας. 2. Οικονομική Ανάπτυξη: Η έρευνα δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, θέσεις εργασίας και αυξάνει το ΑΕΠ. Οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε έρευνα είναι πιο ανθεκτικές. 3. Υγεία και Ιατρική Έρευνα: Η έρευνα στην ιατρική οδηγεί σε νέες θεραπείες, εμβόλια και διαγνωστικά εργαλεία. Σώζει ζωές και βελτιώνει την υγεία του πληθυσμού. 4. Εκπαίδευση: Η έρευνα εμπλουτίζει την εκπαίδευση, διευρύνοντας τις γνώσεις και εμπνέοντας τους φοιτητές. 5. Κοινωνική Πρόοδος: Η έρευνα συμβάλλει στην κοινωνική πρόοδο, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η υγεία, η τεχνολογία και η βιωσιμότητα. Οι φορολογικές ενθαρρύνσεις για την έρευνα και ανάπτυξη διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση των δραστηριοτήτων αυτών, επιτρέποντας στο κράτος να προωθήσει τις προτεραιότητές του χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει οποιεσδήποτε επιχορηγήσεις/ χρηματικές ενισχύσεις. Είναι για αυτό το λόγο που μεγάλος αριθμός κρατών έχουν εφαρμόσει σχέδια φορολογικής ελάφρυνσης για δαπάνες ή/και επενδύσεις που σχετίζονται με την ερευνητική δραστηριότητα. Ενδεικτικό είναι ότι από τις 37 χώρες του ΟΟΣΑ, οι 35 παρέχουν φορολογικά κίνητρα για προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης [1]. Η επιτακτική ανάγκη αύξησης της ιδιωτικής επένδυσης σε θέματα έρευνας είναι πλέον διάχυτη εντός της ΕΕ, για να μειωθεί το χάσμα καινοτομίας που παρατηρείται σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σχετικές αναφορές έχουν γίνει πρόσφατα στην έκδοση της ΕΕ “The Future of the European competitiveness [2]”, από τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Mario Draghi. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η ΕΕ δαπανά ετησίως €270 δις λιγότερα σε έρευνα και καινοτομία σε σχέση με τις ΗΠΑ. Αναφορικά με την Κύπρο, η ανάγκη παραχώρησης κινήτρων για ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη χαμηλή επένδυση σε δαπάνες έρευνας, όσο και το γεγονός ότι η χρηματοδότηση της έρευνας από τον ιδιωτικό τομέα είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ (0.007% για το 2021, συγκρινόμενο με τον μέσο όρο της ΕΕ ο οποίος ανερχόταν σε 0.054%)[3]. ΠΡΟΤΑΣΗ Εφαρμογή Φορολογικής Ελάφρυνσης: Παραχώρηση επιπρόσθετης φορολογικής έκπτωσης ίσης με 200% για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, περιλαμβανομένης επιστημονικής έρευνας, εφόσον η έρευνα αυτή διενεργείται σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κύπρο. Δικαιούχοι: όλες οι νομικές οντότητες που διεξάγουν έρευνα σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κυπριακή Δημοκρατία, το οποίο κατέχει άδεια να λειτουργεί ως τέτοιο από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, νοουμένου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που αναφέρονται πιο κάτω. Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας: Για να καταστούν οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης επιλέξιμες για φορολογική ελάφρυνση βάσει της παρούσας διάταξης, πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: • Επιλέξιμα Έργα: Η φορολογική ελάφρυνση ισχύει αποκλειστικά για ερευνητικά έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο μιας επίσημης, συμβατικής συνεργασίας μεταξύ μίας νομικής οντότητας (εφεξής «η Εταιρεία») και ενός πανεπιστημίου που εδρεύει στην Κύπρο (εφεξής «το Πανεπιστήμιο»). • Ελάχιστη Διάρκεια Έργου: Το έργο πρέπει να έχει ελάχιστη διάρκεια δεκαοκτώ (18) μηνών. • Προϋπολογισμός Έργου: Το έργο πρέπει να διαθέτει ελάχιστο προϋπολογισμό €50.000 για να διασφαλίζεται ότι το εύρος και τα δυνητικά οφέλη της έρευνας είναι σημαντικού μεγέθους. • Συμβολή της Εταιρείας: Η Εταιρεία πρέπει να συμβάλλει τουλάχιστον κατά 50% του συνολικού κόστους του έργου, μέσω άμεσης χρηματοδότησης. Η συμβολή της Εταιρείας πρέπει να προκύπτει από το συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ εταιρείας και Πανεπιστημίου. • Συμμετοχή του Πανεπιστημίου: Το Πανεπιστήμιο πρέπει να παρέχει ουσιαστική επιστημονική τεχνογνωσία, πόρους ή υποδομές που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου. Ο ρόλος του Πανεπιστημίου πρέπει να ορίζεται ρητά στη σύμβαση συνεργασίας, με σαφώς καθορισμένα παραδοτέα, χρονοδιαγράμματα και αρμοδιότητες. • Ιδιοκτησία και Χρήση Αποτελεσμάτων: Η σύμβαση μεταξύ της Εταιρείας και του Πανεπιστημίου πρέπει να προσδιορίζει το καθεστώς της διανοητικής ιδιοκτησίας, εφόσον αυτή προκύψει. Τουλάχιστον, η σύμβαση πρέπει να: o Παρέχει στην Εταιρεία εμπορικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων για επιχειρηματικούς σκοπούς. o Διασφαλίζει ότι το Πανεπιστήμιο διατηρεί δικαιώματα για ακαδημαϊκούς σκοπούς, περιλαμβανομένης της ανοικτής δημοσίευσης των αποτελεσμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι εύλογες διατάξεις περί εμπιστευτικότητας. • Έλεγχος και Επαλήθευση: Με την ολοκλήρωση του έργου, η Εταιρεία και το Πανεπιστήμιο πρέπει να ετοιμάζουν τελική έκθεση, στην οποία θα συνοψίζονται τα αποτελέσματα και η συνολική συμβολή του έργου στην τεχνολογική ή επιστημονική πρόοδο. Η Εταιρεία πρέπει να συμφωνήσει στην πραγματοποίηση περιοδικών ελέγχων από τις φορολογικές αρχές ή εξουσιοδοτημένους φορείς, για να επαληθευτεί η συμμόρφωση με τους όρους της φορολογικής ελάφρυνσης. Η Εταιρεία πρέπει να διατηρεί όλα τα σχετικά έγγραφα που αφορούν το έργο για τουλάχιστον εφτά (7) έτη μετά την ολοκλήρωση του έργου. Διάρκεια: Το σχέδιο αυτό μπορεί να ισχύσει για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (για τα έτη 2025 – 2027), και στο πέρας της περιόδου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του, για να καθοριστεί εάν θα επεκταθεί. Επιλέξιμες Δαπάνες: όλες οι δαπάνες έρευνας, περιλαμβανομένων κεφαλαιουχικών δαπανών για αγορά εξοπλισμού, μισθών ερευνητών, κόστος αγοράς υλικών και αναλωσίμων και άλλων γενικών σχετικών εξόδων. Διαδικασία: κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης της επηρεαζόμενης νομικής οντότητας, θα υποδεικνύονται (σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης) οι δαπάνες που αφορούν σε έρευνα στο πλαίσιο επιλέξιμων έργων, για να καταστεί εφικτή η παραχώρηση της φορολογικής έκπτωσης. Για σκοπούς επαλήθευσης και ελέγχου από το Τμήμα Φορολογίας, θα καταχωρείται σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης και το πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το οποίο διεξάγεται η σχετική έρευνα. Υφιστάμενο Υπόβαθρο: ο Περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμος περιλαμβάνει πρόνοια για επιπλέον φορολογική έκπτωση για δαπάνες που αφορούν σε έρευνα και ανάπτυξη «τις οποίες υπέστη πρόσωπο που ασκεί επιχείρηση και έχει την οικονομική ιδιοκτησία του άυλου περιουσιακού στοιχείου που προκύπτει ή ενδέχεται να προκύψει από τη διενέργεια τέτοιων δαπανών» ίση με το 20% των δαπανών αυτών, για τα έτη 2022, 2023 και 2024. ΟΦΕΛΗ Η εφαρμογή σχεδίου φορολογικής ενθάρρυνσης για την έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) αναμένεται να οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη, τα οποία περιλαμβάνουν: 1. Προώθηση της Καινοτομίας: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις για την Ε&Α ενθαρρύνουν τις εταιρείες να επενδύουν σε έρευνα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέα προϊόντα, διαδικασίες και τεχνολογίες. 2. Προσέλκυση Επενδύσεων: Οι χώρες που προσφέρουν φορολογικά κίνητρα για την Ε&Α γίνονται πιο ελκυστικές για επιχειρήσεις που θέλουν να δημιουργήσουν ή να επεκτείνουν τις έρευνες τους. 3. Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας: Οι φορολογικές ενθαρρύνσεις βοηθούν τις εταιρείες να παραμείνουν ανταγωνιστικές, αναπτύσσοντας καινοτόμες λύσεις. 4. Δημιουργία Θέσεων Εργασίας: Οι δραστηριότητες Ε&Α συνήθως οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας, προσλαμβάνοντας επιστήμονες, μηχανικούς και άλλους ειδικευμένους επαγγελματίες. 5. Οικονομική Ανάπτυξη: Ένα ισχυρό οικοσύστημα Ε&Α συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και τις εξαγωγές, ενισχύοντας το ΑΕΠ της χώρας. Παραπομπές: 1 Daniel Bunn, Tax Subsidies for R&D Spending and Patent Boxes in OECD Countries, March 17, 2021 https://taxfoundation.org/research/all/global/rd-tax-credit-rd-tax-subsidies-oecd/ 2 https://commission.europa.eu/topics/strengthening-european-competitiveness/eu-competitiveness-lookingahead_en#paragraph_47059 3 https://commission.europa.eu/document/download/1cd6f7f4-63d8-4f3a-9468- 9a767a6dd9cf_en?filename=com_2024_613_1_en.pdf" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Zenon,"Αγαπητοί Κύριοι, Θέμα: Υπόμνημα αναφορικά με τη δημόσια διαβούλευση για το έργο «Ολοκληρωμένος Φορολογικός Μετασχηματισμός» - παρατηρήσεις επί των προτεινόμενων νομοσχεδίων για τη φορολογική μεταρρύθμιση, με έμφαση στο κόστος διαβίωσης και τη στήριξη της μεσαίας τάξης Εισαγωγή Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το έργο «Ολοκληρωμένος Φορολογικός Μετασχηματισμός», θα ήθελα να καταθέσω τις ακόλουθες παρατηρήσεις και προβληματισμούς αναφορικά με την ουσία και τις πιθανές επιπτώσεις των προτεινόμενων ρυθμίσεων, με γνώμονα το κόστος διαβίωσης και τη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών, που αποτελούν τον κορμό της μεσαίας τάξης. 1. Εκτίμηση Κόστους Διαβίωσης Η επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης eures.europa.eu παραπέμπει στη βάση δεδομένων Numbeo για τις εκτιμήσεις κόστους ζωής στην Κύπρο. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία: • Άτομο μόνο: €2.171,02/μήνα ή €26.052/έτος • Ζευγάρι: €3.178,62/μήνα ή €38.143,44/έτος • Οικογένεια με 1 παιδί: €3.892,54/μήνα ή €46.710,48/έτος • Οικογένεια με 2 παιδιά: €4.606,46/μήνα ή €55.277,52/έτος Τα πιο πάνω καταδεικνύουν πως το ελάχιστο κόστος διαβίωσης υπερβαίνει το προτεινόμενο αφορολόγητο όριο, γεγονός που δημιουργεί σημαντικές πιέσεις στους μισθωτούς με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. 2. Ανάλυση Καθαρών Εισοδημάτων και Πληθωρισμού Σύμφωνα με τη μελέτη του Πανεπιστημίου Κύπρου «Φορολογική Μεταρρύθμιση για Φυσικά Πρόσωπα» (Φεβρουάριος 2025), το μέσο μεικτό ετήσιο εισόδημα είναι €28.356, άρα το καθαρό εισόδημα διαμορφώνεται ως εξής: 2018: €23.093,39 2023: €22.378,81 2024 (ισχύον καθεστώς): €22.378,81 Μετά τη μεταρρύθμιση: €22.465,39 Με την προσαρμογή στον πληθωρισμό, η πραγματική αγοραστική δύναμη μεταβάλλεται ως εξής με βάση το έτος 2018: Έτος Πληθωρισμός Πραγματικό Εισόδημα 2018 1,4% €23.093,39 2019 0,3% €23.785,79 2020 -0,6% €23.643,08 2021 2,5% €24.234,15 2022 8,4% €26.269,82 2023 3,5% €27.189,26 2024 1,8% €27.678,67 Παρά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου, η πραγματική ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη, χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο για τη μεσαία τάξη. 3. Μείωση Φορολογικών Απαλλαγών και Μακροπρόθεσμες Επιπτώσεις Η προβλεπόμενη μείωση των φορολογικών απαλλαγών από 20% σε 10%, αν και ενδέχεται να μειώσει βραχυπρόθεσμα το δημοσιονομικό κόστος, πιθανόν να έχει αρνητικές μακροπρόθεσμες συνέπειες: • Μείωση κινήτρων για αποταμίευση και ασφάλιση. • Ελάττωση των συνεισφορών σε ταμεία πρόνοιας. • Επιπρόσθετη πίεση στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. • Ακύρωση του οφέλους από την αύξηση του αφορολόγητου. 4. Συμπεράσματα και Εισηγήσεις Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, η μεταρρύθμιση οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Για τον λόγο αυτό, εισηγούμαι: 1) Εξισορρόπηση της φορολογικής επιβάρυνσης στους μισθωτούς, με πρότυπο τη φορολογία εταιρειών, όπου η αύξηση του εσωτερικού συντελεστή (από 12,5% σε 15%) αντισταθμίζεται από μείωση στη φορολογία διανεμόμενων κερδών (από 17% σε 5%). 2) Την αναθεώρηση του αφορολόγητου ορίου με βάση τις πραγματικές εκτιμήσεις κόστους διαβίωσης. 3) Διατήρηση των φορολογικών απαλλαγών που ενισχύουν την αποταμίευση και την κοινωνική ασφάλιση. 4) Στοχευμένη στήριξη της μεσαίας τάξης των μισθωτών, η οποία αποτελεί την πλειονότητα των συνεπών φορολογουμένων. 5) Ειλικρινής αποτίμηση των έμμεσων και μακροχρόνιων συνεπειών της μεταρρύθμισης – όχι μόνο σε επίπεδο εσόδων, αλλά και σε σχέση με την κοινωνική συνοχή και την καλλιέργεια φορολογικής συνείδησης. Η διατήρηση του αφορολόγητου κάτω από το πραγματικό κόστος ζωής δεν συνάδει με τις αρχές κοινωνικής δικαιοσύνης και ενδέχεται να ωθήσει πολίτες προς την παραοικονομία, προκειμένου να ανταποκριθούν στις βασικές τους ανάγκες. Εν κατακλείδι, αντιλαμβάνομαι πλήρως ότι η φορολογική μεταρρύθμιση οφείλει να συμβάλλει σε έναν υγιή και ισορροπημένο δημοσιονομικό σχεδιασμό. Αναγνωρίζω, επίσης, τη σημασία της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας προϋποθέσεων για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, εκφράζω την ανησυχία ότι η έμφαση που δίνεται στη φορολογική ελάφρυνση του επιχειρηματικού τομέα, σε συνδυασμό με την υποτίμηση του ρόλου και των αναγκών της μεσαίας τάξης, ενδέχεται να διευρύνει περαιτέρω το οικονομικό χάσμα, μια εξέλιξη που θα μπορούσε να αποβεί επιζήμια για την κοινωνική συνοχή και τη μακροπρόθεσμη ευρωστία της οικονομίας. Με εκτίμηση, Ζήνων Ζήνωνος" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Psead,"Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών (ΠΣΕΑΔ) εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις πρόνοιες του προτεινόμενου νομοσχεδίου «περί Φορολογίας του Εισοδήματος», και ειδικότερα για το Άρθρο 14Α(ii), λόγω των σοβαρών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχει στα ασφαλιστικά προϊόντα τύπου unit-linked. Τα συγκεκριμένα κεφάλαια προορίζονται πρωτίστως για μακροπρόθεσμη αποταμίευση με στόχο την παροχή συνταξιοδοτικών ωφελημάτων. Παράλληλα, μπορούν να αξιοποιηθούν για την κάλυψη βραχυπρόθεσμων ή έκτακτων αναγκών, όπως χρηματοδότηση σπουδών, δημιουργία ή ενίσχυση ταμείου έκτακτης ανάγκης, παροχή οικονομικής στήριξης σε περιπτώσεις απρόβλεπτων γεγονότων, απόκτηση μηχανοκίνητου οχήματος ή κατοικίας, κάλυψη ιατρικών εξόδων, καθώς και για άλλους ανάλογους σκοπούς. Συνεπώς, οποιοσδήποτε μηχανισμός επιβολής ποινής ή επιστροφής φορολογικών ωφελημάτων μετά το πέρας της εξαετίας πλήττει τη σταθερότητα και την ελκυστικότητα του θεσμού. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ο ασαφής και παρερμηνεύσιμος χαρακτήρας της παραγράφου 14α(ii). Η χρήση του όρου «ανάληψη» είναι προβληματική, καθώς δημιουργεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι κάθε μορφή εξαγοράς, ακόμη και μερική, συνεπάγεται αυτομάτως επιστροφή φορολογικών ωφελημάτων. Ως εκ τούτου, προτείνεται η τροποποίηση ή η πλήρης διαγραφή της εν λόγω παραγράφου, ώστε να μην παρεμποδίζεται η ανάπτυξη της ασφαλιστικής αποταμίευσης. Συμπερασματικά, το Άρθρο 14α(ii) θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί με τρόπο που: -Διασφαλίζει τον αποταμιευτικό και μακροπρόθεσμο χαρακτήρα των ασφαλιστικών προϊόντων. -Επιτρέπει περιορισμένες εξαγορές χωρίς την επιβολή δυσανάλογων ποινών. -Παρέχει σαφή φορολογική ασφάλεια και προβλεψιμότητα στους πολίτες. -Αποτρέπει καταχρηστικές πρακτικές, χωρίς να αποθαρρύνει τη νόμιμη ασφαλιστική αποταμίευση και κάλυψη. Προτάσεις ΠΣΕΑΔ: 1)Διαγραφή του Άρθρου 14α(ii) και εάν εφόσον θέλετε περιορισμό μερικών εξαγορών πριν τα 6 έτη, τότε τροποποίηση του Άρθρου 14α(iii) με εισαγωγή της έννοιας «μερική εξαγορά», προβλέποντας ότι η επιστροφή των φορολογικών ωφελημάτων θα ισχύει μόνο για τα πρώτα έξι (6) έτη, είτε πρόκειται για μερική είτε για ολική εξαγορά. Να σημειωθεί ότι η πρόνοια του Άρθρου 14α έρχεται σε αντίθεση με το Άρθρο 8(11) του ισχύοντος νόμου, το οποίο προβλέπει απαλλαγή των εκπτώσεων από φορολογία. 2)Καθιέρωση σταθερού ποσοστού τουλάχιστον 5% για ασφάλιση ζωής επί του φορολογητέου εισοδήματος, εκτός των λοιπών αποκοπών. Η εισαγωγή μόνιμης πρόνοιας 5% θα ενισχύσει ουσιαστικά την ασφαλιστική αποταμίευση, θα επιτελέσει σημαντικό κοινωνικό ρόλο και θα συμβάλει στην πραγματική στήριξη του τρίτου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος, ο οποίος μέχρι σήμερα έχει παραμεληθεί. Η εναλλακτική πρόταση 4 (βλ. κατωτέρω), την οποία είχαμε ήδη αποστείλει σε προηγούμενη τοποθέτησή μας, δεν αποτελεί διαχρονική λύση. Με δεδομένη την προγραμματισμένη αύξηση εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων έως το 2039, την ενδεχόμενη αύξηση εισφορών για το ΓεΣΥ, καθώς και το υφιστάμενο κίνητρο μέχρι 10% προς Ταμεία Προνοίας, η φορολογική δυνατότητα για ασφάλιση ζωής συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε την υιοθέτηση της παρούσας πρότασης (2), η οποία προσφέρει σταθερό και μακροχρόνιο πλαίσιο. Επιπλέον, η συγκεκριμένη ρύθμιση απλοποιεί τον υπολογισμό του επιτρεπόμενου περιθωρίου για τους φορολογούμενους, καθώς δεν θα επηρεάζεται από τη μεταβαλλόμενη εισφορά στο ΓεΣΥ (π.χ. σε περιπτώσεις εισοδημάτων από μερίσματα, ενοίκια, τόκους κ.λπ.). Συνεπώς, θα διευκολύνει τον πολίτη να προγραμματίσει μακροπρόθεσμα την εισφορά του σε ασφαλιστικά σχέδια ζωής. 3)Παροχή Φορολογικής έκπτωση (δες φορολογική δήλωση 5Α) για ασφάλιση κατοικίας, εξοχικού και επαγγελματικής στέγης έως και 500 ευρώ. Η συγκεκριμένη πρόνοια αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία υπό τις συνθήκες που βιώνουμε ως κοινωνία, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην ορεινή Λεμεσό και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που πλήττουν επανειλημμένα την Κύπρο. Είναι μια ουσιαστική μορφή οικονομικού κινήτρου για τους πολίτες να ασφαλίσουν την περιουσία τους, ώστε να προστατευτούν από παρόμοιους κινδύνους στο μέλλον. 4)Εάν δεν καθιερωθεί το ποσοστό 5% επί του φορολογητέου εισοδήματος τότε η επέκταση του φορολογικού περιθωρίου για ασφάλιση ζωής, αποταμιευτικά ασφαλιστικά σχέδια, ταμεία σύνταξης και ταμείων προνοίας είναι επιτακτική λαμβάνοντας υπόψη τον επηρεασμό του φορολογητέου εισοδήματος ως αναφέρεται πιο πάνω. Α. Αύξηση του ποσοστού φορολογικής απαλλαγής στο 25% των αποδοχών (από 20% σήμερα), ώστε να ενισχυθεί η δυνατότητα των πολιτών να επενδύουν σε ιδιωτικές ασφαλιστικές λύσεις, εξασφαλίζοντας την οικονομική τους ευημερία. Β. Εναλλακτικά, διατήρηση του ποσοστού στο 20% χωρίς αφαίρεση εισφορών για ΓεΣΥ και Κοινωνικές Ασφαλίσεις, οι οποίες περιορίζουν το διαθέσιμο ποσό για αποταμίευση και κάλυψη. Η υιοθέτηση των πιο πάνω εισηγήσεων θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για την ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης στην Κύπρο, συμβάλλοντας τόσο στην κοινωνική ευημερία όσο και στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση του κράτους. Υπενθυμίζουμε ότι ήμασταν ένας εκ των 50 οργανισμών που συμμετείχαν στη διαδικασία διαβούλευσης. Δυστυχώς, καμία από τις εισηγήσεις μας δεν έχει ληφθεί υπόψη και οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις που παρουσιάζετε είναι, κατά την εκτίμησή μας, καταστροφικές για τον κλάδο της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Ο κλάδος μας απασχολεί άμεσα πέραν των 8.000 ατόμων και, αν συνυπολογιστούν οι οικογένειές τους, επηρεάζονται συνολικά 25.000 – 30.000 άτομα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η ασφαλιστική βιομηχανία συμβάλλει στο ΑΕΠ της Δημοκρατίας με σεβαστό ποσοστό κοντά στο 4%. Επιπλέον, η εισήγησή σας στο προανάφερομενο άρθρο πλήττει τον καταναλωτή, περιορίζοντας τα δικαιώματά του και ταυτόχρονα δημιουργεί αντικίνητρο για τη συμμετοχή του στην ασφαλιστική αγορά. Εύκολα μπορεί κάποιος να ανατρέξει στα αποτελέσματα του ΣΑΕΚ για να δει τις αποζημιώσεις σε Θανάτους , Ανικανότητες αλλά και επιστροφή των αποταμιεύσεων του κόσμου για συνταξιοδότηση ή έκτακτες ανάγκες με σκοπό την διατήρηση της κοινωνικής ευημερίας (π.χ. βλέπουμε στην πανδημία του COVID, συμπλήρωμα συντάξεων). Ευελπιστούμε ότι αυτή τη φορά θα μας λάβετε σοβαρά υπόψη. Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",IoannisNC,"Ως μέλος πολύτεκνης οικογένειας και φοιτητής, νιώθω πραγματικά αδικία με την προτεινόμενη φορολογική μεταρρύθμιση. Το εισοδηματικό όριο, των ακαθάριστων απολαβών, υψους €80.000 για φορολογικές ελαφρύνσεις, χωρίς να λαμβάνει υπόψη πόσα παιδιά έχει μια οικογένεια, είναι άδικο και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι γονείς μου με τέσσερα παιδιά παλεύουν καθημερινά για να μας στηρίξουν, κι αντί να υπάρχει κάποια βοήθεια, βλέπουμε συνέχεια να μας αφήνουν απ’ έξω. Εγώ προσωπικά, ως φοιτητής, δεν έχω πάρει ποτέ καμία ουσιαστική στήριξη λόγω πολυτεκνίας – ούτε στη στέγαση, ούτε στις μετακινήσεις, ούτε καν στις ίδιες τις σπουδές μου. Γι’ αυτό πιστεύω πως το νομοσχέδιο πρέπει να αλλάξει και να υπάρξει δίκαιη αντιμετώπιση. Το εισοδηματικό όριο οφείλει να προσαρμόζεται ανάλογα με τα παιδιά που έχει μια οικογένεια, γιατί αλλο τα έξοδα με ένα παιδί και άλλο με τέσσερα. Η μεσαία τάξη δεν γίνεται να συνεχίσει να «τιμωρείται» μόνο και μόνο επειδή προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Η Πολιτεία πρέπει επιτέλους να δείξει σεβασμό σε όσους κρατούν όρθιο το μέλλον της χώρας, κι όχι να τους γυρνάει την πλάτη." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Ntinos Olympios","«Τα προβλήματα του πληθυσμού είναι τόσο θεμελιώδη που εκδικούνται εκείνους που τα αναβάλλουν για το μέλλον». Αλφρεντ Σωβύ «Το δημογραφικό πρόβλημα της Χώρας μας καθίσταται εκ των πραγμάτων το υπ’ αριθμόν ένα εθνικό πρόβλημα, μείζον κάθε άλλου προβλήματος, το οποίο κυριολεκτικά απειλεί να δυναμιτίσει τα θεμέλια και αυτής ακόμη της ύπαρξης και υπόστασής μας, σε συνθήκες ελευθερίας και κοινωνικής ευημερίας» Τονίζουμε δε ότι χρειάζεται περίσκεψη, ώστε να εντοπισθούν οι αντικειμενικά πραγματικές αιτίες του προβλήματος και να αναζητηθούν οι ενδεδειγμένες λύσεις. Το δημογραφικό είναι ο πιο ύπουλος εχθρός μιας χώρας, κι ενώ συντελείται, πολύ δύσκολα γίνεται αντιληπτό. Το τρίπτυχο του δημογραφικού θανάτου μιας χώρας είναι:  η υπογεννητικότητα.  η γήρανση του πληθυσμού και,  η μετανάστευση. Όπως όλοι γνωρίζουν η πολύτεκνη οικογένεια είναι το υγιές κύτταρο της Δημοκρατίας, οι πολύτεκνες οικογένειες προσφέρουν το εργατικό και φορολογικό δυναμικό το οποίο τείνει να γίνει με την εισαγωγή των ξένων και των παράνομων μεταναστών είδος προς εξαφάνιση και κρατούν κάπως τες ισορροπίες στο Δημογραφικό Πρόβλημα. Δυστυχώς όμως από την περίοδο της κρίσης και μετά οι πολύτεκνες οικογένειες έχουν μπει στο στόχαστρο και συνεχώς τιμωρούνται με την εισαγωγή περιουσιακών και εισοδηματικών κριτηρίων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το μέγεθος και η σύνθεση της οικογένειας. Αυτά όλα δυστυχώς έφεραν τες μειώσεις των γεννήσεων με αποτέλεσμα να έχουμε ίσως τον χαμηλότερο δείκτη γονιμότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εισοδηματικά κριτήρια που τέθηκαν σε εφαρμογή την περίοδο της κρίσης παραμένουν χωρίς να αναγνωρίζεται η σημερινή αξία του χρήματος. Πχ οι 59,000 ευρώ του 12 – 13 σήμερα είναι 82,200 ευρώ περίπου. Ζητούμε όπως στα νομοσχέδια που κατατίθενται προς ψήφιση να λαμβάνετε υπόψη, τόσο το μέγεθος και η σύνθεση της οικογένειας. Ένα απλό παράδειγμα για το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί τους προσεχείς μήνες για τη φορολογική μεταρρύθμιση. Οικογενειακό εισόδημα 85000 με οικογένεια χωρίς παιδιά 85000 διά 2 = 42500 ευρώ κατά κεφαλή με ένα παιδί 85000 διά 3 = 28300 ευρώ κατά κεφαλή. Οικογενειακό εισόδημα 85000 με οικογένεια με τέσσερα παιδιά 85000 διά 6 = 14150 ευρώ κατά κεφαλή, και οικογένεια με 5 παιδιά 85000 δια 7 = 12143 ευρώ την στιγμή που το κόστος μεγαλώματος ενός παιδιού είναι 13000 ευρώ περίπου ετησίως. Και όμως όλες οι πιο πάνω οικογένειες θα πληρώνουν ακριβώς τον ίδιο φόρο. Και ερωτώ είναι δίκαιο και ζητούμε αύξηση των γεννήσεων;. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΛΑΟΥ, ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ Φυσικά πρέπει ο κάθε λαός να επιβιώσει, πρέπει να αναπτυχθεί, πρέπει να διαιωνιστεί να κρατηθεί σαν έθνος. Όμως και τα παιδιά, το μέλλον του κάθε λαού πρέπει να έχει και τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Πρέπει να του εξασφαλιστούν και τα καλύτερα μέσα και να ληφθούν τα καλύτερα μέτρα για να αναπτυχθεί σωστά, να μεγαλώνει έτσι που η σωματική και ψυχική του υγεία να είναι άρτια για να προσφέρει αποτελεσματικά στην πατρίδα του και στον κόσμο του όταν θα μεγαλώσει. Για όλα αυτά δεν ευθύνεται μόνο ο γονιός που κάνει το παν για να προσφέρει στα παιδιά του ένα ψηλό επίπεδο παροχών και τρόπους διαβίωσης. Κάνει το παν για να μην τους στερήσει την τροφή, την υγεία και τη μόρφωση. Όμως οι δυσκολίες είναι αντικειμενικές. Οι διεθνείς και τοπικές κρίσεις (οικονομικές και άλλες) δεν του δίνουν τη δυνατότητα να τα καταφέρει όπως θέλει. Τα παιδιά δεν είναι θέμα μόνο γονιών είναι ευθύνη και του κράτους. Είναι ευθύνη των κρατών, του κόσμου όλου. Δηλώσεις Προέδρου Από: Προεδρία της Δημοκρατίας 11/05/25 15:02 Από την πρώτη ημέρα ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου, γίναμε κοινωνοί των προβληματισμών σας και δώσαμε την ανάλογη προσοχή στις εισηγήσεις σας, όλες τις εισηγήσεις σας. Πολλές από αυτές μάλιστα περιλαμβάνονται και στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησής μας, που αποτελεί το Κοινωνικό μου Συμβόλαιο με τον Κυπριακό λαό και θα το υλοποιήσουμε και το υλοποιούμε πιστά. Να μου επιτρέψετε στο σημείο αυτό να υπογραμμίσω την πολύπλευρη και διαχρονική συμβολή της Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων, η οποία για περισσότερες από πέντε δεκαετίες στηρίζει ακούραστα και με αφοσίωση τις πολύτεκνες οικογένειες του τόπου μας. Είστε πολύτιμοι συνεργάτες της Πολιτείας και σας ευχαριστούμε θερμά για το έργο, τις υποδείξεις, τις εισηγήσεις σας. Παραθέτω πιο κάτω μερικές από τες προεκλογικές δεσμεύσεις του Προέδρου. Πολιτική 3-Σύζευξη οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. 3.7 Επαναξιολογούμε τα κριτήρια που αφορούν τη λήψη επιδομάτων τέκνου και μάνας με στόχο τη διεύρυνση των δικαιούχων. Μελετούμε επίσης την αύξηση των επιδομάτων, και την απάλειψη των περιουσιακών κριτήριών, για όλους τους μονογονείς και τους πολύτεκνους. Πολιτική 6- Στηρίζουμε τις Πολύτεκνες/ τρίτεκνες οικογένειες 6.1 Επανεξετάζουμε την επιδοματική πολιτική σε σχέση με τους πολύτεκνους με σκοπό την πιο αποτελεσματική στήριξή τους. Αφαιρούμε τα εισοδηματικά κριτήρια για γονείς με τρία παιδιά και άνω, εφόσον, τουλάχιστον τρία τέκνα είναι εξαρτώμενα. Όσο αφορά τους πολύτεκνους, η πολύτεκνη ιδιότητα παραμένει όσο συνεχίζουν να έχουν ανήλικα παιδία. 6.2 Επαναφέρουμε τον ορισμό των φοιτητών για παιδιά πολυτέκνων ως εξαρτώμενα μέχρι την ολοκλήρωση σπουδών, πτυχίου και ενός μεταπτυχιακού. Αφαιρούμε το κριτήριο της αξίας της περιουσίας των γονέων εφόσον πρόκειται για τρία και άνω εξαρτώμενα τέκνα. Πολιτική 6- Στηρίζουμε τις Πολύτεκνες/ τρίτεκνες οικογένειες 6.5 Προωθούμε σε συνεργασία με ημικρατικούς οργανισμούς, δήμους και τοπικές αρχές ειδικές εκπτώσεις, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, για τρίτεκνους και άνω σε φόρους και τέλη (π.χ. σκυβάλων, υδατοπρομήθεια, ΑΗΚ), σε εισιτήρια εισόδου σε ημικρατικά θέατρα, μέσα μαζικής συγκοινωνίας, μουσεία, κλπ. 3.7 Επαναξιολογούμε τα κριτήρια που αφορούν τη λήψη επιδομάτων τέκνου και μάνας με στόχο τη διεύρυνση των δικαιούχων. Μελετούμε επίσης την αύξηση των επιδομάτων, και την απάλειψη των περιουσιακών κριτήριών, για όλους τους μονογονείς και τους πολύτεκνους. Ζητούμε: «Την πλήρη υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος του Προέδρου της Δημοκρατίας που αφορά τες πολύτεκνες οικογένειες» καθώς επίσης και μέτρα απάμβλυνσης του δημογραφικού προβλήματος που είναι μια βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια του κράτους μας. Γράφω κάτι για προβληματισμό. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας καλέστηκε ο Κυπριακός Λαός να προσφέρει ότι μπορούσε για τον Αγώνα. Άλλοι έδωσαν χρήματα άλλοι Σταυρούς και δακτυλίδια κλπ. Ένας Ιερέας στην Πάφο έδωσε τα Ιερά Δισκοπότηρα. Όταν ρωτήθηκε γιατί το έκανε απάντησε. «Θεία Κοινωνία κάνω και σε γυάλινα σκεύη, Χωρίς Πατρίδα δεν θα μπορώ να κάνω ούτε Θεία Κοινωνία». Πάγια θέση της Οργάνωσης είναι η αφαίρεση των περιουσιακών και εισοδηματικών κριτηρίων για τες πολύτεκνες οικογένειες για να μην είναι τροχοπέδη στες νέες γεννήσεις. Ντίνος Ολύμπιος Πρόεδρος Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","point électronique","Σχολιασμός του άρθρου 33Δ του σχεδίου φορολογικής μεταρρύθμισης Ως επενδυτές που συνδέονται με την Κύπρο, ανησυχούμε για το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 33Δ. Το κείμενο αυτό θα απαιτεί πλέον από όλους τους μετόχους-διαχειριστές να λαμβάνουν μισθό, με ελάχιστα ποσά που καθορίζονται σε πολύ υψηλά επίπεδα: * για το 2026 και το 2027, το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών των αυτοαπασχολούμενων· * από το 2028, ένας υπολογισμός με βάση την «αρχή των ίσων αποστάσεων», η οποία μπορεί να φτάσει έως και 500.000 ευρώ ετησίως. Αυτό ισοδυναμεί με φορολόγηση της αμοιβής που θεωρείται ότι έχει καταβληθεί, ακόμη και αν η εταιρεία δεν έχει τις ταμειακές ροές ή την ανάγκη να καταβάλει υψηλό μισθό. Ωστόσο, τα μερίσματα, αποτέλεσμα της δουλειάς και των επενδύσεών μας, υπόκεινται ήδη στις εισφορές του ΓεΣΥ. Ένα τέτοιο μέτρο κινδυνεύει να επηρεάσει άμεσα τις δραστηριότητές μας και θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα των επενδύσεών μας. Δεν λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των εταιρειών χαρτοφυλακίου και τιμωρεί τους διαχειριστές μετόχων που δημιουργούν αξία στην Κύπρο. Ζητούμε τη διατήρηση της δημοσιονομικής και οικονομικής ελκυστικότητας της Κύπρου, προκειμένου να παραμείνει ανταγωνιστική με άλλες διεθνείς αγορές. Ελλείψει απόσυρσης του άρθρου 33Ε, ζητούμε τουλάχιστον να εξαιρεθούν από αυτές τις διατάξεις οι δικαιούχοι του καθεστώτος non-dom. Επωφελούμαστε επίσης από αυτό το σχόλιο για να ζητήσουμε την εγκατάλειψη του σχεδίου πρόσθετων συνεισφορών για τα μη υπερπόντια εδάφη, ή τουλάχιστον την αναστολή του κατά τα πρώτα 17 χρόνια του σχεδίου. Κοινός μας στόχος παραμένει να συμβάλλουμε στη βιώσιμη ανάκαμψη των κυπριακών δημόσιων οικονομικών, προσελκύοντας και διατηρώντας παράλληλα διεθνή κεφάλαια. Για να γίνει αυτό, είναι σημαντικό να μην καταστεί το φορολογικό και κανονιστικό πλαίσιο πιο επαχθές για τους επενδυτές και τους επιχειρηματίες." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",ChristofiAnd,"Το εισαγωγικό κείμενο της Δ/νσης Οικονομικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Θεμάτων (Μονάδα Φορολογικής Πολιτικής) του Υπ.Οικονομικών, ξεκινά με ""Το Υπουργείο Οικονομικών εφαρμόζοντας το προεκλογικό πρόγραμμα του ΠτΔ......"". Ο ΠτΔ, δεσμεύτηκε προεκλογικά (σαφέστατα,απόλυτα ,άνευ όρων ή προϋποθέσεων )για την αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος στα Ευρώ24500. https://www.brief.com.cy/oikonomia/kypros/hristodoylidis-katethese-tin-desmeysi-toy-gia-ayxisi-toy-aforologitoy-stis-eu24500 Η δέσμευση/υπόσχεση πρέπει να να τιμηθεί." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Elenios,"Οι συνταξιούχοι όπου η σύνταξη τους είναι μέχρι και €2000 το μήνα να είναι αφορολόγητη και από φόρο εισοδήματος και από γεσυ! Τόσα χρόνια να δουλεύει κάποιος για το κράτος είναι ανήθικο στη σύνταξη του να δίνει ακόμα φόρους" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Theklia,"Σχόλιο Διαμαρτυρίας από Φοιτήτρια – Μέλος Πολύτεκνης Οικογένειας της Μεσαίας Τάξης Ως φοιτήτρια, μέλος πολύτεκνης οικογένειας που ανήκει στη μεσαία τάξη, εκφράζω την έντονη διαμαρτυρία και απογοήτευσή μου για τη νέα φορολογική ρύθμιση που προβλέπει ενιαίο εισοδηματικό όριο 80.000 ευρώ για τη χορήγηση φορολογικών εκπτώσεων, ανεξαρτήτως αριθμού τέκνων. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη είναι κατάφωρα άδικη και κοινωνικά άνιση. Η οικογένειά μου, με τέσσερα παιδιά, δεν λαμβάνει ουσιαστική στήριξη από την Πολιτεία. Παρά τις αυξημένες ανάγκες και τις θυσίες που απαιτεί η ανατροφή και η στήριξη τόσων παιδιών, αποκλείεται από βασικά μέτρα ενίσχυσης, επειδή – λογιστικά – ξεπερνά ένα ενιαίο, αυθαίρετο όριο. Ένα όριο που δεν λαμβάνει υπόψη το πραγματικό κόστος ζωής ούτε την αναλογική επιβάρυνση μιας πολύτεκνης οικογένειας. Ως φοιτήτρια, δεν έχω επωφεληθεί από καμία παροχή ή διευκόλυνση λόγω πολυτεκνίας – ούτε για στέγαση, ούτε για μετακινήσεις, ούτε για τη φοίτησή μου. Αντιθέτως, πρόσφατα μου διακόπηκε και μια μικρή ενίσχυση ενοικίου ύψους 250 ευρώ από τη μέριμνα εκτοπισθέντων, χωρίς καμία εναλλακτική στήριξη. Αναρωτιέμαι: Είναι αυτή η κοινωνική πολιτική που επιφυλάσσει το κράτος στους νέους και στις οικογένειες που επενδύουν στο μέλλον της χώρας; Είναι δίκαιο να τιμωρείται η μεσαία τάξη και οι πολύτεκνοι, που αγωνίζονται καθημερινά για να προσφέρουν μόρφωση και προοπτική στα παιδιά τους; Ζητώ, με σεβασμό αλλά και αγωνία, την άμεση αναθεώρηση των προβλέψεων του νομοσχεδίου, ώστε: Το εισοδηματικό όριο των 80.000 ευρώ να κλιμακώνεται αναλογικά με βάση τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων. Να εφαρμοστεί ένα δίκαιο σύστημα που να αντανακλά τις πραγματικές ανάγκες κάθε οικογένειας. Να τερματιστεί ο συστηματικός αποκλεισμός της μεσαίας τάξης και των πολύτεκνων οικογενειών από κάθε μορφή ενίσχυσης. Η Πολιτεία οφείλει να στηρίζει έμπρακτα όσους επενδύουν στην κοινωνική συνοχή και στο δημογραφικό μέλλον της χώρας – όχι να τους περιθωριοποιεί. Με εκτίμηση, Θέκλεια Μιχαήλ Φοιτήτρια – Μέλος Πολύτεκνης Οικογένειας" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Giorgos92,"Για ακομα μια φορα φαινονται οι προτεραιότητες του συστηματος. Καθαρή αδιαφορία για μελλον τοπου και κυριως για την νεα γενεα καθως εχουμε φτασει μαθηματική ακρίβεια να ειμαστε ξενοι στον τοπο μας. Το μισο νησι κατεχωμενο και το αλλο μισό ξεπούλημα για τους ευεργέτες ξενους και επενδυτές που ξαφνικα αποφασισαν οτι η Κύπρος ειναι καλη.. Οι μισθοι συνεχιζουν να ειναι μισθοι πεινας καθως η ακρίβεια χτυπα κοκκινο και ο πληθωρισμός ακομη παραπανω.. Μια οικογένεια για να ζησει στην Κυπρο χρειαζετε τουλαχιστον ενάμισι μισθό ενοικιο και αν βγουν τα υπολοιπα εξοδα του μηνα και ειδικα στην Λεμεσο. Το κρατος προνοιας ανηπαρκτο και συναμα το συστημα εδω και χρονια δεν ασχολούνται με την δραματική κατάσταση που επικρατεί στην χωρα οσο αφορα το πληθυσμό απο αλλες χωρες με συνεπεια να ειμαστε πλεον 1 προς 10 και μαλιστα με σχολεία που δεν εχουν καν κυπριους αλλα μονο ξενους. Αν το σχολειο ειναι μια μικρη κοινωνια ας αναλογιστούμε το προβλημα στην μεγαλύτερη του εικονα την κοινωνια. Βοηθήστε τον κοσμο να ζησει και στηριξτε της οικογένειες οπως πραγματικά τους αξιζει οχι με πλανοδια παραμύθια φτανει πια.. Δεν μπορουμε να αγορασουμε Δεν μπορούμε να χτίσουμε Δεν μπορούμε να νοικιάσουμε Δεν μπορούμε να ζησουμε το μηνα μας. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την ταχινοπιττα απλα πρεπει να δουμε την πραγματικότητα και να δράσουμε αμεσα με μοντέλα που υπαρχουν ειδη και να τα εφαρμόσουμε καθως το μελλον μας αλλα και τον παιδιων μας δεν διαπραγματεύεται και ειναι απογοήτευτικο να γινονται εκπτώσεις. Βοηθήστε το κοσμο να κανει παιδια Βοηθηστε το κοσμο να ζησει τα παιδιά του. Ειναι η καλύτερη επένδυση που μπορεί να κανει η καθε χωρα για την επιβίωση αλλα και εξελιξη της! Φτανει πια" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",CPalmas,"Η προτεινόμενη φορολογική πολιτική εξακολουθεί να ΜΗΝ λαμβάνει ουσιαστικά υπόψη τις οικονομικές ανάγκες των οικογενειών βάσει της σύνθεσής τους. Είναι δυνατόν να μην λαμβάνεται υπόψη πόσα εξαρτώμενα άτομα υπάρχουν στο κάθε νοικοκυριό; Είναι δυνατόν το φορολογικό σύστημα να είναι δομημένο με τρόπο που προκαλεί μείωση του ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος όσο αυξάνονται τα παιδιά που έχει ο φορολογούμενος; Γιατί το σύστημα αδικεί όσους κάνουν παιδιά; Δεν θέλει το κράτος να ενισχύσει τις οικογένειες των συμπατριωτών μας; Δεν θέλει το κράτος να βρει τρόπους να βοηθηθούν οι Έλληνες της Κύπρου περισσότερο, οι οποίοι στην μεγάλη μας πλειονότητα ανήκουμε στη λεγόμενη μεσαία τάξη; Και ΔΕΝ μπορείτε να ισχυριστείτε ότι η προτεινομένη φορολογική πολιτική θα είναι συμπληρωματική της επιδοματικής, διότι η επιδοματική είναι κι αυτή ανεπαρκέστατη. Πιο συγκεκριμένα, δαπανούμε ΕΛΑΧΙΣΤΑ ως κράτος σε επιδόματα για οικογένειες και παιδιά: (1) Είμαστε στον ΠΑΤΟ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μαζί με την τραγική Μάλτα, η οποία όμως δεν αντιμετωπίζει ούτε κατοχή ούτε εποικισμό), με μόλις 0.9% του ΑΕΠ μας να δαπανάται σε επιδόματα για οικογένειες και παιδιά, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 2.3% του ΑΕΠ. Δηλαδή ούτε τα μισά απ' ό,τι δαπανά ο μέσος όρος στην ΕΕ. (2) Άλλο στατιστικό που αποκαλύπτει την ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ του κράτους απέναντι στα παιδιά αυτού του τόπου που αντιμετωπίζει ζήτημα επιβίωσης, είναι ότι με βάση το κόστος ζωής (Purchasing Power Standard - PPS), το ποσό που δαπανάται ανά παιδί υπό την μορφή επιδομάτων για οικογένειες / παιδιά, είναι το ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ σε όλη την ΕΕ. (3) Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι ενώ στην ΕΕ μόλις το 26,4% του συνόλου των επιδομάτων για οικογένειες / παιδιά δίδονται στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων (Means-tested benefits), στην Κύπρο το αντίστοιχο ποσοστό είναι πέραν του 65%. Το γεγονός αυτό στην πράξη έχει ως αποτέλεσμα σημαντική μερίδα συμπατριωτών μας που γεννούν και αναθρέφουν τους μελλοντικούς φορολογούμενους, πολίτες και οπλίτες, αυτού του τόπου, να μην λαμβάνουν επαρκή βοήθεια από το κράτος διότι δήθεν είναι οικονομικά ευκατάστατοι σε σχέση με όσους είναι φτωχοί (αλήθεια, ποιος θα υπολογίσει τα «μαύρα» που λαμβάνουν διάφοροι και δεν φαίνονται πουθενά για σκοπούς φορολογικής ή επιδοματικής πολιτικής;) Εν κατακλείδι, αν δεν ξεκινήσει αυτό το κράτος να ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΕΙ όσους ΕΛΛΗΝΕΣ κάνουν παιδιά, δεν έχουμε καμία πιθανότητα ανατροπής της πορείας που ακολουθούμε προς την γήρανση και την δραματική συρρίκνωση / αντικατάσταση του πληθυσμού μας. Με δεδομένη την υπογεννητικότητα της κοινωνίας μας από το 1995 μέχρι σήμερα, καθώς και την δημογραφική αλλοίωση τόσο των κατεχόμενων περιοχών (εποικισμός) όσο και των ελεύθερων περιοχών (τεραστίων διαστάσεων νόμιμη και παράνομη μετανάστευση), θα ανέμενε κανείς ότι το κράτος θα έκανε πολύ περισσότερα για προστασία και ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας, του πυρήνα της κοινωνίας, προκειμένου ο ελληνισμός στην Κύπρο να αποκτήσει προοπτική επιβίωσης (ναι δεν έχουμε προοπτική επιβίωσης με αυτά τα δεδομένα). ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ στην οικογένεια και σε ό,τι άλλο συμβάλλει στην επιβίωση μας. Εξοικονομήσεις να κάνετε ΑΛΛΟΥ, όχι εις βάρος του μέλλοντος του τόπου! Δώστε κίνητρα σε αυτούς που ΘΕΛΟΥΝ να κάνουν 2 και 3 και 4 και 5 παιδιά. Δώστε προνόμια, διευκολύνσεις, ελαφρύνσεις. Τα πάντα για τα παιδιά μας, για να έχουμε συνέχεια!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",gioannou,"Ως πατέρας επτά παιδιών, οργίζομαι και απογοητεύομαι με την πρόταση του νομοσχεδίου που θέτει το όριο των €80.000 ως απόλυτο κριτήριο για παροχές σε οικογένειες με τέκνα, χωρίς καμία διαφοροποίηση ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Είναι τραγικό και εντελώς παράλογο, σε ένα κράτος που ήδη υπολείπεται σοβαρά στη στήριξη της οικογένειας, να ενσωματώνεται θεσμικά τέτοια κατάφορη αδικία. Η Κύπρος, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Eurostat για το 2022, είναι τελευταία ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ στις δημόσιες παροχές για παιδιά ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αυτή η ντροπιαστική θέση έπρεπε να αφυπνίσει πολιτεία και νομοθέτες — όχι να οδηγήσει σε νέα χτυπήματα. Αντιθέτως, με αυτό το νομοσχέδιο επιχειρείται, με τη βούλα πλέον, να μπει η ταφόπλακα στις μεγάλες οικογένειες. Το όριο των €80.000 είναι οριζόντιο, άκαμπτο και άδικο. Το ίδιο ισχύει για κάποιον με ένα παιδί και για κάποιον με επτά. Πώς είναι αυτό κοινωνικά δίκαιο; Πώς μπορεί να υποστηρίζεται ότι αυτή η πολιτική προάγει τη γεννητικότητα και την οικογενειακή ευημερία; Η ολική απώλεια των φοροεκπτώσεων όταν κάποιος υπερβεί το όριο έστω και κατά €1, χωρίς κανέναν μεταβατικό μηχανισμό, δημιουργεί ένα αντιπαραγωγικό και αντικοινωνικό φορολογικό σύστημα που αδικεί κατάφωρα εργαζόμενους γονείς που προσπαθούν να βελτιώσουν τη ζωή των παιδιών τους. Πρέπει να αποφασίσουμε ειλικρινά αν επιδιώκουμε την ανάπτυξη και τη συμφιλίωση οικογενειακής ζωής με αξιοπρεπή εισοδήματα ή αν θεωρούμε τις μεγάλες οικογένειες βάρος. Και το χειρότερο: Αυτή η ""μεταρρύθμιση"" σχεδιάζεται να αποτελέσει το νέο μοντέλο φορολογίας για τα επόμενα χρόνια. Δηλαδή η αδικία αυτή θα παγιωθεί και δεν θα αλλάξει εύκολα. Αν αυτό δεν λέγεται επίσημη εγκατάλειψη της πολύτεκνης οικογένειας, τότε τι είναι; Ζητώ επιτακτικά αναπροσαρμογή του πλαφόν με βάση τον αριθμό των παιδιών και περαιτέρω αύξηση των φοροεκπτώσεων, και όχι ολική εξάλειψή τους. Αν θέλουμε να λέμε ότι στηρίζουμε την οικογένεια, ας το αποδείξουμε με πράξεις — όχι με κενές υποσχέσεις και αριθμούς που μας κατατάσσουν στον πάτο της Ευρώπης." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Anastasia1,"Ως μέλος μιας οικογένειας με 4 παιδιά, βλέπω καθημερινά πόσο άδικες είναι οι πολιτικές που βασίζονται σε ""οριζόντια"" νούμερα. Το κόστος ζωής δεν είναι ίδιο για όλους. Η Πολύτεκνη οικογένεια με €80.000 δεν είναι πλούσια. Αντιθέτως είναι οικογένεια που παλεύει καθημερινά. Χρειαζόμαστε επιτέλους δίκαιη μεταχείριση. Πόσο ακόμη θα τιμωρείται η οικογένεια που προσπαθεί να μεγαλώσει τίμια τα παιδιά της; Είμαστε κουρασμένοι να μας αποκαλούν «μεσαία τάξη» μόνο για να μας αποκλείουν από τα πάντα. Το κόστος ζωής με 4 παιδιά δεν έχει καμία σχέση με αυτό μιας οικογένειας με ένα παιδί. Αν δεν στηριχθούν οι πολύτεκνες οικογένειες έμπρακτα, πώς ακριβώς περιμένουμε να αντιμετωπίσουμε τη δημογραφική γήρανση; Η πρόταση για κλιμακωτά όρια είναι το ελάχιστο που θα έπρεπε να ισχύει." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Kleanthis Pissarides","Με στόχο την ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ βιομηχανίας και ακαδημαϊκής κοινότητας υποβάλλεται η παρούσα πρόταση για παραχώρηση επιπρόσθετης φορολογικής έκπτωσης ίσης με 200% για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, περιλαμβανομένης επιστημονικής έρευνας, εφόσον η έρευνα αυτή διενεργείται σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κύπρο. Δικαιούχοι: όλες οι νομικές οντότητες που διεξάγουν έρευνα σε συνεργασία με τουλάχιστον ένα πανεπιστήμιο που εδρεύει στην Κυπριακή Δημοκρατία, το οποίο κατέχει άδεια να λειτουργεί ως τέτοιο από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, νοούμενου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που αναφέρονται πιο κάτω. Προϋποθέσεις Επιλεξιμότητας: Για να καταστούν οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης επιλέξιμες για φορολογική ελάφρυνση βάσει της παρούσας διάταξης, πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: • Επιλέξιμα Έργα: Η φορολογική ελάφρυνση ισχύει αποκλειστικά για ερευνητικά έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο μιας επίσημης, συμβατικής συνεργασίας μεταξύ μίας νομικής οντότητας (εφεξής «η Εταιρεία») και ενός πανεπιστημίου που εδρεύει στην Κύπρο (εφεξής «το Πανεπιστήμιο»). • Ελάχιστη Διάρκεια Έργου: Το έργο πρέπει να έχει ελάχιστη διάρκεια δεκαοκτώ (18) μηνών. • Προϋπολογισμός Έργου: Το έργο πρέπει να διαθέτει ελάχιστο προϋπολογισμό €50.000 για να διασφαλίζεται ότι το εύρος και τα δυνητικά οφέλη της έρευνας είναι σημαντικού μεγέθους. • Συμβολή της Εταιρείας: Η Εταιρεία πρέπει να συμβάλλει τουλάχιστον κατά 50% του συνολικού κόστους του έργου, μέσω άμεσης χρηματοδότησης. Η συμβολή της Εταιρείας πρέπει να προκύπτει από το συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ εταιρείας και Πανεπιστημίου. • Συμμετοχή του Πανεπιστημίου: Το Πανεπιστήμιο πρέπει να παρέχει ουσιαστική επιστημονική τεχνογνωσία, πόρους ή υποδομές που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου. Ο ρόλος του Πανεπιστημίου πρέπει να ορίζεται ρητά στη σύμβαση συνεργασίας, με σαφώς καθορισμένα παραδοτέα, χρονοδιαγράμματα και αρμοδιότητες. • Ιδιοκτησία και Χρήση Αποτελεσμάτων: Η ερευνητική σύμβαση μεταξύ της Εταιρείας και του Πανεπιστημίου πρέπει να προσδιορίζει τους όρους ιδιοκτησίας της πνευματικής ιδιοκτησίας, εφόσον αυτή προκύψει. Τουλάχιστον, η σύμβαση πρέπει να: o Παρέχει στην Εταιρεία εμπορικά δικαιώματα για την εκμετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων για επιχειρηματικούς σκοπούς. o Διασφαλίζει ότι το Πανεπιστήμιο διατηρεί δικαιώματα για ακαδημαϊκούς σκοπούς, περιλαμβανομένης της ανοικτής δημοσίευσης των αποτελεσμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι εύλογες διατάξεις περί εμπιστευτικότητας. • Έλεγχος και Επαλήθευση: Με την ολοκλήρωση του έργου, η Εταιρεία και το Πανεπιστήμιο πρέπει να ετοιμάζουν τελική έκθεση, στην οποία θα συνοψίζονται τα αποτελέσματα και η συνολική συμβολή του έργου στην τεχνολογική ή επιστημονική πρόοδο. Η Εταιρεία πρέπει να συμφωνήσει στην πραγματοποίηση περιοδικών ελέγχων από τις φορολογικές αρχές ή εξουσιοδοτημένους φορείς, για να επαληθευτεί η συμμόρφωση με τους όρους της φορολογικής ελάφρυνσης. Η Εταιρεία πρέπει να διατηρεί όλα τα σχετικά έγγραφα που αφορούν το έργο για τουλάχιστον εφτά (7) έτη μετά την ολοκλήρωση του έργου. Διάρκεια: Το σχέδιο αυτό μπορεί να ισχύσει για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (για τα έτη 2026 – 2028), και στο πέρας της περιόδου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του, για να καθοριστεί εάν θα επεκταθεί. Επιλέξιμες Δαπάνες: όλες οι δαπάνες έρευνας, περιλαμβανομένων κεφαλαιουχικών δαπανών για αγορά εξοπλισμού, μισθών ερευνητών, κόστος αγοράς υλικών και αναλωσίμων και άλλων γενικών σχετικών εξόδων. Διαδικασία: κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης της επηρεαζόμενης νομικής οντότητας, θα υποδεικνύονται (σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης) οι δαπάνες που αφορούν σε έρευνα στο πλαίσιο επιλέξιμων έργων, για να καταστεί εφικτή η παραχώρηση της φορολογικής έκπτωσης. Για σκοπούς επαλήθευσης και ελέγχου από το Τμήμα Φορολογίας, θα καταχωρείται σε σχετικό πεδίο της φορολογικής δήλωσης και το πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το οποίο διεξάγεται η σχετική έρευνα. Οφέλη: Η εφαρμογή σχεδίου φορολογικής ενθάρρυνσης για την Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) αναμένεται να οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη, τα οποία περιλαμβάνουν: 1. Προώθηση της Καινοτομίας: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις για την Ε&Α ενθαρρύνουν τις εταιρείες να επενδύουν σε έρευνα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέα προϊόντα, διαδικασίες και τεχνολογίες. 2. Προσέλκυση Επενδύσεων: Οι χώρες που προσφέρουν φορολογικά κίνητρα για την Ε&Α γίνονται πιο ελκυστικές για επιχειρήσεις που θέλουν να δημιουργήσουν ή να επεκτείνουν τις έρευνες τους. 3. Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας: Οι φορολογικές ενθαρρύνσεις βοηθούν τις εταιρείες να παραμείνουν ανταγωνιστικές, αναπτύσσοντας καινοτόμες λύσεις. 4. Δημιουργία Θέσεων Εργασίας: Οι δραστηριότητες Ε&Α συνήθως οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας, προσλαμβάνοντας επιστήμονες, μηχανικούς και άλλους ειδικευμένους επαγγελματίες. 5. Οικονομική Ανάπτυξη: Ένα ισχυρό οικοσύστημα Ε&Α συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και τις εξαγωγές, ενισχύοντας το ΑΕΠ της χώρας. Η επιτακτική ανάγκη αύξησης της ιδιωτικής επένδυσης σε θέματα έρευνας είναι πλέον διάχυτη εντός της ΕΕ, για να μειωθεί το χάσμα καινοτομίας που παρατηρείται σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Σχετικές αναφορές έχουν γίνει πρόσφατα στην έκδοση της ΕΕ “The Future of the European competitiveness”, από τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Mario Draghi. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η ΕΕ δαπανά ετησίως €270 δις λιγότερα σε έρευνα και καινοτομία σε σχέση με τις ΗΠΑ. Αναφορικά με την Κύπρο, η ανάγκη παραχώρησης κινήτρων για ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη χαμηλή επένδυση σε δαπάνες έρευνας, όσο και το γεγονός ότι η χρηματοδότηση της έρευνας από τον ιδιωτικό τομέα είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ. Κλεάνθης Πισσαρίδης Πανεπιστήμιο Κύπρου" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",KaliaI,"Σχόλιο Διαμαρτυρίας για την Προτεινόμενη Φορολογική Μεταρρύθμιση Η πρόνοια του νομοσχεδίου για φοροεκπτώσεις βάσει του αριθμού τέκνων, υπό τον αδιαπραγμάτευτο όρο ότι το οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις €80.000 – ανεξαρτήτως του αριθμού παιδιών – είναι κατάφωρα άδικη και κοινωνικά κοντόφθαλμη. Μέχρι πότε οι οικογένειες της μεσαίας τάξης με παιδιά θα αντιμετωπίζονται με αυστηρότερα κριτήρια και σκληρότερα όρια από άλλες κοινωνικές ομάδες; Πώς είναι δυνατόν μια οικογένεια με ένα παιδί να έχει το ίδιο εισοδηματικό πλαφόν με μια οικογένεια με πέντε ή έξι παιδιά; Η εφαρμογή ενιαίου ορίου αγνοεί προκλητικά ότι το κόστος ανατροφής αυξάνεται εκθετικά με κάθε επιπλέον παιδί – ένα κόστος που περιλαμβάνει διατροφή, εκπαίδευση, υγεία, στέγαση και αξιοπρεπή διαβίωση. Η μη κλιμάκωση του εισοδηματικού ορίου βάσει του αριθμού τέκνων συνιστά επιλεκτική μεταχείριση και πλήγμα κατά των πολύτεκνων οικογενειών, οι οποίες ήδη επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος χωρίς την παραμικρή θεσμική αναγνώριση ή προστασία: Το υπέρογκο κόστος καθημερινότητας δεν αντισταθμίζεται από καμία σοβαρή επιδοματική πολιτική. Τα ισχύοντα, απαρχαιωμένα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια αποκλείουν συστηματικά τη μεσαία τάξη από κάθε μορφή στήριξης. Οι πολύτεκνες οικογένειες εξομοιώνονται άδικα με εκείνες του ενός παιδιού σε όλα τα στεγαστικά και κοινωνικά σχέδια. Οι στοχευμένες ενισχύσεις καταργούνται αθόρυβα, με αποτέλεσμα οι οικογένειες αυτές να μένουν χωρίς ουσιαστική βοήθεια (π.χ. σε μεταφορές, φοιτητική στήριξη, τιμολόγια κοινής ωφέλειας). Αν αυτή είναι η αντίληψη της Πολιτείας για την οικογένεια και τη δημογραφική στρατηγική, τότε ας το πει ξεκάθαρα: η πολυτεκνία δεν έχει πια καμία θέση στη σύγχρονη κοινωνική πολιτική. Ας καταργηθεί ο όρος και ας προστεθεί στα λεξικά ο ορισμός της ""δημογραφικής αυτοχειρίας"". Απαιτείται Άμεση Τροποποίηση της Ρύθμισης ώστε: Το εισοδηματικό όριο των €80.000 να κλιμακώνεται με βάση τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων (π.χ. €80.000 για 1 παιδί, €100.000 για 2, €120.000 για 3 κ.ο.κ.). Να υπάρχει ανά άτομο οροφή οφέλους, και όχι ενιαία αντιμετώπιση όλων των οικογενειών. Να διασφαλιστεί ότι η μεσαία τάξη δεν θα συνεχίσει να τιμωρείται και να αποκλείεται από κάθε είδους στήριξη. Το κράτος δεν μπορεί να απαιτεί κοινωνική συνοχή, δημογραφική ανάκαμψη και στήριξη των ασφαλιστικών του ταμείων, όταν τιμωρεί ανοιχτά τις οικογένειες που επενδύουν στο μέλλον αυτού του τόπου. Με σεβασμό, Ισιδώρου Κάλια Τοπική επιτροπή πολυτέκνων Κολοσσίου" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Thekla,"Ως μητέρα με πολλά παιδιά, νιώθω βαθιά απογοήτευση και αδικία με την προτεινόμενη φορολογική μεταρρύθμιση που λέει ότι αν μια οικογένεια βγάζει πάνω από 80000 ευρώ το χρόνο, δεν θα έχει καμιά φορολογική απαλλαγή- είτε έχει ένα παιδί είτε οχτώ. Αυτό είναι άδικο και παράλογο. Δεν γίνεται το κράτος να βάζει στο ίδιο καλάθι μια οικογένεια με ένα παιδί και μια οικογένεια με έξι ή εφτά παιδιά. Όποιος μεγαλώνει παιδιά στην Κύπρο ξέρει καλά πόσο δύσκολο είναι-και οικονομικά και ψυχολογικά. Το φαγητό, τα ρούχα, τα φροντιστήρια, το ρεύμα, τα καύσιμα, το ενοίκιο ή η δόση-όλα πολλαπλασιαζονται. Και τώρα το κράτος έρχεται να μας πει ότι δεν δικαιούμαστε καμία ελάφρυνση, επειδή-τάχα- έχουμε ""υψηλό "" εισόδημα. Αυτό δείχνει ότι όσοι σχεδιάζουν αυτά τα μέτρα, δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει να μεγαλώνεις πολλά παιδιά στην Κύπρο του σήμερα. Και το χειρότερο? Αντί να στηρίξουν τις οικογένειες που κρατούν ζωντανή την ελπίδα για το μέλλον αυτού του τόπου, τις τιμωρουν! Η Κύπρος αντιμετωπίζει σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα. Γεννιούνται κάθε χρόνο όλο και λιγότερα παιδιά. Αν συνεχίσουμε έτσι, σε λίγα χρόνια δεν θα έχουμε νεολαία, δεν θα έχουμε στρατό, δεν θα έχουμε παραγωγικό πληθυσμό. Και το λέω ξεκάθαρα, χωρίς παιδιά δεν υπάρχει Κύπρος. Και μέσα σε όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε και το εθνικό πρόβλημα. Σε μια ημικατεχομενη πατρίδα, με την τουρκική απειλή καθημερινά μπροστά μας, είναι εθνικό μας καθήκον να στηρίζουμε τις οικογένειες που γεννούν και μεγαλώνουν παιδιά-όχι να τις αφήνουμε στο περιθώριο επειδή λανθασμένα θεωρούνται ""ευπορες "". Η λογική λέει οτι πρέπει να αποσυρθεί η άδικη και παράλογη αυτή πρόνοια και να ληφθεί υπόψη ο αριθμός των παιδιών. Δεν μπορεί το κράτος να ζητά μόνο, πρέπει και να στηρίζει ουσιαστικά. Αν θέλουμε πραγματικά να έχουμε μέλλον ως λαός, πρέπει να σταθούμε δίπλα στις πολύτεκνες οικογένειες, όχι απέναντι τους. Με σεβασμό Πολυτεκνη μητέρα, πολίτης αυτής της πατρίδας!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","Μάρω Πίπη","Έχω την εντύπωση ότι ακολουθείται κάποια οδηγία μείωσης του πληθυσμού. Δεν εξηγείται αλλιώς. Εκεί που θα έπρεπε να στηρίζονται οι γεννήσεις, να δίνονται κίνητρα, παροχές, διευκολύνσεις, βλέπουμε μια τιμωρητική πολιτική απέναντι στους πολύτεκνους και κατ' επέκταση στα νεότερα ζευγάρια που θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα από 2-3 παιδιά. Το όριο των 80 χιλιάδων άσχετα με τον αριθμό των παιδιών, το θεωρώ απάνθρωπα προκλητικό τη στιγμή που η υπογεννητικότητα εκτός του ότι αδειάζει τα ταμεία συντάξεων, μακροπρόθεσμα σε μια μοιρασμένη και κατεχόμενη πατρίδα, ελλοχεύει και πολλούς άλλους κινδύνους. Πώς τα υπολόγισαν έτσι; Πόσο υπολόγισαν δηλαδή το κατά κεφαλήν εισόδημα για μια οικογένεια που έχει ένα ή κανένα παιδί σε σχέση με μία που έχει 4,5,8,10 παιδιά; Απλά μαθηματικά είναι και απλή λογική. Γινόμαστε επαίτες απέναντι σε ένα σύστημα που στην ουσία δεν θέλει και δεν βοηθά πραγματικά την αύξηση των γεννήσεων και που ρίχνει λίγα ψίχουλα για να κατευνάσει τον λαό; Οι προτάσεις που διαβάσαμε πιο πάνω είναι σαφείς, κατανοητές και προπάντων δίκαιες και θα έπρεπε να εφαρμοστούν χωρίς να χρειάζεται η δική μας παρέμβαση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","kyriakos savva","Εχουμε 3 παιδια, εχουμε καλες δουλειες, ομως ειμαστε φορτωμενοι χρεη και ονειρο μας ειναι να γινουμε πολυτεκνοι. Μεχρι στιγμης δεν εχουμε την παραμικρη στηριξη απο το κρατος με αποτελεσμα να κανουμε επιπλεον δουλειες για να αντεπεξελθουμε. Ειναι με εκπληξη που παρατηρουμε οτι ουτε στο νεο φορολογικο δεν βοηθιουνται οι μεγαλες οικογενειες διοτι ειτε πρεπει να πουμε των προισταμενων μας να μην μας δωσουν αυξηση για να μην ξεπερασουμε τις 80χιλ ειτε θα πρεπει να ξανασκευτουμε αν θελουμε μεγαλυτερη οικογενεια μιας και το κρατος αδιαφορει και δεν ευνοει μεγαλες οικογενειες. Ειμαστε σε διλημα ενω δεν θα επρεπε. Οι νεες γεννησεις παιδιων ειναι επενδυση για την Κυπρο και οχι κοστος οπως το παρουσιαζουν καποιοι. Ελπιζω να αλλαξει κατι στο νεο νομοσχεδιο ωστε να λαμβανεται υποψη ο αριθμος των παιδιων για οσους ξεπερνουν τις 80χιλ που βασικα ειναι δασκαλοι ,καθηγητες ,τραπεζικοι, κυβερνητικοι ,ημικρατικοι, managers ιδιωτικου τομεα κτλ βασικα οχι πλουσιοι ανθρωποι, αλλα ολοκληρη η μεσαια ταξη της Κυπρου!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Natasa,"Θεωρούμε το όριο των 80.000 άδικο και μη ρεαλιστικό, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες και την αυξημένη οικονομική επιβάρυνση που αντιμετωπίζουν οι πολύτεκνες οικογένειες. Τα έξοδα διαβίωσης για μια οικογένεια με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά είναι πολλαπλάσια σε σχέση με αυτά μιας μέσης οικογένειας. Είναι αδιανόητο να μην λαμβάνεται υπόψη.Στην πράξη, το να ξεπερνά μια πολύτεκνη οικογένεια οριακά το συγκεκριμένο εισοδηματικό όριο δεν σημαίνει ότι έχει οικονομική άνεση — αντίθετα, πολύ συχνά τα έσοδα δεν επαρκούν ούτε για την κάλυψη αναγκών των παιδιών μας εν έτη 2025 με την ζωή όπως έχει αλλάξει. Ζητούμε την αναθεώρηση του εισοδηματικού πλαφόν, με τρόπο που να λαμβάνει υπόψη τον αριθμό των παιδιών στην οικογένεια. Πιστεύουμε ότι τα εισοδηματικά κριτήρια πρέπει να προσαρμόζονται αναλογικά με τη σύνθεση κάθε νοικοκυριού, ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση και να μην αποκλείονται από απαραίτητες παροχές όσοι πραγματικά τις χρειάζονται. Είναι άδικο να τιμωρούμαστε επειδή έχουμε κάνει 4+ παιδιά η επειδή εργαζόμαστε σκληρά και υπερβαίνουμε ελάχιστα ένα αυθαίρετο όριο," "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Iraklis,"Είναι μια τεράστια αδικία όταν κατά την φορολόγηση δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη η σύνθεση της οικογένειας. Μια πολυμελής οικογένεια πληρώνει φόρους συνεχώς και εξηγώ . Πέραν της αρχικής άμεσης φορολόγησης λόγω των πολλών αναγκών και εξόδων πληρώνει πάρα πολλές έμμεσες φορολογίες όπως είναι το ΦΠΑ η φορολογία στα καύσιμα κλπ. Αν θέλετε να είναι ισότιμα τα παιδιά μιας πολύτεκνης οικογένειας με τα παιδιά μιας οικογένειας με 1 ή 2 παιδιά πρέπει να υπάρχει οικογενειακή φορολογία και όχι ατομική . Το σλόγκαν που χρησιμοποιείται για χρόνια ότι εκεί που τρώει ο ένας τρώει και ο άλλος και τα ρούχα και παπούτσια του μεγάλου τα βάζουν μετά οι μικροί δεν ισχύει πλέον . Οι εποχές άλλαξαν . Κάθε παιδί χρειάζεται τον δικό του χώρο , τα δικά του πράγματα, μην κάνετε τα παιδιά των πολυτέκνων να νιώθουν παιδιά κατώτερου θεού . Αλίμονο να εξακολουθεί να κάνει επίσημα η κυβέρνηση τέτοιο διαχωρισμό . Ενα παιδί κοστίζει πάνω από 10000€ το χρόνο και είναι αδιανόητο η κυβέρνηση να μην το λαμβάνει υπόψη κατά τη σύσταση της φορολογικής μεταρρύθμισης." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",Eleni1982,"Θέλω να εκφράσω την άποψη μου ως πολύτεκνη οικογένεια ότι θεωρώ άδικο το εισοδηματικό όριο των 80:00 ευρώ τον χρόνο!! Με 4 παιδιά ή περισσότερα τα έξοδα είναι πολυ περισσότερα από εκείνα μιας μέσης οικογένειας!! Το όριο αυτό δεν λαμβάνει υπόψιν την πραγματική επιβάρυνση που αντιμετωπίζουμε καθημερινά!! Ζητάμε να αναθεωρήθει το πλαφόν κ να προσαρμόζεται το εισοδηματικό κριτήριο αναλόγα με τον αριθμό των παιδιών ώστε να μην αποκλείονται οι πολύτεκνες οικογένειες από απαραίτητες παροχές και ενισχύσεις!! Είναι άδικο να δουλεύουμε σκληρά κ να τιμωρούμαστε επειδή ξεπερνάμε οριακά το όριο ενώ στην πράξη τα χρήματα δεν επαρκούν ούτε για τις βασικές ανάγκες των παιδιών μας!!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",ANTONIS,"Η προτεινόμενη φορολογική μεταρρύθμιση η οποία προβλέπει οτι το όριο για φοροαπαλλαγες τίθεται στις 80000 ευρώ εισοδημα-ανεξαρτήτως του αριθμού των τέκνων-συνιστά μία άδικη και άνιση κοινωνική προσέγγιση. Ειτε μία οικογένεια έχει ένα παιδί είτε τέσσερα ή και περισσότερα, αντιμετωπιζεται με τον ίδιο φορολογικό φακό. Η λογική αυτή παραγνωριζει πλήρως τις πολλαπλασιες ανάγκες και τα έξοδα που συνεπάγεται η ανατροφη των παιδιών. Στη σημερινή εποχή, με το κόστος ζωής να ανεβαίνει σταθερά η ανατροφη των παιδιών αποτελεί τεράστια πρόκληση για τις πολυτεκνες οικογένειες. Το να θεωρείται μια εξαμελής ή οκταμελης οικογένεια εξίσου προνομιουχα με μια τριμελής μόνο και μόνο επειδή το οικογενειακό εισόδημα ξεπερνά τις 80 000, είναι μια προσέγγιση που αγνοεί την πραγματικότητα. Πώς είναι δυνατόν μία οικογένεια με 6 ή 7 παιδιά, με πολλαπλάσια έξοδα, να έχει τις ίδιες φορολογικές ελαφρύνει με μία οικογένεια με ένα παιδί? Αντί να στηρίζει την πολυτεκνια ως θεμέλιο της κοινωνικής και δημογραφικής σταθερότητας, το κράτος επιβάλλει μία ''ισότητα '' που στην πράξη καταλήγει σε άνιση μεταχείριση. Η φορολογική πολιτικη οφείλει να προσαρμοζεται στις οικογενειακές συνθήκες, να λαμβάνει υπόψη των αριθμό των παιδιών και να ενθαρρύνει την τεκνογονια σε μια εποχή που η υπογεννητικοτητα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την ημικατεχομενη πατρίδα μας. Σε άλλες χώρες παρόλο που δεν έχουν τοσο έντονο δημογραφικό πρόβλημα προσφέρουν πολλές περισσότερες φοροελαφρυνσεις στις πολυτεκνες οικογένειες. Συγκεκριμένα στη ΓΑΛΛΙΑ:Το γαλλικό φορολογικό σύστημα εφαρμόζει το λεγόμενο quotient familial δηλαδή την αναπροσαρμογη του φορολογητεου εισοδήματος με βάση τον αριθμό των μελών της οικογένειας. Μια οικογένεια με περισσότερα παιδιά φορολογείται σημαντικά λιγότερο, ανεξαρτήτως του αρχικού εισοδήματος. Στη ΓΕΡΜΑΝΊΑ προσφέρονται γενναιόδωρα οικογενειακά επιδόματα (kindergeld) και φορολογικές απαλλαγές για κάθε παιδί, που αυξάνονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Στην ΑΥΣΤΡΙΑ εκτός από τα επιδόματα προσφέρονται και φορολογικές εκπτώσεις που προσαρμοζονται στον αριθμό των εξαρτωμενων τέκνων και όχι απλώς στο εισόδημα. Στην ΟΥΓΓΑΡΙΑ η οποία πρωτοπορεί στην ενίσχυση της οικογένειας, παρέχεται ΠΛΗΡΗΣ ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΗ φόρου εισοδήματος στις μητέρες με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά εφ' όρου ζωής. Στην ημικατεχομενη με το οξύ δημογραφικό πρόβλημα ΚΥΠΡΟ θα προβλέπεται το φορολογικό όριο των 80 000 είτε μια οικογενεια έχει 1 είτε 8 εξαρτωμενα τέκνα!!! Σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό πολλών πολυτεκνων οικογενειών απο την καταβολή επιδόματος τέκνου (λόγω των πολύ χαμηλών εισοδηματικων ορίων) η κοινωνική αδικία που υπάρχει προς τις πολυτεκνες οικογένειες είναι το λιγότερο ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",IFAKAS,"Τοποθέτηση σχετικά με τη στήριξη των οικογενειών με τέκνα στο πλαίσιο της τροποποίησης του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος. Θα ήθελα να εκφράσω την έντονη ανησυχία και διαφωνία μου για τη συνεχιζόμενη οικονομική αδικία που υφίστανται οι οικογένειες με παιδιά – και ιδίως οι πολύτεκνες – όπως αυτή αναδεικνύεται από την υπό διαβούλευση πρόταση νόμου. Από το 2012 και εξής, παρατηρείται συστηματική υποτίμηση των αναγκών αυτών των οικογενειών, είτε μέσω οριζόντιων εισοδηματικών κριτηρίων που αγνοούν τη σύνθεσή τους, είτε μέσω ανεπαρκών ποσών στήριξης. Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση επιδομάτων τέκνου, φοιτητικής χορηγίας και άλλων ενισχύσεων βασίζονται σε ιδιαίτερα χαμηλά εισοδηματικά όρια, τα οποία συχνά είναι οριζόντια ή δεν κλιμακώνονται επαρκώς ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποκλείεται ένα μεγάλο ποσοστό οικογενειών, κυρίως της μεσαίας τάξης, στην οποία ανήκει και η πλειονότητα των γηγενών. Οι οικογένειες αυτές επωμίζονται εξ ολοκλήρου το κόστος ανατροφής των παιδιών τους, χωρίς την ανάλογη κρατική στήριξη. Συγκεκριμένα, στην προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπεται ανώτατο εισοδηματικό όριο €80.000 για τη λήψη ορισμένων φορολογικών εκπτώσεων, χωρίς πρόβλεψη διαφοροποίησης ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων. Αυτό δημιουργεί σοβαρές στρεβλώσεις και αδικίες. Ενδεικτικά: • Οικογένεια με 1 παιδί και εισόδημα €80.000 έχει ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα περίπου €30.000, κατατασσόμενη στη μεσαία τάξη. • Οικογένεια με 8 παιδιά και το ίδιο εισόδημα έχει ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα περίπου €10.909, κατατασσόμενη στην κατώτερη τάξη. Παρόλα αυτά, και οι δύο οικογένειες αντιμετωπίζονται φορολογικά με τον ίδιο τρόπο, καθώς το ενιαίο πλαφόν των €80.000 δεν προσαρμόζεται στη σύνθεση του νοικοκυριού. Η δεύτερη οικογένεια, μάλιστα, πλήττεται επιπρόσθετα λόγω του μεγάλου αριθμού τέκνων, ειδικά στην περίπτωση που αποκλείεται από πρόσθετες ελαφρύνσεις εξαιτίας μικρής υπέρβασης του πλαφόν. Αυτό συνιστά κατάφωρη αδικία, διάκριση και, κατά την άποψή μου, μια μορφή κοινωνικού ρατσισμού εις βάρος των πολύτεκνων οικογενειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ η Πολιτεία δηλώνει πως προτεραιότητά της είναι η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, η παρούσα πρόταση νόμου ούτε ενισχύει ούτε αναγνωρίζει τη συμβολή των πολύτεκνων οικογενειών στην προσπάθεια αυτή. Αντιθέτως, τις επιβαρύνει επιπλέον, αποθαρρύνοντας τη δημιουργία μεγάλων οικογενειών. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2022, η Κύπρος κατατάσσεται τελευταία στην Ε.Ε. ως προς τις παροχές για παιδιά – γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη επανεξέτασης της σχετικής πολιτικής. Επιπλέον, σε επίπεδο επιδοματικής πολιτικής, η στήριξη επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην κατώτερη εισοδηματική τάξη, όπου οι γηγενείς υποεκπροσωπούνται αριθμητικά. Το αποτέλεσμα είναι η δυσανάλογη επιβάρυνση των πολύτεκνων κυπριακών οικογενειών της μεσαίας τάξης. ________________________________________ Προτάσεις 1. Εισαγωγή κλιμακωτού εισοδηματικού ορίου, το οποίο να προσαρμόζεται ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων. Ενδεικτικά, αύξηση του πλαφόν των €80.000 κατά €20.000 για κάθε επιπλέον παιδί πέραν του πρώτου. 2. Υιοθέτηση του ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος ως αντικειμενικού κριτηρίου για την αξιολόγηση δικαιούχων φορολογικών ελαφρύνσεων και επιδομάτων. 3. Επανεξέταση της φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής ως εργαλείο δημογραφικής ενίσχυσης, και όχι μόνο ως μηχανισμό αναδιανομής. 4. Άρση των διακρίσεων μεταξύ οικογενειών με ίδια συνολικά εισοδήματα αλλά διαφορετική σύνθεση. ________________________________________ Στήριξη της μεσαίας τάξης και των γηγενών οικογενειών Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι, πέραν της ανάγκης για αναπροσαρμογή του εισοδηματικού ορίου βάσει της οικογενειακής σύνθεσης, η Πολιτεία έχει τώρα την ευκαιρία να στηρίξει χωρίς διακρίσεις τις γηγενείς οικογένειες της μεσαίας τάξης με παιδιά. Μια τέτοια παρέμβαση θα συμπληρώσει την υφιστάμενη επιδοματική πολιτική, η οποία σήμερα επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην κατώτερη εισοδηματική τάξη. Τα στοχευμένα φορολογικά κίνητρα είναι το κατάλληλο εργαλείο για τη στήριξη αυτών των οικογενειών, που δεν λαμβάνουν επιδόματα, παρότι επιβαρύνονται με υψηλό κόστος ανατροφής παιδιών. ________________________________________ Προτεινόμενες Φορολογικές Ρυθμίσεις Άρθρο 1 – Φορολογική Έκπτωση για Εξαρτώμενα Τέκνα χωρίς Επίδομα Τέκνου 1. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο που δεν λαμβάνει επίδομα τέκνου, να προβλέπεται αύξηση του αφορολόγητου ποσού ή αντίστοιχη φορολογική έκπτωση ύψους €8.500. 2. Η ρύθμιση αυτή συνεπάγεται ετήσιο φορολογικό όφελος €1.700 ανά τέκνο. Άρθρο 2 – Φορολογική Έκπτωση για Εξαρτώμενα Τέκνα χωρίς Φοιτητική Χορηγία 1. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο άνω των 18 ετών που δεν λαμβάνει φοιτητική χορηγία, να προβλέπεται αντίστοιχη φορολογική έκπτωση ύψους €10.000. 2. Η ρύθμιση αυτή μεταφράζεται σε ετήσιο όφελος €2.000 ανά τέκνο. ________________________________________ Η υπογεννητικότητα αποτελεί μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις για την κυπριακή κοινωνία και οικονομία. Παρά τις κατά καιρούς κυβερνητικές εξαγγελίες, η οικογενειακή πολιτική παραμένει ανεπαρκής – ειδικά ως προς τη στήριξη της μεσαίας τάξης. Ελπίζω οι παρατηρήσεις αυτές να ληφθούν σοβαρά υπόψη, ώστε να τροποποιηθεί η πρόταση νόμου με γνώμονα τη δικαιοσύνη, την ισότητα και την ουσιαστική στήριξη της οικογένειας – θεμέλιο της κοινωνίας μας. Με εκτίμηση, Φάκας Ιωαννίκιος Έφορος Δημοσίων Σχέσεων της Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους",SSPetrou,"Παρακαλώ να εξετάσετε το ενδεχόμενο όπως μονήρη άτομα λαμβάνουν κάποια φορολογική πίστωση π.χ. 2,000 ευρώ. Παρόμοια πρόνοια θα βρείτε σε νομοσχέδια άλλων χωρών όπως της Ιρλανδίας. Η σύσταση των νοικοκυριών έχει αλλάξει από την παραδοσιακή οικογένεια και μονήρη άτομα έχουν μεγαλύτερο % κόστους στο μισθό τους για το ίδιο βιωτικό επίπεδο. Ενώ τα μονήρη άτομα συνεισφέρουν μέσω των εισοδημάτων τους στο οικονομικό κόστος για την λειτουργία των σχολείων κτλ. κανένα άτομο δεν συνεισφέρει στις ανάγκες των ατόμων που ζουν μόνα τους. Ευχαριστώ." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμους","kleanthis symeonides","Είναι εντελώς άδικο, προκλητικό και αντιδημογραφικό να μπαίνει το όριο των 80χιλ για φοροεκπτώσεις, χωρίς να λαμβάνεται καθόλου υπόψη εαν έχεις μηδέν ένα δύα τρία η 10 παιδιά!!! Δεν ξανάγινε τέτοιο πράγμα!!! Είμαστε κατεχόμενος τόπος και αντί να δίνουμε κίνητρα στην μεσαία τάξη για νέες γεννήσεις, κάποιοι έρχονται και ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ την τιμωρούν!!! Θα πρέπει το όριο των 80χιλ να αυξάνεται τουλάχιστο κατά 20χιλ ανά τέκνο (με βάση μελέτη της στατιστικής υπηρεσίας, ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα κτλ) οτιδήποτε άλλο, είναι εν γνώση σας μια προκλητική αδικία!" "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους",CSC,"The Cyprus Shipping Chamber would agree to any proposal for the complete abolition of the Stamp Duty Law. With the full digitalization and modernization of transactions, the imposition of stamps lacks practical consideration and acts as an obstacle to business activity, without any substantial added value. If this is not possible, then it is important to note that with the proposed amendment, existing exemptions related to financial transactions involving the sale and purchase of ships and mortgages, are being abolished. Our position as Cyprus Shipping Chamber is that the existing exemptions under the Law as well as the current practice must be maintained. Otherwise, there is a risk of an increase in the cost of operations/transactions, a decrease in the attractiveness of Cyprus as a ship-finance jurisdiction and possibly the diversion of transaction agreements to other more competitive maritime jurisdictions." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους",CIBA,"Θέσεις του Κυπριακού Συνδέσμου Διεθνών Επιχειρήσεων (Cyprus International Businesses’ Association - CIBA) ως προς τα Νομοσχέδια που αφορούν το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Διεθνών Επιχειρήσεων (CIBA), ως η οργανωμένη φωνή της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας που εδρεύει στην Κύπρο έχει μελετήσει και αξιολογήσει το περιεχόμενο των Νομοσχεδίων αναφορικά με το θέμα της Φορολογικής Μεταρρύθμισης που έθεσε η Κυβέρνηση σε Δημόσια Διαβούλευση, και απευθύνθηκε στα μέλη του ζητώντας απόψεις και θέσεις επί του συνόλου των προνοιών των υπό αξιολόγηση Νομοσχεδίων. Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν εσωτερικής διαβούλευσης με τα Μέλη του Συνδέσμου μας, και οι θέσεις που καταγράφονται αντανακλούν τις απόψεις, τις εισηγήσεις, τις έντονες ανησυχίες, και τους αιτιολογημένους προβληματισμούς που εξέφρασαν τα Μέλη μας. Πριν την παράθεση των θέσεων του CIBA σε σημαντικές πτυχές των Νομοσχεδίων είναι σημαντικό να αναφερθούμε συνοπτικά στις ακόλουθες οριζόντιες παραμέτρους, δεδομένα και διαπιστώσεις: • Ο CIBA απευθύνθηκε στις Αρμόδιες Αρχές με επιστολή του στις 12 Μαρτίου 2025 με αριθμό ερωτήσεων και διευκρινίσεων για το σκεπτικό, τις στοχεύσεις και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της φορολογικής μεταρρύθμισης με γνώμονα η κυπριακή οικονομία να παραμείνει ανταγωνιστική και ελκυστική στις διεθνείς επιχειρήσεις. Επί των ερωτημάτων μας, τα οποία γνώμονα είχαν να αντιληφθούμε το σκεπτικό για να συνδράμουμε εποικοδομητικά στις προσπάθειες της κυβέρνησης μέσα από γόνιμο διάλογο και παράθεση επιχειρημάτων, δεν πήραμε, δυστυχώς, καμία απάντηση μέχρι και σήμερα, 6 μήνες μετά. • Τα Νομοσχέδια που αντανακλούν την πρόταση της Κυβέρνησης για Φορολογική Μεταρρύθμιση ως παρουσιάζονται στη Δημόσια Διαβούλευση δεν συνοδεύονται από τη συνήθη και επιβεβλημένη σε τέτοιες περιπτώσεις μελέτη αντικτύπου, δηλαδή εμπεριστατωμένη και αιτιολογημένη εκτίμηση των επιπτώσεων από την πιθανή εφαρμογή των προνοιών του κάθε Νομοσχεδίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρακτική αιτιολόγηση κάθε προστιθέμενου από την Κυβέρνηση μέτρου ως προς την αναγκαιότητα αλλά και την αναλογικότητα του κάθε Νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της προστιθέμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν δημοσιευθεί σχετικές μελέτες. Επίσης, η απουσία μιας ολοκληρωμένης φορολογικής πολιτικής, η οποία να περιγράφει σαφώς το πεδίο, τους στόχους και του τελικούς σκοπούς του έργου και που θα αναλύει τις φορολογικές πολιτικές που σχετίζονται με την επίτευξη των θεμιτών αποτελεσμάτων, παρέχοντας τεκμηρίωση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στον 2 CIBA όσο και στις εταιρείες μέλη του που απαρτίζουν μεγάλο ποσοστό του διεθνούς επιχειρείν στην Κύπρο. Είναι κοινά παραδεκτό και απορρέει από τη παγκόσμια οικονομική βιβλιογραφία και πρακτική, ότι ο Εταιρικός Φόρος αποτελεί μία από τις πλέον επιβλαβείς μορφές φορολογίας για την οικονομική ανάπτυξη. Η εμβληματική μελέτη του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Φορολογία και την Οικονομική Ανάπτυξη με τίτλο ‘Taxation and Economic Growth’ 2 καταδεικνύει ότι, σε σύγκριση με τους φόρους κατανάλωσης και περιουσίας, οι φόροι επί του εταιρικού εισοδήματος έχουν σημαντικά πιο αρνητική επίδραση στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), στις επενδύσεις και στην καινοτομία. Επισημαίνονται μέσα από την πιο πάνω μελέτη τα ακόλουθα: o Η φορολογία εταιρειών είναι η πλέον επιζήμια για την ανάπτυξη, ακολουθούμενη από τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. o Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι ιδιαιτέρως έντονες σε ανοικτές οικονομίες, όπως η Κύπρος. o Η μείωση των εταιρικών φορολογικών συντελεστών έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την αύξηση της παραγωγικότητας, ιδίως για καινοτόμες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η μείωση του εταιρικού φόρου στην Ουγγαρία από 19% σε 9% το 2017, ακολουθήθηκε από αξιοσημείωτη βελτίωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. o Εμπειρικά στοιχεία καταδεικνύουν επίσης ότι σημαντικό μέρος του βάρους της εταιρικής φορολογίας μετακαλείται τελικά στους εργαζομένους, μέσω μειωμένων μισθών. Η ανάλυση παλινδρόμησης δείχνει ότι μία ποσοστιαία μονάδα αύξησης του οριακού εταιρικού φορολογικού συντελεστή μειώνει τους μισθούς κατά 0,14% έως 0,36%. o Υπό το πρίσμα των ανωτέρω δεδομένων, προκύπτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: πώς μπορεί η Κύπρος να διατηρήσει ή να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της με υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές, και συγκεκριμένα με αύξηση από το 12.5% στο 15%, όταν άλλες ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες, για παράδειγμα η Μάλτα με 5%, η Ουγγαρία με 9%, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 9%, η Βουλγαρία με 10%, και η Ιρλανδία 12,5%, εφαρμόζουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές; 2 Βλ. Σχετικά Johansson, Å. et al. (2008), “Taxation and Economic Growth”, OECD Economics Department Working Papers, No. 620, OECD Publishing, Paris, δημοσίως προσβάσιμη στην ιστοσελίδα https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2008/07/taxation-andeconomic-growth_g17a1ad9/241216205486.pdf. Σημειώνεται ότι ακόμη και στη Σύνοψη (σελ. 3 του εν λόγω εγγράφου) αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ‘This paper investigates the design of tax structures to promote economic growth. It suggests a “tax and growth” ranking of taxes, confirming results from earlier literature but providing a more detailed disaggregation of taxes. Corporate taxes are found to be most harmful for growth, followed by personal income taxes, and then consumption taxes.’. • Η μείωση της φορολόγησης σε επίπεδο μετόχου, στην πράξη, λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για κάποιον να επενδύσει τα χρήματα του στο εξωτερικό και όχι εντός Κύπρου. Για παράδειγμα, ένας Κύπριος επενδυτής που λαμβάνει εισόδημα από μερίσματα ενδέχεται να προτιμήσει να κατανείμει κεφάλαια στο εξωτερικό (για σκοπούς διαφοροποίησης ή υψηλότερων αποδόσεων), αντί να τα επανεπενδύσει στην εγχώρια αγορά. Ειδικότερα, ας εξετάσουμε έναν Κύπριο επενδυτή που λαμβάνει μερισματικό εισόδημα ύψους €10 εκατ., ο συγκεκριμένος επενδυτής μπορεί να επιλέξει να επανεπενδύσει τα κεφάλαια στην Κύπρο, επιτυγχάνοντας απόδοση 5%. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου ή της Ελβετίας με απόδοση 8%, ή σε άλλη δικαιοδοσία όπου οι αποδόσεις ενδέχεται να φθάσουν το 10%. Κατά συνέπεια, η παραδοχή ότι η μείωση της Ειδικής Αμυντικής Εισφοράς θα οδηγήσει σε αυξημένες εγχώριες επενδυτικές ροές πρέπει να επανεξεταστεί προσεκτικά, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά των Κύπριων επενδυτών μετά το «κούρεμα»των καταθέσεων, ένα ιδιαιτέρως μελανό σημείο για την Κυπριακή Οικονομία. • Στα πλαίσια της διεθνούς φορολογικής πολιτικής, κράτη που επιδιώκουν να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις βασίζονται στην αρχή της Ουδετερότητας Εισαγωγής Κεφαλαίου (Capital Import Neutrality – CIN). Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρουσιαστεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση, μία εμπεριστατωμένη ανάλυση, από ανεξάρτητους και με διεθνές αναγνώριση εμπειρογνώμονες, με γνώμονα τα πιο πάνω στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη Φορολογική Μεταρρύθμιση στην Κύπρο. Μια αξιολόγηση αυτής της διάστασης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι όποιες αλλαγές ή/και τροποποιήσεις θα συνάδουν με τον στρατηγικό στόχο της Κύπρου που δεν είναι άλλος από το να παραμείνει ελκυστικός προορισμός για εισερχόμενες επενδύσεις. • Τα Νομοσχέδια, τα οποία έχουν ετοιμαστεί στη βάση εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν τον Φεβρουάριο του 20253, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από Νομική Σαφήνεια ούτε από Απλούστευση του Φορολογικού Πλαισίου που εφαρμόζεται αυτή την στιγμή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, δεν έχουν πετύχει ούτε στο ελάχιστον τον στόχο της πιο εύκολης κατανόησης του Φορολογικού Πλαισίου χωρίς περιττά έξοδα και σπατάλη χρόνου από τον κάθε Φορολογούμενο, από τον κάθε Πολίτη, από τον κάθε υφιστάμενο Επενδυτή, καθώς και από τον κάθε πιθανό Επενδυτή, που θα ήθελε να επενδύσει στην Κύπρο μας. Σημειώνεται ότι οι θέσεις που παρατίθενται από τον Σύνδεσμο μας στο παρόν έγγραφο μπορεί να αντανακλούν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των διεθνών επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Κύπρο αλλά αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα, την προοπτική και βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας. Επισημαίνεται η σημαντική συνεισφορά των διεθνών επιχειρήσεων στο ΑΕΠ της Κύπρου, αλλά και το γεγονός ότι η παρουσία τους στην Κύπρο δημιουργεί αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας, αφού μέσα από τις δραστηριότητες τους 3 Βλ. σχετικά https://www.gov.cy/proedros-proedria/o-proedros-tis-dimokratias-proidrefse-syskepsisme-thema-ton-forologiko-metaschimatismo/ και https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/406147/live-i-ora-tis-forologkis-metarrythmisisdeite-se-zontani-metadosi-tin-paroysiasi-sto-proedriko-video 4 έχουν αναπτυχθεί σωρεία υποστηρικτικών υπηρεσιών από εγχώριες εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την βιωσιμότητα και την κερδοφορία τους στον κύκλο εργασιών των διεθνών επιχειρήσεων καθώς και στην αγοραστική προοπτική και δυναμική ξένων και Κύπριων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Στις 8 Αυγούστου 2025, ο CIBA υπέβαλε, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,επίσημο αίτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημοσίευση των Εκθέσεων Εκτίμησης Αντικτύπου (όλων των Γνωμοδοτήσεων), των Δηλώσεων της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη νομιμότητα των προτεινόμενων τροποποιήσεων στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου, καθώς και της Γνωμοδότησης από Ξένους Εμπειρογνώμονες αναφορικά με τη συμβατότητα του πλαισίου και των σχετικών διατάξεων με τους ευρύτερους Κανόνες Κρατικών Ενισχύσεων, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, τα Πρότυπα και τις Αρχές. Η δημοσίευση των εν λόγω εγγράφων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, με ελεύθερη πρόσβαση από το κοινό, θα βοηθούσε όλους τους ενδιαφερόμενους να αξιολογήσουν καλύτερα τα έξι Νομοσχέδια. Με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατή η υποβολή χρήσιμων εισηγήσεων και προτάσεων, διευκολύνοντας την επίτευξη του κοινού στόχου για μία Ολοκληρωμένη Φορολογική Μεταρρύθμιση, όπως είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση, καμία απάντηση από το Υπουργείο οικονομικών μέχρι σήμερα. Σε μια Οικονομία που στηρίζεται στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις4(ΑΞΕ), δεν χωρούν διακρίσεις μεταξύ «ξένων» και «Κυπρίων», αλλά ούτε βραχυπρόθεσμες προσεγγίσεις για κέρδη σε επίπεδο μερισμάτων που αποβαίνουν κατά της ίδιας επιχειρηματικής ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Οι διεθνείς επιχειρήσεις έχουν αποδείξει ότι είναι στη διάθεση των Κυπρίων επιχειρηματιών για συνεργασία και κοινή ανάπτυξη. Μόνον έτσι θα πάμε όλοι μαζί μπροστά. Καίρια Θέση: Αύξηση της Εταιρικής Φορολογίας Τα μέλη του CIBA εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με την προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από 12,5% σε 15%. Αν και αναγνωρίζουμε την πρόθεση της κυβέρνησης να εναρμονιστεί με τις διεθνείς εξελίξεις, μια τέτοια αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Ο συντελεστής 12,5% αποτέλεσε διαχρονικά θεμέλιο ελκυστικότητας της χώρας, προσφέροντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους επενδυτές. Η απώλεια αυτού του πλεονεκτήματος μπορεί να αποθαρρύνει νέες εγγραφές εταιρειών, να ωθήσει υφιστάμενες δομές σε μετεγκατάσταση και να μειώσει τη ζήτηση για εταιρικές υπηρεσίες, με σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη φήμη της Κύπρου. 4 Βλ. σχετικά το άρθρο της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Sigmalive ημερομηνίας 04/12/2024 με τίτλο ‘Νίκος Χριστοδουλίδης: Αύξηση των ξένων επενδύσεων, σε αξιοσημείωτη οικονομική πορεία η Κύπρος’ δημοσίως προσβάσιμο στην ιστοσελίδα https://inbusinessnews.reporter.com.cy/article/362818/nikoschristodoylidis-afxisi-ton-xenon-ependyseon-se-axiosimeioti-oikonomiki-poreia-i-kypros 5Η μεταρρύθμιση αυτή ενδέχεται επίσης να επιβαρύνει δυσανάλογα τις ΜικρομεσαίεςΕπιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες δεν υπόκεινται στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ (Pillar 2), αλλά θα κληθούν παρόλα αυτά να επωμιστούν βαρύτερο φορολογικό φορτίο. Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στον γενικότερο στόχο πολιτικής για στήριξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου, ο CIBA καλεί την κυβέρνηση να υιοθετήσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό φορολογικό βάρος στο σημερινό επίπεδο. Πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν • στοχευμένα κίνητρα (π.χ. εκπτώσεις για έρευνα & ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις για καινοτομία, κίνητρα για την πράσινη μετάβαση) • προσαρμογές σε αποσβέσεις και εκπιπτόμενες δαπάνες • ειδική στήριξη προς τις ΜΜΕ Επιπλέον, εισηγούμαστε τη διενέργεια λεπτομερούς μελέτης επιπτώσεων σε σύγκριση με ανταγωνιστικές δικαιοδοσίες που δεν προχωρούν σε αύξηση του εταιρικού φόρου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος θα παραμείνει ανταγωνιστική και βιώσιμη επιλογή για άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI). Αναφορικά με ενδεικτικά θέματα που αφορούν το πνεύμα και το περιεχόμενο των 6 Νομοσχεδίων, ο CIBA αναφέρει τα ακόλουθα: Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9B O CIBA θεωρεί αναγκαία και στηρίζει τη διαμόρφωση εργαλείων αποτελεσματικής φοροεισπρακτικής λειτουργίας του Κράτους και μηχανισμών πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που πλήττουν τα νομοταγή και φοροσυμμορφούμενα Μέλη τoυ CIBA και τις υπεύθυνες επιχειρήσεις γενικότερα. Ωστόσο, πρέπει να βρεθεί η σωστή ισορροπία και να διαμορφωθούν προκαθορισμένα κριτήρια και παράμετροι που θα επιτρέπουν τη σωστή εφαρμογή των εργαλείων/μηχανισμών και την αποφυγή υποκειμενικών ερμηνειών (διακριτικής εξουσίας) που θα αυξάνουν άσκοπα το διοικητικό κόστος και θα επιφέρουν δυσανάλογη δυσφήμιση εταιρειών(δέσμευση μετοχών, σφράγιση επιχειρήσεων, θυροκόλληση απόφασης, προβλεπόμενα χαμηλά όρια ενεργοποίησης €3.000 κλπ). Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Γ O CIBA διαφωνεί με την προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στη δήμευση κινητής περιουσίας, σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η αφαίρεση αυτής της πρόνοιας παρέχει στον Έφορο Φορολογίας τη δυνατότητα να προχωρά σε κατάσχεση κινητής περιουσίας πριν ακόμη οριστικοποιηθεί η φορολογική εκτίμηση, παρά το γεγονός ότι ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η αλλαγή αυτή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αντιβαίνει στις αρχές της δίκαιης διαδικασίας, της αναλογικότητας και της νομικής βεβαιότητας. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η πρόωρη κατάσχεση κινητής περιουσίας μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία απαραίτητα για την καθημερινή λειτουργία τους. Παράλληλα, η ενίσχυση αυτών των εξουσιών συγκεντρώνει υπερβολική ισχύ σε λίγα πρόσωπα, με κίνδυνο υποκειμενικών ή εσφαλμένων αποφάσεων. Επιπλέον, η απομάκρυνση από διαφανείς και ισορροπημένες διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνει ξένους επενδυτές και επιχειρηματίες, ενισχύοντας την εντύπωση ότι η Κύπρος ακολουθεί υπερβολικά επιθετική και απρόβλεπτη φορολογική πρακτική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στρατηγικό στόχο της χώρας να διατηρηθεί ελκυστική και αξιόπιστη διεθνής επιχειρηματική έδρα. O CIBA εισηγείται να διατηρηθεί η υφιστάμενη εξαίρεση και να υφίσταται η εξουσία δήμευσης μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τελεσίδικη και εκτελεστή φορολογική εκτίμηση ή σε εξαιρετικές περιστάσεις όπου υπάρχει αποδεδειγμένη απάτη ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγή. Παράλληλα, προτείνεται να εξεταστούν επιπλέον δικλίδες ασφαλείας, ώστε να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στο κυπριακό σύστημα. Θέση CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Είσπραξης Φόρων του 1962 – Άρθρο 9Δ O CIBA εκφράζει σοβαρή αντίθεση στην προτεινόμενη διαγραφή της εξαίρεσης που αφορά στην εγγραφή επιβάρυνσης επί ακίνητης ιδιοκτησίας σε περιπτώσεις όπου δεν έχουν λήξει οι σχετικές προθεσμίες ή δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δυνάμει των Άρθρων 20, 20Α και 21 του Νόμου. Η κατάργηση αυτής της πρόνοιας επιτρέπει στον Έφορο Φορολογίας να εγγράφει επιβάρυνση ακόμη και πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής υποχρέωσης, παρόλο που ο φορολογούμενος διατηρεί δικαίωμα ένστασης ή προσφυγής. Η ρύθμιση αυτή παραβιάζει τις βασικές αρχές της νομικής βεβαιότητας και της προστασίας της περιουσίας, εισάγοντας δυσανάλογους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Η πρόωρη εγγραφή επιβάρυνσης μπορεί να περιορίσει δραστικά την πρόσβαση σε δανεισμό, καθώς οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές στη χορήγηση χρηματοδότησης για ακίνητα που ενδέχεται να επιβαρυνθούν μονομερώς. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να παρεμποδίσει την πώληση, ανάπτυξη ή αναχρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τρέχουσες δραστηριότητες όσο και τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια. Ακόμη και εάν τελικά αποδειχθεί ότι ο φορολογούμενος είναι πλήρως συμμορφωμένος, η ύπαρξη μιας τέτοιας επιβάρυνσης αρκεί για να προκληθεί σοβαρή ζημιά στη φήμη και στην αξιοπιστία της εταιρείας έναντι πελατών, συνεργατών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως τα ακίνητα, οι επενδύσεις και οι υποδομές, όπου η ακίνητη περιουσία αποτελεί κρίσιμο στοιχείο δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, η πρόταση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του τραπεζικού και επιχειρηματικού τομέα, καθώς οι τράπεζες πιθανόν να υιοθετήσουν αυστηρότερες πολιτικές χορήγησης δανείων υπό τον φόβο μονομερών ενεργειών του Εφόρου, με αποτέλεσμα την αύξηση κινδύνων αθέτησης και οικονομικής ασφυξίας. O CIBA εισηγείται όπως η δυνατότητα εγγραφής επιβάρυνσης παραμένει διαθέσιμη μόνο μετά την ολοκλήρωση και οριστικοποίηση φορολογικής εκτίμησης, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποδεδειγμένης απάτης ή εκ προθέσεως φοροδιαφυγής. Ως πιο δίκαιη και αναλογική λύση, θα μπορούσε να εξεταστεί η δέσμευση/υποθήκευση του ακινήτου αντί της άμεσης μεταβίβασης ή μονομερούς εγγραφής επιβάρυνσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των συμφερόντων του κράτους και τη διασφάλιση ενός προβλέψιμου, σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9ΣΤ – Ενεχυρίαση Μετοχών για Οφειλόμενους Φόρους. Ο CIBA κατανοεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της είσπραξης φόρων, ωστόσο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη ρύθμιση που επιτρέπει την ενεχυρίαση μετοχών σε περιπτώσεις φορολογικών οφειλών άνω των €3.000 για μόλις 30 ημέρες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής. Το ύψος του ποσού και η σύντομη προθεσμία θεωρούνται υπερβολικά χαμηλά και αυστηρά, καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόωρες και δυσανάλογες ενέργειες εναντίον επιχειρήσεων που μπορεί να αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες ρευστότητας. Ο CIBA προτείνει: • το όριο να ανέλθει τουλάχιστον στις €50.000 • η προθεσμία να επεκταθεί σε 90 ημέρες • το μέτρο να εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές και παρατεταμένες περιπτώσεις αθέτησης. Επιπλέον, η νέα πρόνοια φαίνεται να επικαλύπτεται με τις υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν στην κινητή περιουσία, εγείροντας ερωτήματα για την αναγκαιότητα πρόσθετων εξουσιών. Η ενεχυρίαση μετοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την κυριότητα και τον έλεγχο μιας εταιρείας, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους για τους μετόχους και τους επενδυτές. Η πρόωρη δέσμευση τους μπορεί να αποθαρρύνει νέες επενδύσεις, να περιορίσει την ικανότητα μιας εταιρείας να αναδιαρθρωθεί ή να προσελκύσει κεφάλαια, και να πλήξει την εμπιστοσύνη των ξένων επιχειρήσεων προς την Κύπρο ως ελκυστικό και σταθερό επιχειρηματικό προορισμό. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι το Δικαστήριο, όπως προβλέπεται, δεν έχει εξουσία να εξετάσει τη νομιμότητα ή το ύψος της φορολογικής οφειλής κατά την άρση του ενεχύρου. Η έλλειψη δικαστικού ελέγχου επιβαρύνει την εικόνα του συστήματος ως μονομερούς και ενδέχεται να θεωρηθεί από επενδυτές ως υπέρμετρη κρατική παρέμβαση. O CIBA προτείνει όπως: • το όριο αυξηθεί και να διαφοροποιείται αναλόγως του μεγέθους του φορολογούμενου (π.χ. κύκλος εργασιών, περιουσιακά στοιχεία), • παραταθεί η προθεσμία πέραν των 90 ημερών, • καθιερωθούν δικλίδες ασφαλείας που να διασφαλίζουν ότι το μέτρο εφαρμόζεται μόνο μετά από ουσιαστικό έλεγχο και ως έσχατο μέσο, • και διασφαλιστεί επαρκής δικαστικός έλεγχος για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη έγκαιρης είσπραξης φόρων και στη διατήρηση ενός σταθερού, δίκαιου και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος στην Κύπρο. Θέση CIBA για την Εισαγωγή Νέου Άρθρου 9Ζ – Μεταβίβαση Ακίνητης Ιδιοκτησίας προς Όφελος της Δημοκρατίας έναντι Οφειλόμενων Φόρων Ο CIBA αναγνωρίζει ότι η προτεινόμενη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για τη διευθέτηση σημαντικών φορολογικών οφειλών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι φορολογούμενοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, εκφράζουμε επιφυλάξεις για το χαμηλό όριο των €10.000, καθώς και για τη δυνατότητα διατήρησης από το κράτος του υπερβάλλοντος ποσού ως πίστωση για διάστημα έως και πέντε ετών. Θεωρούμε ότι το υπερβάλλον ποσό θα πρέπει να επιστρέφεται άμεσα στον φορολογούμενο και ότι το όριο των €10.000 είναι πολύ χαμηλό για επιχειρήσεις, δημιουργώντας δυσανάλογο κίνδυνο απώλειας εμπορικής ή επενδυτικής ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, αν και η πρόνοια περιλαμβάνει ορισμένες δικλίδες ασφαλείας (όπως την αποτίμηση από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και το όριο ±20%), εξακολουθεί να εγείρει ανησυχίες ως προς τη δικαιοσύνη και την αναλογικότητα της εφαρμογής της. Η πιθανότητα απώλειας ακινήτων για σχετικά χαμηλά χρέη ενδέχεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές, υπονομεύοντας την ελκυστικότητα της Κύπρου ως προορισμού για εταιρικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις σε ακίνητα. O CIBA εισηγείται: • αύξηση του ορίου ώστε να αφορά ουσιαστικά μόνο μεγάλες και σοβαρές οφειλές, • άμεση επιστροφή οποιουδήποτε υπερβάλλοντος ποσού στον φορολογούμενο, • και καθιέρωση σαφών και διαφανών διαδικασιών που να περιλαμβάνουν αυστηρές δικλίδες ελέγχου για την αποφυγή καταχρήσεων. Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να διατηρήσει το μέτρο ως χρήσιμο εργαλείο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενώ ταυτόχρονα θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών ότι η Κύπρος παραμένει μια δικαιοδοσία με ισχυρές εγγυήσεις για την προστασία της περιουσίας. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρο 5 του – Αντικείμενο Φορολογίας Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την προτεινόμενη διεύρυνση του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες στο Άρθρο 5, ιδιαίτερα όσον αφορά την ένταξη των κινήτρων, των ex-gratia πληρωμών, των ωφελημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και των αποζημιώσεων που δεν προσδιορίζονται συμβατικά. Αν και αναγνωρίζουμε την αρχή της σαφήνειας για το φορολογητέο εισόδημα, τα μέλη επισημαίνουν ότι οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν άδικες διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να επιβαρύνουν άτομα που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή εταιρείες που έχουν ήδη σχεδιάσει προγράμματα κινήτρων για τους εργαζομένους. Η εισαγωγή της αόριστης κατηγορίας – κατηγορίας σκούπα – υπό τον τίτλο «οποιοδήποτε άλλο εισόδημα» (“catch-all provision”) δημιουργεί αβεβαιότητα και μπορεί να υπονομεύσει την προβλεψιμότητα του φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο, επηρεάζοντας αρνητικά την ελκυστικότητα για διεθνείς επαγγελματίες, μετακινήσεις στελεχών και επενδύσεις. Προτείνουμε οι νέες φορολογήσεις των ωφελημάτων από την εργασία να εφαρμόζονται επιλεκτικά σε σημαντικά ή ασυνήθιστα ποσά, με ξεχωριστή και πιθανώς μειωμένη φορολόγηση για τα τακτικά κίνητρα και τις ex-gratia πληρωμές. Επιπλέον, συνιστούμε ολοκληρωμένη ανάλυση επιπτώσεων και διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την εφαρμογή, ειδικά για τη μεταχείριση των κρυφών διανομών και άλλων σύνθετων κατηγοριών εισοδήματος. Θέση του CIBA το Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος Άρθρα 20Δ & 20Ε – Ειδικοί Φορολογικοί Συντελεστές για Δικαιώματα Προαίρεσης Μετοχών και Κέρδη από Κρυπτονομίσματα Ο CIBA αναγνωρίζει την αρχή της ενίσχυσης των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών για τους εργαζόμενους και της ρύθμισης των κερδών από κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, τα μέλη εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρακτική εφαρμογή και τον οικονομικό αντίκτυπο των προτεινόμενων φορολογικών συντελεστών 8%. Το όριο 20% του εισοδήματος για τα ωφελήματα από δικαιώματα προαίρεσης μειώνει την αποτελεσματικότητά τους, ιδιαίτερα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις που βασίζονται σε αυτά για την προσέλκυση ταλέντων, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στην παγκόσμια αγορά καινοτομίας. Παρομοίως, η φορολόγηση των κερδών από κρυπτονομίσματα με σταθερό συντελεστή, η απαγόρευση μεταφοράς ζημιών σε επόμενες χρήσεις και η διαφοροποίηση των εσόδων από mining εισάγουν πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και περιορίζοντας το δυναμικό της Κύπρου ως fintech και crypto hub. Η αποκεντρωμένη και μεταβλητή φύση των κρυπτονομισμάτων καθιστά επίσης την εφαρμογή και την επιβολή των φορολογικών μέτρων δύσκολη και ενδέχεται να οδηγήσει σε άνιση φορολόγηση. O CIBA προτείνει να επανεξεταστούν οι συντελεστές και οι κανόνες αυτοί, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας μεταφοράς ζημιών για τα κρυπτονομίσματα, να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής των φορολογητέων συναλλαγών και να διασφαλιστεί ότι η φορολόγηση των δικαιωμάτων προαίρεσης παραμένει ανταγωνιστική. Επιπλέον, προτείνεται διεξαγωγή ολοκληρωμένης μελέτης επιπτώσεων για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τους διεθνείς επαγγελματίες και την αναδυόμενη ψηφιακή οικονομία πριν από την εφαρμογή αυτών των μέτρων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος - Άρθρο 33 – Αρχή του Εμπορικού Επιπέδου (Arm's Length Principle) Ο CIBA εκφράζει ανησυχία σχετικά με την πρόταση να θεωρούνται οι διευθυντές ως συνδεδεμένα μέρη. Τα μέλη τονίζουν ότι οι διευθυντές μπορεί να είναι συνδεδεμένα μέρη μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές τους με την ίδια την εταιρεία, αλλά όχι γενικά με όλες τις συναλλαγές άλλων μερών. Η εφαρμογή αυτής της αλλαγής στην Κύπρο, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες τροποποιήσεις φορολογικού νόμου, ενδέχεται να ενισχύσει την αίσθηση ενός λιγότερο προβλέψιμου και περισσότερο επιθετικού φορολογικού πλαισίου, οδηγώντας σε υπερ-συμμόρφωση κατά παράβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, νομικές διαμάχες ή ακόμα και αποθάρρυνση άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, δεν είναι όλοι οι διευθυντές που κατέχουν μετοχές ή έλεγχο της εταιρείας, και οι διευθυντές που παρέχονται ως nominee από εταιρείες παροχής εταιρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη. O CIBA προτείνει οι διευθυντές να θεωρούνται συνδεδεμένα μέρη μόνο εάν κατέχουν μετοχές ή ασκούν οποιαδήποτε μορφή ελέγχου στην εταιρεία, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και να μην επηρεάζεται η επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος -Άρθρο 33Ε – Απόδοση Αμοιβών Διευθυντών/Συμβούλων Ο CIBA συμφωνεί με την αρχή του Άρθρου 33Ε, καθώς προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και περιορίζει τις επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, τα μέλη επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του άρθρου θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχουν εμπορικοί λόγοι για τους οποίους ένας διευθυντής ή σύμβουλος μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέσω εταιρείας που ελέγχει. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως σε εταιρείες συμμετοχών (holding companies) ή ναυτιλιακές, οι διευθυντές μπορεί να λαμβάνουν ονομαστικά ή καθόλου ποσά ως αμοιβές διευθυντών, και η επιβολή υποχρεωτικού θεωρητικού μισθού θα ήταν άδικη. O CIBA υπογραμμίζει ότι η ανακατάταξη των αμοιβών αυτών ως προσωπικό εισόδημα ακυρώνει νόμιμες δομές εταιρικής οργάνωσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς και περιορίζει τη δυνατότητα για οικονομικό και λειτουργικό σχεδιασμό. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνει με προσοχή, ώστε να διασφαλίζεται η φορολογική συμμόρφωση χωρίς να περιορίζονται νόμιμες εμπορικές επιλογές και να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά επιχειρήσεων όπως ναυτιλιακές ή holding companies. Θέση του CIBA για το Άρθρο 2 – Ορισμός “Ιδιοκτησίας” για Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών Ο CIBA κατανοεί την αρχή της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών, αλλά εκφράζει ανησυχία για τη μείωση του κατωφλίου από 50% σε 20% της αξίας των μετοχών που προέρχεται από ακίνητη περιουσία στην Κύπρο. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η αλλαγή αυτή θα καλύψει σχεδόν όλες τις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στην Κύπρο, δημιουργώντας επιπλέον φορολογικό βάρος και περιορίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές. Ο διεθνώς αποδεκτός κανόνας των 50% θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικός της πραγματικής αλλαγής ελέγχου επί των ακινήτων, και η επιλογή του 20% φαίνεται αυθαίρετη. O CIBA προτείνει να εξεταστεί η διατήρηση του ορίου μεταξύ 35%-40% ώστε να ισορροπηθεί η ανάγκη φορολόγησης με τη διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου για διεθνείς επενδυτές και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατέχουν ακίνητα, αποφεύγοντας υπερβολική φορολογική επιβάρυνση στις συναλλαγές. Θέση του CIBA για το Άρθρο 32Α του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Σφράγιση Επαγγελματικών Χώρων Ο CIBA εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την προτεινόμενη δυνατότητα προσωρινής σφράγισης επαγγελματικών χώρων για φορολογικές παραβάσεις. Τα μέλη επισημαίνουν ότι η ρύθμιση αυτή είναι ακραία, δυσανάλογη και ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική και φήμης ζημιά ακόμη και για σχετικά μικρές διοικητικές παραβάσεις. Το χαμηλό όριο ενεργοποίησης (π.χ. καθυστέρηση δύο φορολογικών δηλώσεων ή τριών μηνιαίων παρακρατήσεων) δεν διακρίνει μεταξύ σκόπιμης φοροδιαφυγής και απλής διοικητικής καθυστέρησης, ενώ οι επιχειρήσεις, ειδικά μικρές ή εποχιακές, ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις χωρίς κακή πρόθεση. Η προσωρινή σφράγιση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις επιχειρήσεις, απώλεια εσόδων, ζημία στη φήμη και μείωση εμπιστοσύνης πελατών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουρισμός, η φιλοξενία ή το λιανεμπόριο. O CIBA προτείνει ότι, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως προηγούμενες προειδοποιήσεις προς τον φορολογούμενο και σαφείς περιορισμούς στην εφαρμογή της, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η πρόληψη αδικαιολόγητων επιπτώσεων στην επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 29A Κατάργηση κινήτρου για εξαγορές και συγχωνεύσεις – θα χαθεί ένα χρήσιμο εργαλείο ενδυνάμωσης των κυπριακών και διεθνών επιχειρήσεων λόγω των δυσανάλογων μέτρων που επιβάλλονται. Εκείνο που επείγει είναι να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση κάτω από το Ευρωπαϊκό δίκαιο αναφορικά με τον έλεγχο των ΑΞΕ. Το επιχειρείν μπορεί να αντέξει το βάρος μόνο μιας μεταρρύθμισης κάθε φορά. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμους του 1978 – Άρθρο 5 Αυξημένα διοικητικά βάρη – υποχρεωτική υποβολή δηλώσεων από όλες τις εταιρείες, χωρίς απλοποιημένες διαδικασίες. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 2 – Κάτοικος στην Δημοκρατία Αναφορικά με την προτεινόμενη αλλαγή σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο καθορισμού της φορολογικής κατοικίας ενός ατόμου, το πρόσθετο κριτήριο που σχετίζεται αποκλειστικά με τους οικονομικούς δεσμούς ενδέχεται να οδηγήσει στη φορολόγηση ατόμων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα family offices που δεν διαμένουν στην Κύπρο, αλλά διατηρούν οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Προτείνεται στον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ατόμου στην Κύπρο να συμπεριληφθούν επιπλέον κριτήρια, όπως το «κέντρο ζωτικών συμφερόντων» (centre of vital interests) και η «μόνιμη οικογενειακή εστία» (permanent home). Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 36 Επιφύλαξη για την μη απαλλαγή φόρου στην παροχή μισθωτών υπηρεσιών εκτός της Δημοκρατίας (πέραν των 90 ημερών) – δημιουργεί μη ελκυστικό πλαίσιο για την παροχή μισθωτών υπηρεσιών, περιορίζοντας την ευελιξία των επιχειρήσεων και επηρεάζοντας αρνητικά την λειτουργία πολυεθνικών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 2 Επέκταση καθεστώτος Non-domiciled residents – Δεν δημιουργείται ουσιαστικό κίνητρο για την επέκταση του καθεστώτος μετά την πάροδο των 17 ετών. Η επέκταση γενικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα άτομα που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου (nondomiciled) και επιλέγουν να επεκτείνουν την φορολογική μεταχείριση του καθεστώτος non-domiciled. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών – Άρθρο 10 Έμμεση Διάθεση Ακινήτων μέσω έκδοσης μετοχών -ενεργοποιεί υποχρέωση καταβολής φόρου κεφαλαιουχικών κερδών (Capital Gains Tax) ενώ δεν λαμβάνεται κάποιο άμεσο αντίτιμο. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Χαρτοσήμων – Πρώτο Παράρτημα – Σημείο 1 Χαρτόσημο σε ποσοστό 2% σε τραπεζικές και άλλες συμβάσεις. Εντελώς αχρείαστο στην εποχή των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Επηρεάζει και τον τομέα της ναυτιλίας για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα του. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 14(1) Φορολόγηση εισοδημάτων Ταμείου Προνοίας όταν πηγάζει από οποιαδήποτε επιχείρηση που διεξάγεται από το Ταμείο ή από εκμετάλλευση ιδιοκτησίας. - Έρχεται σε αντίθεση με την κρατική προσπάθεια ενθάρρυνσης της συμμετοχής εργαζομένων σε Ταμεία Προνοίας και για μετατροπή τους σε 2ο πυλώνα συνταξιοδοτικών παροχών. Θέση του CIBA για Τροποποίηση του Νόμου περί Φορολογίας του Εισοδήματος – Άρθρο 8(22) Εξαίρεση των Units των funds από τη μη φορολόγηση όταν εξαργυρώνονται – ανταγωνιστικές χώρες στον τομέα των υπηρεσιών στην Ευρώπη δίνουν συνεχώς περισσότερα κίνητρα για προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων. Θέση του CIBA για την Τροποποίηση του Νόμου περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Άρθρο 3(1)(α) Η νομοθετική ρύθμιση για μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030 δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα. Η μειωμένη φορολογία επί των μερισμάτων με συντελεστή 5% θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ταυτόχρονα με την έναρξη εφαρμογής των τροποποιητικών Νομοσχεδίων. Υπενθυμίζουμε ότι όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 15% στο 17% και όταν αυξήθηκε ο φόρος άμυνας επί των τόκων από το 15% στο 30%, όλα αυτά απόκτησαν ισχύ σε μια μέρα. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να μην εφαρμοστεί άμεσα και στην παρούσα περίπτωση." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους","Koulia Vakis","Οι θέσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), αναφορικά με τα 6 Νομοσχέδια υπό τον τίτλο 'Δέσμη νομοσχεδίων “Φορολογικής Μεταρρύθμισης”', ως αυτά είχαν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα η-διαβούλευση κατά την 18/07/2025, έχουν ήδη αναρτηθεί, και είναι προσβάσιμες για τα Μέλη του ΠΔΣ και για το Κοινό, πάντοτε στη βάση της Αρχής της Διαφάνειας, στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ με ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.cyprusbarassociation.org/index.php/el/news/52044-graptes-topotheteseis-schetika-me-ten-demosia-diabouleuse-emer-18-iouliou-2025-sto-plaisio-tou-ergou-olokleromenos-phorologikos-metaschematismos." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους","Cyprus Fiduciary Association","Ο Περί Χαρτοσήμων Νόμος δεν καταργείται αλλά περιορίζεται πλέον σε συγκεκριμένες κατηγορίες συναλλαγών. Ο προτεινόμενος ενιαίος συντελεστής 2% (με ανώτατο τέλος €20.000), ίσως οδηγήσει σε στρεβλώσεις όπως την αύξηση κόστους για μικρά δάνεια και συμβάσεις, με σοβαρή επιβάρυνση χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων και ΜΜΕ. Συνοπτικά, το νέο πλαίσιο φαίνεται να αυξάνει το κόστος για πολίτες και μικρές επιχειρήσεις." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους",IAC,"Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου εισηγείται τη διαγραφή του σημείου 4 του (I) πρώτου παραρτήματος του τροποποιητικού νόμου για τους εξής λόγους: Θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνει κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου για τις ασφαλιστικές εταιρείες καθώς το μέτρο αυτό προκαλεί μεγάλο διοικητικό κόστος το οποίο ουσιαστικά μετακυλίεται στον καταναλωτή. Περαιτέρω, θεωρούμε ότι το τέλος χαρτοσήμων αποτελεί μια έμμεση φορολογία η οποία επίσης επιβαρύνει τους καταναλωτές. Άποψη μας είναι ότι η πλήρης κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου θα προσδώσει μεγαλύτερα οφέλη για την κοινωνία σε σχέση με την πιθανή μείωση των εσόδων του κράτους." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους","Δ/νση Οικονομικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Θεμάτων (Μονάδα Φορολογικής Πολιτικής)","Το Παράρτημα του νομοσχεδίου διορθώθηκε σε 0,2% (δύο τοις χιλίοις)." "Νόμος που τροποποιεί τους περί Χαρτοσήμων Νόμους","George Kallinicou","Οι προτεινόμενες αλλαγές στον Περί Χαρτοσήμων Νόμους το 1963 έως του 2024, έρχονται σε μεγάλη αντίθεση με τις όποιες ενέργειες της πολιτείας σε σχέση με πολιτικές στεγαστικών σχεδίων για νεαρά ζευγάρια ή/και νέους. Παράδειγμα: Αγορά κατοικίας αξίας €250,000, με συνεισφορά €50,000 και δάνειο €200,000. Κόστος Χαρτοσήμων – Υφιστάμενη νομοθεσία Αγοραπωλητήριο έγγραφο: €407.50 (€5,000@0%, €165,000 @0.15%, €80,000 @0.2%) Συμφωνία δανείου: €307.50 (€5,000@0%, €165,000 @0.15%, €30,000 @0.2%) ΣΥΝΟΛΟ: €715 Κόστος Χαρτοσήμων – Προτεινόμενη νομοθεσία Αγοραπωλητήριο έγγραφο: €4,000 (€50,000@0%, €200,000 @2%) Συμφωνία δανείου: €4,000 (€200,000@2%) ΣΥΝΟΛΟ: €8,000 Εισήγηση - Μείωση του συντελεστή από 2% σε 0.2% για ποσά μέχρι €500,000. - Συμβάσεις δανείων σε σχέση με πρώτη κατοικία οι πρώτες €50,000 με συντελεστή 0%. - Σταδιακή αύξηση συντελεστή για ποσά πέρα των €500,000 όπως στην υφιστάμενη νομοθεσία. - Αύξηση της μέγιστης αξίας χαρτοσήμου από €20,000 σε €40,000 ή ακόμη και κατάργηση του. Ευχαριστώ"